خرداد ماه سال جاری بود که نخست وزیر ژاپن برای ایفای نقش واسطهگری در روابط ایران و امریک و افزایش روابط اقتصادی با تهران راهی کشورمان شد. هرچند آن زمان نیز برخی تحلیلگران خوش بین اقتصادی پیامد مثبتی از افزایش روابط تجاری میان ایران و ژاپن را طی این سفر پیشبینی میکردند، ولی واقعیت آن است که با گذشت شش ماه از آن سفر، هنوز هیچ اقدام مهم عملی از سوی ژاپن در خصوص افزایش روابط تجاری با کشورمان مشاهده نمیشود. از این رو به نظر میرسد در خصوص سفر امروز دکتر روحانی، رئیس جمهور کشورمان به ژاپن نیز نتایج و دستاوردهای تجاری و اقتصادی میان دو کشور بدست نیاید؛ این امر ناشی از واقعیت دستاورد صفر درصدی شش ماه اخیر نیست، بلکه ناشی از رفتارهای کلان سیاسی و اقتصادی ژاپن نسبت به ایران، بعد از اعمال مجدد تحریمهای امریکا قابل ارزیابی است.
ژاپن یکی از کشورهای خریدار عمده نفت ایران طی سالها و دهههای اخیر بوده است. اما این کشور از زمان خروج آمریکا از برجام و اعمال تحریمهای مجدد دولت ترامپ بر علیه کشورمان، خرید نفت ایران را متوقف کرد و تا کنون همراهی کاملی با تحریمهای آمریکا بر علیه کشورمان داشته است. این رفتار غیرمستقلانه ژاپن در برقراری روابط با ایران، نشان میدهد که این کشور تا زمانی که سیاست مستقل اقتصادی و سیاسی، بدون تأثیرپذیری از فشارهای خارجی (آمریکایی) نداشته باشد، نمیتواند خود را به عنوان کشوری قدرتمند و تأثیرگذار در آسیا و جهان بقبولاند. در ثانی در چنین وضعیتی دولت ژاپن قابلیت ایفای نقش واسطهگری میان ایران و آمریکا را به هیچ وجه نخواهد داشت.