قانونی که رئیس‌جمهور نمی‌پسندد؟!

مجلس شورای اسلامی با مشاهده انفعال دولت در مقابل خروج آمریکا و زیاده‌خواهی طرف‌های غربی در برجام، به‌منظور حفظ اقتدار کشور و اقدام مشابه در برابر بدعهدی طرف‌های غربی، قانون «اقدام راهبردی برای لغو تحریم‌ها و صیانت از حقوق ملت ایران» را در آذرماه سال گذشته به تصویب رساند.

گزاره‌های خبری: رئیس‌جمهور روحانی روز پنج‌شنبه (31 تیرماه) با نادیده گرفتن اهمیت این قانون مجلس به‌عنوان یک اقدام متقابل برای ایجاد موازنه در کاهش تعهدات برجامی، گفت: «در مورد تحریم اگر قانون مجلس جلوی ما را نگرفته بود، قبل از عید نوروز تحریم را برداشته بودیم، دولت به همه وظایف خود در زمینه تحریم عمل کرده است». این موضع رئیس‌جمهور واکنش‌های زیادی از سوی نمایندگان مجلس به همراه داشت؛ به‌عنوان نمونه، سخنگوی هیئت‌رئیسه مجلس گفت: «متن مذاکرات وین نشان می‌دهد اگر قانون مجلس نبود تیم مذاکره‌کننده قادر به چانه زدن نبود. شورای عالی امنیت ملی جمع‌بندی هیئت تطبیق را منتشر کند تا ملت در جریان این مسئله قرار بگیرند. هم آقای ربیعی و هم آقای روحانی در حال ارائه روایت‌های کاملاً غیرواقعی از نتیجه مذاکرات هستند». عزیزی، نائب رئیس کمیسیون امنیت ملی مجلس نیز گفت: «اظهارات آقای روحانی با متن گزارش وزارت خارجه درباره برجام تناقض دارد. مسئولان سیاست خارجی برخلاف آقای روحانی معتقدند که قانون هسته‌ای مجلس سد محکمی در مقابل زیاده‌خواهی آمریکایی‌ها و اروپایی‌ها بوده است. به نظر می‌رسد از دید آقای روحانی، منافع ملی تعریف دیگری دارد».

گزاره‌های تحلیلی: 1- حل مشکلات از طریق مذاکره اقدامی پسندیده است، البته شرط موفقیت در مذاکره نیز دستان پر مذاکره‌کننده است. تا زمانی که جمهوری اسلامی در برابر خروج امریکا از برجام و بی‌عملی غربی‌ها واکنشی از خود نشان نداده بود، امیدی به گرفتن دستاورد در مذاکرات نبود؛ طی مدت بیش از یک سال از خروج آمریکا از برجام، گفت‌وگوها بین سایر اعضای باقی‌مانده در برجام و ایران به‌منظور تأمین منافع کشورمان در سطوح مختلف، منجر به هیچ نتیجه ملموسی نشد و طرح‌ها و پیشنهادات صرفاً بر روی کاغذ باقی ماند. 2- از زمانی که جمهوری اسلامی ایران کاهش تعهدات برجامی را در دستور کار قرار داد، طرف غربی به این نتیجه رسید که ادامه روند فعلی به ضرر آن‌ها خواهد بود؛ بنابراین با جدیت بیشتری به میز مذاکره بازگشتند تا ایران را متقاعد به بازگشت به تعهدات برجامی‌کنند.

واقعیت آن است که کاهش تعهدات ایران، مطابق قانون مجلس و مصوبات شورای عالی امنیت ملی بود که آمریکا را مستأصل و مجبور به بازگشت به برجام کرده است و شرط موفقیت در ادامه مسیر، اصرار بر خواسته‌های به‌حق در مذاکره است. راهکار حل مشکلات، آن‌طوری که رئیس‌جمهور می‌گوید، صرفاً در ملاقات با کدخدا نیست. اگر توان و حمایت داخلی نباشد، کدخدا جواب سلام ما را هم نمی‌دهد.