ین روزها توافق هستهای و ادامه نتیجهبخش مذاکرات به سپاه پاسداران گره خورده است؛ وقتی آمریکا بیهیچ دلیل منطقی و قابل قبولی این نهاد راهبردی و بازوی توانمند کشور را تنها به دلیل حمایت از تمامیت ارضی کشور در فهرست گروههای تروریستی دنیا قرار میدهد[...]
این روزها توافق هستهای و ادامه نتیجهبخش مذاکرات به سپاه پاسداران گره خورده است؛ وقتی آمریکا بیهیچ دلیل منطقی و قابل قبولی این نهاد راهبردی و بازوی توانمند کشور را تنها به دلیل حمایت از تمامیت ارضی کشور در فهرست گروههای تروریستی دنیا قرار میدهد، امری که جای پرسشهای مهمی را در ذهن باز میکند و تنها یک پاسخ برایش متصور است و آن، اینکه سپاه این نهاد ارزشمند انقلاب موجبات ترس و وحشت ابرقدرت جهانی است. هجمههای بیپایان دشمنان داخلی و خارجی و به ویژه آمریکا به این بازوی قدرتمند ملت ایران و قرار دادن سپاه در فهرست گروههای تروریستی، توجه افکار عمومی و محافل داخلی و خارجی را متوجه سپاه پاسداران به عنوان ثمره ارزشمند انقلاب اسلامی و نگهبان قدرتمند آن کرده است. نگاهی به ساختار و عملکرد سپاه پاسداران به عنوان نهادی با کارکردهای متنوع و اهمیت راهبردی آن در درک چرایی توجه دوست و دشمن به این نهاد کم نظیر ضروری است.
فرمان امام و تشکیل سپاه
سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در دوم اردیبهشت سال 1357 پس از پیروزی انقلاب اسلامی به فرمان امام خمینی(ره) پس از بحثها و جلساتی با دولت موقت تشکیل شد و اساسنامه آن به تصویب شورای انقلاب رسید. در جریان تأسیس شورای انقلاب دولت موقت سکان اداره کشور را به دست داشت و رئیس دولت موقت نیز تأکید داشت که اگر میخواهد مجموعهای با عنوان سپاه پاسداران تشکیل شود، باید زیر نظر دولت باشد.
اما نیروهای انقلابی تأکید داشتند این مجموعه باید زیر نظر ولایت فقیه باشد. بنابراین اولین حکم شورای فرماندهی سپاه، از سوی شورای انقلاب و با تأیید امام صادر شد. به این ترتیب، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی به عنوان نهادی مکتبی و انقلابی در آغاز پیروزی انقلاب اسلامی شکل گرفت تا بتواند از انقلاب در مقابل تهدیدها و توطئههای دشمنان دفاع کند. وظایف کلی سپاه اندکی بعد به این شرح اعلام شد:
1ـ کمک به اجرای امور انتظامی، امنیتی و کنترل، تعقیب و دستگیری عناصر ضد انقلاب؛
2ـ مبارزه مسلحانه علیه جریانهای مسلح ضد انقلاب؛
3ـ دفاع در برابر حملات و اشغالگریهای عوامل یا قوای بیگانه در داخل کشور؛
4ـ همکاری و هماهنگی مؤثر با نیروهای مسلح جمهوری اسلامی مطابق آییننامههای مربوطه؛
5ـ تربیت و آموزش اخلاقی، ایدئولوژیک، سیاسی و نظامی کادرهای سپاه؛
6ـ کمک در اجرای دستورات شورای انقلاب اسلامی و دادگستری دولت جمهوری اسلامی؛
7ـ حمایت از نهضتهای آزادیبخش و حقطلبانه مستضعفان جهان تحت نظارت رهبری انقلاب اسلامی؛
8ـ مشورت و استفاده از نیروهای انسانی و تخصصی سپاه به هنگام بروز بلایا و حوادث غیرمترقبه و کمک به پیشبرد طرحهای عمرانی دولت به منظور استفاده هر چه بیشتر از نیروی سپاه به دنبال فعالیتهای گسترده سپاه در مبارزه با گروهکها و عناصر ضد انقلاب و پس از آن حضور چشمگیر در جبههها. فرمان تشکیل نیروهای زمینی، هوایی و دریایی سپاه پاسداران هم در 26 شهریور 1364 از جانب امام راحل صادر شد.
از حفظ تمامیت ارضی تا نخبهپروری
کارکردهای سپاه از زمان تشکیل تاکنون حفظ تمامیت ارضی به خصوص در دوران دفاع مقدس، نوسازی و سازندگی اقتصادی با محوریت قرارگاه خاتمالانبیاء، شکل بخشیدن به عمق استراتژیک نظام با هدایت بسیج، تقویت فرهنگ انقلابی و خلق الگوی مدیریت جهانی، حفاظت از اساس انقلاب با حضور در عرصه امنیتسازی و بازدارندگی و نخبهسازی و نخبهپروری است.
حالا چهار دهه و اندی از زمان تشکیل این قوای نیرومند میگذرد و سپاه حالا با پنج نیرو در همه عرصههای نظامی فعال است و البته بیرون از این حوزه نیز به فعالیتهای عمرانی میپردازد و در اقتصاد کشور نقش دارد. البته برای رسیدن به این نقطه فرازونشیبهای زیادی پشت سر گذاشته شده که هشت سال جنگ تحمیلی در صدر آنهاست.
مرزبانی
مرزبانان سپاه امروز در مرزهای کشور به منظور پاسداری از تمامیت ارضی کشور در کنار دیگر نیروها جان بر کف دست گرفتهاند و در مقابل متجاوزان و دشمنان از کشور دفاع میکنند. ایران بیش از ۶۰۰۰ کیلومتر با کشورهای افغانستان، پاکستان، ترکمنستان، ترکیه، ارمنستان، جمهوری آذربایجان و عراق مرز مشترک (خشکی) دارد. همچنین دارای ۲۷۰۰ کیلومتر مرز آبی در دریای خزر، خلیجفارس و دریای عمان است که همه آنها به دست نیروهای غیور پاسداری میشود.
سازندگی
نوسازی و سازندگی به ویژه در مناطق محروم و کم برخوردار و کمک به رونق و توسعه آن مناطق از دیگر کارکردهایی است که امروز سپاه پاسداران بر عهده دارد؛ اما در کنار محرومیتزدایی از سوی قرارگاه خاتمالانبیاء، سپاه پروژههای سازندگی بسیاری، از جمله سدسازی و ساخت پالایشگاههای مورد کشور را بر عهده گرفت. «جواد منصوری» نخستین فرمانده سپاه در مصاحبهای گفته است: «آیا این کارها به راحتی از عهده دیگران بر میآمد؟ اگر بر میآمد چرا دولت به سپاه مراجعه کرد؟ به چه دلیل اصلاً سپاه وارد جریان سازندگی شد؟ شما فکر میکنید که سپاه عاشق سدسازی بود؟ یقیناً نه. ولی خب، دولت چون نیاز داشت سپاه اعلام آمادگی میکرد و آنها تأیید میکردند. آرام آرام از پروژههای کوچک شروع شد تا پروژههای بزرگ. حتی بخش بزرگی از پروژههای وزارت نفت توسط سپاه به انجام رسید. سؤال من این است که سپاه به صورت اختصاصی چه نفعی از ساخت پالایشگاه میبرد؟ دلیلش این بود که شرکتهای خارجی نمیساختند و اگر هم پروژهای را میگرفتند، بدقولی میکردند و پروژه را به انجام نمیرساندند؛ ولی سپاه گفت که ما نیروهای انقلابی توانمند داریم و از این قابلیت برخورداریم که از داخل و خارج کشور نیرویهای متخصص جذب کنیم. بسیج مهندسین، بسیج اساتید و بسیج پزشکان سازماندهی شد و اینها آمدند کارهای بزرگی در کشور کردند.»
امروز سپاه سد میسازد، پهپاد و موشک و پل و بندر میسازد در طرحهای عمرانی مشارکت میکند؛ نخبهها را جذب و کارهای بزرگ تحقیقاتی از ساخت سرم و واکسن تا نانو دارو و پهپاد و موشک میسازد و همین امر سبب شده است این نیروی مقتدر و مدافع منافع نظام، خاری باشد بر چشم دشمنان این مرز و بوم.
بهره سخن
سپاه از زمان تشکیل در اردیبهشت سال 1357 تاکنون دستاوردهای بسیاری کسب کرده و توانسته مسیر سربلندی ایران و ایرانی را با موفقیت طی کند. از سدسازی تا پل و پالایشگاه و کمکرسانی در بلایای طبیعی و محرومیتزدایی از مناطق کم برخوردار و پرتاب موشک و ساخت واکسن در کنار حفاظت و پاسداری از میهن، همه و همه کارکردهایی است که سبب شده دشمنان چشم دیدن این نیروی مقتدر را نداشته باشند و هر روز هجمه و حملهای تازه برای تخریب این نهاد خادم کشور فراهم کنند. حالا هم سپاه را در فهرست سیاه تروریستها قرار دادهاند تا با فشار به ایران بتوانند به مقاصد شوم خود برسند.