الزامات توافق خوب!

رویدادهای خبری جهانی همچنان با قلب واقعیت و روایت‌سازی‌های تازه درباره احیای برجام در جریان است. آخرینِ این روایت‌سازی‌ها با دم‌خروس تناقض رفتاری مسئول سیاست خارجی اروپا و سخنگوی آمریکا رو شد؛ یک روز پس ‌از آنکه جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا اعلام کرد که پیش‌نویسی برای احیای برجام به ایران و آمریکا تحویل داده است، ند پرایس سخنگوی وزارت خارجه آمریکا در یک نشست خبری گفت که این پیش‌نویس از اواخر ماه مارس روی میز بوده و به اعتقاد وی رسیدن به این متن، نشانه «توافق خوب» است.

پس‌ازاین اظهارنظر، بار دیگر مسئول سیاست خارجه اروپا به صحنه آمده و در نشریه فایننشال تایمز نوشت که، مذاکرات برای احیای برجام دیگر به پایان رسیده؛ زیرا دیگر هیچ‌یک از طرفین حاضر به عدول از موضع چند ماه گذشته خود نیستند!

وی در ادامه به‌گونه‌ای بحث را جلو برد که گویی این ایران است که کارشکنی و مانع‌سازی در مسیر نتیجه دادن مذاکرات می‌نماید.

همین خط کافی بود که در داخل، جریان‌های سیاسی متمایل به «مذاکره به هر قیمت»، جریان انقلابی را مانع‌ نتیجه‌دهی مذاکرات در اواخر دولت گذشته و شرایط کنونی قلمداد کنند!

نکات تحلیلی: 

1- به نظر می‌رسد خود این اظهارات به‌ظاهر متعارض اروپایی و آمریکایی جزئی از بازی و با هدف معنادهی تازه از تحرک دیپلماتیک کشورهای غربی است.

آن‌ها به تصمیم‌گیری نهایی پیرامون توافق با ایران رسیده و با اعمال فشار از بیرون، تمایل دارند هر چه سریع‌تر یک توافق نیم‌بند را برای تهران فاکتور نمایند.

2- برخلاف روایت‌سازی غربی‌ها، از پایان دور ششمِ گفتگوها در وین تا آخرین طرح مذاکره در دوحه، مسئله ایران اساساً فرم پیش‌نویس نبوده است؛ آنچه برای تهران مهم است، محتوای مذاکره و چگونگی اجرای آن است.

از نگاه ایران چه محتوای پیش‌نویس طرح مذاکره مجدد و چه اصل آن اگر فاقد سه اصل لغو تحریم‌ها، راستی‌آزمایی آن و تضمین انتفاع اقتصادی ملت ایران از برجام نباشد، وارد شدن در چرخه بازی مجددی است که دستاوردی نخواهد داشت.

نکته پایانی:

 ایران همان‌طور که در شکل‌گیری اساس مذاکره و برجام، جدی بوده، همچنان مذاکره را مفید می‌داند؛ اما به‌شرط آن‌که مانع سیاسی در اراده آمریکایی برای مذاکره نتیجه‌بخش برداشته شود و شروط ایران پذیرفته شود. مذاکره‌کنندگان دولت سیزدهم برخلاف تیم قبلی که «هر توافقی را بهتر از بی‌توافقی» می‌دانست، «توافق بد را از بی‌توافقی» بدتر می‌داند؛ زیرا در توافق بد تعهداتی ایجاد می‌شود که عدم اجرای آن دست ما را در برابر رقیب خواهد بست.

(نویسنده: فتح‌الله پریشان)