تاریخ انتشار : ۱۶ خرداد ۱۳۹۵ - ۱۰:۲۷  ، 
شناسه خبر : ۲۹۱۸۳۳
گزارش خبري – تحليلي «جوان» از رفتار كاخ سفيد در اجراي توافق هسته‌اي

(روزنامه جوان – 1395/02/21 – شماره 4808– صفحه 15)

لابي‌هاي ضد ايراني وابسته به دولت امريكا به دور از لنز دوربين‌ها براي 140 بانك و مؤسسه مالي اروپايي و غربي نامه تهديدآميز نوشته و آنها را از مبادلات مالي با ايران منع كرده‌اند ولي حالا وزير خارجه امريكا قصد دارد در جلسه‌اي با بانكداران انگليس، با آنها در باره تحريم‌هاي ايران گفت و گو كند.

منابع امريكايي مي‌گويند كه دولت امريكا مايل است به جاي گشايش يك باره‌اي مجاري مبادلات مالي ايران كه در توافق هسته‌اي پيش بيني شده، گشايش‌هاي مالي را در چارچوبي محدود انجام دهد تا پيام نانوشته لزوم تغيير رفتار سياست خارجي را به ايران منتقل كند.

«جان دفتريوس» سردبير بخش بازارهاي نوظهور جهاني شبكه خبري CNN در گفت‌وگويي جديد كه با روزنامه پر اعتبار لبناني ديلي استارگفته كه امريكا احتمالاً تحريم‌هاي ايران را ظرف چند سال لغو و شركت‌هاي نفتي جهان را به مبادلات آزاد با اين كشور تشويق خواهد كرد: «معتقدم كاملاً محتمل است كه وزارت خزانه‌داري امريكا تا اوايل سال 2017 تحريم‌هاي ايران را بردارد و اگر راستش را بخواهيد در اين زمينه مطمئن هستم.» البته دفتريوس هيچ توضيحي نداده كه دليل اصرار امريكا بر گشايش محدود و زمانبندي شده محدوديت‌هاي تحريمي ايران چيست، ولي شواهد و قرائن نيز تأييد مي‌كند كه دولت اوباما به‌رغم توافق هسته‌اي با ايران، مايل نيست ايران بلادرنگ از تمام مزاياي اقتصادي گشايش در تحريم‌ها برخوردار شود. مشخص نيست كه دردوساعت و نيم مذاكره پشت درهاي بسته حدود سه هفته قبل محمدجواد ظريف وزير خارجه ايران با همتاي امريكايي، طرفين به طور جزئي بر سر چه چيزهايي بحث كرده‌اند ولي كري بعد از اين ملاقات گفت كه امريكا سد راه معاملاتي كه پس از اجرايي شدن برجام مجاز دانسته شده است، نمي‌شود و نخواهد شد.

ظريف نيز ابراز اميدواري كرد كه اظهارات كري موجب گشوده شدن مسير دشواري شود كه به دليل نگراني بانك‌ها از رويكرد امريكا در قبال اجراي تعهدات بسته شده است. به‌رغم مواضع بياني دو طرف به نظر مي‌رسد، مقام‌هاي امريكايي در پشت پرده اصرار دارند كه استفاده كامل ايران از مزاياي برجام را به تغييرات جدي در رفتار سياست خارجي ايران موكول كنند؛ موضوعي كه در اظهار نظرهاي مقام‌هاي بلند پايه امريكايي بارها بر آن تأكيد شده است. باراك اوباما رئيس جمهور امريكا اواسط فروردين ماه در نشست امنيت هسته‌اي در واشنگتن تأييد كرد كه ايران «پيشرفت‌هايي واقعي» در پايبندي به تعهداتش در برجام داشته ولي تأكيد كرد: «اين توافق تمامي اختلافات ما با ايران، شامل اقدامات ثبات‌زدا در منطقه را حل نمي‌كند.» به همين خاطر او ضمن گفتن اينكه «ايران همين حالا هم از مزيت‌هاي اين توافق برخوردار شده» تأكيد كرد: «پيوستن دوباره ايران به اقتصاد جهاني، امري زمانبر خواهد بود.»

ملاقات با بانكداران

مقام‌هاي دولت اوباما براي اينكه نگراني‌هاي طرف‌هاي ايراني از جمله ظريف و تيم مذاكره‌كننده او را برطرف كنند، استدلال مي‌كنند كه به خاطر قطع شدن شبكه مبادلات مالي و پولي ايران با جهان طي سال‌هاي گذشته، بازگشت به وضعيت قبل زمانبر است؛ استدلالي كه ظاهراً با روندهاي متعارف مالي اقتصاد بين‌المللي قابل قبول است. آنها توانسته‌اند تا حدي تيم مذاكره‌كننده ايراني را در اين زمينه متقاعد كنند تاجايي كه عباس عراقچي معاون ظريف تاكنون چند مرتبه گفته كه احياي روابط بانكي زمانبر است. با اين حال، ناظراني كه از دريچه اقتصاد سياسي به ماجرا نگاه مي‌كنند هشدار مي‌دهند كه دولت اوباما به دلايل سياسي كه آن را پنهان نمي‌كند، مايل نيست ايران از مزاياي كامل پيش‌بيني شده در برجام استفاده كند.

روز گذشته شبكه اسكاي نيوز فاش كرد كه از اتحاديه بانكداران دعوت شده كه طي چند روز آتي با جان كري وزير خارجه امريكا درباره تحريم‌هاي ايران ملاقات كنند. اسكاي‌نيوز مي‌گويد كه محور اصلي بحث‌هاي بانكداران بريتانيايي با كري، رفع نگراني‌هايي است كه آنها در خصوص انجام مبادلات مالي با ايران دارند و شماري از بانك‌هاي بزرگ بريتانيا قصد دارند شرايط برداشته شدن تحريم‌هاي اقتصادي عليه ايران را بررسي كنند. ظاهراً وزير خارجه امريكا نيز قصد دارد نگراني‌ها را در اين باره كاهش دهد. با اين حال، ناظران مي‌گويند كه اين فقط بخش نمايان يا بخش ديپلماسي تصوير كري پشت دوربين‌هاي خبري خواهد بود.

آنها مي‌گويند ديپلماسي اوباما بخش‌هاي پنهاني هم دارد كه از طريق سفرهاي دوره‌اي مقامات خزانه‌داري و اقدامات لابي‌هاي قدرتمندي مانند گروه اتحاد عليه ايران هسته‌اي (UANI) اعمال مي‌شود، گروهي كه چهره‌هاي جمهوريخواه و دموكرات امريكا عضو آن هستند. روزنامه فايننشيال تايمز يك‌شنبه دوهفته قبل در گزارشي نوشت كه قصد دارد با ارسال نامه‌هايي به 140 شركت بين‌المللي كه قصد همكاري با ايران را دارند، به آنها نسبت به تداوم ريسك‌هاي تجارت با ايران هشدار دهد. اين لابي تاكنون 30 نامه در اين خصوص به شركت‌هاي بزرگ غربي نوشته و قرار است 110 نامه ديگر نيز به شركت‌هاي معتبر غربي ارسال شود. اين، بخش پنهان ديپلماسي دولت اوباماست كه تلاش مي‌كند شير كاهش تحريم‌هاي ايران را همزمان با تغيير رفتار سياست خارجي ايران در حوزه‌هاي ديگر باز كند.

http://javanonline.ir/fa/news/783079

ش.د9500322