عارف: وظیفه ما حفاظت و احیای تالاب‌هاست

محمدرضا عارف معاون اول رئیس‌جمهور در جلسه ستاد ملی هماهنگی و مدیریت تالاب‌های کشور که صبح امروز برگزار شد، با تبریک اعیاد شعبانیه و دهه فجر پیروزی انقلاب اسلامی گفت: واقعیت این است که محیط زیست یکی از بزرگترین چالش‌های تمام کشورها و در کل انسان امروز است و ما بر این باوریم که توجه به محیط زیست، «میثاق ملی» و «تعهد تمام دولت‌ها»، ‌مستقل از راهبرد توسعه‌ای و اولویت‌هایی است که هر دولت دارد.

وی افزود: به همین دلیل است که در دولت چهاردهم «پیوست محیط زیستی»، از اجزای لاینفک هر طرح ملی است و البته تاکید می‌کنم که این‌ کار، یک پز محیط زیستی نیست، بلکه یقین و باور ماست، ما معتقدیم که توجه جدی به محیط زیست موضوعی است که حتی یک لحظه نباید از آن غفلت کنیم و یک نهاد و ناظر قوی باید همیشه بر این موضوع نظارت کند.

معاون اول رئیس‌جمهور ادامه داد: به خاطر اولویت‌های کوتاه مدتی که ممکن است دستگاه‌ها و سازمان‌ها داشته باشند، نبود این نهاد و ناظر قوی باعث می‌شود که محیط زیست نخستین قربانی باشد و بنابراین ما تمام تلاشمان این است که در«دولت وفاق ملی» این نگاه محیط زیستی را تقویت کنیم، ما بر این باوریم که اگر ستاد اصلی ما در این حوزه، ستادی قوی و با نگاهی جامع و همه

هنر سازمان‌ها، نشان دادن راه‌های درست جایگزین است

عارف افزود: ساده‌ترین کار نهادهای نظارتی «جواب منفی دادن» است، اما جواب منفی دادن که هنر نیست، هنرمندی واقعی آن است که پاسخ مناسب را از طریق نشان دادن راه‌ها، شیوه‌های درست و جایگزین بدهیم و اگر این رویکرد حاکم باشد، آن وقت حتی خود پیشنهاد دهنده هم اصراری ندارد تا با اهرم‌هایی که در اختیار دارد، نظرش را به کرسی بنشاند و به اجبار، «صنعت» را در بخشی که به محیط زیست آسیب می‌رساند، ساکن کند.

به آینده روشن امیدواریم

وی گفت: با برنامه‌های علمی و پایه‌ای که ریاست سازمان محیط زیست دارند، امید داریم که محیط زیست، جایگاه خود را در کشور، در میان دولتمردان و هم در بین مردم پیدا کند و برای حل مشکلات محیط زیستی، گام‌های بلندی برداشته شود.

در این جلسه که با موضوعات «بررسی تکالیف و مسئولیت‌های دولت و ستاد ملی برای حفظ و احیای تالاب‌ها»، «ارائه وضعیت و بررسی چالش‌های تالاب بین‌المللی هامون»، «ارائه گزارش عملکرد دستگاه‌های متولی در اجرای برنامه مصوب جامع پنج ساله‌ ‌احیا‌ء مجموعه تالاب‌های میانکاله و خلیج گرگان، مصوب سومین جلسه ستاد ملی، میزان اجرا و برنامه‌های آتی» برگزار شد، دکتر عارف با تبریک روز جهانی تالاب‌ها گفت: اینکه کشور ما قانون مستقلی برای حفاظت، احیاء و مدیریت تالاب‌ها دارد، اهمیت این موضوع را برای دولتمردان و مردم ما نشان می‌دهد.

تالاب‌ها؛ سرمایه ملی ایرانیان است

عارف در ادامه با بیان اینکه تالاب‌ها، سرمایه ملی ایرانیان بوده و منحصر و مختص یک منطقه و یا یک استان نیست گفت: اینکه آسیب به یک تالاب یا یک دریاچه باعث احساس درد و زخم در کل کشور و در میان تمامی ایرانیان می‌شود، نشان می‌دهد که این موضوعات، موضوعی «ملی» است، شما به دریاچه ارومیه و تلاش‌های ایرانیان برای احیای آن توجه کنید، یا آنکه‌ تلاش‌ها برای احیای تالاب‌های شمال را ببینید، آن وقت مشخص می‌شود که این مشکلات و این عرصه‌ها، دغدغه‌های ملی است.

معاون اول رئیس‌جمهور افزود: خوشبختانه با تصویب قانون مربوط به تالاب‌ها، هم نگاه حاکمیت و هم وظیفه دستگاه‌ها درباره‌ اهمیت تالاب‌ها مشخص شده است، در چارچوب قانون و آیین‌نامه آن، ستادی پیش‌بینی شده است که ترکیب آن جامعیت و نگاه ملی به این حوزه را نشان می‌دهد، در این ترکیب، همه بخش‌هایی که به نوعی با تالاب‌ها مرتبط هستند و بخشی از وظایف آن‌ها در حوزه تالاب‌ها تعریف می‌شود، در ستاد ملی حضور دارند. در این ترکیب جامع، هم شخصیت‌ها و متخصصان برجسته و نخبه حضور دارند و هم مدیران استانی و به این ترتیب در کنار توجه ملی، یک نگاه منطقه‌ای هم به مسئله شده است که به نظرم ترکیب بسیار خوبی است و خوشبختانه ‌تاکنون شش جلسه این ستاد برگزار شده است.

تالاب‌ها،‌ موضوعی «بخشی» و «استانی» نیستند

معاون اول رئیس‌جمهور گفت: نکته مهمی که ستاد در دوره جدید بر آن باور دارد آن است که باید بپذیریم چالش تالاب‌ها، چالشی بخشی و استانی نیست، چالشی «فرابخشی» و «ملی» است و باید سعی کنیم در چارچوب منافع ملی، برنامه‌های مرتبط با آن را اجرا کنیم، به عنوان مثال اگر در بخش صنعت بخواهیم کاری انجام دهیم که در تعارض با محیط زیست است، باید جلوی آن ایستاد، چرا که تجربه نشان داده است که حتی اگر‌ در مواردی با چانه زدن و بیان دلایلی مثل ایجاد اشتغال و تولید ثروت مجوز گرفته است، در سال‌های بعد، حتی خود آنان که اصرار کرده‌اند با دیدن آثار زیانبارکارشان، پشیمان خواهند شد.

وظیفه ما حفاظت و احیای تالاب‌هاست

عارف تصریح کرد:‌ در دولت چهاردهم به همه دوستان تاکید کرده‌ایم که حفاظت محیط زیست را مسئولیت خود بدانند و فکر نکنند که با دستگاهی که رئیس آن، معاون رئیس‌جمهور است در تقابل هستند، تک تک وزرا و مدیران ارشد، فارغ از مسئولیت‌شان باید اهمیت محیط زیست را باور داشته باشند، باید راهکار ارائه دهند تا راه درست را پیدا کنیم و شاخص‌های محیط زیستی کشور را به شرایط مطلوب و درخشان برسانیم.

معاون اول رئیس‌جمهور در ادامه با ابزار تأسف از برداشت غیرقانونی از آب‌های متعلق به تالاب‌ها گفت: آنچه صورت می‌گیرد «غصب‌ حقآبه طبیعت» است که برای سود ناچیزی غصب می‌شود اما بعدا خودش عامل کم آبی می‌شود و مشکلات فراوانی را در منطقه و کل کشور ایجاد می‌کند، اما در این دولت، پای حقآبه تالاب‌ها خواهیم ایستاد.

تالاب‌ها، ظرفیت گردشگری ارزشمند هستند

عارف در ادامه گفت: تالاب‌ها ظرفیت گردشگری ارزشمند و گرانبهایی برای کشور هستند و از این پس، نظارت جدی بر کلیه امور تالاب‌ها خواهیم داشت چرا که معتقدیم تاکنون این بخش به شدت مظلوم واقع شده است، ما تالاب‌های مشهور و جهانی داریم که دنیا برای بررسی شرایط زیستی به آنها نگاه می‌کند و متاسفانه در طی سال‌ها از اهمیت آنها غفلت شده و حتی گاهی در اطراف آنها کارهای آسیب‌رسانی که هیچ توجیهی ندارد، صورت گرفته است.

وی «دولت وفاق ملی» را به دنبال یافتن راهبردهای روشن و برنامه‌های عملی برای حفاظت و احیای این جاذبه‌های ملی دانست و گفت: من از کلمه دردآور«نجات» برای آنها استفاده نمی‌کنم اما ما برای حفظ و احیای آنها جدی هستیم و فکر می‌کنم در شش جلسه گذشته ستاد، مصوبات خوبی تصویب شده است.

معاون اول رئیس‌جمهور در ادامه گفت: با وجود مصوبات خوب باید دید که این مصوبات چقدر پیگیری شده است چرا که مهمتر از تصویب قوانین، اجرایی شدن آنهاست، از این پس، دبیرخانه باید فعال‌تر شود و کمیته‌های کارشناسی دبیرخانه باید بر مصوبات و کارهایی که باید انجام شود، دقیق‌تر نظارت کنند، برای هر پروژه، برنامه زمانی مشخصی تعیین کنید و نظارت کنید که طرح در چه مرحله‌ای است.

معاون اول رئیس‌جمهور در بخش دیگری از سخنان خود با بیان آن که باید در هر سال، دو یا سه جلسه مربوط به ستاد تالاب‌ها برگزار شود، گفت: اما در کنار آن، باید در استان‌هایی که تالاب‌ها‌ی مهم ایران در آنها‌ واقع شده‌اند، ستاد استانی با مسئولیت استاندار و دبیری مدیر کل سازمان محیط زیست تشکیل شود.

وی در ادامه خطاب به رئیس سازمان محیط زیست و اعضای ستاد گفت: گزارش جامعی درباره تالاب‌های میانکاله، گرگان، گمیشان، انزلی، زریوار و دریاچه نمک آماده کنید.

معاون اول رئیس‌جمهور با اشاره به نظام حکمرانی تالاب‌ها عنوان کرد: تا الان در دیپلماسی عمومی، کمتر سراغ تالاپ‌ها رفته‌ایم یا در مورد عضویت در مجامع بین‌المللی بهره‌برداری در این خصوص نداشته‌ایم، حتما باید شاکله‌ها و شاخص‌های بین‌المللی استخراج شود و طرح‌های اجرایی مهم و موثری انجام شود.   

عارف در انتهای سخنان خود با بیان آنکه انصاری برای رساندن سازمان محیط زیست به جایگاه خاص خود، بسیار جدی و پرتلاش است از زحمات مدیران سازمان محیط زیست و اعضای ستاد تشکر کرد.