احمد نقیب‌زاده - صفحه 3

مقدمه: توسعه سياسي و تقويت نهاد‌هاي مدني دو مقوله‌اي بود كه رئیس دولت اصلاحات پس از دوم خرداد۷۶روي آنها تاكيد داشت. تئوریسين‌هاي اصلاح‌طلب درآن زمان تمام توان خود را براي تبيين وتئوريزه‌كردن اين دو مقوله به كار بردند اما به يك باره در سال ۸۴ و با روي كار آمدن محمود احمدي‌نژاد فضاي مدني ايران راه ديگري را پيمود. براي بررسي اين مساله و همچنين چرايي ضرورت بازنگري در جريان‌شناسي سياسي ايران امروز، با دكتر احمد نقيب‌زاده استاد علوم سياسي دانشگاه تهران گفت‌وگو كرديم. نقيب‌زاده معتقد است: «بزرگ‌ترين نقيصه‌اي كه در كار اصلاح‌طلبان پس از خرداد۷۶ وجود داشت اين بود كه به صورت غيرمنتظره، بدون آمادگي قبلي و ناگهاني به قدرت رسيدند. بعد از اين تندروهاي اصلاح‌طلبa احساس كردند كه فرصت اندكي دارند و بايد در اين فرصت اندك جاي پاي خود را تقويت كنند. در نتيجه عجولانه درصدد ارائه راهكارها و يك سلسله اقدامات نسنجيده برآمدند كه برخي از اين اقدامات به حوادث مختلفي ختم شد. اين عده اين نكته را فراموش كردند كه نبايد سيستم سياسي را ترساند و دچار وحشت كرد. نبايد كاري كرد كه دولت احساس كند كنترل اوضاع از دستش خارج شده است. نبايد كاري كرد كه تشكل‌ها و جريان‌هاي سنتي احساس كنند كه ارزش‌ها و جايگاه خود را از دست داده‌اند. متاسفانه اين اقدامات انجام شد و نتيجه اين بود كه محمود احمدي‌نژاد از دل جريان اصلاح‌طلب بيرون آمد؛ كسي كه هيچ سنخيتي با اصلاحات نداشت. در حقيقت اگر آن عده، كمي سنجيده‌تر عمل كرده بودند شايد احمدي‌نژاد و امثال احمدي‌نژاد هيچگاه سكان اداره كشور را به دست نمي‌گرفتند.» اين استاد علوم سياسي تصريح مي‌كند: «احمدي‌نژاد هيچ كاري نكرد. احمدي‌نژاد نه خوب كرد، نه بد كرد. وي تنها راه را براي کسانی باز كرد تا تيشه به ريشه هرچه نهاد مدني است بزنند؛ از كانون وكلا گرفته تا ساير نهادهاي مدني و احزاب سياسي همه مورد هجمه بي‌دريغ قرار گرفت. احمدي‌نژاد در واقع جاده صاف‌كن ديگران بود. وي نه ايده‌اي داشت و نه برنامه‌اي، و به همين دليل هر كاري كه امروز انجام مي‌داد گاه فرداي آن ضد آن را انجام مي‌داد. اين نوع طرز فكر به هر حال چه از نظر داخلي و چه از نظر بين‌المللي مشكلات بسيار زيادي را براي كشور به وجود آورد. در حدود ۲۰ يا ۳۰ درصد جامعه ما توده‌ها هستند كه تمام آنها در زمان احمدي‌نژاد قدرت گرفتند و روي كارآمدند وحاضر نيستند به راحتي قدرت را ترك كنند». درادامه متن گفت‌وگوي «آرمان» با دكتر احمد نقيب‌زاده را از نظر مي‌گذرانيد:

مقدمه: احمد نقیب‌زاده ، استاد تمام علوم سیاسی دانشگاه تهران است و همه او را به عنوان یک کارگزارانی می‌شناسند ولی وی نقدهای صریحی به اصلاح‌طلبان به جهت ساختارشکنی‌های آنها دارد و نسبت به اصولگرایان هم منتقد است، البته می‌گوید باید «وفاق ملی» نیز داشت. مصاحبه‌مان با او در اتاق 366 طبقه سوم دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران در یک محیط آرام و مملو از کتاب‌های روی هم انباشته انجام شد؛ ته‌لهجه‌ای کرمانی داشت که وقتی پرسیدم گفت اهل «شهربابک» کرمان است. هم طرفدار دولت بود هم منتقد به مبانی نظری آن؛ می‌گوید دوران نگاه‌های پوزیتیویستی در توسعه گذشته و معتقد است این کلام که برای جهانی شدن باید از هویت فرهنگی‌مان کوتاه بیاییم به معنای آن است که دیگر نه خود را می‌توانیم اداره کنیم نه با هیچ کشوری تعامل داشته باشیم. اعتقاد دارد باید با همه کشورها تعامل داشت و از سرمایه‌گذاری خارجی استقبال ‌کرد اما نسبت به نگاه‌هایی که توسعه برون‌زا را تشدید می‌کند و عنان اقتصاد را دست خارجی‌ها می‌دهد بشدت منتقد است. او توسعه‌ای را امیدوارانه و آینده‌دار می‌داند که متکی بر توان داخلی باشد و معتقد است بسیاری از ظرفیت‌های اقتصادی ما خالی است و اگر آنها فعال شود اقتصاد پویا خواهد شد و پیشرفت هم پس از آن محقق می‌شود. متن زیر حاصل گفت‌وگوی «وطن‌امروز» است با این استاد دانشگاه تهران.