این روزها نتایج انتخابات پارلمانی اروپا نقل محافل بین‌المللی است؛ هر چند احزاب میانه‌ر‌و همچنان اکثریت کرسی‌های پارلمان جدید اروپا را در اختیار خواهند داشت، ولی افزایش قدرت راست‌های افراطی این سؤال را مطرح کرده است که آینده قاره سبز به کدام سمت و سو می‌رود؟
کدام احزاب در انتخابات رأی آوردند؟
حزب راست میانه مردم اروپا (EPP)، به ریاست «فون در لاین» بیشترین کرسی‌های پارلمان اروپا را به دست آورد. این حزب در مقایسه با انتخابات 2019، هشت کرسی بیشتر به دست آورد. حزب راست افراطی اجتماع فرانسه (ID)، به رهبری مارین لوپن از فرانسه، 58 کرسی به دست آورد که 9 کرسی بیشتر از پنج سال پیش بود. احزاب غیرمتعهد‌ـ که شامل احزاب راست و چپ هستند که به هیچ گروه سیاسی شناخته شدهای تعلق ندارند‌ـ 99 کرسی به دست آوردند که 37 کرسی بیشتر از سال 2019 است. محافظه‌کاران و اصلاح‌طلبان اروپایی (ECR)، به رهبری «جورجیا ملونی» نخست‌وزیر راست‌گرای ایتالیا نیز چهار کرسی بیشتر از دور قبل به دست آوردند. با این تغییرات، توازن قدرت در پارلمان اروپا به سمت راست متمایل شده است. ائتلاف‌های مرکزی و چپ‌گرا، کرسی‌های زیادی را از دست داده و اکنون فقط ۵۴ درصد کرسی‌ها را در اختیار دارند که برای کسب اکثریت مطلق کافی نیست. این تغییرات هم بر سیاست‌های داخلی اتحادیه اروپا تأثیرگذار است و هم بر مواضع آن در مسائل جهانی. نتایج انتخابات پارلمان اروپا به نوعی نشان‌دهنده تغییرات شدید در فضای سیاسی اروپا در مقایسه با دور قبلی رأی‌گیری در سال 2019 است. شیوع همه‌گیری کرونا و تجارب تلخ رویکرد «جهانی شدن»، جنگ در اوکراین و غزه و بحران اقتصادی در سراسر بلوک اروپا موجب ایجاد احساس شدید ناامنی در رأی‌دهندگان اروپایی شده است.
زلزله در فرانسه و پس لرزه در آلمان
تأثیر سیاسی این انتخابات بر آلمان و فرانسه از منظر بسیاری از کارشناسان نگران‌کننده است؛ چرا که این دو کشور به طور سنتی به مثابه موتوری عمل می‌کنند که اتحادیه اروپا را به جلو می‌راند و سیاست‌های اصلی را شکل می‌دهند. در فرانسه، حزب راست افراطی «اجماع ملی» توانست حزب «امانوئل مکرون» رئیس‌جمهور فرانسه را با اختلاف بیش از ۱۵ درصد شکست داده و او را مجبور کرد تا خواستار برگزاری انتخابات زودهنگام شود. این امر می‌تواند‌ـ حتی اگر مکرون همچنان رئیس‌جمهور باشد‌ـ ساختار قدرت و تصمیم‌گیری درباره اوکراین در پارلمان را تغییر دهد. در آلمان نیز حزب آلترناتیو برای آلمان، با وجود رسوایی‌های متعدد، از جمله توجیه نازی‌ها، درصد بالاتری از کل آرا (16 درصد) را از هر یک از سه حزب تشکیل‌دهنده ائتلاف تحت محاصره صدراعظم «اولاف شولز» به دست آورد. «دیمیتری مدودف» معاون رئیس شورای امنیت روسیه، در پیامی در ایکس خطاب به رئیس‌جمهور فرانسه و صدراعظم آلمان نوشت: »زمان بازنشستگی و پیوستن به زباله‌دان تاریخ فرا رسیده است. این نتایج بازتاب سیاست‌های نادرست شما در حمایت از اوکراین به جای شهروندان خود است. صبر کنید ببینید بعدش چه می‌شود!»
پیامدهای نتایج انتخابات برای اوکراین و روسیه
روزنامه «گاردین» تأثیر این نتایج را بر حمایت از اوکراین منفی ارزیابی کرده است. به نوشته این روزنامه انگلیسی، در آلمان یک چهارم از آرا به راست افراطی، چپ افراطی و میانه و ائتلاف پوپولیست‌ها اختصاص یافته که از نسخه‌ای از طرح «صلح» اوکراین حمایت می‌کند که به شکل مؤثری به معنای تسلیم شدن اوکراین است. چنین پیامدهایی در سطح جهانی و قاره‌ای به منزله پیروزی برای ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهوری روسیه خواهد بود. برخی از کارشناسان معتقدند، چون برخی از احزاب راست‌گرا که قدرت را به دست گرفته‌اند، مواضع ملایم‌تری نسبت به روسیه دارند، ممکن است فشارها بر روسیه کاهش یافته و سیاست‌های تحریمی اتحادیه علیه مسکو تعدیل شود که در نهایت به نفع روسیه خواهد بود.
تغییر سیاست اروپا در قبال جمهوری اسلامی ایران؟
«یورونیوز» در گزارشی با بررسی آرای مثبت و منفی احزاب پارلمان پیشین اروپا در قبال قطعنامه‌های ضد ایرانی این نهاد، نتیجه می‌گیرد که در پارلمان جدید در صورت تغییر نکردن سیاست‌های گروه‌های جریان اصلی پارلمان اروپا در قبال جمهوری اسلامی، احتمال تصویب قطعنامه‌ای علیه جمهوری اسلامی مشابه چهار قطعنامه ضد ایرانی اخیر اتحادیه در قیاس با پارلمان پیشین 2/78 درصد کمتر است. با این حال، با توجه به اینکه پارلمان اروپا وظیفه اجرایی ندارد و عمدتاً نقش مشورتی و اهرم فشار بر دولت‌ها را ایفا می‌کند، انتظار نمی‌رود که تغییر چشمگیری در تغییرات سیاست اروپا در قبال جمهوری اسلامی ایران رخ دهد. «عبدالرضا فرجی‌راد» کارشناس مسائل اروپا، در این باره گفت: «وقتی راست‌ها روی کار می‌آیند، کمتر به موضوعات مرتبط با ایران همچون مسائل حقوق بشر، هسته‌ای و... می‌پردازند؛ اما در حال حاضر، روابط ایران و اروپا عملاً در وضعیت بن‌بست قرار دارد، درنتیجه اینکه راست‌گراها یا چپ‌ها موضع برتر را در پارلمان داشته باشند، چندان تفاوتی ندارد و تغییر خاصی رخ نخواهد داد.»
