واکاوی درگیری‌های اخیر در سوریه

طی روز‌های اخیر صحنه سوریه بار دیگر شاهد درگیری بین نیرو‌های مقاومت و اشغالگران آمریکایی بوده است. این درگیری‌ها پس از حمله راکتی نیرو‌های مقاومت علیه مواضع آمریکا در دیرالزور آغاز شد و به دنبال آن جنگنده‌های آمریکایی به مواضع نیرو‌های مقاومت در مناطقی از شرق سوریه حمله کردند.

 ساعاتی بعد به تلافی حمله مرگبار آمریکا که به شهادت ۱۹ تن از عناصر مقاومت منجر شد، دو حمله به پایگاه‌های آمریکا در شرق سوریه انجام شد و شبکه‌های خبری از هدف قرار گرفتن پایگاه نظامیان آمریکا در میدان نفتی العمر با چند موشک خبر دادند. پس از این حمله، «جو بایدن»، رئیس‌جمهور آمریکا طی گزارشی به کنگره این کشور اعلام کرد حمله‌ای به نیرو‌های آمریکا در سوریه انجام شده و او دستور داده سریع به آن پاسخ داده شود. به ادعای بایدن حملات دقیق به تاسیساتی که توسط گروه‌های وابسته به ایران برای فرماندهی و کنترل، انبار مهمات و اهداف دیگر استفاده می‌شد، انجام گرفت. بایدن همچنین تاکید کرد دنبال درگیری با ایران نیستیم، اما آماده‌ایم برای محافظت از نیروهایمان به زور متوسل شویم.

در سطح رسمی، وزارت خارجه سوریه ضمن محکوم کردن تجاوزات نظامیان اشغالگر آمریکا در برخی مناطق استان دیرالزور، بر پای‌بندی به پایان دادن به اشغالگری آمریکا تاکید کرد. از سوی دیگر، با توجه به این که در این‌گونه حملات پای جمهوری اسلامی ایران را به میان می‌کشانند، سخنگوی وزارت امور خارجه کشورمان، با محکوم کردن حمله ارتش آمریکا به اهداف غیرنظامی در شهر دیرالزور سوریه تاکید کرد مستشاران ایران بنا به درخواست دولت سوریه و با هدف کمک به این کشور برای مبارزه با تروریسم در سوریه حضور داشته و در جهت کمک به برقراری صلح و ثبات و امنیت پایدار، در کنار سوریه خواهند بود. در واکاوی حوادث اخیر در سوریه باید گفت این‌گونه درگیری‌ها بین نیرو‌های اشغالگر آمریکایی و نیرو‌های مقاومت مسبوق به سابقه و تبدیل به یک امر روتینی شده است؛ زیرا هیچ کدام حضور دیگری را در سوریه برنمی‌تابند.

بر اساس گزارش‌های منابع آمریکایی، نیرو‌های تحت حمایت ایران از ابتدای سال ۲۰۲۱ حدود ۸۰ بار به نیرو‌های آمریکایی در سوریه حمله کرده‌اند. حمله اخیر مقاومت به مواضع آمریکا در شرایطی صورت گرفت که تحرکات مخرب آمریکا در این کشور روند افزایشی داشته و نیازمند یک هشدار و ضربه جدید از سوی مقاومت و البته با هماهنگی دولت سوریه بود.

نکته دیگر آن است که بر خلاف ادعای آمریکا، حضور جمهوری اسلامی ایران (اعم از نیرو‌های سپاه پاسداران و نیرو‌های نیابتی) در سوریه کاملا قانونی و به درخواست دولت این کشور انجام گرفته است. اما حضور نظامی آمریکا در خاک سوریه امری کاملا غیرقانونی و به مثابه اشغال این کشور است. حضور آمریکا به سال‌های اولیه بحران در این کشور بازمی‌گردد و به دلیل هزینه‌هایی که طی سال‌های گذشته به واشنگتن تحمیل شد، حضور نظامیان آمریکایی به تدریج کاهش یافته و در شرایط کنونی حدود ۹۰۰ نظامی آمریکایی در مناطق مختلف سوریه به ویژه در مناطق شمال شرق مستقر هستند.

دستاویز آمریکا برای اشغال سوریه مبارزه با تروریسم داعش و نیز حمایت از گروه‌های مبارز کُرد با محوریت نیرو‌های دموکراتیک (قسد) است؛ اما ناگفته پیداست که هدف اصلی آمریکا سیطره بر سوریه در مقابل رقبایی، چون روسیه و ایران، حمایت از تروریست‌های موجود در سوریه و نیز تصاحب منابع نفتی این کشور می‌باشد. این در حالی است که رسانه‌های غربی بیش از همه حضور ایران در سوریه را در بوق و کرنا می‌کنند، اما نسبت به حضور غیرقانونی آمریکا در این کشور و یا حملات و تجاوزات مستمر رژیم صهیونیستی به خاک سوریه سکوت می‌کنند.

از سوی دیگر حضور نظامی ـ امنیتی در سوریه محدود به ایران نیست. کمیسیون مستقل تحقیقات بین المللی سازمان ملل متحد در مورد جمهوری عربی سوریه در فوریه ۲۰۲۲ اعلام کرده بود که نیرو‌های نظامی کشور‌های خارجی از جمله روسیه، ترکیه، ایالات متحده آمریکا و اسرائیل و همچنین گروه‌های مسلح غیردولتی و سازمان‌های تروریستی در سوریه فعال هستند.

نکته پایانی این است که برخلاف ادعای مقامات واشنگتن، حمله تلافی‌جویانه آمریکا به رغم آن که ضربه نسبتا سنگینی وارد کرد، از بازدارندگی کافی برای خاتمه دادن به حملات به مواضع نیرو‌های ائتلاف آمریکا برخوردار نبوده است؛ چرا که بلافاصله سه حمله دیگر به پایگاه‌های نظامی آمریکا در سوریه انجام شد. این امر بدان معناست که معادله نظامی ـ امنیتی در سوریه به هیچ وجه به نفع اشغالگران آمریکایی نیست و در نتیجه احتمال حملات مقاومت در آینده همچنان وجود دارد. بر این اساس می‌توان گفت چشم‌انداز چالش بین محور مقاومت و اشغالگران آمریکایی کاملا روشن و به نفع مقاومت است.

سوریه پس از سال‌ها جنگ و بحران؛ ثبات و امنیت خود را بازیافته و روابط دیپماتیک خود را با برخی کشور‌های عربی از سرگرفته است. تقویت مشروعیت منطقه‌ای و جهانی سوریه در واقع اشغالگری آمریکا را در سطح سیاسی و افکار عمومی به چالش کشیده و کاخ سفید بهانه‌ای برای ادامه اشغال و سیطره بر این کشور نخواهد داشت. این درحالی است که دست برتر مقاومت در میدان، عامل تعیین‌کننده شکست پر هزینه و عقب‌نشینی ذلّت‌بار آمریکا از سوریه همانند سایر مناطق غرب آسیا بوده و بدین ترتیب آرمان مقاومت و شهدای آن به ویژه سردار شهید سلیمانی به زودی تحقق خواهد یافت.

۱۴۰۲/۰۱/۰۶