تاریخ انتشار : ۰۴ خرداد ۱۳۹۵ - ۱۰:۵۸  ، 
شناسه خبر : ۲۹۱۳۳۰
سخنگوي شوراي نگهبان: امكان احراز اجتهاد آنهايي كه در آزمون شركت نكردند
پایگاه بصیرت / مطهره شفيعي

(روزنامه آرمان ـ 1394/10/19 ـ شماره 2945 ـ صفحه 3)

كدام مراجع اجتهاد يادگار امام را تاييد كرده‌اند

آيت‌ا... سيد حسن خميني اين روزها مانند آن روزها كه مورد هجمه تندروها قرار مي‌گرفت، سكوت كرده است؛ سكوتي كه ابتدا از امام خميني(ره) و سپس از اساتيدش آيات عظام وحيد خراساني، صافي گلپايگاني، مكارم شيرازي، جوادي‌آملي، موسوي اردبيلي، مظاهري اصفهاني و... آموخته است. سيدحسن خميني مانند آن روز كه مورد هجمه تندروها در حرم امام خميني(ره) قرار گرفت و براي هجمه‌گران دعا كرد امروز هم مانند آن روز، گذشت را سرلوحه كار خود قرار داده و در برابر آنچه نكرده و به او نسبت مي‌دهند مانند هميشه لبخندي آرام مي‌زند تا بگويد او يادگار امامي است كه اخلاق براي او در صدر همه موضوعات قرار داشت و اكنون نوبت اوست كه در برابر هجمه‌هايي كه به واسطه حضورش در انتخابات مجلس خبرگان به او وارد مي‌شود، سكوت کند؛ سکوتی که سرشار از ناگفته هاست.

سرانجام آزمون اجتهاد

«آزمون اجتهاد» كليد واژه بحث اين روزهاي شوراي نگهبان، علما، سياسيون و دلسوزان است. آزموني كه شوراي نگهبان براي تاييد اجتهاد كانديداهايي برگزار کرد كه اجتهادشان به اثبات نرسيده يا ترديدي نسبت به آن وجود دارد. اين آزمون اواخر هفته گذشته برگزار شد و چهره‌هاي سرشناسی از جمله آيت‌ا... سيدحسن خميني و آيت‌ا... موسوي بجنوردي در آن حضور پيدا نكردند و همين عدم‌حضور آغاز‌گر ماجراي جديدي بود. فصل اول اين ماجرا پس از اظهارات سخنگوي شوراي نگهبان پس از آزمون جامع بود. نجات‌ا... ابراهيميان در آن روز و در حالي كه همگان اين پرسش را داشتند كه نتيجه عدم‌حضور بزرگان در آزمون چه خواهد بود گفت: « عدم‌حضور اين اشخاص راه احراز اجتهاد را مسدود كرد.» و اين به معناي ردصلاحيت آنهاست اما نبايد فراموش شود كه پيش از اين موضوع، «آيت‌ا... مومن از فقهای شوراي نگهبان گفته بود: «كسي هم كه ما با او آشنايي نداريم اما در حوزه تدريس مي‌كند، نوارهاي جلسات درس او نيز موجود است، خوب هم درس مي‌دهد، ملاست و در مسائل سياسي هم اظهارنظر كرده و مواضعش روشن است؛ اين فرد هم نيازي به امتحان اجتهاد ندارد. بنابراين وقتي فقهاي شوراي نگهبان تشخيص بدهند كه يك فرد اعلميت و همه شرايط را دارد يعني يك ارتباط علمي با او داشته باشند و برايشان اجتهاد و صلاحيت فرد ثابت شود، ديگر نيازي به آزمون اجتهاد نيست.» كه برخي سعي در ناديده شدن اين جملات كردند تا به اهداف برنامه‌ريزي شده خود براي سنگ‌اندازي در مسير حضور آيت‌ا... سيدحسن خميني برسند. اما اين دلواپسان فراموش كردند كه شوراي نگهبان بر اساس قوانين خود اقدام خواهد كرد و شايعه و شائبه جايگاهي در تصميم‌گيري اين نهاد ندارد.

شوراي نگهبان پس از انتشار اظهارات آيت‌ا... مومن طي اطلاعيه‌اي تاكيد كرد آنهايي از حضور در آزمون معاف هستند كه قبلا نماينده مجلس خبرگان بوده‌اند يا اينكه اجتهادشان به اثبات رسيده باشد. هر چند برخي اين موضوع را مطرح كردند كه «شوراي نگهبان الزام قانوني براي برگزاري امتحان نداشته و تنها به عنوان يك روش براي رسيدن به يقين از آن استفاده كرده است. به اين ترتيب اظهاراتی با اين مضمون كه هركس در آزمون شركت نكرده واجد صلاحيت تشخيص داده نمي‌شود، محل ترديد است.» تا اينكه سخنگوي شوراي نگهبان تكليف را مشخص كرد. ابراهيميان گفت: «بنابر اعلام نظر آيت‌ا... مومن عضو فقهاي مجلس خبرگان رهبري، ممكن است در ادامه بررسي صلاحيت‌ها، داوطلبي كه در آزمون شركت نكرده است، شرايط اجتهادش محرز شود و بتواند در ادامه مسير انتخابات حضور داشته باشد.» سخنگوي شوراي نگهبان همچنين افزود: «پيامكي براي غايبان آزمون خبرگان رهبري مبني بر انصراف از داوطلبي ارسال نشده است. داوطلباني كه چنين پيامكي را دريافت كرده‌اند مي‌توانند شماره ارسال‌كننده اين پيامك را براي پيگیري‌هاي بعدي در اختيار شوراي نگهبان قرار دهند.»

راهي كه دلواپسان طي كردند

هراس از حقيقت تنها تعريفي است که مي‌توان درباره رفتار و عملكرد اين روزهاي مخالفان خط اعتدالي كه امام خميني آموزگار آن بود، بيان كرد. حضور سيدحسن خميني به منزله نقطه پايان بر روزهاي خوش دلواپساني بود كه تصور مي‌كردند دلسوزاني مانند يادگار امام ورودي به انتخابات نخواهند داشت اما اكنون بدترين لحظه براي آنها زماني است كه با استقبال عظيم مردم از اين حضور مواجه مي‌شوند. در اين ميان دلواپسان در اتاق فكر خود، يك جمله آيت‌ا... سيدحسن خميني را در خاطر نداشتند؛ آنگاه كه روز ثبت‌نام گفت: «امام به ما آموختند براي حفظ و تحكيم اين انقلاب از همه‌چيز خود بگذریم و من نيز براي انقلاب از آبروي خود خواهم گذشت.» اين يعني هجمه‌ها و شايعاتي كه به طور حتم از سوي بدخواهان برنامه‌ريزي شده است، تاثيري بر تصميم يادگار امام نخواهد داشت.

شائبه اقدام مغاير خواست امام

قبل از ثبت‌نام آيت‌ا... سيد حسن خميني برخي سعي كردند در تصميم او ترديد ايجاد كنند. چنانكه اين حضور را مغاير با خواست امام مبني بر حضور اطرافيانش در قدرت خواندند كه سيدحسن خميني در روز ثبت‌نام اينگونه به آنها پاسخ داد: «اين حضور بر اساس دستور امام مبني بر دفاع از آرمان‌هاي جمهوري اسلامي است.» پس از ناكامي در امر منصرف كردن يادگار امام از ادامه مسير بود كه فاز بعدي تخريب آغاز شد و مسئول دفتر آيت‌ا... مصباح‌يزدي گفت: «هاشمي به دنبال سياسي كردن مجلس خبرگان است و براي اجراي برنامه خود نياز به سربازاني دارد كه بهترين آن نوه‌هاي حضرت امام(ره) هستند. » اما آيت‌ا... سيدحسن خميني پيش‌تر پاسخ اين هجمه‌ها را با گفتن اين جملات كه «درس مرحوم آخوند اين است كه اگر مي‌خواهيد مردانه زندگي كنيد بايد هزينه دهيد و همه‌چيز به ۶ متر پارچه روي سر نيست! بلكه بايد هزينه دهيد؛ مسير روزي پلو دارد و روزي ناسزا شنيدن.» داده بود يعني او خود را آماده شنيدن اين اظهارات كرده بود و كرده است. در مرحله بعدي و قبل از بررسي‌هاي شوراي نگهبان و پيش از بحث آزمون بود كه عده‌اي از دلواپسان پروژه آينده را لو دادند. اكنون نيز فرمان سكوت به دلواپساني داده شد كه سعي داشتند به هر طريقي سيدحسن خميني را آماج تهمت‌ها قرار دهند اما آنها دست از شیوه‌های نخ‌نما شده خود برنخواهند داشت.

راهكارهاي تاييد صلاحيت

شوراي نگهبان براي بررسي احراز صلاحيت‌هاي علمي نامزدهاي خبرگان و تشخيص اجتهاد آنان، چهار راه را اعلام كرده است. يكي اينكه اجتهاد افراد آنقدر مشهور باشد كه حوزه‌ها و علما و فقها اين را بدانند. مانند مراجع و افراد صاحب فتوا كه همه در حوزه‌هاي درسي و... از اجتهاد آنان خبر دارند. از كساني كه در چنين حدي از فقاهت و اجتهاد هستند، آزمون نمي‌گيرند. كساني كه چندين كتاب تحقيقي فقهي نوشته‌اند، نيز اجتهادشان مشخص است. چون اينگونه كتاب‌ها را فقط مجتهدين مي‌توانند بنويسند. براي همين است كه درباره برخي كانديداها، شوراي نگهبان در تاييد اجتهادشان به جزوه‌هايشان استناد مي‌كند. سومين راه احراز صلاحيت نيز كلاس‌هاي درس برخي از آقايان است كه در ميان فضلا و علما جا افتاده است. كساني كه مجتهد نباشند، نمي‌توانند چنين كلاس‌هايي را برگزار كنند. به جز كساني كه شهرت به اجتهاد دارند، كتب تحقيقي نشان‌دهنده اجتهاد دارند يا كلاس‌هاي درسشان نشان‌دهنده اجتهادشان باشد؛ ديگران بايد در آزمون تشخيص اجتهاد شركت كنند؛ يعني اگر كسي هيچ يك از اين سه ويژگي را نداشته باشد، شوراي نگهبان ناچار است كه از طريق آزمون اجتهادش را تشخيص دهد. دراين ميان بايد در نظر داشت: «آيت‌ا... سيد حسن خميني به تدريس دروسي مي‌پردازد كه شرط اصلي تدريس آن اجتهاد متجزي است و بيش از ۲۰۰ شاگرد پاي درس رسائل وي حاضر مي‌شدند كه اين تعداد شاگرد با توجه به كلاس‌هاي مشابه، تعداد قابل توجهي به شمار مي‌رود.»

تاييد اجتهاد سيدحسن خميني

پیش از مسائل عنوان شد که آيت‌ا... وحيد خراساني اجتهاد سيد حسن خميني را تاييد كرده و گفته است: «سيدحسن اميد آينده حوزه علميه است.» آيت‌ا... جوادي‌آملي از مراجع تقليد نیز درباره جايگاه علمي سيدحسن خميني مي‌گويد: «سيدحسن آقا از نظر فقهي در زمره علماي بزرگي است كه جلسات درس فقه و اصول را بسيار خوب و پربار برگزار مي‌كند و بنده ايشان را از هر حيث واجد شرايط مي‌دانم.» آيت‌ا... حاج شيخ عباس محفوظي از مراجع تقليد نیز ضمن تاكيد بر مراتب فقهي و اجتهادي سيدحسن خميني از كانديداتوري او براي مجلس خبرگان استقبال كرده است. آيت‌ا... سيدمصطفي محقق داماد نیز درباره اجتهاد سيدحسن خميني می‌گوید: نظر بنده درباره ايشان همان نظر اخوي است. آيت‌ا... سيدعلي محقق داماد از اساتيد حوزه علميه قم ضمن تجليل از شخصيت خانوادگي و علمي يادگار گرامي امام، سيدحسن خميني تاكيد كرد: «ايشان به رتبه اجتهاد و قدرت استنباط نائل آمده است.»

آيت‌ا... موسوي بجنوردي تاييد شده است

آيت‌ا... موسوي بجنوردي هم در اين ايام از گزند دلواپسان در امان نبود و او هم كه در آزمون اجتهاد دعوت نشده بود از سوي بدخواهان رد صلاحيت شده خوانده شد اما اين دلواپسان نمي‌دانستند كه موسوي بجنوردي رئيس شوراي عالي قضائی در زمان امام بوده كه شرط احراز اين سمت هم اجتهاد است. بنابراین بار ديگر تير تندروها به سنگ خورد.

http://www.armandaily.ir/fa/Main/Detail/139855

ش.د9405241