۴۲ سال پس از حضور شهید محمدعلی رجایی در نیویورک که نخستین حضور مقامات عالیرتبه جمهوری اسلامی ایران در صحن عمومی سازمان ملل متحد به شمار میآمد، حجتالاسلام والمسلمین سیدابراهیم رئیسی به عنوان هفتمین مقام اول اجرایی کشورمان در تاریخ ۲۹ شهریور سال جاری عازم نیویورک شد تا افزون بر انجام چند دیدار دوجانبه با مقامات چند کشور دنیا، مواضع جمهوری اسلامی ایران در موضوعات مختلف را برای تمامی مسئولان عالیرتبه کشورهای دنیا تبیین و تشریح کند.
اگر بنا باشد در طول این چهار دهه و اندی، دو رویداد جذاب و حاشیه فراتر از متن را از حضور مقامات اول اجرایی کشورمان در نیویورک آمریکا برشماریم، در وهله نخست باید به نمایش آثار شکنجههای ساواک در زندانهای پهلوی بر روی تن شهید رجایی در سال ۱۳۵۹ اشاره کنیم و در دومین مورد نیز به نمایش عکس شهید حاج قاسم سلیمانی از سوی رئیس دولت سیزدهم حین سخنرانی در صحن عمومی سازمان ملل متحد در سال ۱۴۰۱ بپردازیم.
نقطه عطف و کانونی حضور شهید رجایی در سازمان ملل متحد، نشست مطبوعاتی بود؛ هنگامیکه وی در برابر دوربین رسانههای جهان پای برهنه خود را که آثار شکنجههای ساواک بر روی آن مشخص بود، روی میز گذاشت و گفت: «من بهمدت دو سال در زندانهای رژیم شاه معدوم، زندانی کارتر و آمریکا بودم. آثار شکنجه و سختیهایی که در زندان بر من روا شد، بعد از چهار سال هنوز بر بدنم نمایان است. من دو سالِ تمام ضربات شلاقهای کارتر را بر پای خود احساس کردم و این در حالی است که ما با گروگانها در جاسوسخانه، رفتاری کاملاً انسانی داریم.»
۴۲ سال پس از این رویداد نیز حجتالاسلام والمسلمین رئیسی در صحن سازمان ملل متحد، هنگامی که از جنایات پرشمار دولتمردان آمریکایی سخن میگفت، عکس سردار سپهبد شهید حاج قاسم سلیمانی را بر روی دست خود گرفت و گفت: «مدتی پیش رئیس جمهور سابق آمریکا اعلام کرد که داعش را آمریکا ایجاد کرده است؛ برای ما فرقی نمیکند که داعش، ساخته دستِ کدام یک از دولتهای آمریکا باشد. مسئله این است که دولتی از آن طرف کره زمین، تصمیم گرفت که جغرافیای منطقه ما را به قیمت ریختن خون صدها هزار زن و کودک، دوباره خطکشی کند؛ اما جمهوری اسلامی، این پروژه را متوقف کرد و سپس به عقب راند. فرماندهی و قهرمان این جنگ علیه تروریسم و نابودکننده داعش کسی نبود جز سردار سپهبد حاج قاسم سلیمانی. کسی که در راه آزادی ملتهای منطقه به شهادت رسید و رئیس جمهور سابق آمریکا سند این جنایت را به اسم خود زد. رسیدگی عادلانه قضایی به جنایتی که رئیس جمهور سابق آمریکا به آن اعتراف کرده، خدمت به انسانیت است تا از این ظلم که به ملتهای منطقه شده است به نحوی دلهای جراحتدیده از این ظلم تشفی پیدا کند. رسیدگی عادلانه به جنایتی که رئیس جمهور سابق آمریکا به آن اعتراف کرده، خدمت به انسانی است تا از این پس ظلم زبون شود و عدالت، سربلند باشد. ما اجرای عدالت و محاکمه آمر و مباشر شهادت سپهبد قاسم سلیمانی را از طریق یک دادگاه عادلانه تا حصول نتیجه قطعی دنبال خواهیم کرد.»
همچنین رسانههای مختلف خارجی این بخش از سخنان رئیسجمهور در اجلاس سالیانه مجمع عمومی سازمان ملل متحد را نیز به صورت ویژه پوشش دادند: «اجرای عدالت سخت است و شاید به همین دلیل باشد که بسیاری از مدعیان صلح از عدالت گریزانند. سؤال ما از دولتهای مدعی آن است که اگر ارادهای برای اجرای عدالت ندارید، آیا تمایلی برای مقابله با ظلم هم ندارید؟ ملت ایران برای رسیدن به اهداف متعالی عادلانه خود، هزینه داده است؛ چه آن زمان که صدام قرارداد الجزایر را پاره کرد و جنگِ تمام عیار نظامی را علیه ما آغاز کرد و چه زمانی که رئیسجمهور سابق آمریکا توافق هستهای را زیر پا گذاشت و جنگِ تمام عیارِ اقتصادی راه انداخت و از جلوه جدیدی از جنایت علیه بشریت پردهبرداری کرد.»
حجتالاسلام والمسلمین رئیسی درباره راهبرد سیاست خارجی کشورمان نیز گفت: «جمهوری اسلامی ایران خواستار تعامل حداکثری با همه کشورهای جهان به خصوص کشورهای همسایه و دوست خود است. جنگ راه حل بحرانها نیست؛ بلکه مسیر حل بحران، گفتوگو و تفاهم است. جمهوری اسلامی ایران به عنوان کشوری قدرتمند در منطقه، دارای اراده و توانایی برای کمک به حل بحرانهاست.»
حجتالاسلام والمسلمین رئیسی پس از سخنرانی ۳ هزار و ۳۸۷ کلمهای خود در هفتاد و هفتمین مجمع عمومی سازمان ملل متحد، در اقدامی جالب توجه، مسیر محل برگزاری اجلاس تا هتل محل اقامت هیئت اعزامی ایران در نیویورک را به صورت پیاده طی کردند؛ این حرکت در حالی انجام شد که دشمنان قسمخورده ملت ایران از سلطنتطلبها تا منافقین و سایر مزدوران اجیر شده، از روزها قبل سعی داشتند با ایجاد هیاهو، هرجومرج و آشوب، برای هیئت اعزامی از سوی جمهوری اسلامی ایران به نیویورک مشکلآفرینی کنند؛ اما آنچه در مقام عمل رخ داد، این بود که رئیسجمهور کشورمان در اقدامی که تا کنون سابقه نداشت از همان محل به اصطلاح تجمع ضدانقلابیون در نیویورک به صورت پیاده عبور کرد و تنها چند نفر معدود از این عناصر که در برابر این حرکت حجتالاسلام والمسلمین رئیسی غافلگیر و بهتزده شده بودند، نسبت به حضور وی در نیویورک معترض شدند و شعار سر دادند.
رئیسجمهور همچنین در حاشیه حضور خود در هفتادوهفتمین اجلاس سالیانه مجمع عمومی سازمان ملل متحد، دیدارهای دوجانبهای را با «آنتونیو گوترش» دبیر کل سازمان ملل متحد، «امانوئل مکرون» رئیسجمهور فرانسه، «شارل میشل» رئیس شورای اتحادیه اروپا، «لوئیس آرسه» رئیسجمهور بولیوی، «گای پارملین» رئیسجمهور سوئیس، «سائولی نینیسته» رئیس جمهور فنلاند، «الکساندر ووچیچ» رئیس جمهور صربستان، «امرسون منانگاگوا» رئیسجمهور زیمباوه، «نجیب میقاتی» نخستوزیر لبنان، «فومیو کیشیدا» نخستوزیر ژاپن و «شهباز شریف» نخست وزیر پاکستان، «مصطفی الکاظمی» نخست وزیر عراق، «نیکول پاشینیان» نخستوزیر ارمنستان برگزار کرد.
رئیس جمهور در پایان این دیدارهای دوجانبه بیان داشت: «با رغبتی که امروز میان کشورهای مختلف برای گسترش تعاملات اقتصادی و تجاری با جمهوری اسلامی وجود دارد، دستگاههای مسئول موظف هستند با تلاش مضاعف این ظرفیتها را فعال کنند.»
سخنرانی در اجلاس تحول آموزش سازمان ملل با عنوان «توجه به خانواده، عدالت و معنویت در امر آموزش»، حضور در جلسه مدیران ارشد رسانههای انبیسی، نیویورکر، گاردین، نیویورک تایمز، المانیتور و دیپلماتیک برای بیان دستاوردها و مواضع جمهوری اسلامی ایران در حوزههای مختلف، شرکت در نشست با رهبران ادیان الهی و حضور در نشست خبری با رسانههای خارجی نیز، از دیگر برنامههای رئیس دولت سیزدهم در جریان سفر به نیویورک بود.
حجتالاسلام والمسلمین رئیسی در جریان نشست خبری خود با رسانههای خارجی در نیویورک، در خصوص آخرین خبرها از مذاکرات هستهای نیز گفت: «برای رسیدن به توافق واقعی و اطمینانبخش باید پرونده پادمانی در آژانس بسته شود؛ وگرنه ایران همواره در معرض تهدید خواهد بود. ایران تصمیم خود را در این زمینه اعلام کرده است و اگر کشورهای اروپایی و آمریکا مصمم هستند، باید تصمیم خود را بگیرند؛ اکنون توپ در زمین آمریکاییهاست اگر میخواهند نسبت به این توافق پایبند باشند و جدی هستند، باید رسماً اعلام کنند و در عمل و اقدام نشان دهند. اگر نسبت به توافق پایبندی نشان دهند، جمهوری اسلامی ایران حتما از یک توافق عادلانه و خوب که از آن انتفاع اقتصادی داشته باشد، استقبال میکند. با توجه به تجربه ایران در نقض تعهد آمریکاییها و عدم انجام تعهد اروپاییها، باید به ما حق داد که در این رابطه خواستههایمان را پیگیری کنیم که توافقی اطمینانبخش و پایدار شکل گیرد. تنها طرفی که طبق اعلام آژانس به تعهدات خود عمل کرد، جمهوری اسلامی ایران بود و حال چگونه است که بدون تضمین بگوییم این توافق انجام شد.»
از سوی دیگر رئیسجمهور در مصاحبهای که پیش از عزیمت به نیویورک با خبرنگار شبکه خبری «سیبیاس» آمریکا انجام داد، بر این نکته اذعان داشت که برنامهای برای دیدار و گفتوگو با «جو بایدن» همتای آمریکایی خود ندارد؛ چرا که هیچگونه تفاوتی بین دولتهای ترامپ و بایدن ندیده است.
«حسین امیرعبداللهیان» وزیر امور خارجه و «علی باقری» مذاکرهکننده ارشد کشورمان نیز در جریان سفر هیئت اعزامی جمهوری اسلامی ایران به نیویورک، با مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و وزرای خارجه کره جنوبی، سریلانکا، نیکاراگوئه، کویت، قطر، سوئیس و نماینده هیئت اعزامی هلند دیدار کردند و دیدگاههای کشورمان را در باب مسائل و موضوعات مختلف جهان و ایران با آنها در میان گذاشتند.
در همین رابطه، «احمد راستینه» سخنگوی کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی در گفتوگو با «صبحصادق» اظهار کرد: «حجتالاسلام والمسلمین رئیسی طی سخنان خود در مجمع عمومی سازمان ملل، چهره ریاکارانه آمریکا را نقش بر آب کرد و یک بار دیگر رفتار دوگانه دولتمردان آمریکایی درباره جمهوری اسلامی ایران را به صورت جدی به چالش کشید.»
وی با بیان اینکه حجتالاسلام والمسلمین رئیسی با بالا بردن تصویر شهید سلیمانی در واقع پرچم دفاع از حقوق بشر و مبارزه با تروریسم را برافراشت، گفت: «نمایش عکس سردار دلها حاج قاسم سلیمانی از سوی حجتالاسلام والمسلمین رئیسی در مجمع عمومی سازمان ملل که اقدامی مبتکرانه و متحورانه قلمداد میشد و در پی آن سخنان عزتمندانه رئیسجمهور در خصوص نقش بارز و محوری شهید سلیمانی در نابودی داعش، جنایتکار بودن دولت تروریسم آمریکا را برای همگان هویدا کرد.»
سخنگوی کمیسیون فرهنگی مجلس همچنین تصریح کرد: «رئیس جمهور همچنین به درستی با طرح این موضوع که سازمان ملل باید سازمانی برای همه ملتها باشد نه سازمان دولتها، ساختار سازمان ملل را نقد کرد و به چالش کشید.»