سبک زندگی مجموعه ای از جهت گیری ها، تلقی ها، ارزش ها و شیوه های رفتاری است که به زندگی ما سمت و سو می دهد.
مقام معظم رهبری در دیدار با بسیجیان، سبک زندگی را عیارسنج برای زندگی و آنچه که در محیط زندگی رخ می دهد، تعریف می کنند، ایشان معتقدند: "هر مجموعه ای نیاز به یک معیار و عیارسنج دارد، با این معیار سبک زندگی بدست می آید" اینکه با چه عیاری بخواهیم مدل زندگی و رفتارمان را بسنجیم، بهترین مدل و معیار سبک زندگی اسلامی است.
قرار گرفتن در هفته وحدت را بهانه ای قرار دادیم تا با تأسی به قرآن که پیامبر بزرگوار اسلام را بهترین الگو معرفی می کند، به بررسی سبک زندگی آن پیامبر نور ورحمت بپردازیم تا بتوانیم جرعه ای از آن دریای بیکران رحمت دریافت نماییم.
قرآن پیامبر را الگوی حسنه معرفی می کند" لَقَدْ كَانَ لَكُمْ فِي رَسُولِ اللَّهِ أُسْوَةٌ حَسَنَةٌ " (احزاب/6 )ما در سبک زندگی به دنبال الگو هستیم و چه الگویی بهتر از پیامبر اسلام (ص)که شخصیت ایشان تجسم آیات الهی است.
خلق عظیم و اخلاق والای پیامبر(ص):
خداوند در قرآن پیامبر را به خاطر اخلاق عظیمش چنین وصف می نماید " إِنَّک لَعَلی خُلُقٍ عَظِیمٍ " (قلم/4)
کسی که اسوه اخلاق است نمی تواند خلاف اخلاق و هنجار رفتار نماید.
حجیت سبک زندگی پیامبر(ص):
در قرآن در آیه 7 سوره حشر خداوند به صراحت ما را به اطاعت کامل از پیامبر(ص) فراخوانده است " …ما آتاکُمُ الرَّسُولُ فَخُذُوهُ وَ ما نَهاکُمْ عَنْهُ فَانْتَهُوا...." آنچه که پیامبر به شما داد آن را بگیرید و از آن چیزی که نهی کرد دوری گزینید. بنابراین زندگی پیامبر، نحوه برخورد و نحوه معاشرت آن حضرت برای ما حجت است.
محبوبیت سبک زندگی پیامبر(ص):
بر اساس همان اصول بالاست که خداوند زندگی پیامبر (ص) را سبک زندگی مطلوب و محبوب مردم معرفی می کند و از مردم می خواهد برای رسیدن به مقام محبوبیت در نزد خودش از او و سبک زندگی اش اطاعت و پیروی کنند. " قُلْ إِنْ كُنْتُمْ تُحِبُّونَ اللَّهَ فَاتَّبِعُونِي يُحْبِبْكُمُ اللَّهُ ..." (آل عمران/31) بگو اگر خدا را دوست می دارید، از من پیروی کنید تا خداوند دوستتان داشته باشد.
و در ادامه این آیه شریفه ضمانت آمرزش و گناهان مطرح می شود که در حقیقت گوشزد می کند که راه رسیدن به مقام قرب الهی و بخشوده شدن در دوستی و محبت پیامبر نهفته است.
حرص پیامبر برای هدایت مردم:
حرص یک صفت مذمومی است؛ ازجمله حرص به مقام، حرص به ثروت و حرص به اولاد و.... ولی یک نوع حرص که آن هم مختص مقام پیامبر بزرگوار اسلام می باشد نه تنها مذموم نیست بلکه پسندیده است، خداوند در آیه 128 سوره مبارکه توبه پیامبر بزرگوار اسلام را این چنین توصیف می نماید: " لَقَدْ جَاءَكُمْ رَسُولٌ مِنْ أَنْفُسِكُمْ عَزِيزٌ عَلَيْهِ مَا عَنِتُّمْ حَرِيصٌ عَلَيْكُمْ بِالْمُؤْمِنِينَ رَءُوفٌ رَحِيمٌ".
پیامبری از جنس خودتان به سوی شما آمده که نسبت به هدایت شما حریص است. دغدغه اش هدایت مردم است، تا جایی که بعضی وقت ها از حرص هدایت مردم نزدیک است جانش از تنش بیرون بیاید؛ آنجا که می فرماید " لَعَلَّكَ باخِعٌ نَفْسَكَ أَلَّا يَكُونُوا مُؤْمِنِينَ "(شعراء/3).
عفو و گذشت:
پیامبر عظیم الشأن اسلام(ص) در مسائل فردی اهل عفو و گذشت بود، خیلی ها به ایشان توهین می کردند و سنگش می زدند ولی حضرت ایشان با نهایت بردباری و عطوفت از کنار اینگونه مسائل عبور می کردند، ولی در مقابل مسائل اجتماعی و جامعه اسلامی اهل گذشت نبودند؛ در مقابل ابوسفیان ها، ابوجهل ها کوچکترین اغماضی نداشتند.
عفو و گذشت چیزی است که حلقه گمشده زندگی ماست اگر چنانچه اهل عفو و گذشت باشیم بسیاری از مشکلات از خانواده ها ریشه کن خواهد شد.
استغفار برای همگان:
از خصوصیات اخلاقی پیامبر، استغفار برای همگان بود. از آنجا که انسان هایی در امت پیامبر دچار گناه و خطا می شدند، استغفار پیامبر مهم ترین بازدارنده از عذاب الهی بود و خود آن حضرت می فرماید: هیچ پیامبری به اندازه من اذیت نشد. با این حال ایشان هیچ وقت امت خود را نفرین نفرمودند.
مشورت با دیگران:
با این که آن حضرت متصل به منبع و خاستگاه علم و دانش بود ولی برای تربیت مردم به مشاوره می پرداخت، در امورات اجتماعی سعی می کرد عقول مردم را با مشارکت دادن و مشاوره رشد دهد، این صفت باعث شد تا مردمانی در جامعه رشد کنند و اسلام را در شعاع بیشتری انتشار دهند.
توجه به مشاوره مردم در جنگ خندق و نظر جوانان در جنگ احد با وجود پیش بینی شکست، از جمله موارد مشاوره و مشورت ایشان با مردم بود.
و این مورد می تواند بهترین الگو برای دولتمردان امروزی باشد که به جای جناح بازی و منفعت طلبی گروهی و حزبی، به دور از حب و بغض سیاسی، از نظرات مخالفین در اداره مملکت استفاده نموده و بسیاری از مشکلات جامعه از جمله اقتصاد را با بهره گیری از آراء و نظرات متفاوت حل نمایند.