▼ حرف روز
پیش نیاز اصلاح زیرساختها!
بر اساس برخی آمارها، بیش از ۹۰ درصد حملونقل بار داخلی کشور توسط ناوگان جادهای انجام میگیرد. این ناوگان، ستون فقرات لجستیک و انتقال کالای کشور به شمار میآید، اما متأسفانه در سالهای اخیر تحت فشارهای جدی قرار گرفته است. متولیان این بخش، بهویژه رانندگان و صاحبان کامیون، در تنگنای مسائل پیچیدهای مانند پایین بودن نرخ کرایهها نسبت به هزینههای فزاینده، افزایش قیمت قطعات یدکی، گرانی لاستیک، مشکلات بیمه، سیستم ناکارآمد توزیع بار، و همچنین فرسودگی بالای ناوگان قرار دارند. در چنین شرایطی، هرگونه افزایش در نرخ گازوئیل، بدون در نظر گرفتن الزامات ساختاری، به معنای برهم خوردن تعادل معیشتی آنان و فروپاشی نسبی معادله درآمد-هزینه خواهد بود.از سوی دیگر، نمیتوان انکار کرد که دولت در حال حاضر یارانه سنگینی بابت سوخت پرداخت میکند، که چه بر اساس قیمت تمامشده داخلی و چه در مقایسه با نرخ جهانی گازوئیل، کاملاً زیانده تلقی میشود. این یارانه، در قالب یک زنجیره پنهان، بار مالی سنگینی بر دوش اقتصاد کشور میگذارد و در نهایت، این فشار به شکل غیرمستقیم به مردم بازمیگردد. بنابراین، تداوم وضعیت فعلی نهتنها منطقی نیست، بلکه غیرپایدار نیز هست و قطعاً نیازمند تغییرات اساسی است.
افزایش نرخ سوخت میتواند اقدامی مؤثر در جهت کنترل قاچاق و بهینهسازی مصرف انرژی باشد، اما مشکل اساسی اینجاست که زیرساختهای فنی و نظارتی لازم برای تمایز دقیق میان مصرفکنندگان واقعی و سودجویان فراهم نشده است. امروز حدود ۴۰۰ هزار دستگاه کامیون در کشور ثبت شدهاند، اما نبود سامانهای جامع و روزآمد برای شناسایی بارنامههای واقعی، تفکیک ناوگان فعال از غیرفعال، و تشخیص فعالیتهای سالم از صوری، موجب شده حتی کامیونداران شریف نیز هدف سیاستهای ضدقاچاق قرار بگیرند. این در حالی است که بسیاری از سامانههای موجود، همچنان مبتنی بر زیرساختهای مربوط به یک دهه پیش طراحی شدهاند و پاسخگوی نیازهای امروز نیستند.
در چنین شرایطی، استفاده از مکانیزم قیمتی برای اصلاح ناترازی سوخت، باید آخرین گام در مسیر اصلاحات باشد، نه نخستین. ابتدا باید زیرساختهای نظارتی بهروز شود، مسیرهای توزیع بهینه گردد، سامانههای ثبت و رصد فعالیت حملونقل اصلاح شوند، و با پدیده «قاچاق ساختاری» مقابله شود. در کنار این اقدامات، باید سیاستهای حمایتی هدفمند و دقیق برای طبقات مولد، بهویژه رانندگان و مالکان ناوگان جادهای، طراحی و اجرا شود. در غیر اینصورت، بار اصلی اصلاحات انرژی، بر دوش طبقات زحمتکش و آسیبپذیر قرار گرفته و خود موجب نارضایتی، اختلال در شبکه حملونقل، و آسیبهای اقتصادی-اجتماعی گستردهتری خواهد شد.(علی محمدی)
▼ گزارش روز
روایتسازی به سبک رویترز!
در پی انتشار گزارشی از سوی خبرگزاری «رویترز» درباره سفر اخیر «خالد بن سلمان» وزیر دفاع عربستان سعودی، به تهران، مقامات رسمی کشورمان صراحتا این ادعاها را رد کردند. رویترز مدعی شده بود که وزیر دفاع عربستان با پیامی از سوی «ملک سلمان» برای رهبر معظم انقلاب اسلامی، به تهران آمده و توصیه کرده است ایران پیشنهاد مذاکره از سوی دولت جدید آمریکا را جدی بگیرد تا از بروز تنش نظامی با رژیم صهیونیستی جلوگیری شود.
با این حال، شواهد موجود، اظهارات رسمی و محتوای سفر، روایت متفاوتی را نشان میدهد که اساساً با تحلیل ارائهشده توسط رویترز همخوان نیست. «اسماعیل بقائی» سخنگوی وزارت امور خارجه ، در واکنش به این گزارش ، صراحتاً اعلام کرد که چنین مطالبی «تحریف اهداف واقعی سفر» است. او تأکید کرد که سفر خالد بن سلمان در چارچوب تقویت همکاریهای دوجانبه و گفتوگوهای منطقهای صورت گرفته و هیچ ارتباطی با موضوعات مرتبط با گفتوگوهای هستهای یا توصیه درباره واکنش به تهدیدات خارجی نداشته است.
از منظر محتوایی نیز، ترکیب هیئت سعودی شامل بیش از ۷۰ مقام نظامی و امنیتی و دعوت رسمی از سوی «سرلشکر باقری» رئیس ستاد کل نیروهای مسلح ، نشاندهنده برنامهای ساختاریافته برای توسعه روابط دفاعی و امنیتی میان دو کشور است. دیدار رسمی وزیر دفاع عربستان با رهبر معظم انقلاب و انتقال پیام کتبی ملک سلمان نیز، نه بهعنوان تلاشی برای میانجیگری در پرونده هستهای، بلکه بهعنوان نشانهای از عزم ریاض برای تقویت روابط دوجانبه تلقی میشود. چنین اقدامی را می توان در ادامه توافقنامه سال ۱۴۰۱ میان ایران و عربستان، که با میانجیگری چین به امضا رسید، ارزیابی کرد.
همچنین، گزارش رویترز فاقد منابع مستند و شفاف بوده و صرفاً به نقل از منابع آگاه مجهول منتشر شده است؛ مسئلهای که اعتبار آن را بهطور جدی زیر سؤال میبرد. این البته نخستین باری نیست که این رسانه غربی ادعاهایی بدون پشتوانه مستند، درباره ایران مطرح میکند؛ پیشتر هم ادعاهایی نظیر تعلیق غنیسازی یا ارسال تسلیحات به خارج ، بارها از سوی مسئولین کشور تکذیب شده است.
نکته قابل تأمل دیگر، همزمانی انتشار این گزارش با تحولات منطقهای، از جمله مذاکرات غیرمستقیم ایران و آمریکا و گسترش همکاریهای ایران و کشورهای حاشیه خلیج فارس است. این همزمانی، تردیدهایی را درباره هدفگذاری رسانهای این گزارش ایجاد کرده و میتواند بخشی از تلاشها برای تأثیرگذاری بر روند تثبیت روابط تهران و ریاض ارزیابی شود.
در نهایت، آنچه در میدان واقعی سیاست خارجی مشاهده میشود، تقویت روند دیپلماسی منطقهای و تلاش مشترک ایران و عربستان برای کاهش تنش و مقابله با چالشهای امنیتی مشترک است. در چنین شرایطی، روایتهایی نظیر آنچه رویترز مطرح کرده، تناسبی با واقعیات دیپلماتیک ندارد. تمرکز اصلی سفر خالد بن سلمان، بنا بر شواهد موجود و اظهارات رسمی، بر تقویت همکاریهای دوجانبه و منطقهای بوده است؛ نه میانجیگری برای مذاکرات هستهای و نه انتقال پیامهایی از سوی طرف ثالث.(علیرضا سلیمانی نژاد)
▼ حدیث دیگران
آرامش امام ؛ رمز نفوذ در دلها
پروفسور «حامد الگار» استاد اسلامشناسی دانشگاه کالیفرنیا، درباره امام خمینی (ره) گفت: «امام خمینی قطعا آیتی از الله بود.» او تأکید کرد:«بزرگی حقیقی تنها از آن خداوند است و امام خمینی تجلی نادری از عظمت الهی بود.» الگار افزود: «زیارت امام، حتی در سکوتش، تأثیری عمیق بر انسان میگذاشت که ناشی از ویژگیهای الهی او بود.» او همچنین به آرامش ویژه امام اشاره کرد و گفت: «این آرامش محصول زندگی زاهدانه، اندیشه و عبادت الهی امام بود که همزمان با اقدامات سیاسی گسترده و تأثیرگذار او، شخصیتی تکاملیافته و همهجانبه ایجاد کرد.» الگار در پایان گفت: «زندگی امام تجلی عمل صالح و ایثار بود و به همین دلیل میلیونها مسلمان جهان به او عشق ورزیدند و به راهش ایمان آوردند.»
▼ اخبار
خبر خوش وزارت راه برای رانندگان کامیون
وزارت راه و شهرسازی از اصلاحات مهم در حوزه حملونقل جادهای خبر داد. «مهران قربانی» سرپرست معاونت حملونقل این وزارتخانه، اعلام کرد: «جدول قواعد سوخت بر اساس واقعیتهای امروز ناوگان و شرایط کاری رانندگان، بهزودی اصلاح میشود.» او افزود: «این اصلاحات با همکاری شرکت نفت و وزارت صمت انجام خواهد شد تا دغدغههای رانندگان درباره سهمیه سوخت رفع شود.» قربانی همچنین از تصمیمگیری برای بیمه تأمین اجتماعی رانندگان خبر داد و گفت: «مصوبهای جدید در کمیتههای تخصصی تدوین شده که با پیگیری کمیسیون عمران مجلس بهزودی اجرایی میشود.» وی تأکید کرد: «نگرانیها درباره آییننامه سوخت نیز بررسی و اجرای آن تا زمان انجام اصلاحات متوقف شده است.» قربانی هدف از این اصلاحات را «ایجاد عدالت، آرامش خاطر در سفرها و پاسخ به دغدغههای رانندگان و حمب و نقل کالا و مسافر» عنوان کرد و وعده داد دولت و مجلس با فوریت پیگیر تصویب نهایی این مصوبات خواهند بود.
سرمایهگذاری ژاپن در ایران؛ فراتر از تحریم
نماینده ویژه سازمان تجارت خارجی ژاپن (جترو) اعلام کرد: «تحریمها رابطه تجاری ما با ایران را کمرنگ کرده و از این موضوع ناراحت هستیم؛ از اینرو قصد داریم در نوع فعالیت خود در ایران بازنگری و تغییراتی ایجاد کنیم که نتایج آن امیدبخش باشد.» همزمان، مرکز مبادله ایران خبر داد: «بستر معامله نمادهای «ین» ژاپن و «روپیه» هند در سامانه ارز تجاری فعال شده است.» این مرکز افزود: «اکنون نمادهای معاملاتی یورو، دلار، درهم، یوآن، روبل، ین و روپیه برای بازرگانان قابل استفاده است.» همچنین رایزن بازرگانی ایران در روسیه با اشاره به رشد صادرات صنعتی گفت: «طی سه سال گذشته، صادرات صنعتی ایران به روسیه ۴۲ درصد رشد کرده است.» وی افزود: «محصولات صنعتی بهتدریج جایگزین صادرات کشاورزی شدهاند، زیرا شناخت روسها از توانمندیهای صنعتی ایران افزایش یافته است.»
عذرخواهی نیکزاد؛ تأکید بر برابری قانونی
«علی نیکزاد» نایب رئیس مجلس شورای اسلامی، در بیانیهای درباره تصادف غیرعمد فرزندش با یکی از مأموران پلیس راهور، از مردم عذرخواهی کرد. وی تأکید کرد: «قانون برای همه لازمالاجراست و استثنا ندارد و اقتدار فراجا برای همه خط قرمز است.» نیکزاد با اشاره به پیگیری شخصی وضعیت مأمور مجروح، گفت که فرزندش نه از صحنه گریخته و نه رفتار نادرست داشته و روند انتقال مأمور به بیمارستان بلافاصله انجام شده است. او افزود: «ما باید خرج انقلاب شویم نه اینکه انقلاب را خرج خود کنیم.» نایب رئیس مجلس همچنین تأکید کرد:« حفظ شأن پلیس برای همگان واجب است و هرگونه تضعیف این نهاد را محکوم دانست.» وی خطاب به مردم گفت: «متواضعانه از کسانی که به دلیل روایتهای ناقص احساس تبعیض کردهاند، پوزش میطلبم.» نیکزاد اعلام کرد که خانوادهاش نیز مانند همه باید در برابر قانون پاسخگو باشند.
ترامپ در حسرت نوبل!
«جان بولتون» مشاور پیشین امنیت ملی آمریکا، در گفتوگو با روزنامه اسپانیایی «الپائیس» مدعی شد:«دونالد ترامپ،فقط به دنبال جایزه صلح نوبل است و اهمیتی نمیدهد این جایزه به چه بهانهای به او داده شود؛ چه برای خاورمیانه، چه اوکراین، یا حتی میانجیگری میان هند و پاکستان.»بولتون افزود: «ترامپ پس از دریافت جایزه نوبل توسط اوباما بهشدت به دنبال آن بود و اکنون هم سیاست خارجیاش را حول همین هدف میچرخاند.»او همچنین گفت:« ترامپ حتی در درگیری اخیر هند و پاکستان، با اعمال فشار بر دهلی نو، به دنبال ایفای نقش میانجیگری بود.» به گفته بولتون، ترامپ پیچیدگی موضوعات را درک نمیکند و تنها به وجهه خود در تاریخ اهمیت میدهد.بولتون تاکید کرد: «ترامپ دیپلماسی را ابزاری برای شهرت میبیند، نه حل ریشهای بحرانها.»
بقای جولانی در گرو رژیم صهیونیستی است
روزنامه صهیونیستی «زیمان یسرائیل» با اشاره به سکوت رژیم صهیونیستی درباره گزارشها پیرامون تماس مستقیم با حکومت «جولانی» در سوریه نوشت: «این سکوت، خود حامل پیامهای بسیاری است». در ادامه آمده: «نیروهای اسرائیلی در نزدیکی روستاهای سوری مستقرند، اما هیچ تنشی با ساختار حاکم جولانی وجود ندارد و رسانههای تحت امر او ، حضور اسرائیل در منطقه را بایکوت کردهاند.» این رسانه عبری با اشاره به دیدار جولانی و ترامپ در ریاض تأکید کرد: «از آن زمان اسرائیل حملهای در سوریه انجام نداده است. آیا توافقی پنهانی برای کاهش تنش شکل گرفته؟» تحلیلگر این رسانه معتقد است: «اسرائیل بخشی از راهحل جولانی برای بقاست». در بخش دیگری آمده: «عملکرد جولانی زیر ذرهبین است و نهادهای امنیتی اسرائیل رفتار او را با تردید دنبال میکنند، هرچند فعلاً این رفتار، امیدوارکننده ارزیابی میشود.»
▼ اخبار کوتاه
◄ پایگاه «Global Firepower» در گزارش ۲۰۲۵ خود تأکید کرد: «ایران در جمع ۱۰ کشور نخست دنیا از نظر تعداد تانکهای رزمی قرار دارد و با وجود تهدیدهای نوین مانند پهپادهای تهاجمی، تانکها همچنان نقش محوری در توان نظامی ایران ایفا میکنند.» این گزارش در ادامه گفت: ایران با ناوگانی قابل توجه، در میان کشورهای برجسته زرهی جهان است. همچنین حضور گسترده تانکهای ایران نشان از اهمیت راهبردی نیروهای زمینی و تلاش تهران برای حفظ توان دفاعی خود دارد.»
◄ پایگاه اروپایی «مدرن دیپلماسی» نوشت: «ایران به دلیل موقعیت ژئواستراتژیک خود، بازیگری کلیدی در رقابت چین و آمریکا در غرب آسیا است». این رسانه تأکید کرد: «ایران با کنترل تنگه هرمز و قرار گرفتن در مسیرهای تجاری آسیا و اروپا، نقش مهمی در پروژههای راهبردی چین ایفا میکند». همزمان، اندیشکده صهیونیستی INSS هشدار داد: «هیچ نیرویی نمیتواند حرکت ایران در آفریقا را متوقف کند.»
◄ شورای شهر بارسلونا با تعلیق توافقنامه «دوستی با تلآویو»، روابط نهادی خود با رژیم صهیونیستی را قطع کرد. شهردار بارسلونا گفت: «رنج و مرگ مردم غزه، بهویژه در ماههای اخیر، ادامه رابطه با این رژیم را غیرممکن کرده است.» همزمان، نخستوزیر اسپانیا نیز خواستار تعلیق توافق اتحادیه اروپا با رژیم صهیونیستی شد و تأکید کرد: «نقض حقوق بشر در غزه و کشتهشدن بیش از ۵۰ هزار نفر، غیرقابل تحمل است.»
◄ «اروول ماسک» پدر ایلان ماسک، در مصاحبه با «Sky News» گفت: «پسرم اصلاً سیاستمدار خوبی نیست و حتی اهل گفتگوی مؤثر هم نیست.» او افزود: «از ابتدا تلاش کردم جلوی ورود او به سیاست را بگیرم چون توانایی متقاعدکردن دیگران را ندارد.» اروول همچنین سیاست را «استخر انسانی بیانتهایی» توصیف کرد که «حتی بزرگان سیاسی مانند وینستون چرچیل و دونالد ترامپ هم در آن غرق میشوند.» این اظهارات چند روز پیش از پایان همکاری ایلان ماسک با دولت آمریکا مطرح شد.
◄ رژیم صهیونیستی مانع سفر هیئتی از وزرای خارجه عرب به ریاست عربستان به کرانه باختری شد. به گزارش خبرنگار «اکسیوس»، قرار بود وزرای خارجه عربستان، امارات، مصر، اردن، قطر و ترکیه روز یکشنبه برای گفتوگو با مقامات تشکیلات خودگردان به رامالله سفر کنند، اما رژیم صهیونیستی با این سفر مخالفت کرده است. یک مقام صهیونیست گفته: «این نشست برای تقویت تشکیل کشور فلسطینی طراحی شده، که برای ما قابل قبول نیست.» رسانههای عبری این تصمیم را اقدامی در جهت جلوگیری از حمایت بینالمللی از فلسطینیها دانستهاند. این دیدار بخشی از ابتکار عمل اجلاس عربی-اسلامی ریاض بود.
◄ «پیت هگست» وزیر دفاع آمریکا ، در نشست امنیتی «شانگری-لا» در سنگاپور تأکید کرد که اولویت راهبردی کشورش منطقه اقیانوس هند و آرام است. وی گفت: «متعهدیم صلح را از طریق قدرت برقرار کنیم و با بازدارندگی، از تجاوز چین جلوگیری کنیم.» هگست با انتقاد از دولت بایدن، وعده داد آمریکا قویتر عمل خواهد کرد و گفت: «ما به دنبال جنگ با چین نیستیم اما اجازه نمیدهیم از منطقه استراتژیک ما خارج شویم.» وی همچنین هشدار داد چین تا سال ۲۰۲۷ آماده حمله به تایوان میشود و افزود: «تلاش یکجانبه چین برای تغییر وضعیت دریای چین جنوبی غیرقابل قبول است.»