تاریخ انتشار : ۱۸ خرداد ۱۳۹۵ - ۰۸:۱۶  ، 
شناسه خبر : ۲۹۱۹۵۳
موج جدید ایران‌هراسی در منطقه ناشی از چیست؟
پایگاه بصیرت / سعيد همتي

(روزنامه جوان ـ 1394/10/22 ـ شماره 4722 ـ صفحه 5)

بعد از اعدام آيت‌الله نمر و ۴۶ نفر ديگر توسط رژيم آل‌سعود و حمله به سفارت و كنسولگري عربستان در تهران و مشهد، رياض روابط سياسي - اقتصادي خود را با ايران قطع كرد و به تبع آن برخي كشورها نظير بحرين، جيبوتي و سودان نيز روابط ديپلماتيك خود را با تهران قطع كردند و كشورهاي كويت، اردن، امارات و قطر نيز روابط خود را با ايران كاهش دادند يا اينكه سفراي خود را براي مشورت به پايتخت‌هاي خود فراخواندند. روابط تهران- رياض به واسطه اتفاقات مورد اشاره همچنان روي ريل تيرگي است و مقامات آل‌سعود همچنان تلاش دارند با همراه كردن برخي از كشورهاي ديگر و صدور بيانيه‌هاي تخريبي توسط شوراي همكاري خليج فارس هزينه آتي جمهوري اسلامي ايران را افزايش دهند اما سطحي‌نگري است اگر عامل رفتار و اقدامات خصمانه و توأم با عصبانيت عربستاني‌ها را تنها بحث حمله به سفارت این کشور بدانیم. آنچنانكه در ادامه خواهد آمد دولت عربستان مدت مديدي است تلاش مي‌كند به اشكال مختلف از نفوذ و توسعه قدرت گفتماني انقلاب اسلامي در منطقه جلوگيري كند و به‌واسطه همراهي با نظام سلطه از مركز ثقل ماندن ايران، در منطقه غرب آسيا جلوگيري نمايد و بغض آل‌سعود نسبت به ایران به عامل مهمی غیر از حمله به سفارت برمی‌گردد. مواضع تند و خصمانه عادل الجبير در طول ماه‌هاي گذشته به خوبي نشان مي‌دهد اتفاقات – دست كم طی سه سال اخير- در كشورهايي نظير سوريه، عراق، لبنان و در سطحی فراتر در پرونده هسته‌اي كشورمان به هيچ عنوان اهداف آل‌سعود را تأمين نكرده بلكه كاملاً در تضاد با انديشه و اهداف مقامات اين كشور هم بوده است.

«ايران كشوري متجاوز است كه خاك يك كشور عربي را اشغال كرده، اگر مي‌خواهد نقشي در حل بحران داشته باشد بايد نيروهاي خود و نيروهاي حزب‌الله را از سوريه خارج كند و دست از حمايت تسليحاتي از بشار اسد بردارد.» اين يكي از اتهاماتي است كه اخيراً وزير امور خارجه رژيم آل‌سعود در نشست خبري با وزير امور خارجه آلمان به جمهوري اسلامي ايران نسبت مي‌دهد و در آن تلاش كرده با فرافكني نقش مستقيم آل‌سعود در بحران‌هاي منطقه‌اي، بار ديگر كشورمان را به دخالت در سوريه متهم كند. عربستاني‌ها بارها طي دو سال اخير از دولتمردان كشورمان خواسته‌اند رفتار خود را در مورد بسياري از تحولات و موضوعات مورد مناقشه تغيير دهند؛ موضعي كه عموماً با سكوت دولت مواجه مي‌شود و چنانچه پاسخي از سوي دولتمردان صورت گرفته در بهترين حالت از سوي سخنگوي دستگاه ديپلماسي ‌ بيان شده است. عادل الجبير همچنين درباره حادثه منا با اين ادبيات گستاخانه ايران را مورد خطاب قرار مي‌دهد: «ايراني‌ها بايد آخرين كساني باشند كه از مديريت مراسم حج انتقاد كنند زيرا آنها بارها تلاش كرده‌اند مراسم را به هم بزنند و از آن بهره‌برداري سياسي كنند.»

نمونه ديگري از سخنان ايران‌ستيزانه عادل الجبير را مي‌توان مرداد ماه امسال دانست. وي در ديدار با وزير امورخارجه ايتاليا در مورد نقش ايران در بحران سوريه موج تازه‌اي از تخريب‌ها را عليه ايران آغاز مي‌كند: «ايران اعزام اعضاي حزب‌الله لبنان به سوريه را ترغيب و تسهيل كرده است، بنابراين در كشتار مردم سوريه دست داشته است و ما بر اين باوريم كه ايران نبايد در آينده سوريه نقشي به عهده داشته باشد. تنها نقشي كه ايران بايد در سوريه داشته باشد اين است كه از سوريه خارج شود، اجازه دهد كه اين فرآيند پيش رود، بنابراين ما سوريه‌اي خواهيم داشت كه اسد در آن هيچ نقشي نخواهد داشت.» اين گونه اظهارات الجبير نه تنها پاسخ روشن و همسطحي دريافت نكرد بلكه تنها با عبارت‌هاي نرمي نظير «عربستان و ديگر كشورها بايد در منطقه نقش اساسي داشته باشند»، «به نفع ما نيست عربستان را از دست بدهيم، منفعت عربستان نيز با از دست دادن ما محقق نمي‌شود»، «ايران و عربستان منافع مشترك و چالش‌هاي مشترك دارند پس چرا نبايد با هم همكاري كنيم» و «ما به بهبود روابط و دوستي با عربستان چشم دوخته‌ايم» خلاصه شد.

عادل‌الجبير: اقدامات بيشتري عليه تهران انجام مي‌دهيم

وزير خارجه سعودي در ادامه مواضع خصمانه و هتاكانه خود عليه كشورمان روز گذشته در نشستي خبري بعد از پايان اجلاس فوق‌العاده شوراي همكاري خليج فارس گفت كه كشورش اقداماتي بيشتر عليه ايران اتخاذ خواهد كرد. وي ادامه مي‌دهد: اگر ايران به سياست‌هاي فعلي‌اش ادامه دهد، ما اقداماتي بيشتر عليه اين كشور اتخاذ خواهيم كرد.

عادل الجبير در حالي در اين نشست به جوسازي عليه جمهوري اسلامي ايران پرداخت كه رژيم آل‌سعود از پنج سال پيش در سوريه از طريق دهها هزار تروريست مزدور خود تاكنون دهها هزار شهروند سوري بي‌گناه را قتل عام كرده و در يمن هم از 9 ماه پيش جنگ ويرانگري به راه انداخته و هزاران يمني بي‌گناه را به كام مرگ كشانده، مدعي شد كه ايران نقش منفي در يمن و سوريه ايفا مي‌كند.

نگراني از قدرت نرم ايران

اواخر خرداد ماه بود كه وليعهد عربستان سعودي به روسيه سفر كرد و با مقامات روسي پيرامون تحولات بين‌المللي و به خصوص منطقه‌اي به گفت‌وگو پرداخت، اين سفر كه با تحليل‌هاي مختلف همراه شد پرده‌اي ديگر از اهداف رژيم آل‌سعود را افشا كرد. پايگاه خبري روس زبان «گازيتا. رو» با انتشار مطلبي، به بررسي جنبه‌هاي مختلف اين سفر پرداخته و ضمن اشاره به تمايل پنهان پادشاه عربستان سعودي براي گفت‌وگو با روسيه، مسئله سوريه و نگراني «رياض» از گسترش نفوذ منطقه‌اي ايران را مهم‌ترين دليل علاقه‌مندي عربستان جهت گرم كردن روابط با روسيه عنوان و تأكيد مي‌كند كه عربستان مخالف بسته شدن پرونده هسته‌اي ايران با5+1 است، البته اين نخستين باري نيست كه منابع رسمي و غير‌رسمي از نگراني عربستان و متحدان غربي آن درباره قدرت روزافزون جمهوري اسلامي ايران و ضرورت جلوگيري از چنين روندي هشدارهايي را مي‌دهند به گونه‌اي كه دهها بار مقامات غربي در كنار بسياري از رسانه‌ها به چنين موضوعي اذعان كرده و از لزوم برخورد با ايران سخن به ميان آورده‌اند.

‌اواخر سال 2014 بود كه روزنامه ديلي صباح در گزارشي تحليلي با اشاره به افزايش قدرت ايران در منطقه در سال‌هاي اخير نوشت: سفر غيرمنتظره وزير امور خارجه عربستان به وين (در زمان مذاكرات ايران و 5+1) نشان‌دهنده ميزان سرخوردگي آنهاست. اين روزنامه در ادامه گزارش خود تأكيد مي‌كند: تحولات اخير در منطقه خاورميانه شامل سقوط طالبان در افغانستان، سرنگوني صدام حسين ديكتاتور پيشين عراق و گسترش ناآرامي‌ها در جهان عرب از دسامبر سال 2010 تاكنون موجب بروز تغييراتي شده كه افزايش قدرت ايران در خاورميانه را در پي داشته است. اين روزنامه تركيه‌اي ادامه مي‌دهد: اگر اين مذاكرات به توافق جامع مورد نظر دست پيدا كند، ‌نفوذ ايران در آينده نزديك افزايش خواهد داشت اما واضح است كه عربستان و بسياري ديگر از اين افزايش نفوذ ايران ناخرسند خواهند بود. اين حقيقت كه سعود‌الفيصل، وزير خارجه عربستان در سفري غيرمترقبه به پايتخت اتريش رفته است، نشان‌دهنده سرخوردگي آنهاست.

فارين پاليسي: عربستان از قدرت ايران در منطقه كبود شده است!

نشريه معتبر امريكايي فارين پاليسي هم چند ماه پيش بود كه در گزارشي نوشت: «امريكايي‌ها آرزو دارند قدرت و نفوذ امروز ايران را در منطقه داشته باشند.» اين نشريه ادامه مي‌دهد: اسرائيل عصباني است، عربستان سعودي از خشم كبود شده. بعد از نامه اوباما به رهبر ايران همه بهت‌زده شده‌اند. خاورميانه در حال تغيير است. حوادث موجود دورنماي ژئوپلتيك كل خاورميانه را تغيير خواهد داد؛ منطقه‌اي كه باتلاقي براي اوباما و اسلاف او بوده است. امريكا نشان مي‌دهد كاملاً به ايران در خاورميانه نياز دارد، زيرا ايران ثبات خود را حفظ كرده و نقش‌آفرين نخست منطقه شده است. امريكا تمام متحدانش را عليه داعش بسيج كرده ولي اين ائتلاف شكست خورده است زيرا مهم‌ترين و كليدي‌ترين بازيگر منطقه فراموش شده، ايـــران!

لوموند: عربستان نگران از قدرت ايران در منطقه است

روزنامه فرانسوي «لوموند» هم در گزارشي با اشاره به افزايش روزافزون قدرت و نفوذ ايران در منطقه، تعامل اعراب با پاريس را راهي براي تكريم مواضع فرانسه در قبال بحران‌هاي منطقه مي‌داند و بيان مي‌كند: «در شرايط كنوني كه كشورهاي منطقه از نزديكي روابط واشنگتن و تهران در هراس و وحشتند، ايران به عنوان رقيب عمده عربستان روز به روز در حال افزايش قدرت و نفوذ خود در مرزهاي عربستان، عراق و يمن است.» بر اين اساس تلاش مقامات آل‌سعود براي ايجاد اجماع جهاني عليه كشورمان و رايزني گسترده با كشورهاي منطقه نظير پاكستان تنها به دليل رفتار ناشايست و غير‌قابل دفاع حمله‌كنندگان به سفارت اين كشور نيست و علتي فراخ‌تر از اين مسائل دارد، چنانچه كه ماه‌هاست وزير خارجه اين كشور با تندخويي عليه جمهوري اسلامي ايران اعلام موضع مي‌كند و سال‌هاست سركردگان آل‌سعود به دنبال افزايش تحريم و فشارهاي بين‌المللي عليه كشورمان هستند كه آخرين نمونه آن پايين نگه داشتن قيمت نفت است. اما آنچه بايد توجه داشت اين است كه انتظار اين است كه جماعت ساده‌انديش در داخل كشور كه ماه‌هاست سخن از لزوم توسعه روابط با كشورهاي متخاصم و نظام سلطه را مطرح مي‌كنند و بارها نظام را در اين باره متهم و از مقامات كشورمان درخواست مي‌كردند كه از رويكرد انقلابي در حوزه سياست خارجه دست بردارند، از رويه گذشته دست برداشته و با واقعيت‌هاي عرصه بين‌الملل خود را تطبيق دهند.

http://javanonline.ir/fa/news/764904

ش.د9405393