تلاش آمریکا در روز جمعه برای تمدید تحریم تسلیحاتی ایران در شورای امنیت سازمان ملل شکست خورد و حالا سوال این است مرحله بعد در این تقابل چه خواهد بود؟
رویترز در گزارشی نوشت: شورای امنیت سازمان ملل سال ۲۰۰۷ تحریمهای تسلیحاتی علیه ایران را اعمال کرد. این تحریمها اواسط اکتبر طبق آنچه بنابر برجام در سال ۲۰۱۵ بر روی آن بین روسیه، چین، آلمان، بریتانیا، فرانسه و آمریکا توافق شد، منقضی میشود.
این توافق در قطعنامه سال ۲۰۱۵ شورای امنیت گنجانده شده است. در سال ۲۰۱۸ «دونالد ترامپ» رئیسجمهور آمریکا از توافق هستهای ایران خارج شد و آن را «بدترین توافق» تاکنون خواند.
سرنوشت توافق هستهای ایران چه خواهد شد؟
گرچه آمریکا از برجام خارج شده، تهدید کرده در صورتی که شورای امنیت تحریمهای تسلیحاتی ایران را تمدید نکند، از بندی در این توافق برای بازگشت همه تحریمهای سازمان ملل علیه ایران استفاده خواهد کرد.
طبق گزارش خبرگزاری رویترز، حالا با شکست قطعنامه ضد ایرانی آمریکا در شورای امنیت، آمریکا میتواند به تهدید خود عمل کند.
بنابر این گزارش، دیپلماتها پیشبینی میکنند فرایند موسوم به «اسنپ بک» در شورای امنیت با توجه به این که سایر طرفهای توافق ایران با این اقدام مخالفت کردهاند، گیجکننده و دشوار خواهد بود؛ اما این مسئله میتواند در نهایت به مرگ توافق هستهای منجر شود، زیرا ایران انگیزه اصلی برای کاهش فعالیتهای هستهای خود را از دست خواهد داد.
بعد از خروج آمریکا از برجام، این کشور تحریمهای یکجانبه سختی را علیه ایران اعمال کرد. در پاسخ به این اقدام و انفعال اروپا، تهران هم تعهدات خود را طبق توافق هستهای کاهش داده است.
چطور آمریکا میتواند اسنپ بک را فعال کند؟
آمریکا باید شکایتی را علیه ایران درباره نقض توافق هستهای به شورای امنیت ارائه کند. سپس شورای امنیت باید ظرف ۳۰ روز درباره قطعنامهای برای ادامه معافیت تحریمی ایران تصمیمگیری کند. اگر این قطعنامه تا مهلت مقرر ارائه نشود، همه تحریمهای سازمان ملل که قبل از سال ۲۰۱۵ برقرار بود، به طور خودکار بازمیگردد.
به ادعای رویترز، برخی دیپلماتها میگویند آمریکا میتواند شکایتش را تا هفته دیگر هم مطرح کند.
آیا امکان ممانعت از اقدام آمریکا وجود دارد؟
به نوشته رویترز، هنوز مشخص نیست که چطور روسیه، چین یا هر عضو دیگر شورای امنیت ممکن است تلاش کنند که مانع اقدام آمریکا برای فعال کردن این روند شوند یا این که به لحاظ روند و شیوه چنین امکانی وجود دارد یا خیر.
دیپلماتها میگویند احتمالاً چندین کشور این بحث را مطرح کنند که به لحاظ قانونی آمریکا نمیتواند تحریمها را بازگرداند و بنابراین آنها نمیتوانند اقدامات خود (تحریمها) را مجدداً علیه ایران اعمال کنند.