صبح صادق >>  نگاه >> یادداشت
تاریخ انتشار : ۱۰ شهريور ۱۳۹۹ - ۱۶:۰۸  ، 
کد خبر : ۳۲۴۴۶۴
بررسی چگونگی شکل‌گیری و روند مبارزات گروه توحیدی بدر

مبارزات بچه‌های شاه عبدالعظیم!

پایگاه بصیرت / مهدی سعیدی

هیئت‌های عزاداری حسینی در دوران ستمشاهی، یکی از مهم‌ترین پایگاه‌ای مبارزاتی علیه فساد و ظلم رژیم پهلوی به شمار می‌آمدند. شکل‏گیری گروه توحیدی «بدر» به فعالیت‏های مذهبی در قالب هیئت عزاداری اهل‏بیت(ع) طی سال‏های 1348تا 1350 در منطقه شهرری برمی‏گردد. در ابتدای امر برنامه‏های هیئت بیشتر جنبه مذهبی و خودسازی اخلاقی داشت، اما رفته‌رفته در چالش با مباحث ماتریالیستی و مارکسیستی که رهاورد روشنفکران وابسته به اندیشه دنیای غرب و گروه‌های فعال سیاسی پیوند خورده با بلوک شرق بود، نیاز به مطالعات عمیق در حوزه اندیشه اسلامی و مباحث اجتماعی اسلام در این گروه به سان دیگر گروه‌های مبارز اسلامی احساس شد؛ از این رو بچه‏های هیئت در جست‏وجوی کسی بودند که بتواند نیازهای فکری آنها را برآورده کند و در مبارزه بتوانند به وی تمسک جویند.

در اردویی که در کوه‌های اطراف تهران (حوالی زاگون) برگزار شد، افراد به این نتیجه رسیدند که فعالیت‏های خود و مبارزات سیاسی را تحت نظارت مرجع تقلید خود (امام خمینی(ره)) دنبال کنند. در این راستا، برای برقراری ارتباط با امام(ره) و کسب استراتژی مبارزه، چند نفر به عنوان واسط پیشنهاد شدند.

آنها به منظور فرا گرفتن تاکتیک‏ها و برنامه‏های مبارزاتی هم درصدد یافتن یک روحانی آگاه و مبارز بودند. تا اینکه در مجلسی، حسین فدایی از بنیانگذاران گروه، با شهید «شاه‏آبادی» آشنا می‏شود (حدود سال 1352) که شهید شاه‏آبادی به علت ویژگی‏های خاص خود هر دو نیاز گروه را مرتفع کرد. از این به بعد گروه بدر توسعه تشکیلاتی یافت و ارتباط‌گیری با مراکز دانشگاهی و جذب نیرو از شهرستان‏ها و... را در دستور کار خود قرار داد. یک‌سری برنامه‏های فرهنگی با جهت‏گیری سیاسی در قالب مساجد در شهرری و روستاهای اطراف و سایر شهرستان‏ها در کنار سازماندهی تشکیلاتی آغاز شد. از آنجا که گروه کار چریکی را نیز پذیرفته بود، اقدام به تجهیز خود کرده و حتی فعالیت‏هایی به منظور ایجاد یک تیم نظامی ورزیده برای ترور شاه صورت گرفت.

در این میان، ساواک شهید شاه‏آبادی را دستگیر می‌کند و وی به دو سال تبعید محکوم می‏شود. به این ترتیب، دستگیری شهید شاه‏آبادی موجب رکود فعالیت‌های گروه شد. در این مقطع (1354) گروه بدر با گروه دیگری معروف به «رامین» که نام مستعار رهبر گروه (عبدالرسول سبزواری) بود مرتبط می‏شود؛ اما این ارتباط دیری نمی‌پاید؛ چرا که تخریب بخشی از مناطق مسکونی در شمیران نو، شهرری و جنوب تهران از سوی شهرداری، منجر به صدور بیانیه‏ای از جانب گروه علیه رژیم و در حمایت از قشر زجردیده شد که صدور این بیانیه موجبات بروز اختلاف بین دو گروه را فراهم کرد.

فعالیت‏های ایدئولوژیک و سیاسی با توجه به شرایط خاص مبارزات سیاسی، به علت تغییر مواضع ایدئولوژیک سازمان مجاهدین خلق(منافقین) به مارکسیسم، گروه توحیدی بدر که در ابتدا به منظور مقابله با این تشکیلات التقاطی شکل گرفته بود، با حساسیت مباحث و آموزش‏های ایدئولوژیک را دنبال می‏کرد. لذا تلاش می‏کرد از میان صاحب‏نظران اسلامی و روحانیون انقلابی یک «شورای تدوین» برای تأمین نیازهای ایدئولوژیک خود مشخص کند. پس از مشورت با شهید شاه‏آبادی، ایشان استاد مطهری را به منزله روحانی مبارزه مورد اعتماد امام معرفی می‏کنند و می‏گویند: «نماینده امام در همه موارد از اعتقادی، سیاسی گرفته تا حرکت‏های اجتماعی، آیت‏اللّه مطهری هستند.»

از نظر سیاسی نیز تکثیر و پخش اعلامیه‏ها با استفاده از یکسری امکانات گروه و برخی امکانات ادارات دولتی، جزء فعالیت‏های گروه به شمار می‏رفت. البته استفاده از امکانات دولتی به منظور پیشبرد اهداف انقلابی طبق ضوابطی با فتوای امام خمینی(ره) برای این گروه و برخی گروه‌های سیاسی دیگر مجاز شده بود.

در حالی که گروه فعالیت خود را به شهرهای گوناگون کشور گسترش می‏داد، ضربات ساواک که طی سالیان مقابله با گروه‌های چریکی تجربیاتی اندوخته بود، بر پیکره گروه آغاز شد.

در زمینه گسترش فعالیت گروه به نقاط مختلف کشور در گزارش عملکرد این گروه چنین آمده است: «براساس انتخاب مشی گسترش کمی و کیفی گروه، برادران رابطه با شهرستان‏ها را منظم‏تر و نزدیک‏تر کرده و با آنها فعال‏تر برخورد می‏نمایند، این رابطه با شهرهای شیراز، اصفهان، مشهد، کرمان، گرمسار، اراک، لاهیجان و آمل به طور منسجم برقرار می‏شود.» در این میان، ساواک دو نفر از اعضای گروه را دستگیر می‏کند و در پی آن افراد دیگری از گروه نیز دستگیر می‌شوند و بخش عمده گروه به زندان می‌افتند. حضور در زندان، زمینه‌های ارتباط با دیگر گروه‌های مبارز را بیشتر کرده و پس از پیروزی انقلاب سازمان «مجاهدین انقلاب اسلامی» شکل می‌گیرد.

اعضای گروه که تا گشودن درب زندان‏ها به دست مردم در 22 بهمن در زندان بودند، پس از آزادی خاطرات خود را چنین به تصویر کشیده‏اند: «روز 22 بهمن، ساعت 10 صبح غرش گلوله‏ها دیگر از پشت دیوارهای زندان به گوش می‏رسید، در همین زمان تسخیر پادگان عشرت‏آباد (ولی‌عصر فعلی) آغاز می‏گردد و صدای پی‏درپی گلوله‏ها از داخل زندان شنیده می‏شود. این درگیری تا ساعت 2 بعدازظهر طول می‏کشد و پس از تسخیر پادگان، بلافاصله حمله مسلحانه مردم به زندان قصر شروع می‏گردد که بلافاصله اکثر مسئولان تسلیم می‏گردند و مأموران از محوطه زندان فرار می‏کنند. این در حالی است که درب زندان سیاسی بسته بود و فقط چند نفر مأمور در داخل زندان مانده بودند.»

در این هنگام زندانیان سیاسی پس از یک مشورت عمومی در عین بی‏خبری از اوضاع بیرون، تصمیم به شکستن درب‏های زندان گرفته و در کنار هم از درب گشوده شده زندان خارج و به جمع مردم انقلابی می‏پیوندند. در بیرون بلافاصله با در ارتباط قرار گرفتن مجدد نیروهایی که دستگیر شده بودند و آنها که در بیرون مبارزه را ادامه می‏دادند، با یک بازبینی حساب شده در شکل «گروه توحیدی بدر» هویت می‏یابند.

هفته اول پس از انقلاب اعضای گروه «امت واحده» با اعضای گروه توحیدی «بدر» ارتباط برقرار کرده و از آنان دعوت به همکاری می‏کند. این دو گروه در کنار هم با عنوان «بچه‏های زندان» در کنار پنج گروه دیگر اسلامی، هسته اصلی سازمان مجاهدین انقلاب اسلامی را تشکیل می‏دهند.

نظرات بینندگان
آخرین مطلب
ارسال خبرنامه
برای عضویت در خبرنامه سایت ایمیل خود را وارد نمایید.
نشریات