امروز روز حضور در حجله جهاد و شهادت و میدان نبرد است، روز نشاط عاشقان خداست، روز جشن و سرور عارفان الهی است؛ امروز، روز نغمه سرایی فرشتگان در ستایش انسانهای مجاهد ماست. درنگ امروز فردای اسارت باری را به دنبال دارد؛ امروز باید لباس محبت دنیا را از تن بیرون نمود و زره جهاد و مقاومت پوشید و در افق طلیعه فجر، تا ظهور شمس به پیش تاخت و ضامن بقای خون شهیدان بود.
به اعتراف دوست و دشمن، یکی از بزرگ مردان عصر ما که توانست در مقام امام و اسوه، تحولی ژرف و شگرف در جهان، ایجاد کند حضرت امام خمینی (ره) بود. امام بزرگواری که تبیین لحظه لحظه حیات پر برکتش و جزء جزء گفتار، اعمال و رفتارش، میتواند ما را در فهم بهتر مفهوم حیات طیبه رهنمون باشد.
رهنمودهای امام راحل (ره) خطاب به رزمندگان اسلام در هشت سال دفاع مقدس از جمله این لحظات پر برکت است. یادداشت پیش رو با توجه به اهمیت مسئله، احیاء و تقویت رهنمودهای ایشان در سطح نیروهای مسلح و نیز نگاه کاربردی آنها در جامعه امروز، به دنبال یافتن پاسخی مناسب برای محورهای زیر با سیری در مجموعه عظیم آثار رهبر کبیر انقلاب اسلامی ایران و دیگر منابع مرتبط است.
چرایی بسیج نیروها و امکانات
کینه ورزی دشمنان اسلام و ایران، تجهیز دشمن با بالاترین امکانات، عدم توانایی دولت در مقابله یک تنه با دشمن، از جمله مواردی است که امام راحل (ره)، آنها را در فرمایشات خود به خوبی تبیین مینمایند.
"ملت شهید پرور ایران بدانند که این روزها روز امتحان الهی است، روز پرخاش علیه کسانی است که با اسلام کینه دیرینه دارند، روز انتقام از کفر و نفاق است، روز فداکاری است؛ امروز، روز عاشورای حسینی است؛ امروز، ایران کربلاست. حسینیان آماده باشید، جَهِّزوُا اَنْفُسَکُم بِالصَّلاحِ و السِّلاح، نهراسید که نمیهراسید، کمربندهایتان را محکم کنید.ای آزادگان و احرار به پا خیزید. قدرتهای بزرگ شرق و غرب میخواهند شما را زیر چکمهها و چنگالهای کثیف و خونین خود خرد کنند که حتی آخ هم نگویید. امروز، روز مقاومت است؛ چنان بر صدام و آمریکا و استکبار غرب سیلی زنید که برق آن چشمان استکبار شرق را کور کند. "۱
"باید با دولت همکاری کنید، دولت تنها نمیتواند که این جنگ را اداره کند، شما ملت هستید که در صحنه حاضرید و همین شما هستید که باید با دولت همکاری بکنید. "۲
چگونگی بسیج نیروها و امکانات
رهبر کبیر انقلاب اسلامی در چگونگی بسیج نیروها و امکانات، از شیوهها و روشهای مختلفی استفاده مینمودند. بیان فتوا و احکام فقهی دین، بکار بردن ادبیات حماسی و تشویقی، تکریم و خضوع در مقابل مردم، الگودهی به رزمندگان اسلام، هشدار و اخطار و نگاه حکومتی و دستوری، از مهمترین روشهای به کار گرفته شده توسط امام خمینی (ره) است. نمونه بارز این شیوهها در ذیل آمده است.
الف) بیان فتوا و احکام فقهی دین
"امروز پر کردن جبهههای نبرد از نیروهای آموزش دیده و آمادگی دفاع از اسلام و ایران برای همه قشرها از اهم واجبات الهی است که هیچ چیز دیگر مانع آن نمیشود. "۳
" همه به حسب امکاناتی که در اختیار داریم، لازم است احتیاجات جبههها و پشت جبههها را که آن نیز کمک به دفاع است، برآورده نماییم. "۴
" امروز روزی است که تمام مردم باید از شهرهای خود دفاع کنند. "۵
" هرکس میتواند جبهه باید برود و هر که نمیتواند در پشت جبهه کمک کند. "۶
" بر ملت عزیز و رزمنده است که از قوای مسلح پشتیبانی کنند و در همکاری و کمک به آنان از پای ننشینند و آنان را در این فداکاری و عبادت ارزشمند روحیه دهند که فتح و ظفر انشاءالله تعالی نزدیک است. "۷
" من تا آخر پشتیبان ارتش و سپاه و بسیج خواهم بود و تضغیف آنان را حرام میدانم. "۸
" اگر یک ابزاری در یک جایی زیاد است و – تشخیص دادند – فرمانداران واستانداران و ائمه جمعه تشخیص دادند که اینها دیگر اضافه است، زیادی است، لازم نیست این جا، این لازم [است]که برای جبهه برود. "۹
ب) بکاربردن ادبیات حماسی و تشویقی
"امروز روز حضور در حجله جهاد و شهادت و میدان نبرد است، روز نشاط عاشقان خداست، روز جشن و سرور عارفان الهی است؛ امروز، روز نغمه سرایی فرشتگان در ستایش انسانهای مجاهد ماست. درنگ امروز فردای اسارت باری را به دنبال دارد؛ امروز باید لباس محبت دنیا را از تن بیرون نمود و زره جهاد و مقاومت پوشید و در افق طلیعه فجر، تا ظهور شمس به پیش تاخت و ضامن بقای خون شهیدان بود. "۱۰
" با تداوم عملیات خود، مجال تجدید سازمان و تنفس عفلقیان شکست خورده و مستأصل را بگیرند. "۱۱
" به شما اطمینان بدهم که تا زنده هستم و تا رمق در جسم و جان دارم، از حمایت و دعای خیر برای شما دریغ نخواهم کرد. "۱۲
ج) تکریم و خضوع در مقابل مردم
" از ملت شریف خاضعانه میخواهم که جنگ را فراموش نکنند و برادران ارتشی و سپاهی و سایر رزمندگان عزیز در جبههها را با تمام وجود تشویق و تکریم نمایند. "۱۳
د) الگودهی به رزمندگان اسلام
" من خون و جان ناقابل خویش را برای ادای فریضه حق و دفاع از مسلمانان آماده نموده ام و در انتظار فوز عظیم شهادتم. "۱۴
" جان ناقابل خود را به رزمندگان صحنههای نبرد تقدیم مینمایم. "۱۵
ه) هشدار و اخطار
" به قوای نظامی اخطار میکنم که با کمال جدیت و بدون فوت وقت ساز و برگ جنگی را که بحمدالله در حد کافی در اختیار دارید، در اختیار رزمندگان، چه قوای مسلح و چه سایر جوانان فداکار، گذاشته و کوچکترین مسامحه را جایز ندانید. "۱۶
" به ملت ایران هشدار میدهم که خود را مهیا کنند و اسلحههای خود را آماده کنند [و]به حال آماده باش باشند. "۱۷
" شما در جبهه ها، هیچ نگذارید آرامش پیدا کند دشمن؛ اگر بگذارید آرامش پیدا کند، میرود و تجهیز زیادتر میکند و شما را به زحمت میاندازد. باید نگذارید که او یک شب از اضطراب بیرون بیاید؛ الان در اضطراب هستند، نگذارید آنها از اضطراب بیرون بیایند. "۱۸
" ملت ایران باید به فکر باشد که اگر لحظهای سستی کند، تا ابد له است... وقت این است که شما جدیّتتان زیادتر بشود؛ چه قوای مسلحه از هر صنف که هستند و چه ملت و چه این بسیج. "۱۹
و) نگاه حکومتی و دستوری
" من به عنوان فرمانده کل قوا به مسئولان و تصمیم گیرندگان نیز دستور میدهم که در هیچ شرایطی از تقویت نیروهای مسلح و بالا بردن آموزشهای عقیدتی و نظامی و توسعه تخصصهای لازم و خصوصا حرکت به طرف خودکفایی نظامی غفلت نکنند. "۲۰
" نیروی زمینی را با اقسام سلاحها و آتش بارها تقویت کنند و بدانند که مسامحه در این امر نزد خدا و ملت گناهی نابخشودنی است. "۲۱
" روزنامهها در وضع فعلی موظفند از نشر مقالات و اخباری که قوای مسلح را تضعیف مینماید، جداً خودداری نمایند. "۲۲
نتیجه بسیج نیروها و امکانات
آماده نمودن نیروها بویژه در بخش مردمی تحت عنوان بسیج، با انگیزه و روحیه شهادت طلبی و جمع آوری امکانات مورد نیاز جبهه از شهرها (با محوریت کمکهای مردمی) که خود همین نیروها شاهد این قضایای اخلاص مدارانه بوده اند، موجب شده تا با حضور شان، چنان تاثیرمعنوی در صحنه نبرد داشته باشند که خارج از توصیف است. فرمایش امام خمینی (ره) در این باب گویای این واقعیت میباشد:
" هرکس آن جا [جبهههای نبرد]رفته است و آمده است با من ملاقات کرده است، میگوید آنها به ما دل میدهند. ما میرویم که آنها را تشجیع کنیم، میبینیم که نه، ما تحت تاثیر آنها واقع میشویم و حقیقتا یک امری است که خدای تبارک و تعالی عنایت خاصش را به اینها کرده است. "۲۳
_____________________________________________________________________________________
پی نوشت ها:
- صحیفه امام، ج19، ص173
- صحیفه نور، ج19، ص 151
- عوامل معنوی و فرهنگی دفاع مقدس، ج1، ص81
- صحیفه نور، ج13، ص 111
- همان، ج16، ص 131
- صحیفه امام، ج19،ص 173
- صحیفه نور، ج16، ص 275
- همان، ص 196
- همان، ج19، ص 129
- همان، ج17، ص 77
- همان، ج16، ص 35
- همان، ص 68
- همان، ج14، ص 186
- همان، ج19، ص2
- صحیفه امام، ج20، ص77
- صحیفه نور، ج15، ص 242
- همان، ج8، ص 114
- انفال، 65
- عوامل معنوی و فرهنگی دفاع مقدس، ج1، ص165
- صحیفه نور، ج16، ص 34
- همان، ص 201
- همان، ص 148
- همان، ص 133