پشیمانی دولت از شعار «به حساب‌ها سرک نمی‌کشیم» مهمترین خبر نهفته در حذف برخی خانوار‌های برخوردار، از یارانه معیشتی بود.
پشیمانی دولت از شعار «به حساب‌ها سرک نمی‌کشیم» مهمترین خبر نهفته در حذف برخی خانوار‌های برخوردار، از یارانه معیشتی بود.
در بین تمام اتفاقات تلخ و بی‌تدبیری‌های صورت گرفته در موضوع افزایش قیمت بنزین، خبر متقاعد شدن دولت برای کنار گذاشتن سیاست اشتباه عدم بررسی حساب‌های بانکی و سایر تراکنش‌های مالی شهروندان می‌تواند امید‌ها برای حذف یارانه ثروتمندان، جلوگیری از فرار مالیاتی و پیش‌گیری از بسیاری از جرایم مالی مانند پولشویی و فروش ملک به چند نفر و … که بسیاری از این جرایم، به فساد‌های سیاسی نیز منجر می‌شوند را زنده کند.
اگر سیاست جدید دولت که شفافیت تراکنش‌های بانکی و مالی را در دستور کار قرار داده است، در کوتاه مدت اجرا شده و گزارش روشنی از اثرات آن به مردم ارائه شود، بی‌شک اعتماد از دست رفته مردم نسبت به دولت در حوادث اخیر تا حدی ترمیم خواهد شد.
برای نشان دادن اهمیت این تغییر رویکرد دولت، چند عدد را باهم مرور کنیم:
به گفته رییس سازمان برنامه و بودجه، درآمد سالانه ناشی از افزایش قیمت بنزین حدود ۳۰ هزار میلیارد تومان برآورد می‌شود.
بعد از بررسی‌های انجام شده توسط دولت، حدود ۶۰ میلیون نفر مستحق دریافت یارانه معیشتی شناخته شدند.
از طرفی برمبنای اظهارات رئیس سازمان هدفمندی یارانه‌ها، ماهانه به بیش از ۷۸ میلیون نفر یارانه نقدی پرداخت می‌شود. یعنی ۱۸ میلیون نفر که بعد از افزایش قیمت بنزین و تورم ناشی از آن نیازمند دریافت یارانه معیشتی نیستند، همچنان یارانه ۴۵۵۰۰ تومانی دریافت می‌کنند.
تقریبا چیزی معادل ۱۰ هزار میلیارد تومان در سال، که یک سوم افزایش درآمد ناشی از افزایش قیمت بنزین است! درآمدی که با پشتوانه قانونی ایجاد شده توسط مجلس شورای اسلامی، بسیار سهل‌الوصول و در دسترس است، زیرا دولت سیاست شفافیت تراکنش‌ها را در پیش گرفته و به سادگی قادر به شناسایی و حذف سه دهک برخوردار است.
ناگفته نماند که مجلس در قوانین مختلفی مانند قانون هدفمندی یارانه‌ها و قوانین بودجه چند سال گذشته مکررا حذف دهک‌های بالای درآمدی را از دریافت یارانه به تصویب رسانده و به دولت ابلاغ کرده بود. ازجمله می‌توان به تبصره ۱۴ بودجه سال ۹۸ اشاره کرد، که در آن به لزوم حذف سه دهک بالای درآمدی اشاره شده است.
با اجرای تبصره ۱۴ قانون بودجه سال ۹۸، یارانه افرادی در دهک هشتم تا دهم درآمدی که بر اساس آمار‌های بانک مرکزی، متوسط هزینه ماهانه بین ۵ میلیون و ۳۰۰ هزار تومان (متوسط هزینه دهک هشتم) تا ۱۳ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان (متوسط هزینه دهک دهم) دارند، حذف خواهد شد. با یک حساب سرانگشتی می‌توان گفت که یارانه پرداختی از سوی دولت چیزی حدود ۰.۸۵% هزینه‌های ماهانه دهک هشتم و ۰.۳۴% هزینه‌های ماهانه دهک دهم را تامین می‌کند، این یعنی همان تقریبا هیچ! بگذریم از استفاده ناعادلانه و چندین برابری این دهک‌ها از یارانه پنهان.
در مقابل، سه دهک پایین جمعیتی در سال ۹۷ هر ماه به ترتیب: دهک اول، ۹۵۹ هزار تومان، دهک دوم، ۱ میلیون و ۵۵۰ هزار تومان و دهک سوم، ۱ میلیون و ۹۸۶ هزار تومان خرج کرده‌اند. به این ترتیب می‌توان گفت یارانه پرداختی دولت به هر فرد در دهک‌های اول تا سوم به ترتیب ۴.۷%، ۳%، ۲.۲ از هزینه‌های آن‌ها را پوشش می‌دهد. این یعنی یارانه پرداختی دولت برای یک نفر در دهک اول ۱۴ برابر ارزشمندتر از فردی از دهک دهم درآمدی است.
با توجه به موارد فوق باید ادامه سیاست شفافیت تراکنش‌های بانکی را از دولت مطالبه کرد، تا علاوه بر قانونمداری و احترام به قانون، کشور را از سایر منافع آن مانند جلوگیری از فرار مالیاتی بیش از ۷۰ هزار میلیارد تومانی برخی از اصناف پردآمد، برخوردار کرد.
