جنگ در بیروت چگونه آغاز شد؟

اکنون به جز منطقه الجدیده که مرکز سنتی جریان المستقبل تلقی می‌شود، بقیه مناطق بیروت و بیروت غربی تحت کنترل کامل ائتلاف نیروهای مخالف دولت لبنان قرار دارد. گفته می‌شود یک گلوله آرپی جی هفت به سوی «القریطم» مرکز استقرار سعد حریری شلیک شده است که احتمالا پاسخ به شلیک گلوله به سوی مقر نبیه بری در عین التینه بوده است.

در حالی که پس از آغاز آتش گشودن نیروهای هوادار 14 مارس، نیروهای مردمی بخش اعظم بیروت را تسخیر کرده و تحویل ارتش لبنان داده‌اند، خبرنگار تابناک از بیروت وقایع از پریروز تا کنون را تشریح کرد:

روز چهارشنبه اعتصاب عمومی سراسری در لبنان آغاز می شود. از قبل، قرار بر برگزاری تظاهراتی از سوی کارگران و اعتصاب کنندگان در بیروت در یک مسیر از قبل اعلام شده بود. اما این امر، به دلیل شلیک گلوله از سوی تک تیراندازان به سوی مردم عادی و اعتصاب کنندگان در خیابان های بیروت لغو می شود.

 دبیرکل اتحادیه کارگری لبنان به دلیل عدم وجود امنیت، دستور لغو تظاهرات را صادر می کند. اعتصاب کنندگان در قالب دسته های کوچک اقدام به آتش زدن لاستیک های اتومبیل در برخی خیابان های بیروت می کنند. فرودگاه نیز که به جمع اعتصاب کنندگان پیوسته است با بسته شدن راه های مواصلاتی آن، بسته می شود. دولت و جریانات حامی دولت «14 مارس» با استفاده از رسانه های مکتوب و مرئی خود همه را به شکست اعتصاب دعوت می کنند. طرفداران جنبلاط و سعد حریری در برخی اماکن بیروت به سوی مردم آتش می گشایند. محصول روز چهارشنبه، 10 زخمی بود. عصر این روز، رسما از سوی حزب‌الله اعلام می شود که سید حسن نصرالله عصر پنجشنبه در یک گفتگوی مطبوعاتی، مواضع حزب‌الله را در خصوص بحران لبنان و حمله رسمی دولت به شبکه مخابراتی مقاومت اسلامی و دیگر تحولات لبنان پاسخ خواهد داد.

اما چند روز پیش، خبر انجام یک عملیات بزرگ اسرائیل که پیش از اجراء شکست خورد، در سراسر لبنان پیچید. عملیاتی که 48 ساعت پیش از انجام، به تمامی نیروهای دریایی، هوایی و زمینی اسرائیل آماده باش صد در صد داده بودند. این عملیات قرار بود ششم اردیبهشت انجام شود. شب انجام این عملیات، دو هواپیمای اسرائیلی به صورت مداوم و حتی با تامین سوخت در آسمان، آماده دریافت فرمان برای حمله به هدف تعیین شده در بیروت بودند.

 اسرائیل می دانست که انجام این عملیات خشم حزب‌الله را بر خواهد انگیخت و دست به عملیاتی «به شدت گسترده» علیه اسرائیل می زند. طرح چیزی جز ترور سید حسن نصرالله نبود، اما با درایت تشکیلات امنیتی حزب‌الله این نقشه لو رفت.

 منابع اسرائیلی تایید کردند که در پشت این عملیات، یک تشکیلات امنیتی غیر دولتی به همراه تشکیلات ماهواره ای و نیروی هوایی آمریکا برای اجرای این عملیات حاضر بوده اند. مسیر تحولات روشن نمود که «ولید جنبلاط» هدایت آن تشکیلات امنیتی غیر دولتی را داشته است.

خبرگزاری اسرائیلی فیلکا Filka با تایید این خبر به نقل از یک چهره سرشناس اسرائیلی به نام پروفسور « ایلیا بنی سیمون » شکست این عملیات فقط چهار روز پیش از اجرای آن را خبر می دهد. خبرگزاری فیلکا، این عملیات را یک عملیات بزرگ و تکان دهنده توصیف کرده بود. بر اساس این خبر، این بار هیچ کماندوی اسرائیلی وارد خاک لبنان نمی شد و این نشان می داد که یک تیم لبنانی مسئولیت های کماندوهای اسرائیلی را به عهده گرفته بودند.

 خبر این موضوع به اطلاع تشکیلات امنیتی حزب‌الله می رسد و برنامه عملیات ترور سید حسن نصرالله شکست می خورد. اکنون حزب‌الله می دانست که جنگ پنهانی ولی واقعی برای ترور رهبران مقاومت اسلامی در لبنان آغاز شده است.

 پس از شکست این طرح، دولت لبنان با تکیه بر چهره اصلی قدرت پشت پرده در دولت، « ولید جنبلاط » جنگ علیه تشکیلات مخابراتی حزب‌الله را آغاز می کند و از سویی تشکیلات امنیتی فرودگاه بیروت که مورد وثوق حزب‌الله و مقاومت بود را به منظور آمدوشد آزادانه نیروهای نظامی و امنیتی آمریکایی، بر هم می ریزد و حکم عزل سرتیپ شیعی «وفیق شقیر»، رئیس امنیت فرودگاه را صادر می کند. حزب‌الله اکنون می داند که برنامه خلع سلاح مقاومت به صورت رسمی در حال اجراست.

چهارشنبه شب «شب پیش از کنفرانس مطبوعاتی سید حسن نصرالله» شبه نظامیان وابسته به جنبلاط و سعد حریری در مواضع خود و بر بام بسیاری از مراکز رسمی و غیر رسمی احزابشان مستقر می شوند. عصر روز پنجشنبه ساعت 16 به وقت بیروت مصاحبه دبیر کل حزب‌الله آغاز می شود. سید حسن نصرالله رسما اعلام می کند که اجرای برنامه توقف نظام مخابراتی و ارتباطی مقاومت از سوی دولت سینیوره به منزله آغاز جنگ علیه مقاومت است و به آن پاسخ خواهند داد.

 اما پاسخ چیست ؟ پاسخ قطع دست متجاوزان به مقاومت است. وی اعلام می کند که یک گروه و باند تبهکار لبنانی به رهبری ولید جنبلاط، حمله به مقاومت را در داخل به عهده گرفته اند. سید حسن نصرالله تکلیف را معلوم می کند : از این پس هر شلیک گلوله و هر حمله ای را متناسب با خودش پاسخ می دهیم. او همچنین راه دیپلماسی را باز می گذارد : راه حل روشن است و آن عبارت از لغو دستورات سابق دولت و بازگشت به میز مذاکرات است. مصاحبه مطبوعاتی او حدود 30/17 به وقت بیروت پایان می پذیرد.

پس از پایان مصاحبه مطبوعاتی سید حسن نصرالله، منطقه «کورنیش المزرعه» و خیابان های موجود در آن که نقطه تلاقی طرفداران سعد حریری و جنبلاط با نیروهای حزب‌الله و امل است، آبستن حوادث است. طرفداران حزب‌الله با پایان مصاحبه در کورنیش المزرعه فریاد «ابوهادی ابوهادی» سر می دهند. (اشاره به سید حسن نصرالله است. هادی نام فرزند سید حسن نصرالله است که در سن 18 سالگی در درگیری با ارتش اسرائیل در جنوب به شهادت رسید)

 ناگهان از روی ساختمان های مشرف بر طرفداران حزب‌الله، تک تیر اندازان وابسته به جریان المستتقبل به سوی نیروهای حزب‌الله شلیک می کنند. ارتش لبنان برای خاموش کردن آن اقدام می کند اما بی نتیجه است. از سوی حزب‌الله دستور خاموش کردن تک تیراندازان صادر می شود. ارتش که خود را در بین دو گروه متخاصم می بیند، محل را ترک می کند.

از این لحظه جنگ واقعی در کورنیش المزرعه (طریق الجدیده و بربیر) و دیگر نقاط بیروت همچون الضناوی، الملا، الزیدانیه، کرکول الدروز، مارالیاس، راس النبع، تله الخیاط، الحمراء و وردان گسترش می یابد و نیروهای المستقبل به یک جنگ واقعی با نیروهای حزب‌الله وامل روی می آورند. یک تحول بسیار خطرناک روی می دهد و نیروهای وابسته به سعد حریری به سوی مقر اقامت نبیه بری «رئیس پارلمان لبنان» در عین التینه شلیک می کنند.

 آنها همه خطوط قرمز را پشت سر گذارده بودند. دستور خیلی سریع صادر می شود : مراکز فتنه باید خاموش شود. بنابراین خیلی سریع دستورات رهبری حزب‌الله ترجمه می شود. سعد حریری پس از پایان مصاحبه مطبوعاتی سید حسن نصرالله بر روی تلویزیون ظاهر می شود و با پیشنهاد چهار بندی خودش تلاش می کند گوی سبقت را از حزب‌الله برباید و آن را در عمل انجام شده قرار دهد. گرچه در این اظهارات وی اعلام می کند که آتش فتنه شعله گرفته است، فتنه ای که آتش آن را نیروهای وابسته به او آغاز کرده بودند.

 حزب‌الله و امل و تمامی مخالفین دولت، با پیشنهاد ها و راه حل حریری مخالفت می کنند و بر طرح سید حسن نصرالله تاکید می کنند. ولید جنبلاط که هیچگاه انتظار حمله شدید اللحن سید حسن نصرالله را به خود نداشت (دبیرکل حزب‌الله از او به عنوان مزدور آمریکا، قاتل و دزد و سر دسته باند تبهکاران نام برده بود) سریعا با نبیه بری تماس می گیرد تا موضوع را آرام کند. اما نبیه بری یک کلام به او می گوید : الغای کامل تصمیمات دولت و بازگشت به میز مذاکرات. و این همان موضع سید حسن نصرالله بود.

جنگ شدت می گیرد. روز پنجشنبه طرفداران جنبلاط و حریری راه های مواصلاتی دمشق – بیروت و بیروت – جنوب و بیروت – شمال را مسدود می کنند و حتی به سوی ماشین های دیپلماتیک سفارت ایران در بیروت شلیک می کنند. روشن بود که دامنه جنگ گسترش یافته است. حزب‌الله و نیروهای سازمان امل به شکل گسترده تری وارد میدان می شوند.

تلویزیون المستقبل و رادیو «الشرق» وابسته به حریری جنگ را طایفی و مذهبی تفسیر می کنند. تلویزیون العربیه وابسته به عربستان و همراه دایمی سعد حریری، با پخش اظهارات مفتی اهل سنت « شیخ محمد رشید قبانی » که مواضعی تند علیه حزب‌الله و ایران اتخاذ کرده بود و احساسات مذهبی علیه شیعه را برانگیخته بود، جو حمله علیه حزب‌الله را بیشتر تحریک می کنند. این تلویزیون با پخش خبر حمله به دار الافتاء اهل سنت و حمله به منزل یکی از علمای اهل سنت (که یک خبر دروغ جنجالی بود) به جو جنگ بین نیروهای حریری و مخالفان ابعادی مذهبی می دهد.

روز گذشته مجلس اعلای شیعیان لبنان و نایب رئیس این مجلس «شیخ عبدالامیر قبلان» القای جو برخوردهای مذهبی در لبنان را محکوم کردند و از آن به عنوان یک دسیسه آمریکایی نام بردند. سید حسن نصرالله نیز روز گذشته با اشاره به جنگ روانی علیه حزب‌الله، از میلیون ها دلاری نام برد که برای تخریب چهره حزب‌الله تلاش نمودند تا این نیروی مقاومت را به عنوان یک نیروی طایفی مذهبی معرفی کنند. وی با اشاره به تبلیغات تلویزیونی ماهواره ای، این تبلیغات را در راستای همین اهداف معرفی نمود که به نظر می رسید اشاره وی به تبلیغات مسموم تلویزیون العربیه بوده است.

اما مردم و نیروهای ائتلاف مخالفان دولت لبنان، مراکز تبلیغاتی نیروهای حریری را خیلی زود خاموش می کنند و کار را به آنجا رساندند که مقر روزنامه المستقبل، رادیو الشرق، تلویزیون المستقبل که همه وابسته به حریری بودند تعطیل شده و در اختیار ارتش لبنان قرار داده شده اند. نیروهای امنیتی این مراکز، از صبح امروز پا به فرار گذاشتند و کارکنان تلویزیون المستقبل با وضعیت کاملا غیر عادی این مرکز تلویزیونی را تخلیه کردند.

 اکنون به جز منطقه الجدیده که مرکز سنتی جریان المستقبل تلقی می شود، بقیه مناطق بیروت و بیروت غربی تحت کنترل کامل ائتلاف نیروهای مخالف دولت لبنان قرار دارد. گفته می شود یک گلوله آرپی جی هفت به سوی «القریطم» مرکز استقرار سعد حریری شلیک شده است که احتمالا پاسخ به شلیک گلوله به سوی مقر نبیه بری در عین التینه بوده است.

 نیروهای ارتش لبنان از شب گذشته بر تدابیر حفاظتی وامنیتی در اطراف منزل ولید جنبلاط در بیروت در منطقه « کلمانصو » افزوده اند اما برخی اخبار حاکی از آن است که وی این محل را ترک کرده است. بیروت امروز به شکل مطلق در تعطیلی به سر می برد و عملا اکنون این شهر به مدت سه روز است که در تعطیلی کامل به سر می برد.

برخی از مردم این شهر مراکز درگیری بین نیروهای متخاصم را ترک کرده اند. بر اساس آخرین اخبار موجود درگیری های نظامی به دیگر نقاط لبنان از جمله منطقه بقاع گسترش یافته است. در همین حال اخبار رسیده حاکی از آن است که این درگیری ها به «بشامون» در بخش شمالی « خلده » در بیروت نیز رسیده است.

این روستا یک منطقه دروزی نشین است که نیروهای حزب دمکراتیک لبنان به رهبری «طلال ارسلان» یکی از رهبران دروزی (از متحدان حزب‌الله) از جایگاهی قوی برخوردارند. این روستا بر فرودگاه بین المللی حریری بیروت مشرف است. این درگیری ها بین نیروهای ارسلان با نیروهای ولید جنبلاط صورت گرفته است. در غیاب تلویزیون المستقبل و رادیو الشرق، تلویزیون العربیه با انجام مصاحبه های متعدد با شخصیت های جریان 14 مارس لبنان، تمرکز اصلی پوشش خبری خود را علیه ایران متمرکز کرده است و بر این نکته تمرکز دارد که ایران به وسیله حزب‌الله «بیروت» را به اشغال خود در آورده است.

ارتش لبنان اکنون در حال استقرار در منطقه «الطریق الجدیده» است تا از درگیری ها بین نیروهای حریری با نیروهای حزب‌الله و امل جلوگیری کند. حزب‌الله و سازمان امل کلیه مراکزی را که تحت تصرف خویش درآورده بودند به ارتش لبنان تحویل می دهند.