«سعید خطیبزاده» سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران امروز (دوشنبه) در نشست هفتگی با خبرنگاران که به صورت مجازی برگزار شد، ضمن تشریح آخرین تحولات در حوزه سیاست خارجی به سؤالات خبرنگاران پاسخ داد.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی به سفر منطقهای ظریف به چهار کشور آسیای مرکزی اشاره کرد و گفت که سفر به این کشورها از قبل طراحی شده بود.
خطیبزاده به برگزاری کمیسیون مشترک برجام در وین نیز اشاره کرد و افزود: این هفته دوباره از روز چهارشنبه مذاکرات و گفتوگوها در چارچوب رفع تحریمهای یکجانبه آمریکا آغاز خواهد شد.
*وزیر خارجه صربستان شنبه در تهران
وی اظهار داشت: امشب میزبان سرگئی لاوروف وزیر خارجه روسیه خواهیم بود و روز شنبه وزیر خارجه صربستان به ایران میآید.
* تمامی سانتریفیوژهایی که از مدار خارج شدند از نوع IR1 بوده و با سانتریفیوژهای جدید جایگزین میشود/ آنچه در وین در حال انجام است مذاکره هستهای نیست
این دیپلمات ارشد ایرانی در پاسخ به سؤالی درباره اتفاق روز گذشته در نطنز و تحلیلهای متفاوت مطرح شده در این خصوص و اینکه برخی میگویند با توجه با این اتفاق، ایران باید مذاکرات هستهای را متوقف کند، اظهار داشت: اتفاق ناگواری که در نطنز رخ داد و بارها رژیم صهیونیستی از قبل میگفت و این روزها هم از منابع متعدد شنیده میشود که تایید میکنند که این رژیم پشت این داستان بوده است.
وی افزود: خوشحالم هیچ آسیب انسانی یا محیط زیستی وجود نداشته، ولی قطعا میتوانست به فاجعهای بینجامد که جنایت علیه بشریت است که از ذات گردنکش رژیم دور نبوده است.
سخنگوی وزارت خارجه خاطرنشان کرد: اینکه با این هدف بوده توان هستهای ایران محدود شود. باید بگویم اتفاقا بر عکس، تمامی سانتریفیوژهایی که به خاطر این اتفاق از مدار خارج شدند از نوع IR1 بودند و اینها با سانتریفیوژهای پیشرفته جایگزین میشود. این توان الان در جمهوری اسلامی ایران در بالاترین سطح وجود دارد که اینها با پیشرفتهترین سانتریفیوژها جایگزین شود.
خطیبزاده ادامه داد: اگر هدف این بوده که در مسیر رفع تحریمهای ظالمانه بر علیه ملت ایران خللی وارد شود قطعا به این هدف خود نخواهند رسید و در این دام مکارانهای که طراحی کردند کسی وارد نخواهد شد. البته رژیم اشغالگر قدس با این اقدام خود تلاش کرد از مردم ایران انتقام این صبر و رفتار پر از حکمت خودش را در مسیر رفع تحریمها بگیرد. باید بداند، پاسخ ایران انتقام از این رژیم در زمان و مکان خودش است.
وی همچنین در پاسخ به سؤالی بیان کرد: آنچه در وین در حال انجام است مذاکره هستهای نیست. گفتوگوهای تکنیکی برای رفع تحریمهای ظالمانه آمریکا بین ایران و ۱+۴ و اتحادیه اروپا است. ما یک بار مذاکره کردیم درباره برجام و بندهای برجام نهایی و مشخص شده است. مذاکرهای نیست و آن چه هست رفع تحریمهاست.
* آنچه در وین در حال انجام است، مذاکره هستهای نیست
وی در پاسخ به سؤال خبرنگاری درباره اظهارات یکی از مقامات آمریکایی مبنی بر اینکه واشنگتن به هیچ وجه همه تحریمها را لغو نمیکند و تحریمهای مرتبط با تروریسم، حقوق بشر و موشکی را مشروع میداند، بیان کرد: سیاست جمهوری اسلامی ایران درباره بازگشت آمریکا به تعهدات برجامیاش روشن است. آمریکا در چهار سال گذشته و در دو ماه و اندی که دولت جدید بر سر کار آمده، این کشور با هدف از بین بردن برجام و تمامی منافع ایران در ذیل برجام، همه تلاش خود را انجام داده است و بر کسی پوشیده نیست.
خطیبزاده اضافه کرد: هیچ تفاوتی بین هیچ تحریمی وجود ندارد. بارها مقامات آمریکا اعلام کردند تحریمها را اعمال میکنند برای اینکه فشار حداکثری را بر ملت ایران اعمال کرده باشند، برای اینکه برجام از بین برود و در آینده کسی نتواند برجام را احیا کند. فاصله گذاریهایی که از این طرف و آن طرف توسط برخی مقامات آمریکایی شنیده میشود، مسموع نیست.
خطیبزاده گفت: متاسفم برخی از ایالات متحده به وین میآیند به جای اینکه به تعهدات خودشان برگردند با ۱+۴ گفتوگو کنند که چگونه میتوانند بخشی از میراث شکست خورده ترامپ را حفظ کنند. این مشکل شناختی در نزد برخی مقامات آمریکاست باید بدانند مسیری که برای اصلاح اقداماتشان در پیش گرفتند باید کامل باشد تا ایران هم در خور خودش پاسخ دهد. سیاستهای ایران در چارچوب اعلامی پیگیری خواهد شد.
* بدهی کره ربطی به تحریمهای فراسرزمینی آمریکا ندارد
وی یکی از موضوعات مهم سفر نخستوزیر کره جنوبی را در راستای رفع انسداد منابع ایران در کره برشمرد و افزود: این بدهی قطعی کره است و هیچ ربطی به تحریمهای فراسرزمینی آمریکا ندارد.
خطیبزاده افزود: روابط از این نوع رویکرد و بی عملی بسیار ضربه خورده است. البته برخی راهحلها گفتوگو و بحث شده و باید ببینیم کدام و در چه سطح و میزانی عملیاتی میشود.
* روابط ایران و عراق چندلایه و مردمی و راهبردی است
این دیپلمات ارشد ایرانی در پاسخ به سؤالی گفت: روابط ایران و عراق چندلایه و مردمی و راهبردی است و در تمام موضوعات فیمابین رایزنیهایی زیادی بین دو طرف در جریان است. روابط استانی در سطوح مختلف چه با اقلیم و چه بخشهای دیگر عراق پیگیری شده و میشود. با توجه به قرابتهای نزدیک و زیاد بین اقلیم و استانهای ما، این روابط در سطوح بسیار خوبی پیگیری میشود. به صورت روزانه چه در ترددها و ترانزیت و ... همکاریهای ما خیلی نزدیک است.
* بدهیهای عراق به ایران
سخنگوی دستگاه دیپلماسی درباره بدهیهای عراق به ایران هم اظهار داشت: در خصوص بدهیها در سفر وزیر خارجه عراق به تهران مفصل صحبت کردیم و رئیس کل بانک مرکزی رفت عراق و یکسری اقدامات انجام شد و در دست است. قاعدتا موانع هست، ولی پیشرفتهایی هم صورت گرفته است.
* باید وضعیت به ژانویه ۲۰۱۷ برگردد / برچسبهای خیالی و خودسرانهای که دولت ترامپ به برخی تحریمها زده و برخی را باز اعمال کرده اعتباری ندارد
خطیبزاده در پاسخ به سؤالی مبنی بر اینکه به نظر میرسد تعریف ایران و آمریکا از تحریمها متفاوت است و اینکه آیا ایران معتقد است تحریمهای غیربرجامی باید برداشته شود تا تعهداتش را انجام دهد؟ خاطرنشان کرد: روشن گفتهایم باید وضعیت به ژانویه ۲۰۱۷ برگردد.
سخنگوی وزارت خارجه تصریح کرد: برچسبهای خیالی و خودسرانهای که دولت ترامپ به برخی تحریمها زده و برخی را باز اعمال کرده اعتباری ندارد. اساسا با سیاست داخلی آمریکا کاری نداریم. آمریکا یکسری وظایف و تعهداتی ذیل قطعنامه ۲۲۳۱ دارد و پاراگراف ۲۹ برجام به صورت دقیق تمامی تعهدات آمریکا را روشن کرده و درج شده است آمریکا باید از هر اقدامی که در مسیر عادی سازی تجارت و روابط ایران است، اجتناب کند. تمامی واحدها و اشخاصی که در مدت ترامپ تحریم شدند ذیل همین تحریمهای برجامی است و ما تفاوتی قائل نیستیم و همه تحت عنوان فشار حداکثری غیرقانونی آمریکا بودند.
وی افزود: با آمریکاییها کاری نداریم و لیست را به کمیسیون مشترک ارائه میکنیم و این لیست نهایی خواهد شد و موضع ما کاملا روشن است.
* راستی آزمایی کار سختی نخواهد بود
خطیبزاده در پاسخ به این سؤال که راستی آزمایی مدنظر ایران چگونه انجام میشود و چه بازنی زمانی طول میکشد که انجام شود؟ اظهار داشت: زود است به آنجا برسیم، هنوز روی مباحث اولیه گفتوگوها در کمیسیون هستیم.
سخنگوی وزارت خارجه در عین حال یادآور شد: ولی راستی آزمایی کار سختی نخواهد بود، اگر آمریکا بخواهد واقعا به اقدامات خودش برگردد. اگر آمریکا تمامی اقداماتش را پیش از زمانی که اعلام میکند، انجام داده باشد، بسیاری از این مسائل قابل راستی آزمایی است.
وی بیان کرد: ما یک حلقهای از مسائل مختلف به هم داریم که باید همه به صورت موثر برداشته شود نه بر روی کاغذ. اگر فرض کنید فروش نفت همراه با انتقال وجه، بیمه کشتیرانی و ... زنجیرهای از مسائل باید همزمان با هم انجام شود و اینها قابل راستی آزمایی است. ما الان با برخی از کشورها در ارتباط نزدیک هستیم و مراودات روزمره داریم.
وی گفت: اگر آمریکا این بار واقعا و صادقانه بخواهد رفع تحریمها کند، کار سختی نیست. ولی جزییات آن نیاز به گفتوگوهای پیچیده در داخل کمیسیون مشترک دارد که تا آن جا فاصله اریم.
* امضای توافقنامه همکاری جامع بین ایران و روسیه
سخنگوی دستگاه دیپلماسی همچنین گفت که لاوروف در سفرش به تهران با ظریف و رئیس جمهور دیدار میکند و در جریان سفر سرگئی لاوروف وزیر خارجه روسیه توافقنامه همکاری جامع بین دو کشور امضا خواهد شد. این توافقنامه فروردین منقضی شده و در این سفر امضا میشود.
* پاسخ نطنز، انتقام از رژیم صهیونیستی است
خطیبزاده درباره اظهارات مطرح شده مبنی بر اینکه حادثه نطنز حاصل مذاکرات وین است، گفت: پاسخ نطنز، انتقام از رژیم صهیونیستی است و این رژیم نمیتواند بازی را عوض کرده و بخواهد از جیب مردم ایران هزینه کند. این رژیم در چند ماه گذشته برخی اقدامات را انجام داده و با هدف دام افکنی، برخی درزهای خبری را این روزها علنیتر انجام میدهد. اهدافش روشن است و بر نخبگان و اهل خرد ایران نیز اینها پوشیده نیست.
وی گفت: وزارت امور خارجه یک مسئولیت براساس تصمیم نظام دارد و آن هم این است که در چارچوب سیاستهای کلی نظام در راستای رفع تحریمهای ظالمانه آمریکا نهایت تلاش خود را بکند. این کار را انجام خواهیم داد و همزمان هم اسرائیل پاسخ خودش را از مجاری خودش خواهد گرفت.
* آنچه ایران پیگیری میکند رفع جام تحریمها در یک گام و به صورتی است که بتوانیم راستی آزمایی کنیم
سخنگوی دستگاه دیپلماسی در پاسخ به سؤالی درباره گزارشات منتشر شده درباره گفتوگوها در وین اظهار داشت: هر زمان گفتوگوهایی در این سطح انجام میشود رسانهها به جهت کنجکاوی و رسالتشان و برخی به جهت اهدافشان گزارشاتی را منتشر میکنند. آنچه ایران پیگیری میکند رفع جام تحریمها در یک گام و به صورتی است که بتوانیم راستی آزمایی کنیم. اینکه چگونه یک گام انجام و چگونه راستی آزمایی خواهیم کرد، موضوع قابل توجهی است.
وی افزود: از همه مکانیسمهای مندرج در کمیسیون و برجام و در ارتباط با دوستان و متحدان استفاده خواهیم کرد که این مسیر را در راستای منافع ملی مردم ایران محقق کنیم.
* هر آنچه در نطنز بود سانتریفیوژهای نسل اولی بود که نسب به آنچه الان داریم بسیار ابتدایی بودند
سخنگوی وزارت خارجه در پاسخ به سؤال خبرنگار خبرگزاری فارس درباره گزارش نیویورک تایمز مبنی بر اینکه حادثه نطنز به حدی بوده که ۹ ماه طول میکشد غنی سازی ایران از سر گرفته شود و میزان خسارتها گفت: درباره اعلام میزان خسارتها در نطنز هنوز زود است اظهارنظر کرد، تیمهایی در این خصوص مشغول کار هستند.
خطیبزاده ادامه داد: هر آنچه در نطنز بود، سانتریفیوژهای نسل اولی بود که نسبت به آنچه الان جمهوری اسلامی دارد بسیار ابتدایی بودند. آن چه در نطنز به میزانی که سانتریفیوژها خسارت دیده باشند، جا به جا میشوند دستاورد دیگری را برای ایران رقم خواهد زد.
وی گفت: آنچه در نطنز اتفاق افتاد نه میتواند صنعت هستهای ایران که دانش بومی است را به عقب بیندازد و نه میتواند در مسیر قطعی رفع تحریمهای آمریکا علیه ملت ایران موثر باشد.
* پرونده هستهای پرونده ملی است و به تحولات داخلی ایران مرتبط نیست
وی در پاسخ به سؤال دیگر در خصوص اظهارات سفیر فرانسه در تهران در گفتوگو با یکی از روزنامهها درباره اینکه هدف از مذاکرات کنونی در وین این است که تا قبل از شروع انتخابات در ایران شاهد احیای کامل برجام باشیم، اظهار داشت: به شرط صحت این انتساب، باید بگویم اگر صبر راهبردی این ملت نبود و اگر رفتار حکمیانه جمهوری اسلامی ایران نبود، به خاطر نقض آشکار تعهدات آمریکا پس از خروج از برجام و به خاطر بدعهدیها و بی عملیهایی که اروپا در این مدت انجام داده و تا امروز ادامه دارد، قطعا چیزی از برجام به عنوان یک توافق چندجانبه باقی نمانده بود. خودشان بهتر میدانند، چه اتفاقاتی افتاده است.
خطیبزاده تصریح کرد: قطعا پرونده هستهای یک پرونده ملی است و با اجماع در ایران جلو برده میشود، به تحولات داخلی ایران مرتبط نیست و دستگاههای حاکمیتی آن را پیگیری میکنند. انتخابات ایران که در پیش است انشاءالله انتخابات پرشور و باشکوهی خواهد بود. در موضوعات کلان همانند همیشه در چارچوب حاکمیت، هر نتیجهای حاصل شود عمل خواهد کرد.
وی افزود: مطمئنم سفرای مقیم از جمله سفیر فرانسه در تهران اینها را بهتر از هر کسی میدانند، ولی من مجدد خواستم یادآوری کرده باشم.
* میزان دقیق خسارتها را سازمان انرژی اتمی باید خودش اعلام کند
وی در پاسخ به سؤال دیگری درباره میزان خسارتها در نطنز بیان کرد: میزان خسارتها باید با توجه به تست همه سانتریفیوژها اتفاق بیفتد و هر سانتریفیوژی از کار بیفید سانتریفیوژ پیشرفتهتری برای آن هست. میزان دقیق خسارتها را سازمان انرژی اتمی باید خودش اعلام کند. فعلا خیلی زود است و در حال بررسی تک تک سانتریفیوژها هستند.
* دستگاههای ذیربط پاسخهای خود را دارند و خواهند داد
خبرنگاری درباره اینکه چند ماه پیش در نطنز اتفاقی رخ داد و چه اقداماتی از سوی ایران برای جلوگیری از تکرار این حوادث صورت گرفته است، سؤال کرد که خطیبزاده بیان کرد: در خصوص امنیت سایتهای هستهای، باید به این نکته توجه کنیم که در شرایط حساس کنونی و اقدامات گردنکشانه رژیم اشغالگر قدس، طبیعت این است که حساسیتها باید بیشتر باشد و دستگاههای مسئول حتما با حساسیت بیشتری پیگیری میکنند و باید مضاعف کنند. تنها مراکز هستهای نیست و اخیرا متاسفانه شهید فخری زاده را در این راستا از دست دادیم و مطمئنم دستگاههای ذیربط پاسخهای خود را دارند و خواهند داد.
* سفر مشاور امنیت ملی عراق به تهران
سخنگوی وزارت خارجه درباره سفر مشاور امنیت ملی عراق گفت: امروز با ظریف دیدار دارد و ما موضوعات متعددی با همدیگر داریم. مراودات ما با عراق درباره تبادل هیأت بعضی وقتها روزانه است و گفتوگوها از نزدیک پیگیری میشود.
* حادثه نطنز تروریسم هستهای بود که میتوانست به فاجعه انسانی بینجامد
وی درباره حادثه دیروز نطنز اظهار داشت: براساس منشور ملل متحد و بند ۵۱ منشور حق دفاع مشروع برای جمهوری اسلامی ایران محفوظ است. این یک تروریسم هستهای بود که میتوانست به فاجعه انسانی بینجامد و ذیل جنایت علیه بشریت قرار میگیرد. پاسخهای مختلفی باید به این اقدامات رژیم اشغالگر قدس داده شود. برخی پاسخها به مراجع بینالمللی خواهد بود. وزیر خارجه و نمایندگی ما پیگیر این موضوع است و امروز یا فردا اقدامات اعلام میشود. حتما برخی اقدامات در مسیر غیر آشکار خودش انجام خواهد شد که شاید هیچ گاه گفته نشود. کما اینکه در گذشته هم آن کسانی که میدانستند پاسخها را از کجا گرفتند، متوجه خواهند شد.
* کنوانسیون تعیین رژیم حقوقی دریای خزر
سخنگوی وزارت خارجه درباره امضای موافقتنامه همکاری جامع با روسیه گفت: روابط ایران و روسیه کاملا راهبردی است و همکاریهای نزدیکی در سطوح مختلف داریم. تنظیم روابط در چارچوب موافقتنامه را با روسیه داشتیم. برای تمدید و ارتقا حرکتهایی کردیم و آن چه فردا امضا میشود نتیجه این تلاشهاست ولی این همچنان پایه همکاریهای ایران و روسیه را در ابعاد مختلف تعریف میکند.
وی درباره کنوانسیون تعیین رژیم حقوقی دریای خزر گفت: تصویب آن در داخل و مراجع ذیربط در حال پیگیری است. البته مذاکرات تعیین خطوط مبدا در دریای خزر کمک بزرگی برای تصویب آن در مراجع داخلی کمک خواهد کرد. فکر میکنیم باید تمرکز خود را برای نهایی شدن گفتوگوها و پیش نویس تعیین خطوط مبدا در دریای خزر بگذاریم که بتوانیم تصویب کنوانسیون را تسهیل کنیم که برای استفاده جمعی درستتر از دریای خزر کمک موثری خواهد کرد.
* این رژیم همانند سابق جواب خود را خواهد گرفت
سخنگوی دستگاه دیپلماسی درباره اظهارات نتانیاهو و مقامات این رژیم درباره برنامه هستهای ایران و نحوه برخورد آژانس با حادثه دیروز گفت: باید بین آنچه در نطنز رخ داده و آن چه رژیم اشغالگر قدس انجام میدهد و نقش آژانس تفکیک قائل شد. آژانس و مراجع بینالمللی دیگر باید وظایف خود را انجام دهند نه تنها محکوم کردن و تعهد به عدم انجام چنین اقداماتی.
وی افزود: مسیری که این رژیم میرود مسیر کاملا روشنی است. اینکه از نخستوزیر این رژیم میشنوید که تمام تلاش خودش را خواهد کرد که تحریمهای ایران رفع نشود، این است که علاقهمندند از طریق جیب ملت ایران میخواهند به اهداف خود برسند. این یک خیال خام بیشتر نخواهد بود.
خطیبزاده تصریح کرد: مسیرمان را براساس اقدامات رژیم اشغالگر قدس تعریف نمیکنیم و مدیریت رفتارمان در اختیار خودمان است و این رژیم همانند سابق جواب خودش را خواهد گرفت. این رژیم بیش از اندازه دوست دارد صحبت کند، اقداماتی که باید انجام شود در جای خودش انجام میشود و خودشان متوجه میشوند.
* به ملت ایران قول میدهم دیپلماتها از هیچ تلاشی فروگذار نخواهند کرد که در چارچوب عزت و منافع ملی ایران، تحریمها در اسرع وقت مرتفع شود
سخنگوی دستگاه دیپلماسی درباره اینکه آیا مذاکرات وین با آنچه مقام معظم رهبری تبیین کردند به نتیجه میرسد؟ گفت: زود است اعلام پیش بینی کنیم اعم از اعلام بدبینی و خوشبینی، سیاست قطعی کشور همان است که رهبری فرمودند و در همان چارچوب ماموریت ما دیپلماتها آن است که آن را عملیاتی کنیم و در آن مسیر گام برداریم.
وی افزود: به ملت ایران قول میدهم دیپلماتها از هیچ تلاشی فروگذار نخواهند کرد که در چارچوب عزت و منافع ملی ایران، تحریمها در اسرع وقت مرتفع شود.