الگوی عینی نماینده تراز انقلاب

بارها پرسیده‌ایم که نماینده تراز انقلاب کیست و چه ویژگی‌هایی دارد؟ البته شاخصه‌های متعددی را هم می‌توان برای یک نماینده مطلوب در مجلس یاد کرد؛ اما به نظر می‌رسد مؤثرترین اقدام برای تبیین این موضوع، ارائه الگوی عینی و عملی است؛ نمونه‌ای که در واقعیت اتفاق افتاده و می‌توان با برشمردن خصیصه‌های او تصویر روشن‌تری از نماینده ایده‌آل را به نمایش گذاشت.

«آیت‌الله سیدحسن مدرس» یکی از این مردان بزرگ است. شهید مدرس ضمن توجه به حوزه‌های علوم اسلامی، از آنجا که سیاست را برای خدمت به اسلام و زنده کردن عدالت اسلامی و ارزش‌های آن لازم می‌دانست، بر اساس وظیفه دینی، وارد مبارزه و فعالیت‌های طاقت‌فرسای سیاسی شد.

آیت‌الله مدرس در دوره دوم قانون‌گذاری، از طرف مراجع نجف به عنوان یکی از علمای تراز اول انتخاب و وارد مجلس شورای ملی شد. ورود این عالم سیاستمدار، تأثیر بسیاری در عرصه سیاسی دوران خفقان رضاشاهی به جا گذاشت. از جمله رخدادهای این دوره، تحمیل اولتیماتوم روسیه مبنی بر اخراج مورگان شوستر آمریکایی از ایران بود که استقلال میهن را به هیچ می‌گرفت و شهید مدرس، به شدت با پذیرش آن مخالفت کرد. مهم‌ترین ویژگی شهید مدرس این بود که سراپا خلوص و پاک‌باختگی بود؛ به همین دلیل دار و ندار خود را در طَبق اخلاص نهاد و در راه اعتلای دین و رسیدن به هدف بارها توهین تحمل کرد، سیلی خورد و حتی ترور شد؛ ولی هیچ‌گاه خم به ابرو نیاورد.

در زندگی مدرس هرگز مسائل شخصی و نفسانی مطرح نبود، از این رو حتی دشمنانش هم او را تحسین می‌کردند.

دومین ویژگی شهید مدرس هوش، زیرکی و فراست خارق‌العاده او بود. مدرس هرگز فریب کسی را نخورد و در عین حال از این هوش سرشار هیچ‌گاه در جهت منافع شخصی خود استفاده نکرد. او فردی زرنگ و باهوش بود؛ ولی از هوش خود در راستای منافع فردی سوءاستفاده نمی‌کرد که این نشانه‌ای از تقوای بی‌بدیل آن بزرگوار بود.

مدرس قاطعیت و صراحت لهجه‌ داشت؛ بنابراین از احدی نمی‌ترسید و حرفش را روشن بیان می‌کرد و با همین ویژگی، دشمنان خود را خلع سلاح ‌کرد. «سازش‌ناپذیری» یکی دیگر از مهم‌ترین ویژگی‌های شهید مدرس بود که مورد تأکید حضرت امام (ره) هم واقع شد و هرگز با کسی زد و بند نکرد و به سازش تن نداد.

درباره نگاه امام به شهید مدرس باید گفت، امام(ره) ساده‌زیستی، هوشمندی، قاطعیت، شجاعت و صداقت مدرس را بسیار تحسین می‌کردند و انصافاً خودشان هم در این زمینه‌ها از او الگو گرفته بودند.