محمدرضا عارف در مراسم روز دانشجو:
کد خبر: ۲۸۹۵۴۲ تاریخ انتشار : ۱۳۹۵/۰۱/۳۱
گفتوگو با محسن صفايي فراهاني
مقدمه:
توسعه يا توسعهنيافتگي، سوال اينجاست. پس از اجراي ١٠ برنامه پنج ساله توسعه در ايران معاصر بحث بايد بر سر توسعه باشد يا توسعهنيافتگي؟ چرا ايران هنوز توسعهيافته نيست. اينها سوالاتي است كه در آستانه ارايه برنامه ششم توسعه از سوي دولت به مجلس، نقل محافل كارشناسي است. در اينكه توسعهنيافتهايم و فرصتهايي را از دست دادهايم همه متفقند اما در تبيين دلايل توسعهنيافتگي ايران و آنچه بايد در دستور كار قرار گيرد، نظرات متفاوت است.
محسن صفايي فراهاني را برخي چهرهاي ورزشي ميدانند، برخي سياسي و برخي اقتصادي. او در اين سالها به دليل مسووليتهاي متعدد در اين سه حوزه شهرت يافته است اما علاقهاش به ايران و تاريخ ايران نشان ميدهد در هر سه بخش، هر آنچه وي را با اجتماع پيوند دهد برايش اهميت دارد. شايد از اينروست كه تلاش كرد در مصاحبه تفصيلي با «اعتماد» دلايل توسعهنيافتگي را تشريح كند. وي معتقد است راه توسعه از سياست ميگذرد. در اين حوزه نيز ترديدي ندارد. ميگويد تا زماني كه ابزارهاي توسعه سياسي به كار گرفته نشوند، توسعه اقتصادي راه به جايي نخواهد برد.
صفايي فراهاني با همان لحن صريحش درباره بحران اجتماع ايران سخن گفت؛ بحراني كه حالا خود به ديواري بلند در برابر توسعه تبديل شده است و فروريختن آن همت بالايي ميخواهد و تلاشي مضاعف؛ بحران در عدم مشاركت مسوولانه مردم در اداره كشور است. وقتي جامعه بزرگ و بزرگتر ميشود، خردجمعي بايد به مدد جامعه بزرگتر بيايد، بدون مشاركت مردم در هرم تصميمسازي و از طريق نهادهاي مدني نتيجه همين ميشود. در جامعه امروز مردم دخالتي در هرم و ساختار تصميمسازي ندارند، فرهنگ بيتفاوتي و مسووليتناپذيري حاكم ميشود، انسان فهيم، هوشيار و دانا در آن جايي ندارد، به كساني «آدم زرنگ » ميگويند كه در صف نميايستد، ماليات نميدهد، راحت دروغ ميگويد و... در اين شرايط دولتها به خود اجازه هر كار و برخوردي را ميدهند.
صفايي فراهاني هرچند لابهلاي سخنانش اميد به حل مشكلات را پنهان نميكند اما ميگويد ريشه بحران در بخش اجتماعي است، دفتر مطالعات استراتژيك رياستجمهوري اخيرا گزارشي تهيه كرده كه به نظر من تكاندهنده است. نگرانيهاي فراواني را ايجاد ميكند. براساس مفاد اين گزارش اعتماد بين آحاد جامعه ايران به ١٠ درصد رسيده است، شاخص صداقت و امانتداري به هشت درصد و اين ارقام در كشورهاي حوزه اسكانديناوي بالا ٧٠ درصد است، يعني جامعه به واقع دچار يك سقوط اخلاقي شديد شده است.
با او از همين سوال ساده آغاز كرديم. چرا بعد از اجراي ١٠ برنامه توسعهاي، هنوز توسعهيافته نيستيم؟
کد خبر: ۲۸۹۵۳۸ تاریخ انتشار : ۱۳۹۵/۰۱/۳۱