صبح صادق >>  نگاه >> یادداشت مخاطبین
تاریخ انتشار : ۰۶ مرداد ۱۳۹۸ - ۱۳:۲۳  ، 
کد خبر : ۳۱۶۲۷۱

نوسان‭ ‬قیمت‭ ‬طلای‭ ‬سیاه

پایگاه بصیرت / رضا‭ ‬زمانی‭
نفت‭ ‬به‭ ‬منزله‭ ‬کالایی‭ ‬اساسی‭ ‬برای‭ ‬همه‭ ‬کشورهای‭ ‬جهان، ‭ ‬به‭ ‬ویژه‭ ‬کشورهای‭ ‬توسعه‌یافته، ‭ ‬شمرده‭ ‬می‌شود؛ ‭ ‬از‭ ‬این‭ ‬رو‭ ‬نوسانات‭ ‬در‭ ‬قیمت‭ ‬آن، ‭ ‬حتماً‭ ‬بر‭ ‬شاخص‌های‭ ‬کلان‭ ‬اقتصادی‭ ‬جوامع‭ ‬اثرگذار‭ ‬خواهد‭ ‬بود‭. ‬تأثیر‭ ‬افزایش‭ ‬یا‭ ‬کاهش‭ ‬قیمت‭ ‬نفت‭ ‬بر‭ ‬کشورهای‭ ‬مختلف، ‭ ‬یکسان‭ ‬نیست‭. ‬اگر‭ ‬قیمت‭ ‬نفت‭ ‬رو‭ ‬به‭ ‬فزونی‭ ‬گذارد، ‭ ‬کشورهای‭ ‬واردکننده‭ ‬نفت‭ ‬را‭ ‬دچار‭ ‬مشکل‭ ‬می‌کند، ‭ ‬به‭ ‬گونه‌ای‭ ‬که‭ ‬این‭ ‬امر‭ ‬موجب‭ ‬افزایش‭ ‬هزینه‌های‭ ‬تولید‭ ‬و‭ ‬خدمات، ‭ ‬کاهش‭ ‬اشتغال‭ ‬و‭ ‬در‭ ‬نهایت‭ ‬افزایش‭ ‬رکود‭ ‬همراه‭ ‬با‭ ‬تورم‭ ‬می‌شود‭. ‬بنابراین‭ ‬آنها‭ ‬به‭ ‬دنبال‭ ‬بازار‭ ‬با‭ ‬ثباتی‭ ‬هستند‭ ‬تا‭ ‬بتوانند‭ ‬برنامه‌ریزی‌‭ ‬کرده‭ ‬و‭ ‬دچار‭ ‬کمبود‭ ‬منابع‭ ‬مالی‭ ‬و‭ ‬هزینه‌کرد‭ ‬اضافی‭ ‬نشوند؛ ‭ ‬زیرا‭ ‬در‭ ‬آن‭ ‬صورت‭ ‬نارضایتی‌های‭ ‬عمومی‭ ‬را‭ ‬در‭ ‬پی‭ ‬دارد؛ ‭ ‬برای‭ ‬نمونه، ‭ ‬در‭ ‬سال‌های‭ ‬گذشته‭ ‬در‭ ‬پی‭ ‬افزایش‭ ‬قیمت‭ ‬نفت‭ ‬و‭ ‬به‭ ‬تبع‭ ‬آن‭ ‬افزایش‭ ‬قیمت‭ ‬بنزین‭ ‬در‭ ‬جایگاه‌های‭ ‬سوخت‭ ‬آمریکا‭ ‬شاهد‭ ‬نابسامانی‭ ‬بزرگی‭ ‬در‭ ‬این‭ ‬کشور‭ ‬بودیم‭. ‬از‭ ‬سوی‭ ‬دیگر، ‭ ‬افزایش‭ ‬قیمت‭ ‬نفت‭ ‬بر‭ ‬کشورهای‭ ‬صادرکننده‭ ‬آن‭ ‬اثرات‭ ‬مثبتی‭ ‬می‌گذارد؛ ‭ ‬چرا‭ ‬که‭ ‬با‭ ‬فروش‭ ‬نفت‭ ‬با‭ ‬قیمت‭ ‬بالا، ‭ ‬ارز‭ ‬قابل‭ ‬توجهی‭ ‬وارد‭ ‬کشورهای‭ ‬صادرکننده‭ ‬می‌شود‭ ‬و‭ ‬در‭ ‬این‭ ‬صورت‭ ‬می‌توان‭ ‬در‭ ‬ازای‭ ‬آن، ‭ ‬کالاها‭ ‬و‭ ‬خدمات‭ ‬مورد‭ ‬نیاز‭ ‬خود‭ ‬را‭ ‬با‭ ‬سهولت‭ ‬بیشتری‭ ‬به‭ ‬دست‭ ‬آورد‭ ‬و‭ ‬همچنین‭ ‬ارزش‭ ‬پول‭ ‬ملی‭ ‬خود‭ ‬را‭ ‬در‭ ‬مقابل‭ ‬ارزهای‭ ‬دیگر‭ ‬کشورها‭ ‬تقویت‭ ‬کرد‭. ‬
جمهوری‭ ‬اسلامی‭ ‬ایران‭ ‬چهارمین‭ ‬کشور‭ ‬دارنده‭ ‬بیشترین‭ ‬ذخایر‭ ‬نفتی‭ ‬و‭ ‬ششمین‭ ‬تولیدکننده‭ ‬آن‭ ‬است؛ ‭ ‬از‭ ‬این‭ ‬رو‭ ‬در‭ ‬تعیین‭ ‬و‭ ‬نوسانات‭ ‬قیمت‭ ‬نفت‭ ‬نقش‭ ‬مهم‭ ‬و‭ ‬تأثیرگذاری‭ ‬دارد‭. ‬این‭ ‬شرایط‭ ‬سبب‭ ‬می‌شود‭ ‬تا‭ ‬نه‭ ‬‌تنها‭ ‬تحریم‌های‭ ‬فلج‌کننده‭ ‬بر‭ ‬کشورمان‭ ‬تأثیر‭ ‬بسزایی‭ ‬نداشته‭ ‬باشد؛ ‭ ‬بلکه‭ ‬می‌تواند‭ ‬به‭ ‬کشورهای‭ ‬تحریم‌کننده‭ ‬آسیب‭ ‬جدی‭ ‬وارد‭ ‬کند؛ ‭ ‬چرا‭ ‬که‭ ‬تحریم‭ ‬نفت‭ ‬ایران‭ ‬با‭ ‬توجه‭ ‬به‭ ‬جایگاه‭ ‬جمهوری‭ ‬اسلامی‭ ‬ایران‭ ‬در‭ ‬تأمین‭ ‬نفت‭ ‬جهان‭ ‬و‭ ‬اثرگذاری‭ ‬بر‭ ‬حمل‌ونقل‭ ‬مسیرهای‭ ‬نفتی، ‭ ‬اثرات‭ ‬مستقیمی‭ ‬بر‭ ‬قیمت‭ ‬نفت‭ ‬جهانی‭ ‬می‌گذارد‭. ‬باید‭ ‬توجه‭ ‬کرد‭ ‬به‭ ‬صورت‭ ‬روزانه‭ ‬از‭ ‬منطقه‭ ‬خلیج‭ ‬فارس‭ ‬۱۷‭ ‬تا‭ ‬۲۰‭ ‬میلیون‭ ‬بشکه‭ ‬نفت‭ ‬به‭ ‬بازارهای‭ ‬جهانی‭ ‬انتقال‭ ‬می‌یابد‭ ‬که‭ ‬جمهوری‭ ‬اسلامی‭ ‬ایران‭ ‬در‭ ‬تأمین‭ ‬امنیت‭ ‬این‭ ‬انتقال‭ ‬و‭ ‬توقف‭ ‬یا‭ ‬تداوم‭ ‬آن‭ ‬نقش‭ ‬راهبردی‌‭ ‬دارد‭. ‬
افزون‭ ‬بر‭ ‬ایران، ‭ ‬کشورهای‭ ‬عضو‭ ‬‮ «‬اوپک‮» ‬‭ ‬می‌توانند‭ ‬اثرات‭ ‬تعیین‌کننده‌ای‭ ‬بر‭ ‬قیمت‭ ‬نفت‭ ‬جهانی‭ ‬داشته‭ ‬باشند‭ ‬که‭ ‬این‭ ‬کار‭ ‬را‭ ‬با‭ ‬مدیریت‭ ‬عرضه‭ ‬تنظیم‭ ‬می‌کنند‭ ‬و‭ ‬در‭ ‬ادامه‭ ‬می‌توانند‭ ‬میزان‭ ‬تقاضا‭ ‬را‭ ‬نیز‭ ‬در‭ ‬دست‭ ‬خود‭ ‬نگه‭ ‬دارند‭. ‬
این‭ ‬اعضا‭ ‬شامل‭ ‬عربستان، ‭ ‬قطر، ‭ ‬عراق، ‭ ‬ونزوئلا، ‭ ‬نیجریه‭ ‬و‭... ‬می‌شود‭ ‬که‭ ‬حدود‭ ‬۷۵‭ ‬درصد‭ ‬از‭ ‬ذخایر‭ ‬کل‭ ‬نفت‭ ‬دنیا‭ ‬و ۵۰‭ ‬درصد‭ ‬تولید‭ ‬نفت‭ ‬کل‭ ‬دنیا‭ ‬را‭ ‬در‭ ‬انحصار‭ ‬خود‭ ‬دارند‭ ‬و‭ ‬می‌توانند‭ ‬سیاست‌های‭ ‬اعلامی‭ ‬خود‭ ‬را‭ ‬در‭ ‬تعیین‭ ‬مقدار‭ ‬عرضه‭ ‬و‭ ‬تأثیر‭ ‬قیمت‭ ‬نفت‭ ‬جهانی‭ ‬به‭ ‬کرسی‭ ‬بنشانند‭. ‬
پس‭ ‬به‭ ‬‌طور‭ ‬کلی‭ ‬عواملی‭ ‬که‭ ‬می‌توانند‭ ‬بر‭ ‬قیمت‭ ‬نفت‭ ‬مؤثر‭ ‬باشند، ‭ ‬عبارتند‭ ‬از‭: ‬میزان‭ ‬ظرفیت‭ ‬تولیدی‭ ‬اعضای‭ ‬اوپک‭ ‬و‭ ‬غیراوپک، ‭ ‬کشورهایی‭ ‬که‭ ‬بیشترین‭ ‬ذخایر‭ ‬و‭ ‬صادرات‭ ‬نفت‭ ‬را‭ ‬دارند، ‭ ‬جنگ‭ ‬و‭ ‬ناآرامی‭ ‬سیاسی‭ ‬و‭ ‬اجتماعی، ‭ ‬کاهش‭ ‬ارزش‭ ‬دلار‭ ‬آمریکا‭ ‬و‭ ‬رشد‭ ‬اقتصادی‭ ‬آن‭ ‬و‭.... ‬
در‭ ‬نهایت‭ ‬باید‭ ‬اشاره‭ ‬کرد‭ ‬هر‭ ‬چقدر‭ ‬کشورمان‭ ‬بتواند‭ ‬اتکای‭ ‬خود‭ ‬را‭ ‬از‭ ‬فروش‭ ‬نفت‭ ‬خام‭ ‬کم‭ ‬کند‭ ‬و‭ ‬از‭ ‬دیپلماسی‭ ‬اقتصادی‭ ‬و‭ ‬ظرفیت‌های‭ ‬حقوقی‭ ‬نهایت‭ ‬استفاده‭ ‬را‭ ‬ببرد، ‭ ‬می‌تواند‭ ‬بیش‭ ‬‌از‭ ‬پیش‭ ‬بر‭ ‬معادلات‭ ‬جهانی‭ ‬در‭ ‬حوزه‭ ‬انرژی‭ ‬به‭ ‬ویژه‭ ‬طلای‌‭ ‬سیاه، ‭ ‬خواست‌های‭ ‬خود‭ ‬را‭ ‬بالفعل‭ ‬کند‭. ‬
نظرات بینندگان
ارسال خبرنامه
برای عضویت در خبرنامه سایت ایمیل خود را وارد نمایید.
نشریات