واقعیت ماجرا شاید تا ابد در پرده ابهام باقی بماند. در معرکه جنگ هزاران اتفاق ریز و درشت رخ میدهد که برخی از آنها هیچگاه ثبت نمیشود، آن هم جنگی مثل تحولات سوریه که دهها بازیگر داخلی و بینالمللی در آن مشارکت دارند. اما این واقعیت نیز غیرقابل انکار است که دستکم به چهار دلیل روشن، نمیتوان ادعاهای مطرحشده علیه دولت سوریه را به این شکل پذیرفت. به بیان دیگر شاید نتوان اثبات کرد چه کسی راست میگوید، اما دست کم از تناقضها میتوان دریافت چه کسی دروغ میگوید.
چرا نمیتوان به ادعای رسانهها و مقامات غربی در مورد استفاده اسد از تسلیحات شیمیایی اعتماد کرد؟
دست کم چهار دلیل در این مورد موجود دارد که تمام منابع و مستندات آن در انتهای گزارش آمده است:
۱- سوریه پیش از این ذخائر شیمیایی خود را تحویل داده است.
۵ سال پیش و در پی حمله مشکوک شیمیایی در غوطه شرقی دمشق، باراک اوباما رئیسجمهور وقت آمریکا که پیشتر گفته بود حمله شیمیایی خط قرمز ماست، تهدید کرد آماده لشکرکشی به سوریه است. دولت سوریه با میانجیگری ایران، روسیه و سازمانهای بینالمللی پذیرفت که ذخائر شیمیایی خود را تحویل دهد، امری که پیش از آن سرسختانه مقاومت میکرد. همین موجب شد که اوباما دستور حمله را صادر نکرده و به قول خودشان «به دیپلماسی فرصت دهد» تا سوریه از این مواد خطرناک که ممکن بود مورد هدف شورشیان قرار گرفته و در منطقه منتشر گردد، خالی شود.
حالا گویا برخی یادشان رفته که خود، سوریه را خلع سلاح شیمیایی کردهاند و انگار افکار عمومی غرب را آنقدر فراموشکار میدانند که این اتفاق مهم در ۵ سال پیش را بالکل از یاد برده و به خود اجازه میدهند دوباره همان اتهامات را بدون سند مشخص، مطرح کنند. آن کس که مواد شیمیایی خود را تحویل داده، متهم اصلی است یا گروههای تروریستی که دلسوزیشان برای بشر در عملیات انتحاری و بمبگذاریهای متعدد و خونبار، روشن شده است؟
۲- منابع اطلاعاتی خبر از عدم تطابق نوع مواد شیمیاییِ استفادهشده در حملهها با آنچه سوریه تحویل داده است، میدهند.
همان زمان یعنی ۵ سال پیش که ۱۳۰۸ تُن مواد شیمیایی از سوریه تحویل شد، آزمایش روی آن مواد و نمونههایی که از غوطه شرقی برداشته شده بود نشان از عدم تطابق میان آنها بود. به همین دلیل بود که سوریه بخاطر آن حمله وحشتناک، رسماً محکوم نشد و به همین دلیل بود که ماجرای آن حمله مشکوک در رسانهها مختومه شد، چون شواهد نشان میدهد کسی غیر از دولت سوریه عامل آن حمله بوده است.
۳- انتقال تسلیحات لیبی به شورشیان سوریه را یادتان هست؟
سیمور هِرش روزنامهنگار مشهور آمریکایی که از برندگان جایزه پولیتزر است، در دو یادداشت در London Review of Books و مصاحبههای پس از آن فاش کرد که بخش بزرگی از انبار تسلیحاتی قذافی پس از سرنگونی وی با مدیریت هیلاری کلینتون و توافق چند کشور منطقهای به شورشیان سوریه داده شد. این اتفاق در سال ۲۰۱۲ افتاده یعنی پیش از حمله مشهور به غوطه شرقی در آگوست ۲۰۱۳ که منجر به تحویل مواد شیمیایی از سوی دولت سوریه شد. او مینویسد «سیا با حمایت امآیسیکس مسئول انتقال انبار تسلیحات قذافی به سوریه بوده است». در همان زمان هزاران جنگجوی لیبیایی در سوریه مشغول مبارزه با حکومت مرکزی بودند.
سیمور هرش تصریح ندارد که این مهماتِ منتقل شده، بمبهای شیمیایی بودهاند اما پیش از این شواهد متعددی ارائه شده بود که حکومت قذافی در حال انبار تسلیحات کشتار جمعی از جمله بمبهای شیمیایی است. بنابر این هیچ بعید نیست که در میان تسلیحاتی که به شورشیان داده شده است، بمبهای شیمیایی نیز قرار داشته باشد. تقسیم غنائم حکومت لیبی پس از سنگونی قذافی بسیار مفتضحانه بود تا جایی که اخیراً یورونیوز گزارش داد از سال ۲۰۱۳ تا ۲۰۱۷ میلادی بیش از ۱۰ میلیارد یورو از سرمایههای مسدود شده دولت سابق لیبی از حسابهای «یورو کلییر بانک» (Euroclear Bank) ناپدید شده است.
۴- چرا اسد باید در آستانه پیروزی چنین حماقتی بکند؟
اصلاً همه اینها به کنار. «آیا انتظار دارید ما باور کنیم که آیا ما باور کنیم که رژیم اسد یک حمله وحشیانه را علیه کودکان و زنان، آن هم در لحظهای که چیزی تا پیروزی قاطعانه در غوطه شرقی باقی نمانده، و دقیقاً در زمانی که ترامپ اعلام کرده قصد دارد نیروهای آمریکا را از سوریه بیرون بکشد، انجام داده است؟» این را جاستین رایموندو نوشته و ران پل، سیاستمدار آمریکایی که ۲۲ سال سابقه نمایندگی در مجلس آن کشور را دارد در پایگاه اینترنتی خود بازنشر داده است. در واقع به نظر میرسد مانند هر اتفاق مشکوک دیگر در دنیای سیاست، برای پیداکردن عامل اولیه آن باید به بررسی پایان آن بپردازیم و اینکه نهایتاً چه کسی از آن سود میبرد.
آیا انتظار دارید ما باور کنیم چنین حملهای از سوی اسد رخ داده در حالی که میداند ترامپ بارها انتقادات شدید خود را علیه انصراف اوباما از حمله به سوریه پس از وقوع رخداد مشابه در سال ۲۰۱۳ میلادی مطرح کرده است؟ آیا اسد با اینکه میداند رسانهها و مقامات غربی چگونه از اتفاقات مشابه در گذشته برای توجیه حضور نامشروع خود در سوریه بهره گرفتند، باز هم دستور به حمله شیمیایی داده است!؟ آیا حکومت کنونی سوریه با اینکه میداند جان بولتون مشاور جدید امنیتی ملی ترامپ پیش از این از تغییر رژیم در سوریه حمایت کرده، چنین بهانه بزرگ و عالمپسندی را به دست او داده؟
جالب است که به نوشته خبرنگار تحقیقی، کریستوف لِمان، حمله شیمیایی آگوست ۲۰۱۳ نیز دقیقاً پس از پیروزی بزرگ ارتش سوریه در بازپسگیری «جوبَر» در دو کیلومتری شمال شرقی دمشق رخ داد. جوبر پایگاه اصلی مهمات بود که شورشیان به خوبی از موقعیت آن برای حمله هوایی به دمشق بهره میگرفتند. از آن جالبتر اینکه تکراریبودنِ این سناریو موجب شده چند روز پیش از حمله شیمیایی اخیر یعنی در روز ششم آوریل ۲۰۱۸ میلادی وزارت دفاع سوریه خبر از تحرکات مشکوک و برنامهریزی جبهةالنصره و ارتش آزاد سوریه برای حمله شیمیایی با گازهای سمی در مناطق تحت تصرف خودشان بدهد.
جمعبندی
بولتون پیش از این نوشته بود ما نباید طرح خروج از عراق در ۲۰۱۱ میلادی را در مورد سوریه پس از نابودی داعش تکرار کنیم و باید «متعهدانه» (!) برای آینده سوریه در آن بمانیم. حالا ترامپ در حالی که وی را به عنوان مشاور عالی امنیت ملی آمریکا منصوب میکند، میگوید قصد خروج فوری از سوریه را داریم! اکنون نیز با وقوع حمله شیمیایی مدعی است طرح حمله به سوریه در دست بررسی است. به نظر میرسد شواهد بیش از آنکه علیه اسد باشد، علیه دولت آمریکا است. از این رو اگر قرار است تحقیقی صورت بگیرد، باید ابتدا در مورد نقش آمریکا در حمله شیمیایی اخیر در غوطه شرقی متمرکز شود، نه ارتباط این حمله به دولت اسد، به ویژه اینکه یادمان نرفته دولت بوش چگونه در مورد تسلیحات کشتار جمعی صدام به کنگره و دولتهای متحد خود دروغ گفت و یک جنگ بزرگ را بر مبنای همان دروغها به راه انداخت.
منابع
https://www.alternet.org/world/exclusive-interview-seymour-hersh-dishes-saudi-oil-money-bribes-and-killing-osama-bin-laden
https://www.antiwar.com/blog/2018/04/06/boltons-terrible-ideas-for-syria
https://english.almanar.com.lb/478256
http://www.ronpaulinstitute.org/archives/featured-articles/2018/april/09/trump-is-he-stupid-or-dangerously-crazy
https://nsnbc.me/2013/10/07/top-us-and-saudi-officials-responsible-for-chemical-weapons-in-syria
https://www.globalresearch.ca/hillary-clinton-approved-delivering-libyas-sarin-gas-to-syrian-rebels-seymour-hersh/5522647
http://fa.euronews.com/2018/03/08/ten-billion-euro-of-libyan-seized-money-lost-in-belgian-bancs