آمریکا راهی جز ترک منطقه ندارد

در پی اقدام تروریستی آمریکا در به شهادت رساندن سردار سپهبد «قاسم سلیمانی» فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و «ابومهدی المهندس» نایب رئیس سازمان حشدالشعبی عراق و همرزمان‌شان در سحرگاه ۱۳ دی ماه،پارلمان عراق خروج نیروهای آمریکایی از خاک این کشور را تصویب کرد. در روزهای اخیر، در این زمینه تحلیل‌های گوناگون و بسیاری انجام شده است. «مارک اسپر» وزیر دفاع آمریکا در ادعایی گفته است، آمریکا هیچ برنامه‌ای برای ترک عراق نداریم. در این بین برخی سیاستمداران و مردم آمریکا نظرهای متفاوتی درباره خروج نیروهای آمریکایی از عراق و منطقه غرب آسیا دارند. در همین زمینه گفت‌وگویی با «دکتر فواد ایزدی» کارشناس مسائل بین‌الملل انجام دادیم که در ادامه می‌خوانید.

با توجه به وضعیت پیش آمده پس از ترور و به شهادت رساندن سردار شهید حاج قاسم سلیمانی و همرزمان‌شان وزن مخالفان حضور آمریکا در منطقه غرب آسیا، در درون آمریکا چقدر است؟

بیشتر نخبگان سیاست خارجی آمریکا و افرادی که در این حوزه کار می‌کنند، معتقد هستند آمریکا باید در غرب آسیا حضور داشته باشد و به ترامپ نقد داشته‌اند که چرا گفته است می‌خواهیم سوریه و افغانستان را ترک کنیم؛ اما عموم مردم آمریکا از این جنگ‌های متعدد آمریکا خسته هستند و یکی از دلایل رأی دادن آنها به ترامپ این بوده که او با شعار ضد جنگ آمد و در حوزه سیاست خارجی به خانم کلینتون نقد داشت که به جنگ عراق رأی داده است. از این‌رو عموم مردم به این جنگ‌های پرهزینه و بدون نتیجه که سبب کشته شدن هزاران آمریکایی در سالیان گذشته شده است، خیلی راضی نیستند.

اتفاقات اخیر در این وزن کشی چه تأثیری خواهد داشت؟

اگر در آمریکا مردم‌سالاری و دموکراسی بود، قاعدتاً نظر عموم مردم باید مورد توجه قرار می‌گرفت و با توجه به بند ۴ بیانیه‍ سپاه برای هدف قرار دادن پایگاه‌های نیروهای تروریستی آمریکا باید به نوعی در برگشتن نیروها تأثیر می‌گذاشت، منتها واقعیت امر این است که در آمریکا مردم‌سالاری به آن معنایی که در ذهن عموم مردم است، وجود ندارد؛ به همین دلیل چندان تفاوتی نمی‌کند که عموم مردم چه می‌خواهند و همان نخبگان سیاسی سیاست خارجی را مدیریت می‌کنند.

در کل به این معنا هم نیست که افکار عمومی و نظر مردم در آمریکا اهمیت ندارد،چراکه اگر بحرانی ایجاد شود فشار افکار عمومی می‌تواند تأثیرگذار باشد و به این صورت نیست که آمریکا هیچ بویی از مردم‌سالاری نبرده باشد و اگر به اندازه کافی در این بحث‌ها، افکار عمومی به شکل گسترده دغدغه‌مند شوند، می‌تواند در ذهن سیاستمداران تأثیر داشته باشد.‌

نخبگان سیاسی افرادی هستند که به صورت حرفه‌ای در حوزه سیاست خارجی فعالیت می‌کنند و بسیاری از سیاستمداران که در این حوزه کار نمی‌کنند، متأثر از افکار عمومی هستند. در نتیجه همین سیاستمداران باید تصمیم بگیرند، از این‌رو افکار عمومی در آمریکا می‌تواند مهم باشد. بنابراین با توجه به شهادت سرداران مقاومت، افکار عمومی آمریکا می‌تواند در مخالفت با جنگ‌طلبی و حضور آنها در منطقه غرب آسیا مؤثر باشد؟ در پاسخ به این پرسش هم می‌توان گفت بله و هم خیر. خیر به این دلیل که در حال حاضر نخبگان سیاسی و دموکرات‌های آمریکا عملکرد آقای ترامپ را نقد کرده‌اند و گفته‌اند برنامه‌ای برای بعد از این اتفاق ندارید و چندان به این مورد نقد نکرده‌‌اند که چرا این فرد بی‌گناه مبارز علیه داعش را ترور کردید.

به این دلیل می‌گویم بله که اگر افکار عمومی به صورت گسترده هماهنگ شوند، می‌توانند روی نظر سیاستمداران که لزوماً همه نخبه سیاسی نیستند، اثر بگذارد.

سناریوی آمریکا برای خروج از منطقه چه خواهد بود؟

پاسخ به این پرسش را در دو کلمه «کشته زیاد» می‌توان داد. هزینه ارتش آمریکا بالاست و بودجه‌ای که پنتاگون امسال تصویب کرد، ۷۰۰ و خرده‌ای میلیارد دلار است که همان خرده این بودجه، سه برابر بودجه نظامی ایران است؛ از این‌رو بودجه نظامی بالایی دارند. منتها مشکلی که در ارتش آمریکا وجود دارد، این است افرادی که در این ارتش خدمت می‌کنند قراردادی هستند و حضورشان به دلیل قرارداد، پول و دغدغه مالی است و وقتی یک فرد به دلیل دغدغه مالی در جایی مشغول به کار می‌شود، آمادگی از خودگذشتگی در حد کشته شدن را ندارد و آمده است تا حقوق بگیرد و زندگی کند.

در نتیجه اگر تعداد کشته‌های آمریکایی زیاد شود، دیگر آن جمعیتی که به دلیل دغدغه‌های مالی به ارتش ملحق می‌شوند، ملحق نخواهند شد؛ چرا که پیوستن به ارتش آمریکا همان و کشته شدن همان. بنابراین سیستم نظامی آمریکا فرو می‌پاشد و به همین دلیل آمریکایی‌ها نمی‌توانند کشته دهند؛ از این‌رو راه برون‌رفت آمریکایی‌ها از منطقه غرب آسیا، کشته زیاد است و راه دیگری وجود ندارد.

چرا که سیاستمداران خارجی آنها خیلی به تغییر در حضورشان در خاورمیانه علاقه ندارند و به نظر مردمی که خواهان برگشت نیروهای آمریکایی از این منطقه هستند، توجه نمی‌شود؛ از این‌رو این سیاست خاورمیانه آمریکا باید با تعداد کشته‌های زیاد شکست بخورد که در این صورت از منطقه خارج شوند.