با مراجعه به منظومه فکری، رهنمودها و بیانات رهبر معظم انقلاب اسلامی، زمانی کشور به سمت اهداف و آرمانهای خود، که از مهمترین آنها ایجاد دولت و جامعه و تمدن اسلامی است، پرشتاب حرکت میکند و موفق خواهد شد که ایمان، جهاد علمی، جهاد عدالتخواهی و جهاد مدیریتی و اقتصادی در میان مدیران و کارگزاران نظام به عنوان یک ارزش شناخته شود؛ ازاینرو برای فرایند اهداف انقلاب اسلامی نیازمند در اوج قرار گرفتن و به دست آوردن اقتدار ملی هستیم تا بتوانیم الگوی اسلامی و انقلابی پیشرفت برای جهان اسلام شویم و این مهم زمانی تحقق مییابد که بتوانیم با سبک مدیریت جهادی، کارآمدی دین در جامعه را اثبات نماییم.
لذا اولین اصل در این مسیر از منظر قرآن کریم، خلوص نیت است؛ «وَالَّذِینَ جَاهَدُواْ فِینَا لَنَهْدِیَنَّهُمْ سُبُلَنَا وَإِنَّ اللَّهَ لَمَعَ الْمُحْسِنِینَ»؛ (عنکبوت/ ۶۹) یعنی عنصر اصلی در مدیریت جهادی، مانند همه عبادتها، نیت و قصد الهی است.
اصل دوم در مدیریت جهادی ایثار با مال، جان و تمام هستی است؛ این ویژگی از منظر معارف وحیانی تجارت پرسود و سراسر فتح، پیروزی و موفقیت با خداوند است؛ «يا أَيُّهَا الَّذينَ آمَنُوا هَلْ أَدُلُّکُمْ عَلی تِجارَةٍ تُنْجيکُمْ مِنْ عَذابٍ أَليمٍ
تُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَ رَسُولِهِ وَ تُجاهِدُونَ في سَبيلِ اللَّهِ بِأَمْوالِکُمْ وَ أَنْفُسِکُمْ ذلِکُمْ خَيْرٌ لَکُمْ إِنْ کُنْتُمْ تَعْلَمُونَ». (صف/ ۱۰ـ۱۱)
اصل سوم استقامت، سختکوشی و تلاش بیوقفه و مجاهدانه در راه خدا با تمام توان و ظرفیتهای موجود است؛ همانگونه که خداوند به رسول گرامی اسلام و پیروانش دستور استقامت در سختیها و محنتها میدهد (فاستقم کما امرت و من تاب معک)، مدیر جهادی نیز راه و رمز موفقیت خود را سختکوشی و استقامت در راه خدا میبیند و برای پیدا نمودن ظرفیت امدادهای الهی و غیبی بر اساس رهنمودهای قرآنی، استقامت میورزد؛ «إِنَّ الَّذِینَ قَالُواْ رَبُّنَا اللَّهُ ثُمَّ اسْتَقَامُواْ تَتَنَزَّلُ عَلَیْهِمُ الْمَلَآئِکَةُ أَلَّا تَخَافُواْ وَلَا تَحْزَنُواْ وَأَبْشِرُواْ بِالْجَنَّةِ الَّتِى کُنتُمْ تُوعَدُونَ». (فصلت/ ۳۰)
اصل چهارم در مدیریت جهادی توکل بر خداوند است؛ ضامن همه امور در سختیها و مشکلات و بهترین پشتیبان خداوند متعال است؛ «وَمَن یَتَوَکَّلْ عَلَى اللَّهِ فَهُوَ حَسْبُهُ إِنَّ اللَّهَ بَالِغُ أَمْرِهِ قَدْ جَعَلَ اللَّهُ لِکُلِ شَىْءٍ قَدْراً». (طلاق/ ۳)
اصل پنجم در مدیریت جهادی صبر و شکیبایی در برابر دشمنان و موانع است؛ «إِنْ يَکُنْ مِنْکُمْ عِشْرُونَ صابِرُونَ». (انفال/ ۶۵) یعنی اگر صبوری کنی، خداوند توان و طاقت تو را ده برابر میکند.
اصل ششم نترسیدن از دشمن است؛ خداوند یکی از ویژگیهای قوم برتر و مجاهدین راه حق را نترسیدن از دشمنان و سرزنشهای مخالفان برمیشمرد؛ «يا أَيُّهَا الَّذينَ آمَنُوا مَنْ يَرْتَدَّ مِنْکُمْ عَنْ دينِهِ فَسَوْفَ يَأْتِي اللَّهُ بِقَوْمٍ يُحِبُّهُمْ وَ يُحِبُّونَهُ أَذِلَّةٍ عَلَی الْمُؤْمِنينَ أَعِزَّةٍ عَلَی الْکافِرينَ يُجاهِدُونَ في سَبيلِ اللَّهِ وَ لا يَخافُونَ لَوْمَةَ لائِمٍ ذلِکَ فَضْلُ اللَّهِ يُؤْتيهِ مَنْ يَشاءُ وَ اللَّهُ واسِعٌ عَليمٌ». (مائده/ ۵۴)
اصل هفتم جوهره رهبری در مدیریت جهادی است؛ مدیریتی که سازوکار نفوذ به قلوب کارکنان و زیردستان را فراهم میکند تا با جلب مشارکت، حمایت و پشتیبانی همهجانبه آنان بتواند موانع را برچیند، بنبستها را بشکند و با پیشگامی، رسیدن به قلههای آرمانی سازمان مربوطه را ممکن کند و با فرهنگی برخواسته از سبک مدیریت انبیای الهی بتواند مربی، مرجع، پرنفوذ، پدر، پرتلاش و خستگیناپذیر گامهای رشد و تعالی و رسیدن به اهداف سازمان را با زیردستان خود محقق کند.
چرایی مدیریت جهادی
۱ـ بر اساس آموزهها و هشدارهای قرآنی، دشمنان اسلام هیچگاه دست از سر مسلمانان برنخواهند داشت و راهبرد اصلی آنان فروپاشی و از کار انداختن نظام اسلامی است. خداوند متعال در قرآن میفرماید: «وَلَا يَزَالُونَ يُقَاتِلُونَكُمْ حَتَّى يَرُدُّوكُمْ عَنْ دِينِكُمْ»؛ (بقره/ ۲۱۷) مشرکان همواره با شما میجنگند تا اگر بتوانند شما را از دینتان برگردانند.
۲ـ فراهم کردن سازوکار پیشبرندگی انقلاب و تعمیق باورهای اسلامی و انقلابی، با حرکت پرشتاب و جهادی برای ساختن دولت اسلامی، جامعه اسلامی و تمدن نوین اسلامی.
۳ـ تداوم رفتارهای خصمانه و غرضآلود قدرتهای استکباری با نظام اسلامی و ایجاد موانع متعدد و مشکلات مختلف، بهویژه در عرصههای اقتصادی و فرهنگی.
۴ـ ضرورت مبارزه با فساد در ارکان اداری و مدیریتی و عدم رعایت شئون و شعائر اسلامی و انقلابی.
۵ـ ضرورت حرکت به سمت اقتدار ملی برای حفظ و تداوم نظام اسلامی.
۶ـ ناامید کردن دشمنان انقلاب اسلامی و بیاثر نمودن تهدیدهای سخت، نیمهسخت و نرم قدرتهای استکباری.
۷ـ ضرورت حرکت پرشتاب و پرتلاش مسئولان نظام و مدیران کشور به سمت جهاد علمی، جهاد عدالتخواهی، جهاد اقتصادی و جهاد فرهنگی برای در اوج قرار گرفتن نظام اسلامی و به دست آوردن اقتدار ملی و الگو شدن برای جهان اسلام.
۸ـ اثبات کارآمدی دین در اداره جامعه و ضرورت استفاده از همه فرصتها برای ارتقای مشروعیت و مقبولیت حاکمیت دینی و مقابله با استکبار و دشمنان و فراهم کردن زمینههای پیشرفت و تحقق اهداف سازمانها و نهادهای حاکمیتی.
چگونگی
۱ـ مدیریت جهادی بر مبنای خلوص نیت، توکل به خداوند، صبر، پایداری و استقامت در سختیها و محنتها، بنبستها را میشکند، از موانع عبور میکند و برای تحقق اهداف سازمان هزاران راه نرفته را کشف مینماید و شعار «ما میتوانیم» را تحقق میبخشد.
۲ـ مدیریت جهادی در فعالیتهای سازماندهی، هدایت، نظارت و کنترل، به اصل مبارزه با دشمن و مقابله با موانع توجه میکند، به شکلی که این فعالیتها نتایجی، چون شکست، عقبنشینی و ناامیدی دشمن، تحمیل اراده به دشمن یا عبور از موانع را در پی داشته باشد.
۳ـ بسیج و بهکارگیری مؤثر منابع مادی، انسانی و معنوی با تلاش پرنیرو در راه خدا، مبتنی بر علم و برنامهریزی و متکی به داشتهها در مقابل دشمنان و موانع برای تحقق اهداف سازمان.
۴ـ مدیریت جهادی از همه فرصتها و ظرفیتهای درونی و دراختیار استفاده میکند و منتظر امکانات ایدهآل نیست و هیچگاه دست نیاز به سمت دشمنان دراز نمیکند.
۵ـ در مدیریت جهادی نترسیدن از تهدید و تحریم دشمنان موجب افزایش ایمان و انگیزه الهی مدیران و کارکنان میشود و آنان در انجام مأموریتها و اجرای برنامهها، خود را همراه با حمایت و پشتیبانی خداوند میدانند و یقین دارند وعدههای الهی تحقق خواهد یافت.
۶ـ در مدیریت جهادی، شخص مدیر در خط مقدم کار، تولید، اجرا و عمل قرار دارد، خطرپذیر و طبیب دوار است، به دیگران انگیزه میدهد، همواره به وضع موجود راضی نیست، به امور مادی خود اعتنا نمیکند، با زیردستان خود مشورت میکند، استبداد رأی ندارد، به دنبال کسب شهرت برای خود نیست و بیشتر با هنجارها، سنتها و باورها سازمان تحت امر را نظارت و کنترل میکند.
۷ـ در مدیریت جهادی، تقویت اقتصاد مقاومتی و درونزا، تولید و تقویت فرهنگ دینی و ملی و همچنین تقویت فرهنگ انقلابی و جهادی در تمام اسناد بالادست و فرودست سازمان قرار دارد و برای تحقق آن سازوکارهای لازم پیشبینی خواهد شد.
۸ـ در مدیریت جهادی، رمز موفقیت و تحقق اهداف سازمان تلاش پرنیرو، سختکوشی، بنبستشکنی همراه با علم و دانایی، خلاقیت و نوآوری با بهره جستن از خرد جمعی و مشارکت دادن مخاطبان و زیردستان است.
۹ـ در مدیریت جهادی تعظیم شعائر اسلامی و انقلابی، ایستادگی بر مواضع انقلاب اسلامی، آرمانخواهی و واقعنگری، ترجیح اهم بر مهم، قانونمداری، انصاف، عدالت و فسادستیزی در بطن و متن تمام سیاستها، طرحها و برنامهریزیها حاکمیت دارد و از مطالبات دائمی سازمان خواهد بود.