عملیات بازپس گیری شهر فلوجه از دست گروه تروریستی داعش که اخیرا در عراق آغاز شده است، همچنان ادامه دارد. این عملیات در صورت موفقیت، دستاورد بزرگی در مسیر مبارزه با تروریسم و تکمیل حلقه محاصره شهر «موصل» به عنوان پایگاه اصلی داعش در این کشور است.عملیات بزرگ آزاد سازی فلوجه که با دستور «حیدر العبادی» نخست وزیر و فرمانده کل نیروهای عراقی آغاز شد، همچنان ادامه دارد.
فلوجه دومین شهر بزرگ استان الانبار معروف به شهر مسجدها در 69 کیلومتری غرب بغداد، در ژانویه 2014 میلادی (دی ماه 92)، به طور کامل به اشغال تروریست‌های داعش در آمد. فلوجه نخستین شهر عراق بود که داعش آن را اشغال کرد. در مورد سقوط این شهر حرف و سخن بسیار است و گفته می شود داعش با همدستی و خیانت برخی عناصر باقی مانده از رژیم بعثی و افراد دارای گرایش‌های تکفیری این شهر را اشغال کرد.عملیات آزادسازی فلوجه با مشارکت نیروهای امنیتی عراق، عشایر اهل سنت و نیروهای بسیج مردمی یا همان «الحشد الشعبی» در حال اجرا است و آنان در همین چند روز هم به دستاوردهای مهمی دست یافته اند.
عملیات آزادسازی شهر فلوجه به سه مرحله تقسیم شده است که عبارت است از: محاصره، پیشروی و ورود به شهر.فرماندار فلوجه اعلام کرده که تاکنون مراحل نخست و دوم عملیات با موفقیت به انجام رسیده است و به محض دریافت فرمان برای آغاز مرحله سوم، نیروها وارد شهر فلوجه خواهند شد.این عملیات از جنبه‌های بسیاری دارای اهمیت است. فلوجه یکی از 2 پایگاه مهم داعش در عراق محسوب می شود و در صورت موفقیت کامل این عملیات، موصل مرکز استان نینوا تنها پایگاه زیر کنترل داعش در عراق خواهد بود و راه برای آزادسازی آن هموار می شود. موصل به عنوان نقطه کانونی و مرکز تروریست‌های داعش در عراق، بیشترین نیروهای این گروه تروریستی را در خود جای داده است .
دولت عراق البته با دشواری‌های فراوانی در روند آزادسازی شهرهای تحت اشغال داعش از جمله فلوجه روبرو است. یکی از مهمترین مسائل پیش روی این عملیات که به نوعی باعث کند شدن روند آن نیز شده، ضرورت حفظ جان ساکنان شهر فلوجه است که دست تروریست‌های داعش اسیرند. پیش از شروع عملیات، ارتش عراق از ساکنان این شهر خواست که شهر را ترک کنند و در صورت ناتوانی از ترک شهر، پرچم سفیدی بر بام خانه‌هایشان قرار دهند.
العبادی بارها تاکید کرده است که نیروهای عراقی به حفظ جان مردم و فراهم کردن مکان‌های امن برای آنان پایبندند.در برابر، فرماندهان داعش دستور کشتن کسانی که قصد خروج از شهر را داشته باشند، صادر کرده است. نیروهای این گروه تکفیری مانع از خروج غیرنظامیان از فلوجه می شوند تا از آنان به عنوان سپر دفاع انسانی خود استفاده کنند. وضعیت مردم این شهر بسیار اسفبار گزارش شده است و در شرایطی رقت انگیز، زیر سیطره و ظلم تکفیری‌ها روزگار می گذرانند.
حدود یک ماه پیش دیدبان حقوق بشر طی گزارشی اعلام کرد ساکنان فلوجه غذایی برای خوردن ندارند و از گرسنگی جان می دهند.اگرچه بارها دولت عراق اعلام کرده هدف اساسی از آغاز عملیات فلوجه رهایی مردم این شهر از ظلم و ستم داعش است اما عده ای در تلاش برای ایجاد تشنج و شعله ور کردن آتش فتنه طایفه ای و مذهبی هستند. در این روزها برخی از رسانه‌های حامی جریان‌های تکفیری از جمله رسانه‌های سعودی، حمله‌های گسترده ای را علیه نیروهای بسیج مردمی در عراق به راه انداخته اند و هدفی جز ضربه زدن به این عملیات در سر ندارند.
این رسانه‌ها، نیروهای بسیج مردمی را به رفتارهای خشونت آمیز و کشتار مردم فلوجه -که از اهل سنت هستند- متهم کرده اند.جمهوری اسلامی ایران نیز از این اتهام‌های بی اساس و شگفت آور در امان نمانده است. این رسانه‌ها با به کار بردن عبارت‌هایی همچون «نیروهای حشد الشعبی طرفدار ایران» سعی در ایجاد جنگ روانی دارند. در برابرِ این ادعاهای ناروا، مقام‌های ایرانی بارها اعلام کرده اند حضور مستشاران ایرانی در مبارزه با داعش به درخواست دولت عراق صورت گرفته است.اگرچه هسته اولیه و شمار زیادی از نیروهای بسیج مردمی را داوطلبان شیعه تشکیل می‌دهند،اما هیچ گاه نام شیعیان را بر این گروه نگذاشته اند تا در مسیر پیوستن دیگر داوطلبان به این گروه مانعی ایجاد نشود. همین موضوع سبب شده است تا امروز شمار زیادی از اهل سنت، ایزدی‌ها، آشوری‌ها و مسیحیان عراق در کنار شیعیان و زیر پرچم عراق با تروریست‌های تکفیری به نبرد بپردازند.
حامیان تروریست‌ها در تلاشند با مطرح کردن بحث شیعه و سنی و اینکه نباید مناطق سنی نشینی چون فلوجه را الحشد الشعبی آزاد کند، به ایجاد مانع در روند پیشروی‌های نیروهای مبارز عراقی بپردازند. در همین ارتباط «هادی العامری» فرمانده نیروهای بسیج مردمی تاکید کرد، الحشد الشعبی هرگز وارد فلوجه نخواهد شد و ماموریت ما تنها محاصره تروریست‌ها از چهار طرف و قطع راههای کمک رسانی به آنان است و پس از تحقق این شرایط، نیروهای دولتی عراق وارد شهر خواهند شد.
در این میان، نقش مرجعیت عالی شیعیان در توصیه به نیروهای بسیج مردمی برای کمک به اهل سنت و نجات آنان از دست تکفیری‌ها بسیار حایز اهمیت است. آیت الله العظمی سیستانی مرجع عالی شیعیان در عراق با دفاع از نیروهای بسیج مردمی، به آنان توصیه کردند تدابیر جدی برای حمایت از غیرنظامیان محاصره شده در شهر فلوجه در برابر تروریست‌های داعش به کار گیرند.آزادی فلوجه که به احتمال زیاد در آینده ای نزدیک اتفاق خواهد افتاد، دستاوردی مهم نه برای یک فرقه و طایفه که برای تمام عراقی‌ها به شمار می رود. موفقیت در این عملیات، ضربه مهلکی بر پیکر داعش در عراق وارد می آورد و زمینه آزادسازی موصل فراهم خواهد شد. فلوجه همانند سرِ مار برای داعش است که به دلیل نزدیکی به بغداد برای این گروه تروریستی بسیار حیاتی است. شکست سنگین داعش در فلوجه می‌تواند دومینوی سقوط این گروه تکفیری را در سوریه نیز به حرکت درآورد.
این در حالی است که،نبرد فلوجه در حالی از سوی نیروهای عراقی با وجود دشواری‌های فراوان ادامه دارد که برخی حامیان تکفیری‌ها از قطع شدن سرافعی تروریسم داعش در فلوجه ناخرسند هستند.فرزاد فرهادی در خبرگزاری مهرنوشت، فلوجه شهری در استان الانبار در غرب عراق است که به شهر مسجدها به خاطر کثرت مساجد آن شهرت دارد. این شهر برای نظامیان آمریکایی کابوس آفرین است.در سال ۲۰۰۴در این شهر دو آمریکایی سوزانده و از یکی از پل‌های این شهر که بر روی رودخانه فرات بسته شده است، آویزان شدند.
فلوجه یکی از شهرهایی است که در آن آمریکایی‌ها برای ورود به آن با ناکامی‌های زیادی روبرو و تلفات زیادی دادند.آمریکایی‌ها با کمک نیروهای نظامی محلی معروف به الصحوه یا همان شورای بیداری موفق شدند که افراطی‌های وابسته به الزرقاوی و القاعده را از این شهر بیرون کنند. اما مدت زمان زیادی نگذشت تا اینکه این شهر به اشغال گروه تروریستی دیگری با شکل و شمایل جدید درآمد.داعش در اوایل سال ۲۰۱۴این شهر را به اشغال خود درآورد.
داعش پس از القاعده در این شهر لانه کرد. فلوجه شهری است که بستر لازم برای رشد گروه‌های افراطی در آن وجود دارد و افسران رژیم سابق بعث اعم از گارد ریاست جمهوری صدام و دیگر نهادهای مخوف رژیم بعث به تروریست‌ها ملحق شدند؛ همان کسانی که هسته اصلی نظامی و امنیتی داعش شدند. این بعثی‌ها در کنار افراد وابسته به القاعده در قدرت گیری داعش در فلوجه نقش مهمی داشته اند.نیروهای عراقی از ۲۳ماه مه ۲۰۱۶عملیاتی را برای آزادسازی این شهر از داعش آغاز کرده‌اند و موفق به بازپس گیری مناطق مهمی در اطراف فلوجه از این گروهک شده‌اند.
مناطقی از قبیل کوی صنعتی، کوی الجغیفی، روستای البکاره، روستای مختار، البوبردی، البوعاید، الکرمه، البوهوی و البوعفان، مناطق احصی و السجر، نایف العلی، الصبیحات، اللهیب، الصحوه، البوعاید، شورای شهر الکرمه، الحراریات، اللیفیه، الشهابی، جمیله و البوحدید.نیروهای عراقی سرگرم نبرد سنگین با داعش برای ورود به شهر هستند اما حضور غیرنظامیان و خانواده‌هایی که داعش از آنها به عنوان سپر انسانی استفاده می کند و بمبگذاری منازل و جاده‌ها و مسیرها سبب شده است که عملیات با دشواری همراه شود. نباید از این نکته غافل شد که تروریست‌های داعش برای مدت زیادی در این شهر حضور داشته اند و طراح‌های نظامی آنها نیز بعثی‌ها هستند.بدون شک آزادسازی فلوجه نقش بسزایی در آرام شدن بغداد دارد و روند جنگ علیه داعش را تغییر خواهد داد و مقدمه ای برای به زانو درآوردن داعش در موصل و دیگر مناطق تحت اشغال آن خواهد بود به ویژه که اخیرا نیروهای سوری نیز در الرقه عملیات علیه داعش را آغاز کرده اند.
این شهر به عنوان مرکزی برای ترتیب دادن اقدامات تروریستی اعم از انتحاری و غیره بوده است. این شهر تهدیدی برای بغداد و به ویژه کربلا محسوب می شود زیرا داعشی‌ها و تفکر باطل و تکفیری آنها با کربلا ضدیت خاصی دارند. این شهر نقطه ارتباطی با عمق الانبار و رود فرات و مرزهای سوریه و در شمال با موصل از طریق صلاح الدین و الجزیره در شرق الانبار و در امتداد رود دجله و شرق از ابوغریب با بغداد است.اکنون نیروهای عراقی اعم از مبارزه با تروریسم، پلیس، ارتش نیروهای ویژه و نیروهای مردمی و عشایری حلقه محاصره را لحظه به لحظه بر داعش تنگ تر می کنند. این جنگ در واقع نبردی سرنوشت ساز است زیرا اگر از شهر موصل بگذریم مهمترین مرکز داعش در عراق است به ویژه که تکفیری‌ها مواضع خود را در صلاح الدین در شمال و الجزیره در غرب رود دجله و الرمادی و الرطبه و هیت را از دست داده اند. داعش اکنون در سوریه و در دیرالزور و مناطق شمال شرقی سوریه و الرقه نیز تحت فشار است و این امکان را ندارد که اقدام به انتقال تروریست‌ها یا سلاح استراتژیک برای کمک به تروریست‌های خود در فلوجه کند. هر چند که همه محورها ارتباطی میان مراکز داعش در سوریه و عراق قطع شده است.
فلوجه اهمیت استراتژیکی هم برای دولت عراق و هم برای داعش دارد و برای داعش اهمیت مرگ و زندگی دارد به طوری که مرکز تمرکزی که طی دو سال گذشته داشته است را از دست می دهد. با از دست دادن فلوجه، داعش دیگر توان اقدامات تروریستی و انجام یورش به دیگر مناطق به ویژه بغداد را نخواهد یافت.
اما جدای از دشوار بودن عملیات آزادسازی شهر فلوجه با توجه به مواردی که گفته شد، واکنش برخی حامیان داعش در قبال این عملیات قابل توجه است هنگامی که خط خبری الجزیره و رسانه‌های وابسته به سعودی‌ها از جمله روزنامه الریاض و شبکه العربیه و برخی دیگر از رسانه‌ها را دنبال می کنیم متوجه می شویم که آنها به دنبال سیاه نمایی و تخریب نیروهای مردمی و شماتت دولت عراق هستند و اصلا از اینکه نیروهای عراقی در فلوجه پیروز شوند خرسند نخواهند بود زیرا به هر حال مدتها از این شهر به عنوان محلی برای تضعیف دولت مرکزی عراق بهره برده اند.رسانه‌های وابسته به آل سعود و همپیمانان و جیره خواران آنها مانند طارق الهاشمی، رافع العیساوی، هیئت علمای مسلمین عراق، رافع‌الرفاعی و برخی شخصیت‌های مقیم امان و دیگر کشورهای عربی راضی نیستند که داعش از فلوجه برود زیرا آنها اصولا سیاست براندازی دولت عراق را دنبال می‌کنند و اینکه دولت عراق از شر داعش رها شود و مستحکم‌تر از قبل شود به مذاق آنها خوش نمی‌آید.
اگر مواضع این رسانه‌ها را مورد دقت قرار دهیم به خوبی به هراس آنها پی خواهیم برد به طور مثال روزنامه الریاض وابسته به آل سعود از عملیات فلوجه به عنوان تلاشی بیهوده و کشتار جمعی و نابودی فلوجه یاد می کند و گلوله باران مواضع داعش از سوی نیروهای عراقی را مورد نکوهش قرار می‌دهد و مدعی می‌شود که نباید این همه لشکرکشی برای جنگ داعش می‌شد. شبکه الجزیره نیز از داعش حمایت می‌کند و رویکرد ضد مشارکت نیروهای مردمی در عملیات آزادسازی فلوجه دارد.آن گونه که پایگاه المسله عراق در مطلبی با عنوان زیان کنندگان از آزادی فلوجه نوشته است: افرادی از قبیل طارق الهاشمی و رافع العیساوی خواهان حمایت از داعشی‌ها می‌شوند و عملیات آزادسازی را مقدمه‌ای برای کشتار جمعی ساکنان فلوجه می‌دانند.هیئت علمای مسلمین عملیات نظامی را تجاوز می‌داند. رافع الرفاعی مفتی عراق بر کشته شدگان داعش می‌گرید و برای آنها طلب مغفرت می‌کند.
برخی از سیاستمداران وابسته به تحالف القوی العراقیه با وجود استقبال از عملیات، به نیروهای مردمی و مشارکت آنها در این عملیات حمله می کنند و آنها حاضرند که فلوجه تحت اشغال داعش بماند اما به دست نیروهای مردمی آزاد نشود.آل الضاری و ناجح المیزان از شخصیت‌های ضد دولت عراق ژست حمایت از غیرنظامیان را در فلوجه گرفته اند و برای ساکنان فلوجه غصه می خورند در حالی که در امان پایتخت اردن و دیگر پایتخت‌های عربی به عیش و نوش مشغولند و کشتار مردم فلوجه اصولا برای آنها اهمیتی ندارد.
اما این تبلیغات مغرضانه و همسویی برخی سیاستمداران داعشی نمی تواند خللی در عملیات آزادسازی فلوجه ایجاد کند به ویژه که مسئولان عراقی اعم از حیدر العبادی نخست وزیر و سلیم الجبوری رئیس مجلس عراق و مرجعیت دینی عراق بر حفظ جان عراقی‌ها و پیروزی بر داعش در فلوجه اصرار دارند. فرماندهان نظامی در اطراف فلوجه طرح نظامی را مرور می کنند تا تلفات را به حداقل برسانند و این شهر را با وجود همه مشکلات همانند تکریت از داعش آزاد کنند.
عملیات در محورهای جنوبی و شمالی و شرقی ادامه دارد و تکفیری‌ها رو به زوال و قهقرا هستند.از عملیات فلوجه می توان به عملیاتی برای قطع کردن سر افعی یاد کرد افعی تروریسم بعثی-تکفیری در فلوجه لانه کرده است و سر این افعی باید کوبیده شود. عمر افعی تروریسم در فلوجه به سر آمده است.
آیا نسخه داعش در فلوجه پیچیده خواهد شد؟
فلوجه در حالی این روزها صحنه عملیات گسترده نظامی علیه گروه تروریستی داعش است که با در نظر گرفتن وضعیت کنونی این گروه و فشارهای موجود بر آن نبرد فلوجه به‌مثابه نبرد مرگ و زندگی برای داعش است .به گزارش تسنیم به نقل از پایگاه خبری العهد، نبردهای شدید علیه داعش در فلوجه در حالی در جریان است که با در نظر گرفتن فشارهای شدید بر داعش در سوریه و نیز از دست دادن راههای ارتباطی بین سوریه و عراق باید گفت که نبرد فلوجه برای این گروه به‌مثابه نبرد مرگ و زندگی است .
چه‌بسا در طول تاریخ جنگهای آمریکا که بیرون از مرزهای آن رخ داده است، بیشترین تعداد تلفات آن متعلق به شهر فلوجه باشد، زیرا اگر خسارت‌های جانی آمریکا در جنگ ویتنام یا تلفات نیروهای مارینز بر اثر انفجار فرودگاه بیروت در سال 1983 را مستثنی کنیم، باید گفت که سربازان آمریکایی در جریان تلاش‌های پی‌درپی برای ورود به فلوجه در جریان اشغال عراق بیشترین تلفات را در این شهر دادند.
فلوجه یکی از نخستین شهرهایی بود که داعش در گستره جغرافیایی تحت اشغال خود برای تشکیل خلافت در سرزمین عراق و شام به آن یورش برد، از همین رو با در نظر گرفتن حضور داعش و مواضع آن در فلوجه باید گفت که این شهر در مجموع در نبردهای میدانی عراق به‌ویژه در بغداد، کربلا و الانبار تأثیر زیادی داشته است.در این میان می‌بینیم که اکنون صحنه نبرد میدانی عراق شاهد عملیات گسترده نظامی علیه داعش در فلوجه است؛ نبردی که به‌دلایل زیر در مسیر مبارزه با گروه تروریستی داعش در عراق و سوریه و به طور کلی در سراسر منطقه بسیار حساس و سرنوشت ساز است:
- فلوجه زادگاه داعش در عراق
فلوجه تا کنون در نبرد تروریست‌های داعش علیه دولت عراق نقش مهمی داشته است، زیرا این شهر در واقع به مثابه زادگاه داعش در عراق بوده و از آنجا بود که داعشی‌ها عملیات منحصر به فردی را علیه یگان‌های آمریکایی آغاز کرده و سپس با گذشت زمان این عملیات دولت عراق را با تمام موسسات و نهادهای نظامی و امنیتی آن نشانه رفت.
- ارتباط فرماندهان داعشی با افسران گارد ریاست جمهوری در زمان صدام
در این شهر بود که بیشتر فرماندهان این گروه تروریستی مستقر شدند، کسانی که ریشه‌های آنان با افسران سابق گارد ریاست جمهوری عراق در زمان صدام حسین گره خورده بود و در واقع همین افراد هسته افکار نظامی و امنیتی داعش را تشکیل دادند.برخی از فرماندهان داعش نیز از بطن جنبش افراطی «ابومصعب الزرقاوی» سربرآوردند که این گروه نیز به نوبه خود در تشکیل نیروهای کنونی داعش نقش اساسی داشت.
- مناطق مهم و راهبردی بغداد در تیررس داعش
فلوجه نقطه اصلی هماهنگی و سپس اجرای بیشتر عملیات انتحاری و سایر عملیات داعش به شمار می آید، زیرا این شهر در وسط عراق قرار داشته و از محور شرقی به بغداد نزدیک است و از غرب نیز به سمت الانبار امتداد می یابد و در جنوب آن نیز شهر مقدس کربلا قرار دارد از همین رو مواضع مهم و راهبردی بغداد همواره یکی از اهداف داعش بود.از سوی دیگر نزدیک بودن فلوجه به کربلا و جایگاه مذهبی و فرهنگی آن نیز موجب شد این شهر همواره در تیررس حملات تروریست‌های داعش قرار داشته باشد.از نظر میدانی نیز فلوجه در طراحی عملیات داعش و هماهنگی و فرماندهی آن علیه بیشتر شهرهای عراق نقش مهمی داشت زیرا این شهر نقطه اتصال بسیاری از مناطق و شهرهای عراق به شمار می آید.
آیا سرنوشت داعش در فلوجه رقم زده می‌شود؟
اکنون داعش در فلوجه سخت تحت فشار قرار دارد و پرواضح است که با پیشرفت میدانی به سمت این شهر و کامل شدن محاصره آن این فشارها دو چندان خواهد شد به ویژه اینکه یگان‌های نیروهای مشترک ارتش عراق و نیروهای امنیتی مبارزه با تروریسم به اضافه نیروهای الحشد الشعبی و نیروهای عشایر در مبارزه با داعش جدی هستند در نتیجه این نبرد از نظر میدانی حائز اهمیت است تا جایی که می توانیم بنابر دلایل زیر از آن تحت عنوان مادر تمام نبردها در عراق یاد کرد.
اول: اگر موصل را مستثنی کنیم، فلوجه آخرین نقطه انسجام داعش در عراق به شمار می آید زیرا این گروه تروریستی در الرمادی، الرطبه و هیت واقع در غرب عراق شکست خورد و بیشتر مواضع خود در صلاح الدین واقع در شمال عراق و نیز مواضع واقع در حد فاصل نهر دجله تا الکرمة در جنوب و بیجی و شرقاط را نیز از دست داده است.
دوم: داعش در فلوجه سخت در فشار است و همزمان شدن این وضع با فشارهایی که در دیرالزور در سوریه نیز با آن دست به گریبان است به اضافه فشارهای جدی در شمال شرق سوریه و به عبارت دقیق تر در اطراف رقه که پایگاه اصلی داعش در سوریه به شمار می آید امکان رفت و آمد و یا انتقال نیرو و سلاح برای نیروهای داعش در فلوجه را از آن سلب کرده است.
در این میان باید در نظر داشت که هنوز نبرد یگان‌های ارتش سوریه و متحدان آن در اطراف فرودگاه و مناطق مسکونی دیرالزور با داعش ادامه دارد. نکته مهم اینکه اکنون با در نظر گرفتن این وضعیت که داعش راههای ارتباطی را که بین سوریه و عراق در اختیار داشت، از دست داده است، هرگونه نقل وانتقال و نیرو به سمت فلوجه برای آن بسیار سخت شده است .
نبرد مرگ و زندگی داعش در فلوجه
با توجه به این موارد و نیز با در نظر گرفتن اهمیت راهبردی فلوجه برای دولت عراق و نیز داعش می توان گفت که نبرد باز پس گیری فلوجه در مراحل پایانی آن شامل یورش به مواضع داعش در عمق فلوجه به شکل بی‌سابقه‌ای شدت پیدا خواهد کرد زیرا این نبرد برای داعش به مثابه نبرد مرگ و زندگی است چرا که در صورت شکست در فلوجه، داعش محور اصلی و نقطه اتکایی را که در سال‌های اخیر در خاک عراق برای خود ایجاد کرده بود از دست خواهد داد.
این درحالی است که داعش در طول چند سال اخیر کنترل نظامی و امنیتی عملیات خود در نقاط مختلف عراق را از فلوجه به دست داشت از همین رو شکست داعش در فلوجه به مثابه نقطه عطف و سرنوشت ساز در عراق و سوریه و اطراف آن خواهد بود و حتی استقرار این گروه تروریستی را در کشورهای دیگر که در فاصله ای دور از عراق و سوریه قرار دارند نیز به طور جدی تحت تاثیر قرار خواهد داد. ادامه دارد...
ش.د9500853