صبح صادق >>  دین >> یادداشت
تاریخ انتشار : ۳۱ ارديبهشت ۱۴۰۳ - ۱۳:۲۳  ، 
کد خبر : ۳۵۹۸۳۰

تکریم دعوت‌کنندگان به حق

پایگاه بصیرت / سیدحسین خاتمی‌خوانساری/ گروه دین
هر سال حد فاصل میلاد حضرت معصومه(س) و میلاد با برکت امام رضا(ع) به عنوان «دهه کرامت» پاس ‌داشته می‌شود و این ایام فرخنده بهانه‌ای می‌شود برای بیشتر شدن علم، معرفت و محبت ما نسبت به اهل بیت(ع)؛ درباره اینکه خداوند چگونه انسان را تکریم کرده و او را مرتبه بالایی بخشیده و به او نسبت به مخلوقات دیگر شرافت بیشتری داده است، محتوا و مطالب بسیاری در منابع دینی‌مان می‌توانیم پیدا کنیم؛ اما با مراجعه به قرآن آشنایی خوبی می‌توان درباره این موضوع پیدا کرد و نکات فراوانی را برای تأمل و تفکر و تکلیف یافت. «کرامت» در مهم‌‌ترین فرهنگ‌‌های لغت فارسی به‌معنای «بخشندگی، جوانمردی، دهش، بزرگی ورزیدن و بزرگواری» آمده است. کرامت در فرهنگ شیعی واژه و بلکه اصطلاحی فاخر و یادآور گونه‌ای تمایز و تشخص است. شیعیان خود را وامدار کرامت امامان معصوم(ع) خود می‌‌دانند؛ زیرا خداوند آنان را تکریم کرده است و ما نیز وامدار کرامت اهل بیت(ع) هستیم. 
خداوند در قرآن از کرامت آدم می‌گوید: «وَ لَقَدْ کَرَّمْنَا بَنِی آدَمَ»؛ ما آدمی‌زادگان را گرامی داشتیم... پیامبران و امامان انسان‌‌هایی کامل هستند. ایشان در زمان خود و در همه زمان‌‌ها پیوسته برای مردم الگوهای نیکویی بودند؛ بنابراین آنان بر قله‌‌های بلند کرامت ایستاده‌‌اند. اهل بیت(ع) در روایات‌شان دستورات فراوانی به ما داده‌اند تا بتوانیم با انجام آن کرامت انسانی را که خداوند به ما داده است، حفظ کنیم. بنابراین، توقع این است که با این آموزه‌های عالی در بی‌اطلاعی به سر نبرده و مسیر درست برای حفظ و حراست از کرامت‌مان را گم نکنیم. خداوند در قرآن کریم برای انسان تکریم و ارزش قائل است و او را برترین مخلوق خود معرفی می‌کند. عوامل با کرامت بودن انسان بسیار است؛ از جمله آنکه خداوند انسان را به‌صورت بشر خلق کرده و به او عقل و تفکر عطا کرده است. این خلقت بشریت، انسان را از سایر مخلوقات متمایز می‌کند. عبارت «أحسنُ‌الخالِقین» در قرآن دو بار و در هر دو بار، به عنوان وصف خداوند ذکر شده است، چنانکه مى‌فرماید: «...ثُمَّ أَنْشأْناهُ خَلقاً آخَرَ فَتَبارَک اللّهُ أَحْسَنُ الخالِقینَ»(مؤمنون/۱۴) و در آیه دیگر مى‌فرماید: «أَتَدْعُونَ بَعْلاً وَ تَذَرُونَ أَحْسنَ الخالِقین»(صافات/۱۲۵) اگر خدا در دو آیه خود را بهترین آفریننده مى‌خواند، در آیات دیگر، آفرینش خود را بهترین آفرینش توصیف مى‌کند و مى‌فرماید: «...الَّذِى أَحْسَنَ کلّ شَىء خَلَقَهُ»؛ هرچه را که آفرید نیکو آفرید.(سجده/۷) و در جاى دیگر صورت‌گرى انسان را بهترین صورت‌گرى معرفى می‌کند و مى‌فرماید: «...وَصَوَّرَکمْ فَأَحْسَنَ صُوَرَکمْ...»(غافر/۶۴) ضمن آنکه خداوند با اعطای عزت و جایگاه به انسان کرامت داده است. خداوند در قرآن کریم بارها به انسان عزت و کرامت اعطا می‌کند. او انسان را خلیفه‌ای بر زمین معرفی می‌کند و به او قدرت و مسئولیت‌های بزرگی می‌دهد؛ «وَإِذْ قَالَ رَبُّک لِلْمَلَائِکةِ إِنِّي جَاعِلٌ فِي الْأَرْضِ خَلِيفَةً»(بقره/30) همچنین انسان را شایسته تعلیم و تربیت دانسته و برای ایشان انبیا و رسل الهی را مبعوث فرموده است. خداوند انبیا را به سوی انسان‌ها فرستاده تا آنان را به راه راست هدایت کنند. این نشان که خداوند به انسان ارزش و اهمیت زیادی می‌دهد و او را قادر به درک و پیروی از دستورات الهی می‌داند. خداوند در قرآن کریم با اعطای علم و معرفت به انسان ، او را به‌سوی دانش و فهم راهنمایی می‌کند. این نشان می‌دهد، خداوند انسان را موجودی دانا و آگاه از حقیقت‌ها می‌شناسد؛ «وَعَلَّمَ آدَمَ الْأَسْمَاءَ کلَّهَا»(بقره/31) اما آنچه سبب می‌شود خداوند انسان را به‌طور ویژه تکریم کند و پاداشی بزرگ در دنیا و آخرت به او بدهد، «تقوا» است؛ «إِنَّ أَکرَمَکمْ عِنْدَ اللَّهِ أَتْقَاکمْ»؛ ای مردم! ما شما را از یک مرد و زن آفریدیم و ملت‌ها و قبیله‌ها قرار دادیم تا یکدیگر را بشناسید. بی‌تردید، گرامی‌ترین شما نزد خدا پرهیزکارترین شماست. یقیناً خدا دانا و آگاه است.(حجرات/13) اهل تقوا مراتب کرامت را می‌شناسند و خود را موظف به عمل به آن می‌‌دانند. اینکه کرامت و تکریم هم مراتبی دارد، امری مسلم است. در نزد اهل تقوا کسانی‌که به سمت خوبی و معروف دعوت می‌کنند، جزء مکرمین هستند و باید با آنان با کرامت برخورد کرد و مقام و منزلت آنان را شناخت. مسئولان جوامع دینی باید در معرفی دعوت‌کنندگان به حق و نیکی و معارف دینی و اخلاقی برنامه داشته باشند و با تکریم دعوت‌کنندگان به حق این امر را در جامعه به امری ضروری و قابل احترام معرفی کنند. خداوند در قرآن فرموده است: «وَمَنْ أَحْسَنُ قَوْلًا مِّمَّن دَعَا إِلَى اللَّهِ وَعَمِلَ صَالِحًا وَقَالَ إِنَّنِي مِنَ الْمُسْلِمِينَ»؛ و کیست بهتر از کسی‌که به خدا دعوت کند و عمل نیکی کند و بگوید من از مسلمانان هستم. مسلماً برای ما اهل بیت عصمت و طهارت(ع) در تکریم بالاترین اولویت را دارند؛ زیرا منظور نظر قرآن هم همین است، اما در ظاهر آیه که تأمل می‌کنیم، دعوت‌کنندگان به‌سوی خداوند را دارای عزت و احترام می‌بینیم؛ یعنی در مراتب پایین‌تر کسانی‌که مردم را به‌سوی خداوند و اعمال نیک دعوت می‌کنند هم دارای احترام هستند و باید آنان را تکریم کرد. سوای این موضوع باید بدانیم که انجام هر کار درست، تکریم کردن انسان و مقام انسانی، دعوت به حق و دعوت به معارف همه و همه باید در راستای تکریم خداوند باشد که مخلوقاتی در این حد احسن و زیبا خلق کرده است.«فَتَبارَک اللّهُ» و «تَبَرَک ٱسمُ رَبِّک ذِي‌ٱلجَلَلِ وَٱلإِکرَامِ»(رحمن/۷۸)
نظرات بینندگان
آخرین مطلب
پربیننده ترین
ارسال خبرنامه
برای عضویت در خبرنامه سایت ایمیل خود را وارد نمایید.
نشریات