(روزنامه اطلاعات ـ 1394/08/27 ـ شماره 26307 ـ صفحه 12)
تلاش واشنگتن براي فراري دادن رياض از مهلکه يمن
عربستان در حالي با گذشت هشت ماه از جنگ عليه يمن هيچ دستاوردي نداشته است که آمريکا تا پايان ماه جاري ميلادي به آن فرصت داده که يک دستاورد کوچک ميداني را در يمن محقق سازد تا چيزي براي عرضه داشته باشد.به گزارش «شيعه نيوز»، با گذشت هشت ماه از آغاز حمله ائتلاف عربي به رهبري عربستان به يمن ناکامي رياض در تحقق اهداف مورد نظر موجب شد آمريکا تا پايان ماه جاري ميلادي براي آن ضرب الاجل تعيين کند.به نظر مي رسد اظهارات اخير مسئولان سعودي و غربي در مورد نزديک شدن زمان پايان جنگ عليه يمن از توافق آمريکا و عربستان در اين خصوص حکايت دارد.
پي بردن خاندان سعودي به مشکلات جنگ عليه يمن
اکنون براي نخستين بار از زمان حمله عربستان به يمن نشانه هاي نزديک بودن پايان حملات سعودي به يمن نمود يافته است به اين معني که خاندان حاکم سعودي با گذشت زمان به تنگنايي که اقتصاد اين کشور را به کام خود فرو مي برد، پي برده آن هم در شرايطي که جنگ يمن موجب دسته بندي شديد داخلي شده است و همزمان با آن احساس شکست و نااميدي افزايش يافته و وجهه عربستان در داخل و خارج کشور خدشه دار شده است.
عمر کوتاه پيروزي ادعايي عربستان در جنوب يمن
با وجود ادامه حملات عليه يمن در طول هشت ماه اخير عربستان از هرگونه پيشروي يا تحقق دستاورد نظامي در اين کشور ناکام ماند و اشغال جنوب يمن نيز که عربستان آن را پيروزي خود مي دانست، به سرعت با شورش القاعده و داعش و در دست گرفتن زمام امور اين منطقه نقش برآب شد.به اين ترتيب ائتلاف عليه يمن به رهبري عربستان از سرمايه گذاري سياسي و بهره گيري از برگ برنده جنوب در ميز مذاکرات ناتوان ماند و از اين گذشته اوضاع خطرناک جنوب يمن و تسلط نيروهاي افراطي بر آن به اضافه رشد گروهک هاي سازمان يافته و عمليات غارت و کشتار روزمره در شهرهاي جنوبي به ويژه عدن به باري به دوش عربستان تبديل شد.در مقابل، اوضاع موجود در جنوب يمن براي جنبش انصار الله نقطه قدرت به شمار مي‌آيد، زيرا هنگام استقرار در اين منطقه ديدگاه روشني داشته و اعلام کرد که آماده است مناطق تحت کنترل خود را به نيروهاي جنوبي تحويل دهد.در آن زمان موضوع جلوگيري از تسلط نيروهاي افراطي بر شهرهاي جنوبي در حال بررسي بود که عربستان اين پيشنهاد را رد کرد.
عربستان بدون راهبرد مشخص وارد جنگ يمن شد
در اين ميان کارشناسان و مراکز تحقيقاتي و نيز روزنامه‌هاي معروف غربي که از زمان جنگ عربستان در يمن موسوم به «جنگ فراموش شده» سکوت اختيار کرده بودند، از چند هفته پيش سکوت خود را شکسته و اعتراف کردند که عربستان راهبرد روشني براي تحقق اهداف خود ندارد و علاوه بر اين براي خروج آبرومندانه از اين جنگ هيچ راهبردي طراحي نکرده است آن هم در شرايطي که جنگ عليه يمن هزينه هاي سنگيني را چه در سطح مالي و چه معنوي بر رياض تحميل کرد.اين مراجع با انجام تحقيقات متعدد و انتشار مقالات و تحليل هاي فراوان و نيز جمع آوري اطلاعات قابل ملاحظه اعلام کردند ، اقدامات عربستان در جريان جنگ عليه يمن بيانگر بي‌تجربگي آن در مشخص کردن اهدافي است که توان تحقق آن را دارد، زيرا معمولا جنگ به منظور تحقق نتايج سياسي مشخص آغاز مي شود و جالب اينکه عربستان هدف از اين جنگ را شکست کامل يمن اعلام کرده بود.در اين ميان آمريکا گفتگوهاي سياسي با يمن را تحت سرپرستي سازمان ملل مديريت کرد به اضافه اينکه مديريت عمليات نظامي در يمن را بدون در نظر گرفتن متغيرات ميداني و واقعيت‌هاي موجود در صحنه عملي که از همان آغاز به نفع آن نبود، به دست گرفت.
از سويي،نحوه برخورد رياض نيز با موضوع يمن کاملا سياسي و برخاسته از اين ادعا بود که بر يمن قيموميت دارد غافل از اينکه اين قيموميت برگرفته از نظام سلطه جهاني به رهبري آمريکا بود و با خروج نيروهاي آمريکايي از منطقه تغيير بزرگي رخ داده و آمريکا به جاي اداره مستقيم پرونده هاي خاورميانه اين مسائل را از طريق متحدانش از جمله عربستان مديريت مي کند؛ متحدي که نشان داد از تحقق منافع مشترک ناتوان است.با اين حال واشنگتن تلاش کرد با حمايت اطلاعاتي و لجستيکي مستقيم از عربستان، به آن براي تحقق اهداف نظامي مورد نظر فرصت کافي بدهد.
پي بردن آمريکا به توان جنبش انصارالله
آمريکا کاملا متقاعد شد که جايي براي سياست به حاشيه راندن و حذف طرف هاي سياسي يمن و به عبارت بهتر جنبش انصارالله و کنگره مردمي وجود ندارد از همين رو تلاش کرد حد وسط را حفظ کند، به ويژه اينکه به خوبي مي داند نابودي انصارالله محال است، از همين رو تلاش دارد از طريق برخي ميانجي ها باب گفت وگو با انصار الله را باز کند .به هر حال پرواضح است که آنچه تا پيش از اين به طور پنهاني و پشت پرده در مورد پايان جنگ عليه يمن گفته مي‌شد، امروز از سوي غرب و به عبارت دقيق تر آمريکا و انگليس علني شده است.
همچنين به نظر مي رسد غرب پايان ماه جاري را به عنوان آخرين مهلت رياض در نظر گرفته زيرا در آن زمان گفت وگوها در يمن آغاز خواهد شد و تا آن زمان عربستان بايد دست کم يک دستاورد کوچک ميداني در يمن محقق سازد تا بتواند بر سر ميز مذاکره آن را عرضه کند و ادعاي پيروزي را برايش آسان سازد . اين در حالي است که شبکه راشاتودي در گزارشي اعلام کرد: دولت رياض با به کار‌گيري شرکت‌هاي لابي کننده آمريکايي سعي دارد سرپوشي بر جنايات خود در يمن بگذارد.شبکه تلويزيوني راشاتودي اعلام کرد، دولت عربستان سعودي، با استخدام شرکت‌هاي لابي‌کننده آمريکايي، تلاش دارد بر جنايات خود سرپوش بگذارد و وجهه بين‌الملليِ خود را حفظ کند. مجري اين شبکه ابتدا در رابطه با موارد متعدد نقض حقوق بشر توسط دولت عربستان سعودي گفت: هرچند عربستان تلاش دارد با استخدام شرکت‌هاي تبليغاتيِ آمريکايي، وجهه خود را در سراسر جهان بهبود بخشد اما هياهو و سر و صداهاي بين‌المللي فراواني در رابطه با موارد اخير نقض حقوق بشر به‌دست عربستان سعودي، به‌پا شده است.
به عنوان مثال، مداخله نظامي در يمن به سرکردگي عربستان سعودي از ماه مارس تاکنون، باعث کشته شدن بيش از 2100 غيرنظامي در يمن شده است. علاوه بر اين، در سال 2015 ميلادي، دست کم 102 نفر از طريق گردن زدن، در عربستان سعودي اعدام شده اند. در سال 2014 شمار کساني که در اين کشور سر از بدنشان جدا شده بود، بالغ بر 175 شخصِ اعدامي بود. از سال 1985 به اين طرف، در مجموع سرهاي دست کم 2208 نفر در عربستان سعودي به عنوان اجراي حکم اعدام، از بدنشان جدا شده است.شرايط آزاديِ بيان در عربستان سعودي نيز بسيار وخيم است. به عنوان مثال، شيخ نمر النمر، که از منتقدان جدي نظام پادشاهي عربستان است، به همراه علي محمد النمر، بردارزاده‌اش، به اعدام با روش مصلوب شدن، محکوم شده‌اند. همچنين رائف بدوي که يک جوان وبلاگنويس در عربستان سعودي در رابطه با مسئله آزادي بيان بود، به خوردن 1000 ضربه شلاق محکوم شده است.
عربستان سعودي شرکت آمريکايي «ايدِلمن» که بزرگترين شرکت تبليغاتي جهان است، را براي بهبود وجهه خود به استخدام درآورده و با آن قراردادي هنگفت به امضا رسانده است. دولت عربستان سعودي همچنين خدمات شرکت «پودستا گروپ» که يکي از گروه هاي بزرگ لابي در آمريکا است و در راستاي حمايت از نامزدي هيلاري کلينتون، نامزد دموکرات، فعال است، را نيز خواستار شده است. حاکمان عربستان سعودي در ضمن با شرکت لابي «دي اِل اِي پايپر» که مقامات سابق آمريکايي را تحت استخدام خود دارد، قرارداد بسته‌اند. علي الاحمد، مدير مؤسسه امور خليج فارس، در گفتگو با راشاتودي گفت: دولت عربستان سعودي، بزرگترين قراردادها را با شرکت‌هاي لابي در واشنگتن دي سي، پايتخت آمريکا و همچنين در سراسر اروپا - در مقايسه با دولت‌هاي ساير کشورهاي خارجي - به امضا رسانده و از خدمات اين گروه‌هاي لابي براي بهبود وجهه خود بهره‌مند شده است.الاحمد افزود: اين کاملاً روشن است که عملکرد عربستان سعودي در رابطه با حقوق بشر، يکي از بدترين عملکردها در ميان تمام کشورهاي جهان است.
با اين حال، به علت اتحادِ عربستان سعودي با دولت‌هاي غربي و همچنين با نخبگان سياسيِ در غرب، به انضمامِ ميليون‌ها دلاري که عربستان سعودي به شرکت‌هاي تبليغاتي و لابي‌کننده در آمريکا و اروپا مي‌دهد، دولتمردان عربستان سعودي تاکنون توانسته‌اند از خود در برابر هرگونه واکنش منفي (درغرب) محافظت کنند. و به علت نبودِ هرگونه صداي قدرتمندِ مخالف يا متفاوتي با آنچه به نفع عربستان سعودي در غرب تبليغ مي‌شود، سعوديها کماکان در حفاظت از وجهه خود در آمريکا موفق خواهند بود.
عدن و زندگي در سايه حکومت مشترک آل سعود و القاعده
سه ماه از ورود نيروهاي باصطلاح ائتلاف به رهبري سعودي و ميليشياهاي حکومت عبدربه منصور هادي به بخش هايي از شهر ساحلي عدن مي‌گذرد و اهالي اين منطقه در زندگي دوزخي و جهنمي انواع دردها و فشارها را تحمل مي‌کنند.غلامعلي اشتري در فارس نوشت، اهالي عدن در يک محنت بي‌سابقه‌اي زندگي مي‌کنند، مشکلات و معضلات معيشتي مردمان اين منطقه از جنوب يمن با آغاز جنگ تجاوزکارانه آل‌سعود پيچيده‌تر و بغرنج‌تر گشته است. سه ماه از ورود نيروهاي ائتلاف به رهبري سعودي و ميليشياهاي حکومت عبدربه منصور هادي به اين شهر ساحلي مي‌گذرد و اهالي اين منطقه در زندگي دوزخي و جهنمي انواع دردها و فشارها را تحمل مي‌کنند.بيمارستان «22 مي» که يکي از بزرگترين بيمارستان‌هاي عدن است، دو هفته پيش ديگر قادر به ارائه خدمات بهداشتي و درماني به اهالي منطقه نيست. بيمارستان «الجمهوريه» به بهانه تعميرات و بازسازي مانند بيمارستان «22 مي» تعطيل شده است. کار در بيمارستان «ابن خلدون» در شهر «الحوطه» مرکز استان لحج به دليل ناامني و درگيري‌ها مختل شده و در ارائه خدمات به اهالي ناتوان است.
اين شهر با کمبود مواد غذايي به ويژه آرد و شير و مواد سوختني روبه‌روست. بهاي يک کپسول گاز به 50 دلار رسيده است، اغلب شهرستان‌هاي استان عدن به دليل کمبود فاحش مواد سوختني، از آب شرب بهداشتي محروم شده اند.
اغلب استان‌هاي ساحلي يمن که تحت اشراف و حاکميت نيروهاي منصور هادي و القاعده و آل‌سعود هستند اکنون با بزرگترين معضل تاريخي خود روبه‌رو هستند، خانواده‌هاي کشته شدگان (حدود 1275 کشته) و زخمي‌شدگان (حدود 10332) از ساده‌ترين خدمات معيشتي و پزشکي محروم هستند. شهر عدن از جمله شهرهاي ويران شده توسط جنگنده‌هاي آل‌سعود و امارات و براي اهالي بازسازي اين ويرانه‌ها بسيار دشوار است و زمينه براي بازگشت آوارگان و اسکان موقت آنها فراهم نيست. کارمندان دولت به دليل انهدام زيرساخت‌هاي حکومت در مناطق جنوب يمن از دريافت حقوق و مزاياي خود محروم هستند و در اين رهگذر متحمل انواع فشارهاي معيشتي هستند.
منطقه عدن در تاريخ معاصر به کانون تمدني و فرهنگي يمن و منطقه درياي سرخ و درياي عرب زبانزد بوده ولي اکنون در سايه حکومت آل‌سعود و سيطره القاعده و شاخه‌هاي سلفي و افراطي آن در تاريک‌ترين دوران تاريخي خود به سر مي‌برد. در سايه تحکم القاعده و شاخه‌هاي سلفي آن ترور، ربايش و تهديد به کشتن از مظاهر و پديده‌هاي روزمره زندگي در اين منطقه است. چيرگي و تسلط القاعده بر بخشي از عدن و سواحل جنوبي يمن، زندگي روزمره اهالي اين مناطق را دشوار و محنت‌بار ساخته است و متأسفانه نهادها و جمعيت‌هاي حقوق بشر اروپا و آمريکا هيچ گزارشي پيرامون اين وضعيت فاجعه‌آميز تهيه و ارائه نکرده‌اند. گروه‌ها و طيف‌هاي وابسته به جنبش «الحراک الجنوبي» اکنون از مماشات و چشمپوشي و حتي همراهي با آل‌سعود و رژيم مستعفي منصور هادي، بسيار پشيمان هستند، زيرا اگر با مجاهدان انصارالله و نيروهاي متحد همکاري مي‌کردند عدن و ديگر مناطق ساحلي يمن سقوط نمي‌کرد و تحت مالکيت ددمنشانه القاعده و ميليشياهاي عشيره‌اي منصور هادي و مزدوران آل سعود و اماراتي قرار نمي‌گرفت.حکومت عبدربه منصور هادي معاونش «بحاح» به دليل چيرگي حالت‌هايي از ناامني و بي‌ثباتي و تداوم درگيري و تنش ميان ميليشياهاي مسلح مستقر در منطقه نتوانسته، مقر حکومت يمن طرفدار آل‌سعود در عدن را مستقر سازد.
حضور چند روزه منصور هادي و خالد بحاح در عدن يک مانور سياسي و يک درخواست سعودي بوده است، زيرا حکومت منصور هادي عبدربه با چالش‌ها و تهديدهاي پيچيده و فراوان گريبان‌گير است از جمله:
1- حمله موشکي به هتل «القصر» که مقر اقامت حکومت خالد بحاح و ستاد فرماندهي عمليات نظامي منطقه جنوب يمن بوده، نشانگر ضعف و ناتوانايي ميليشياهاي طرفدار حکومت هادي در اداره عدن و مناطق ساحلي جنوب يمن بوده است.بحاح و کابينه‌اش که در عدن مستقر بودند پس از اين حمله با بالگرد اماراتي از عدن فرار کردند و عبدربه اعلام کرد حکومت او پس از بازگشت امنيت و ثبات به عدن باز خواهد گشت.
2-اختلافات دروني نخبگان طرفدار حکومت عبدربه - بحاح: هر کدام از عبدربه گرفته تا بحاح وابسته به يکي از حاميان عرب حاشيه جنوبي خليج‌فارس هستند. همچنين حضور اخواني‌ها در اين کابينه اماراتي‌ها را به شدت ناخشنود و نگران کرده است .
3-حکومت عبدربه در بسيج و استخدام نيروهاي وابسته به عدن و مناطق ساحلي جنوب يمن ضعيف است.
4-منصور هادي در روند ادغام ميليشياها طرفدار خود و عشاير منطقه جنوب يمن در ارتش يمن ناتوان و ضعيف عمل کرده و هنوز اين ادغام محقق نشده است. ميليشياهاي عشيره‌اي هوادار دولت عبدربه خود يکي از عوامل بي‌ثباتي و ناامني و رواج غارتگري و فساد در عدن و شهرهاي ساحلي جنوب يمن هستند.
5- اختلافات اماراتي‌ها و سعوديها در مديريت ميداني - سياسي عرصه جنگ تحميلي عليه ملت يمن، تبعات بسيار خطرناکي براي امنيت و ثبات يمن داشته است، عدم استقرار دولت عبدربه در عدن محصول اين اختلافات بوده است.
رمز مقاومت ملت يمن
نويسنده و تحليگر عرب با اشاره به اوضاع و شرايط انساني ناگوار يمن با توجه به حمله ارتش سعودي و بمباران مردم اين کشور، رمز مقاومت ملت يمن و ناکامي مسوولان سعودي را تشريح کرد.پروفسور «محمد عبدالکريم المنصوب» در مطلبي به بررسي حملات همه جانبه ارتش سعودي به ملت يمن و تشريح وضعيت کنوني اين کشور پرداخت و ابتدا از زبان مسئولان سعودي تجاوز نظامي عربستان به ملت يمن را تشريح کرد و سپس مطلب مهمي را به سعوديها متذکر شد.
المنصوب از زبان مسئولان سعودي نوشت: ما آل سعود به خلبانان خود در ائتلاف عليه يمن دستور داديم که همه فرودگاهها، پايگاهها، پادگانها، انبارهاي سلاح و هواپيماهاي شما را بمباران کنند اما شما (ملت يمن) درد و رنجي به خود راه نداديد.وي به نقل از مسئولان سعودي افزود، ما آل سعود شما يمني ها را از زمين و هوا و دريا محاصره و شما را از غذا و دارو در برابر ديدگان جهانيان محروم کرديم و شما هيچ شکايتي نکرديد. دستور داديم که جاده ها و پل هاي شما را منهدم کنند اما باز هم رنجي به خود راه نداديد. گفتيم که مدارس، دانشگاهها، دانشکده هاي فني و حرفه اي و نظامي شما را هدف قرار دهند و آموزش و پرورش را فلج کنند و بازهم درد و رنجي به خود راه نديد و اعتراض نکرديد. المنصوب نوشت: سپس فکر کرديم که کارخانه‌ها و اقتصاد شما را ويران و هزاران کارگر را آواره کنيم تا هزاران خانواده از فقر و نياز رنج ببرند اما باز رنجي به خود راه نداديد و آه و ناله نکرديد. باز گفتيم که چگونه شما را اذيت کنيم و به فکر ويران کردن مساجد، خانه ها، بازارها، مزارع و مخازن آب و مراکز پذيرش آوارگان شما افتاديم. بمبارانتان کرديم و آرزو کرديم که هزاران نفر از مردان، فرزندان، کودکان، زنان و سالخوردگان شما در آن حضور داشته باشند و با خود گفتيم که اينکار عملي شدن خواسته جهنمي ما را تضمين مي کند .
وي نوشت: ما بايد چه کار کنيم که شما اذيت شويد و روح شما را به درد بياوريم و کرامت شما را خدشه دار کنيم. آيا نمي دانيد که ما فقط با درد و رنج کشيدن ملت ها در سوريه و عراق و ليبي و ساير اماکن دنيا زندگي مي کنيم و آرام مي گيريم پس چطور ما را خوار و خفيف مي کنيد و درد و رنجي به خود راه نمي دهيد!؟ چطور مي شود که جنگ را متوقف کنيم؛ درحالي که صداي داد و بيداد و رنج شما و درخواست کمک شما از جهان را نشنيده ايم!؟.
المنصوب نوشت: واقعيت اين است که آل سعود و همپيمانانش هر کار غير اخلاقي و غيرانساني را در يمن و عليه ملت اين کشور انجام دادند که ما يمني ها را به تسليم شدن و سرخم کردن وادارند اما آنها فقط يک چيز ساده را فراموش کردند و آن هم اين است که يمني ها فقط در پيش خداوند متعال سرتعظيم فرود مي آورند. حال اي سعوديها فهميديد که علت چيست؟ خداوند، يمن و مردم يمن را حفظ کند و راههاي پيروزي را بر ما آسان گرداند.
ش.د9404347