بررسی ابعاد اقتصادی مناقشه اعراب و دوحه در گفتگوی آفتاب یزد با مرتضی ابوطالبی، تحلیلگر مسائل اقتصادی
مقدمه: کشوری کوچک در منطقه خلیج‌فارس، با ذخایر بانکی 340 میلیارد دلاری است که 40 میلیارد دلار آن نقد است، هم می‌تواند دچار بحران شود، اما ساختارهای اقتصادی قطر با همه دنیا متفاوت و غیرقابل مقایسه است.
سال‌ها بود در عرصه ورزش، قطر را کشوری می‌دانستند که همه تیم‌هایش من‌جمله وزنه‌برداری، فوتبال، والیبال، هندبال و حتی گلف و بیلیارد، چندملیتی و اکثرا غیرقطری و حتی غیرعرب هستند. استخدام وزنه‌برداران ترک و بلغارستان، به خدمت‌گرفتن فوتبالیست‌های آمریکای جنوبی و اروپایی، حضور در عرصه سرمایه‌گذاری‌های کلان ورزشی به‌گونه‌ای ترساننده، داد همه را درآورده بود، اما قطر تصمیم داشت بسیاری از نداشته‌هایش را با پول بخرد.
کشوری کوچک با درآمدی هنگفت توانست حتی میزبان جام جهانی(2022) شود و به همین دلیل است که این روزها همه نگران تحریم‌های احتمالی قطر از سوی کشورهای منطقه از جمله عربستان، امارات، بحرین و حتی مصر هستند، اما رئیس بانک مرکزی این کشور به‌گونه‌ای حرف می‌زند که باید موشکافانه‌تر نگریست.
شیخ عبدالله بن سعود آل ثانی ـ رئیس بانک مرکزی قطر ـ می‌گوید:«صندوق حاکمیتی قطر دارای 300 میلیارد دلار سرمایه است که موجب وضعیت مالی خوب دوحه شده است علاوه بر این قطر دارای سرمایه طلا هم است»، «صادرات نفت و گاز قطر به‌رغم محاصره کشورهای همسایه همچنان ادامه دارد و قطع نشده و این امر موجب ارزآوری می‌شود»، «قراردادهای طولانی‌مدت قطر در زمینه نفت و گاز با دیگر کشورها برای تضمین تداوم نقدینگی بدون هیچ مشکلی، کافی است و محاصره بر این امر تاثیری نداشته است» و اینها یعنی یا باید ادعاهایی برای سردکردن آتش تحریم‌ها باشد، یا کاستن از ابعاد روانی مناقشه‌های اخیر یا خبردادن از واقعیت‌هایی کاملا قابل درک! و اما این تمام ماجرا نیست، زیرا «شرکت بیمه مودیز قطر هفته گذشته اعلام کرده که صادرات نفت و گاز قطر تاکنون در این مرحله از بحران متاثر نشده، اما برخی گزارش‌ها حاکی از وجود موانعی در مسیر صادرات مواد غیرهیدروکربن است.»
و این یعنی قطر اساسا تحریم شدنی نیست! حالا باید با دیدی تخصصی‌تر به این کشور و ابعاد گوناگون چالش‌های مرتبط با دوحه نگریست. وقتی بن‌سعود بعد از حدود یک ماه کشمکش و ادای تحریم‌شدن درآوردن، می‌گوید: «بانک‌های قطر دارای سرمایه زیاد و نقدینگی خوبی هستند و به همین دلیل قطر نسبت به این امر نگرانی ندارد.» منظورش چیست یا اینکه وقتی می‌شنویم بر اساس ادعای رئیس بانک مرکزی قطر «از ابتدای بحران تاکنون فقط 6 میلیارد دلار از نظام بانکی کشور خارج شده که با توجه به حجم بخش بانکی کشور رقم با اهمیتی نیست.» به ابعاد این ماجرا اندکی بررسی شده‌تر بنگریم.
بر اساس گزارش، شرکت مودیز قطر دارای بیمه قدرتمندی است و وضعیت دارایی‌های دولت قطر و سطح ثروت آن استثنایی است، پس آینده این بحران به کجا خواهد انجامید؟ بحرانی که از پنجم ژوئن (15 خرداد) شروع شد و عربستان، امارات، بحرین و مصر رابطه دیپلماتیک خود با قطر را به بهانه حمایت این کشور از تروریسم قطع کردند، حمایتی که دوحه آن را اتهاماتی پوچ برای ضربه‌زدن به حاکمیت این کشور دانست و نپذیرفت. تحریم‌های اعمال شده علیه قطر از سوی چهار کشور عربی شامل بسته‌شدن تمامی راه‌های زمینی، دریایی و هوایی و منع عبور از خاک، آسمان و آب‌های منطقه‌ای این کشورهاست مواردی که گویا نمی‌تواند دولت قطر را زمینگیر کند.
در این رابطه با دکتر مرتضی ابوطالبی، استاد دانشگاه و تحلیلگر مسائل اقتصادی به گفتگو می‌پردازیم و در نهایت به این مهم پی می‌بریم که تحریم قطر برای همه می‌تواند خطرناک باشد الا قطر، زیرا این کشور ریز منطقه خلیج‌فارسی به جز حکومت مرکزی همه ابعاد اقتصادی و مالی خود را اینترنشنال و فراقاره‌ای تعریف کرده و بیشتر از آنکه حکام قطر نگران باشند، شرکت‌های چندملیتی نگران‌تر به‌نظر می‌رسند. ماحصل گفتگوی آفتاب‌یزد با وی در پی می‌آید:
کد خبر: ۳۰۲۸۲۶ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۰۴/۲۵
کد خبر: ۳۰۲۸۲۵ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۰۴/۲۵