جذاب، پرحاشیه و آموزنده

سریال‌های شبکه‌های مختلف از بخش‌های مهم تولیدات تلویزیونی است که ساعات پرمخاطب را به خود اختصاص می‌دهد؛ به همین بهانه گذری هر چند کوتاه به سریال‌های یک ماه اخیر خواهیم داشت.

«از سرنوشت» سریالی است که آنتن شبکه دوم سیما را به خود اختصاص داده است. این سریال در سه فاز تولید شده و از کودکی تا جوانیِ دو پسربچه به نام‌های سهراب و هاشم را، که در پرورشگاه بزرگ شده‌اند، به تصویر کشیده است؛ اما این بار در رسمی جدید، سریال شبکه اول سیما دو سریال پشت سر هم را نشان می‌داد، ابتدا سریالی به نام «سرگذشت» و پس از آن رأس ساعت ۲۳، سریال طنز «زیرهمکف».

البته مدتی در پخش این سریال به دلیل عزاداری مردم ایران در شهادت شهید حاج‌قاسم سلیمانی و همچنین سقوط هواپیما وقفه ایجاد شد؛ اما پس از حدود دو هفته، بار دیگر پخش آن از سر گرفته شد.

«از سرنوشت» تکراری اما جذاب

اما سریال «از سرنوشت»؛ این سریال را «محمدرضا خردمندان» کارگردانی کرده است، کارگردان جوان و با استعدادی که ساخت فیلم سینمایی «بیست و یک روز بعد» را در کارنامه هنری خود دارد و «از سرنوشت» اولین تجربه سریال‌سازی او محسوب می‌شود؛ اما اولین نکته‌ای که درباره قصه این سریال به ذهن مخاطب می‌رسد، این است که چرا شبکه دوم سیما به فاصله نه چندان زیاد به موضوعی نسبتاً تکراری پرداخته است؛ زیرا ماه رمضان دو سال قبل بود که سریال «بچه مهندس» با مضمونی نسبتاً شبیه به آنچه در «از سرنوشت» شاهدش هستیم، به سراغ بچه‌های پرورشگاهی رفته و به رابطه میان آنها و وابستگی‌های‌شان پرداخته است. حالا هنوز فاز نهایی سریالِ بچه مهندس پخش نشده، سریالی با این حد شباهت از شبکه دوم سیما پخش شد! جالب است که بسیاری از فیلم‌نامه‌های استعدادهای جوان حتی فرصت راهیابی به دفتر مدیران رسانه ملی را ندارند؛ اما برخی فیلم‌نامه‌ها با وجود چنین شباهتی تصویب می‌شود.

البته نمی‌توان منکر آن شد که پرداختِ دقیق به قصه‌ای جذاب‌تر از آنچه در «بچه مهندس» شاهدش بودیم، سبب شده است این سریال مورد توجه بیشتری قرار بگیرد. «از سرنوشت» داستانش باورپذیرتر است و فراز و نشیب‌های بیشتری دارد و همین آن را جذاب‌تر کرده است.

یک موضوع دیگر که می‌توان آن را ضعف سریال «از سرنوشت» و بسیاری از سریال‌های دیگر دانست، طولانی کردن ماجرا یا به اصطلاح کش دادن و آب بستن به فیلم است. گاهی داستان و محور اصلی جذاب است؛ اما آنقدر برخی قسمت‌ها کند و بدون وجود یک حادثه محرک پیش می‌رود که مخاطب را از ادامه پیگیری منصرف می‌کند، این اتفاق برای سریال «از سرنوشت» نیز رخ داده است.

و اما سریال «زیر همکف»، سریال طنز شبکه اول سیما که هر چند حاشیه‌هایی در زمینه انتخاب بازیگر نقش فرید به همراه داشت؛ اما شاید به دلیلِ کمبودِ طنزهای خوبی از جنس سریال‌های دهه ۸۰ مانند «خانه به دوش»، «متهم گریخت» و دیگر طنزهای خاطره‌انگیز، تا حدی مورد استقبال قرار گرفت.

«سرگذشت» گذری بر نکات تربیتی‌ـ خانوادگی

سریال شروع و پایان خوبی داشت و به برخی معضلات و موانع ایجاد شده بر سر راه ازدواج جوانان را به تصویر می‌کشید؛ اما آن‌طور که باید و شاید برای هیچ یک از اتفاقات رخ داده، دلیل قوی و منطقی نداشت. شخصیت‌پردازی‌ها نیز ضعیف و حتی گاهی متغیر بود، برای نمونه شخصیت داماد در ابتدا فردی مسئولیت‌پذیر به نظر می‌رسید، اما رفته رفته بیننده با دامادی بی‌تعهد و بی‌عرضه روبه‌رو می‌شود که شخصیتی متفاوت از آنچه پیش از این شاهدش بودیم، ارائه می‌داد.

سریال «سرگذشت» که این روزها از شبکه اول سیما پخش شده است، هر قسمت آن به یک داستان می‌پردازد و این داستان‌ها هر چند جدید و متفاوت است؛ اما در پیچ و خم زندگی‌های امروزی، نمونه‌هایش کم نیستند؛ داستان‌هایی که موضوعات اجتماعی و خانوادگی را بررسی می‌کند و به بهانه آن نویسنده و کارگردان تلاش می‌کنند تا نکته‌ای تربیتی را مطرح کنند. این نکات تربیتی زمانی تکمیل‌تر می‌شود که پس از پایان هر قسمت خانم دکتر «سیما فردوسی» روانشناس و مشاور خانواده در زمینه مسائل مطرح شده در هر قسمت صحبت کرده و نظرات روان‌شناسی و تربیتی را مطرح می‌کند که این اقدام را می‌توان یکی از ابتکارات خوب این سریال دانست که سبب آموزنده‌تر شدن سریال می‌شود.