تاریخ انتشار : ۰۳ خرداد ۱۳۹۵ - ۱۳:۳۷  ، 
شناسه خبر : ۲۹۱۲۸۲
خویشتنداری، بهترین گزینه در برابر ریاض
پایگاه بصیرت / علي موسوي خلخالي
(روزنامه وقايع‌اتفاقيه - 1395/02/26 - شماره 127 - صفحه 4)

روابط ايران و عربستان هيچ گاه تا اين اندازه تيره نبوده است. کاملا روشن است که عربستاني ها شمشير از رو بسته اند و حتي ابايي ندارند که مناسک ديني و واجبات اخلاقي – ديني را قرباني منويات و اغراض سياسي خود کنند. در افق هيچ چيز روشني از بهبود اوضاع ديده نمي شود. عربستاني ها در همه جا عليه ايران هستند و اين چيزي نيست که بر کسي مخفي باشد. اما سوال اين است که آيا دريچه اميدي براي اجتناب از اين رويارويي وجود دارد؟ آيا جايي هست که دو کشور مجبور شوند براي حفظ منافع خود با هم تعامل کنند و اين تعامل سبب شود تا از شدت هاي تنش موجود در روابط آنها کاسته شود؟ آيا اصلا امکان کاستن از تنش ها وجود دارد؟

يکي از مقامات عالي رتبه وزارت امور خارجه به ديپلماسي ايراني مي گويد: «فعلا عربستان شمشير از رو بسته است. آن چه انتخاب کرده رويارويي با ايران در هر جاي ممکن است. آنها هر جا ببينند که مي توانند در برابر ايران بايستند، مي ايستند و هيچ کس هم جلودار آنها نيست. اين انتخاب آنها است. مي خواهند هر کجا که بتوانند عليه ايران عمل کنند.»

وي در پاسخ به اين سوال که در اين شرايط ايران چه مي تواند بکند و چرا ايران پاسخ محکمي به رفتارهاي ايذايي عربستان نمي دهد، مي گويد: «در وضعيت فعلي تنها کاري که مي توانيم بکنيم، خويشتنداري است. همه جهان عرب در دست عربستاني ها است. جهان اسلام تحت کنترل آنها است. پول خرج مي کنند و افراد و کشورها را عليه ما بسيج مي کنند. اتفاقا از اين خويشتنداري توانسته ايم کلي سود ببريم. اکنون کشورهاي غربي و اروپايي اذعان دارند که عربستان تندروي مي کند و اين ما هستيم که خويشتنداري مي کنيم و اين به نفع ماست. چون تندروي عربستاني ها سبب شده است تا ماهيت آنها براي جهانيان افشا شود. اکنون غربي ها و اروپايي ها بيشتر به ما متمايل شده اند تا به عربستاني ها. اکنون کشورهاي اروپايي و غربي در حال نزديک شدن به ما و دوري از عربستان هستند. آنها به ما مي گويند که به اين خويشتنداري خود دلگرم باشيد چرا که همه مي بينند که چه کسي افراط و تندروي مي کند. اين در آخر به نفع شماست و به ضرر عربستان. چون عربستان با اين رفتارها مشت خود را باز مي کند.»

وي تاکيد مي کند، اتفاقا عربستاني ها به دنبال آن هستند که ما را عصباني کنند تا واکنشي عصبي از خود نشان دهيم،بعد با ما وارد فاز رويارويي شوند و همه را عليه مان بسيج کنند. در حالي که اين به نفع ما نيست. ايرانِ آرام و خونسرد باعث عصبانيت آنها شده، براي همين تحريک آنها نتيجه عکس داده و سبب شده به جاي ما خودشان عصباني شوند و رفتارهايي از روي عصبانيت نشان دهند که به ضرر خودشان تمام شده است.

اين مقام عالي رتبه وزارت امور خارجه در ادامه مي گويد: «اکنون سفرهاي خارجي به ويژه سفر مقامات کشورهاي غربي به ايران بسيار بيشتر از سفر آنها به عربستان است. اين مساله براي عربستاني ها گران تمام شده است. چرا که مي بينند تلاش هايشان براي مسموم کردن فضاي غرب عليه ايران هيچ نتيجه اي در بر نداشته است. عربستاني ها خوب مي دانند که بيانيه صادر کردن در اتحاديه عرب و کنفرانس کشورهاي اسلامي هيچ فايده و سودي ندارد چرا که قطعنامه هاي مهم در اروپا صادر مي شوند و آن قطعنامه ها است که مي تواند براي کشورها مشکل ايجاد کند. در حالي که در اروپا اوضاع به نفع آنها نيست. کشورهاي اروپايي بر روي نقض حقوق بشر عربستان بيش از پيش حساس شده اند و رفتارهاي افراطي عربستاني ها بيش از گذشته آنها را هوشيار کرده است. علاوه بر آن رفتارهاي خصمانه آنها عليه ايران در اروپا و امريکا نتيجه عکس داشته است.

در اروپا قطعنامه منع فروش تسليحات به عربستان امضا شده که با وجود اين که الزام آور نيست عربستاني ها را خشمگين کرده است. همچنين در انگليس نيز مي رود تا قانون منع فروش تسليحات به عربستان به تصويب برسد. همه اينها به ضرر عربستان است. در امريکا نيز اوضاع به هيچ وجه باب ميل عربستاني ها نيست. گزارشي که نمايندگان کنگره درصدد انتشار آن هستند که ثابت مي کند عربستان و شخص سلمان، پادشاه آن در حوادث 11 سپتامبر دست داشته است، مي تواند عربستاني ها را به شدت تضعيف کند و وجهه آنها را در سطح بين المللي نابود کند. اکنون مساله براي عربستاني ها اين شده که قصه بيش از اين ادامه نيابد يا همين الآن منتشر شود و غائله ختم شود يا براي هميشه مسکوت بماند.

کش دار شدن آن و اين که هر روز يک بار بگويند منتشر بشود يک بار بگويند منتشر نشود، براي آنها بسيار گران تمام خواهد شد. چرا که از يک سو حاشيه سازي هاي آن افزايش مي يابد و در اين حاشيه سازي ها ممکن است پاي همه آنها به وسط بيايد و از سوي ديگر هر چه اعلام زمان گزارش اين پرونده بيشتر کش بيايد عربستان بيشتر در افکار عمومي مطرح مي شود و حساسيت ها و تمرکزها بر آن بيشتر مي شود که اين مساله در نهايت به شدت به ضرر عربستان تمام خواهد شد.»

وي درباره اقتصاد عربستان نيز مي گويد: «عربستان تلاش دارد از تمامي ابزارها و حربه ها عليه ما استفاده کند. يکي از اين حربه ها حربه نفت بود. عربستان در بحبوحه مذاکرات هسته اي تلاش کرد قيمت نفت را پايين بياورد و به بشکه اي حدود 30 دلار برساند تا اگر برجام هم به سرانجام رسيد، نتواند روي اقتصاد ايران تاثير مثبت بگذارد. در حالي که ما به اين گونه بازي ها عادت داريم. ما عادت داريم با قيمت پايين نفت سر کنيم و گليم خود را از آب بگيريم. کما اين که در گذشته که تحريم بوديم توانستيم خود را از دام هايي که براي ما گسترده بودند، رها کنيم.

اما حالا اين عربستان است که از پايين آمدن قيمت نفت متضرر شده است. پايين آمدن قيمت نفت اکنون عربستاني ها را در وضعيت بسيار سختي قرار داده است. در اين ميان هزينه هاي جنگ يمن نيز آنها را به شدت متضرر کرده است. براي نخستين بار در تاريخ عربستان اين کشور کسري بودجه حدود يکصد ميليارد دلاري داشته است. صندوق بين المللي پول گفته است که تا سال 2020 عربستان کاملا ورشکست خواهد شد. خود عربستاني ها مي گويند با ادامه اين وضعيت تا سال 2017 ورشکست خواهيم شد. اينها هيچ کدام در تاريخ عربستان سابقه نداشته است.»

وي در ادامه مي افزايد: «طرح 2030 که محمد بن سلمان با بلندپروازي دنبال مي کند، حتي خود عربستاني ها هم مي دانند رويا است و قابل تحقق نيست. چون هيچ کدام از ابزارها و بستر هاي لازم براي تحقق آن را در اختيار ندارد. بنابراين مي توان گفت اين طرح توهمي بيش نيست. چگونه اقتصاد کشوري که تا اين اندازه وابسته به نفت بوده و جز نفت درآمد ديگري نداشته بدون اين که بتواند زيرساخت هاي خود را توسعه دهد، مي تواند درآمدي جايگزين نفت بيابد. اينها همه روياهايي است که محمد بن سلمان براي مطرح کردن خود دنبال مي کند و هيچ نتيجه اي در بر ندارد.»

اين مقام عالي رتبه وزارت امور خارجه سپس مي گويد: «در اوپک ما از حربه عربستاني ها استفاده کرديم و عليه آنها وارد عمل شديم. آنها مي گفتند بياييد سقف توليد نفت را به ماه ژانويه برگردانيم ما مي گفتيم، امکان ندارد، ما نمي آييم. ما مي خواهيم سقف توليد خود را بالا ببريم. حتي همان پيشنهادهايي که عربستاني ها به مشتري هاي نفتي ما مي دادند و نفت ارزان تر به مشتري هاي آسيايي پيشنهاد مي دادند تا نفت ما را نخرند، ما هم همان حربه را عليه خودشان استفاده کرديم. بنابراين ما در حال افزايش توليد نفت خود هستيم و پيش بيني هم مي کنيم که بتوانيم به وضعيت مطلوب برسيم در حالي که عربستاني ها فقط در حال ضرر دادن هستند.»

لازم به يادآوري است که بسياري از کارشناسان نفتي مي گويند که عربستان توانايي افزايش توليد نفت را ندارد چرا که ميزان توليد نفتش در حال حاضر در بالاترين حد ممکن است و ديگر ظرفيت افزايش توليد بيش از اين ميزان را ندارد.

ش.د9500134