حجتالاسلام والمسلمین سیدابراهیم رئیسی، رئیسجمهور کشورمان در پاسخ به دعوت رسمی بشار اسد، رئیسجمهور سوریه، در روزهای ۱۳ و ۱۴ اردیبهشت در صدر هیئتی بلندپایه از مقامات سیاسی و اقتصادی، عازم دمشق پایتخت سوریه شد. این سفر که با بدرقه خانوادههای شهدای مدافع حرم در فرودگاه مهرآباد آغاز شد، نخستین سفر رئیسجمهور اسلامی ایران به سوریه پس از ۱۳ سال و یازدهمین سفر خارجی آیتالله رئیسی طی ۲۰ ماه گذشته به شمار میآید. امیر عبداللهیان وزیر امور خارجه، بذرپاش وزیر راه و شهرسازی و رئیس کمیسیون مشترک همکاریهای اقتصادی ایران و سوریه، اوجی وزیر نفت، امیر آشتیانی وزیر دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح، خاندوزی وزیر امور اقتصادی و دارایی، زارعپور وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات، اسماعیلی رئیس دفتر و جمشیدی معاون امور سیاسی دفتر رئیسجمهور و نیز جمعی از تجار و فعالان اقتصادی بخش خصوصی در سفر رئیسجمهور به سوریه، او را همراهی کردند.
استقبال مردمی کمنظیر
هنگام ورود رئیسجمهور به فرودگاه دمشق و پیش از حضور هیئت ایرانی در کاخ ریاستجمهوری سوریه، جمع قابل توجهی از جوانان و شهروندان سوری برای استقبال از رئیسجمهور کشورمان و هیئت همراه در محل فرودگاه بینالمللی دمشق حضور یافتند. استقبالکنندگان از رئیسجمهور کشورمان با در دست داشتن تصاویری از امام خمینی(ره) بنیانگذار کبیر انقلاب اسلامی، حضرت آیتالله خامنهای رهبر معظم انقلاب اسلامی، آیتالله رئیسی، بشار اسد و شهدای مقاومت، از سفر رئیسجمهوری اسلامی ایران به این کشور پس از ۱۳ سال بحران و جنگ، ابراز خرسندی کردند. آیتالله رئیسی نیز با توقف و حضوری کوتاه در مسیر، به ابراز احساسات استقبالکنندگان مردمی پاسخ داد.
دیدار با اسد
حجتالاسلام رئیسی پس از مورد استقبال قرار گرفتن از سوی بشار اسد در کاخ ریاستجمهوری دمشق و در جریان گفتوگوی دو جانبه با رئیسجمهور سوریه اظهار کرد: «روابط ایران و سوریه با خون شهدای عزیز ما به ویژه شهید حاج قاسم سلیمانی گره خورده و این اسم رمز پایداری و استحکام روابط دو کشور است.» رئیسجمهور با تأکید بر حمایت و کمک ایران به تحقق صلح پایدار، ثبات و آرامش در سوریه، گفت: «جمهوری اسلامی همانطور که در مبارزه با تروریسم در کنار دولت و ملت سوریه ایستاد، در عرصه آبادانی و پیشرفت نیز در کنار برادران سوری خود خواهد ماند.» بشار اسد نیز در این نشست، خواستار نقشآفرینی بیشتر جمهوری اسلامی ایران در برقراری صلح و امنیت پایدار در سوریه و حضور مؤثر در بازسازی مناطق جنگزده شد و ضمن قدردانی از مواضع و حمایتهای جمهوری اسلامی از دولت و ملت سوریه در روزهای سخت و بحرانی این کشور گفت: «دولت و ملت سوریه محبتها و کمکهای برادران ایرانی خود را فراموش نخواهند کرد.»
امضای ۱۵ سند همکاری
در جریان حضور هیئت سیاسی اقتصادی کشورمان در سوریه، برنامه جامع همکاری راهبردی و بلندمدت جمهوری اسلامی ایران و جمهوری عربی سوریه و ۱۴ سند همکاری دیگر به امضای رؤسایجمهور و مقامات عالی دو کشور رسید. این اسناد در حوزههای همکاریهای تجاری، نفت و انرژی، فنی مهندسی، مسکن، حملونقل ریلی و هوایی، مناطق آزاد و بخش خصوصی، ارتباطات و فناوری و زلزله و امدادرسانی و تسهیل امور زیارتی، به امضای وزرای خارجه، راه و شهرسازی، اقتصاد، نفت و ارتباطات و فناوری اطلاعات با همتایان سوری آنها رسید.
حضور در زینبیه
برنامه بعدی سفر رئیسجمهور به سوریه، حضور در زینبیه دمشق و زیارت حرم مطهر حضرت زینب(س) و سخنرانی در اجتماع پرشور اقشار گوناگون مردم، خانواده شهدا، فرماندهان و رزمندگان محور مقاومت و علمای مذاهب مختلف سوری بود. حجتالاسلام رئیسی در جریان سخنرانی در این اجتماع، با بیان اینکه سوریه همانطور که ۱۲ سال ایستادگی کرد و پیروز شد، امروز به دست توانای شما مردم ساخته میشود و همه خرابیهای آن به بناهایی ماندگار تبدیل خواهد شد، گفت: «جمهوری اسلامی همانطور که در روزهای سخت کنار دولت و ملت سوریه ایستاد، در دوران بازسازی هم کنار آنها خواهد بود. ارتباط ایران و سوریه صرفاً روابطی سیاسی و دیپلماتیک نیست؛ بلکه ارتباطی قلبی و راهبردی است که هر روز عمیقتر میشود و این برادری گسستنی نیست تا به پیروزی نهایی برسد.» در حاشیه این مراسم، حجتالاسلام رئیسی ضمن ادای احترام به مقام شامخ شهید سلیمانی و سایر شهدای جبهه مقاومت در محل یادبود این شهید والامقام در زینبیه، با جمعی از خانوادههای شهدای محور مقاومت از کشورهای سوریه، لبنان، افغانستان و ایران دیدار و گفتوگو کرد.
دیدارهای صمیمانه
نشست صمیمی با علمای بلاد شام در محل کاخ ریاستجمهوری دمشق، برنامه دیگر سفر آیتالله رئیسی به سوریه بود. رئیسجمهور در این نشست گفت: «در برهه کنونی، وظیفه اندیشمندان و نخبگان جهان اسلام به ویژه علمای سوریه، تبیین واقعیتها و روشنگری درباره ظلمهای مستمر آمریکا و صهیونیستها به مردم منطقه است.» حضور در نشست مشترک فعالان اقتصادی سوریه و ایران، آخرین برنامه سفر رئیسجمهور بود. حجتالاسلاموالمسلمین رئیسی در این نشست پس از شنیدن نقطهنظرات و مطالبات فعالان اقتصادی سوریه و ایران، با تأکید بر لزوم شناخت ظرفیتهای اقتصادی ایران و سوریه برای تجار و بازرگانان دو کشور، گفت: «حجم همکاریها و روابط اقتصادی ایران و سوریه به هیچ وجه متناسب با ظرفیتهای دو کشور و مناسبات سیاسی موجود نیست و باید در جهت توسعه و افزایش روابط اقتصادی و تجاری، کار جهشی انجام دهیم.» در پایان سفر رسمی دو روزه رئیسجمهور به سوریه، جمهوری اسلامی ایران و جمهوری عربی سوریه بیانیه مشترکی در ۱۵ بند منتشر کردند که دو مورد از مهمترین بندهای این بیانیه عبارت بود از اینکه «دو طرف از تحولات مثبت سیاسی در منطقه، بهویژه ارتباط سازنده میان جمهوری عربی سوریه و کشورهای عربی و توافق ایران و سعودی که زیر نظر چین انجام شد، استقبال کرده» و «آمادگی و تمایل خود را برای انجام هرگونه اقدام بهمنظور توسعه روابط تجاری اقتصادی بین دو کشور از طریق سازوکارهای موجود از قبیل کمیسیون عالی مشترک ابراز نمودند.»
استقبال کاربران فضای مجازی
در پی سفر تاریخی حجتالاسلام رئیسی به سوریه، هشتگهای «ایران و سوریه؛ ائتلاف راهبردی» و «مقاومت کردیم» و «با هم میسازیم» در صدر هشتگهای شبکههای اجتماعی سوریه قرار گرفت و ترند برتر توئیتر شد. همچنین، کاربران شبکههای اجتماعی در ایران با اشاره به تحولات اخیر منطقه، از جمله بازگشت کشورهای عربی به سوی دمشق، سفر رئیسجمهور به سوریه را استثنائی و تاریخی توصیف کردند.
هراس آمریکا و رژیم صهیونیستی
روزنامه صهیونیستی «جروزالم پست» سفر کنونی رئیسجمهوری اسلامی ایران به سوریه را نمایش اتحاد بین دو کشور و تهدیدی برای موجودیت رژیم صهیونیستی ارزیابی کرد و در مطلبی نوشت: «توافقاتی که در این سفر بسیار مهم به امضای مقامات ایرانی و سوری رسید، نماد اتحاد تهران دمشق و نفوذ منطقهای ایران بود که باید مراقب آن بود.» «ودانت پاتل» معاون سخنگوی وزارت خارجه آمریکا نیز در پاسخ به پرسش خبرنگاری پیرامون سفر رئیسجمهور ایران به سوریه، تلاش کرد هراس و نگرانی آمریکا را به سایر کشورها نیز نسبت دهد و گفت: «حکومتهای ایران و سوریه به گسترش روابط خود ادامه میدهند و این گسترش روابط باید برای آمریکا و کشورهای منطقه و همچنین جهان نگرانکننده باشد. مسلماً تعمیق روابط بین این دو حکومت برای ایالات متحده بسیار نگرانکننده و دردسرساز خواهد بود. آمریکا روابط خود را با حکومت بشار اسد عادیسازی نخواهد کرد و از عادیسازی روابط سایر کشورها با سوریه نیز حمایت نمیکند.» البته این موضع آمریکاییها با واکنش جدی و سریع سخنگوی وزارت خارجه کشورمان همراه شد و کنعانی درباره آن گفت: «عصبانیت رژیم شروری که شاخ آن در سوریه و کل منطقه توسط ایران و محور مقاومت شکسته شده و باید به حضور متجاوزانه خود در سوریه پایان دهد، طبیعی است؛ عصبانی باش و از این عصبانیت بمیر.» کلام پایانی آنکه عصبانیت واشنگتن از حضور رئیسجمهور ایران در سوریه قابل فهم است، همانطور که آرامش و خوشحالی تهران و دمشق قابل درک است. هر دو کشور در حال برداشت محصولی هستند که در یک دهه گذشته کاشتهاند.