روایتی از یک سفر؛ عبداللطیف رشید در تهران

«عبداللطیف رشید» رئیس جمهور عراق روز شنبه نهم اردیبهشت ماه در رأس هیأتی و در نخستین سفرش به ایران و در پاسخ به دعوت آیت‌الله سید ابراهیم رئیسی رئیس جمهور به تهران آمد و در این سفر ضمن رایزنی با همتای ایرانی عصر دیروز به حضور مقام معظم رهبری نیز رفت و با ایشان دیدار کرد.

فؤاد حسین وزیر خارجه، عون ذیاب وزیر منابع آب، زیاد علی فاضل وزیر برق، قاسم الاعرجی مشاور امنیت ملی و چند مقام دیگر رشید را در این سفر همراهی کردند. سفری که در پی دعوت همتای ایرانی صورت گرفت و «محمدکاظم آل صادق» سفیر جمهوری اسلامی ایران در بغداد ۲۱ اسفند ماه سال ۱۴۰۱ در دیدار با رئیس‌ جمهور عراق پیام کتبی رئیس‌ جمهور ایران مبنی بر دعوت از همتای عراقی برای سفر به تهران را به وی تسلیم کرده بود. رئیس‌ جمهور عراق هم در آن دیدار ضمن تقدیر و تشکر از این دعوت، تأکید کرد که در نزدیک‌ترین فرصت این دعوت را اجابت خواهد کرد. او همچنین از توافق جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی برای ازسرگیری روابط ابراز خرسندی کرد و گفت که امیدوار است تحولات مثبت بسیاری در منطقه و جهان رخ دهد.

امیرعبداللهیان هم در سفر اسفند ماه سال گذشته (۱۴۰۱) به بغداد با رئیس جمهور عراق دیدار و از سوی آیت‌الله رئیسی از همتای عراقی برای سفر به ایران دعوت کرده بود. عبداللطیف رشید، رئیس جمهور عراق نیز در این دیدار ضمن تشکر از دعوت آیت‌الله رئیسی، روابط دو کشور ایران و عراق را روابطی همه جانبه و عمیق خواند و بر عزم کشورش جهت توسعه همه جانبه روابط تأکید کرد.

در نهایت «فؤاد حسین» وزیر خارجه عراق سوم اردیبهشت ماه در گفت‌وگوی تلفنی با حسین امیرعبداللهیان همتای ایرانی، از سفر قریب الوقوع رئیس جمهور این کشور به تهران خبر داد و این سفر یک روزه دیروز انجام شد.

لازم به ذکر است، آیت‌الله رئیسی مهر ماه ۱۴۰۱ نیز با ارسال پیامی انتخاب عبداللطیف رشید را به عنوان رئیس جمهور عراق به دولت و ملت این کشور تبریک گفته بود.

صبح شنبه نهم اردیبهشت ماه هواپیمای حامل رئیس جمهور عراق در فرودگاه مهرآباد تهران به زمین نشست و رشید با استقبال سید احسان خاندوزی وزیر امور اقتصادی و دارایی وارد تهران شد و بلافاصله با حضور در مجموعه سعدآباد مورد استقبال رسمی همتای ایرانی قرار گرفت و پس از نشست هیأت‌های عالیرتبه دو کشور، روسای جمهور در نشست خبری مشترک حضور یافتند.

رئیس جمهور ایران در نشست خبری با همتای عراقی در تهران به تفاهم امنیتی بین دو کشور که در سفر علی شمخانی دبیر شورای عالی امنیت ملی با عراق به امضا رسید اشاره کرد و گفت: کوچکترین ناامنی در هر کجای کشور عراق ناامنی ایران محسوب می‌شود، لذا امنیت عراق و مرزها برای ما اهمیت زیادی دارد و تفاهم امنیتی دو کشور نه فقط به امنیت دو کشور، بلکه به امنیت منطقه کمک می‌کند.

گفتنی است توافقنامه همکاری‌های مشترک امنیتی ایران و عراق ۲۸ اسفند ماه ۱۴۰۱ در سفر علی شمخانی دبیر شورای عالی امنیت ملی توسط علی شمخانی و مشاور امنیت ملی نخست‌وزیر عراق در بغداد امضا شد. شمخانی هم در دیدار با همتای عراقی بر ضرورت اجرای کامل توافقنامه امنیتی بین دو کشور، به منظور تسریع توسعه همه‌جانبه روابط تأکید کرد.

حسین امیرعبداللهیان در سفر اوایل اسفند ۱۴۰۱ خود به بغداد و در دیدار با مشاور امنیت ملی عراق از سفر شمخانی به این کشور به منظور امضای سند همکاری امنیتی با عراق خبر داد و حضور هرگونه جریانات ضدانقلاب و جدایی طلب در اقلیم کردستان را غیرقابل قبول خواند و این مسئله را موجب ایجاد تهدیدات علیه کشورمان، عراق و حتی اقلیم کردستان اعلام کرد. 

به گزارش فارس، سه‌شنبه شب دوم اسفند ماه ۱۴۰۱ حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در رأس هیأتی و در پاسخ به دعوت «فؤاد حسین» وزیر خارجه عراق و برای دومین بار پس از تصدی وزارت امور خارجه راهی بغداد شد. رئیس دستگاه دیپلماسی ششم شهریور ماه ۱۴۰۰ نیز برای شرکت در نشست بغداد ۱ و در اولین سفر خارجی‌اش بعد از تصدی سمت وزارت خارجه به عراق سفر و ضمن شرکت در این نشست و ایراد سخنرانی با مقامات عراقی دیدار و گفت‌وگو کرد.

* کمک‌های ایران فراموش نمی‌شود

رئیس جمهور عراق در نشست خبری با همتای ایرانی در تهران با اشاره به کمک‌ها و حمایت‌های ایران از عراق چه در دوران صدام و چه حضور آمریکایی‌ها و چه در مبارزه با داعش، گفت که ملت عراق کمک ایران را فراموش نخواهد کرد. وی که کشورش میزبان پنج دور مذاکره ایران و عربستان برای از سرگیری روابط دیپلماتیک بوده است، همچنین در این نشست خبری ضمن تبریک به خاطر بهبود روابط ایران و عربستان، گفت که این موضوع باعث تثبیت امنیت خواهد شد و به امنیت منطقه و ملت‌های منطقه کمک خواهد کرد.

رئیس جمهور عراق عصر شنبه هم به دیدار مقام معظم رهبری رفت و حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در این دیدار با تأکید بر اینکه پیشرفت، سعادت، استقلال و اعتلای عراق برای جمهوری اسلامی ایران بسیار مهم است، گفتند: گسترش همکاری‌های دوجانبه و اجرایی شدن توافق‌های انجام شده، به نفع هر دو کشور است.

ایشان با بیان اینکه جمهوری اسلامی ایران در کنار عراق و آرزوی ما پیشرفت عراق است، لازمه گسترش همکاری‌ها را پیگیری جدی توافق‌های انجام شده به‌ویژه توافق‌های امنیتی و اقتصادی اخیر دانستند و خاطرنشان کردند: گسترش روابط بین ایران و عراق و تعمیق آن، دشمنان قوی دارد و اگر پیوندهای تاریخی و اعتقادی مستحکم میان دو کشور وجود نداشت، وضعیت روابط شاید به شرایط دوران صدام باز می‌گشت.

مقام معظم رهبری همچنین در این دیدار با بیان اینکه آمریکایی‌ها دوست عراق نیستند و با هیچکس دوستی ندارند و حتی به دوستان اروپایی خود هم وفادار نیستند، فرمودند که حتی حضور یک آمریکایی هم در عراق زیاد است. 

آیت‌الله رئیسی نیز در نشست خبری با همتای عراقی به موضوع حضور آمریکایی‌ها در عراق اشاره کرد و گفت: حضور بیگانگان در منطقه را مفید نمی‌دانیم و حضور آمریکایی‌ها در منطقه را مخل امنیت منطقه می‌دانیم.

محمدباقر قالیباف رئیس مجلس شورای اسلامی نیز با رئیس جمهور عراق دیدار کرد. قالیباف نیز در این دیدار با بیان اینکه آمریکا نخستین دشمن دو کشور است که نمی‌خواهد ارتباطات مشترک عمق یابد، افزود: این موضوع در عرصه تحریم‌های ظالمانه به وضوح مشهود است، لذا حتماً آمریکایی‌ها به کشور دوست و برادر عراق فشار می‌آورند تا در روابط دوجانبه به‌خصوص در حوزه‌هایی که تحت تحریم قرار دارد، گسترش پیدا نکند.

* سفری در راستای همگرایی منطقه‌ای

در همین راستا «حسن هانی‌زاده» کارشناس مسائل غرب آسیا در گفت‌وگو با خبرنگار گروه سیاست خارجی خبرگزاری فارس، سفر رئیس جمهور عراق به تهران در این شرایط خاص را از اهمیت ویژه‌ای برخوردار دانست و گفت: با توجه به اینکه مناسبات ایران و عراق بعد از سال ۲۰۰۳ و سرنگونی رژیم بعث عراق در چند حوزه مهم از جمله در حوزه‌های سیاسی، امنیتی و اقتصادی به سطح بسیار بالایی ارتقا یافت، به دلیل وجود مولفه‌های مشترک بین دو ملت ایران و عراق طبیعی است که هرگونه تغییرات و رخدادهای منطقه‌ای و جهانی تاثیر مستقیم خودش را بر دو جامعه ایران و عراق باقی بگذارد.

وی ادامه داد: در طول سال‌های گذشته به دلیل تنش‌ها بین ایران و عربستان طبیعی است عراق تحت تثایر این فضا قرار گرفته به دلیل نفوذ ایران در جامعه عراق و همچنین نفوذ عربستان بر بخشی از طوایف عراق و این اختلافات تاثیرات خود را بر عراق گذاشته و باعث دو قطبی شدن جامعه عراق شده است و این مناسبات منطقه‌ای را تحت تاثیر قرار داد و با توافق در پکن الان شرایط ویژه‌ای برای همگرایی منطقه‌ای به وجود آمده است.

به باور وی این سفر برای ایجاد همگرایی منطقه‌ای و همکاری‌های مشترک بین ایران و کشورهای عرب منطقه قابل تجزیه و تحلیل است.

این کارشناس مسائل غرب آسیا عنوان کرد: بخشی از این سفر مربوط است به همکاری‌های منطقه‌ای و ایجاد همگرای بین ایران و کشورهای منطقه غرب آسیا و همچنین تشکیل یک جبهه مشترک عربی و اسلامی برای جلوگیری از نفوذ رژیم صهیونیستی.

وی با بیان اینکه در توافقنامه امنیتی سال گذشته بین ایران و عراق، جمهوری عراق متعهد شد در حفظ مرزهای مشترک ایران و عراق در شمال غرب کشور، همکاری بیشتری با ایران داشته باشد و از ورود عناصر گروهک‌های تروریستی تجزیه طلب به خاک ایران از طریق اقلیم کردستان جلوگیری کند، اظهار داشت: در سفر روز گذشته رئیس جمهور عراق به تهران، مشاور امنیت ملی این کشور حضور داشت، عراق متعهد شده که در حفظ امنیت مرزها تلاش کند.

در واکنش به تحرکات تروریست‌ها در مناطق شمالی عراق، در سالی که گذشت دو بار سپاه پاسداران انقلاب اسلامی به مقر گروهک‌های تروریستی مستقر در اقلیم کردستان عراق حمله کرد. روابط عمومی نیروی زمینی سپاه شنبه دوم مهر ماه ۱۴۰۱ در این خصوص اعلام کرد: «در پی تعرضات روزهای گذشته عوامل گروهک‌های تروریستی و ضد انقلاب وابسته به استکبار جهانی و لانه کرده در اقلیم شمال عراق مبنی بر عبور از مرزهای جمهوری اسلامی ایران و مورد حمله قرار دادن برخی پایگاه‌های مرزی کشورمان با پاسخ قاطع رزمندگان اسلام همراه شده است.» دومین عملیات گسترده موشکی و پهپادی نیروی زمینی سپاه پاسداران دوشنبه ۲۳ آبان ماه ۱۴۰۱ علیه گروهک‌های تروریستی تجزیه‌طلب اقلیم شمال عراق انجام شد. در این عملیات یگان‌های موشکی، پهپادی و توپخانه‌ای نیروی زمینی سپاه پاسداران مواضع تروریست‌ها در اقلیم شمال عراق را منهدم کردند. حسین امیرعبداللهیان همان روز در گفت‌وگوی تلفنی با همتای عراقی گفت: جمهوری اسلامی ایران با توجه به روابط ممتاز ۲ کشور انتظار ندارد از اقلیم کردستان مورد تهدید قرار گیرد و دولت مرکزی در برابر این اقدامات مسؤولیت دارد.

هانی‌زاده به مناسبات اقتصادی ایران و عراق نیز اشاره کرد و افزود:‌ حجم مبادلات اقتصادی دو کشور بالغ بر ۱۰ و نیم میلیارد دلار شده و تلاش دو کشور بر این است که در دو سال آینده این رقم به ۲۰ میلیارد دلار بالغ شود و این فرصت بالایی برای همکاری‌های اقتصادی بین دو کشور است.

این کارشناس مسائل غرب آسیا همکاری‌های مشترک ایران و عراق در اروندرود و لایروبی اروندرود و همچنین همکاری‌های سیاسی در حوزه‌های مختلف را مورد اشاره قرار داد و افزود: اینکه عراق نقش مهمی در ایجاد همگرایی و وفاق بین ایران و عربستان ایفا کرده، طبیعی است که این کشور این آمادگی را نیز دارد که بین ایران و اروپا در حوزه برجام میانجیگری کند تا مذاکرات متوقف شده را بار دیگر به حرکت درآورد و روند مذاکرات را به نقطه قابل قبولی برساند.

منبع: فارس