(روزنامه شرق – 1395/02/01 – شماره 2564 – صفحه 3)
ديدار محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه کشورمان و جان کری، همتای آمریکایی‌اش، بعد از تقریبا دو ماه. آنها آخرین‌بار در نیمه دوم بهمن و در حاشیه اجلاس مونیخ یکدیگر را دیده و درباره اجرای برجام صحبت کرده بودند. آنها شب گذشته در نیویورک با هم دیدار و پیرامون میزان پیشرفت‌ها در اجرای برجام و موانع ایجاد‌شده به‌ویژه در تعاملات بانکی ایران با برخي کشورهای اروپايي گفتوگو کردند. تا زمان تنظیم این خبر جزئیات این مذاکرات منتشر نشده است. ظریف روز دوشنبه در رأس هیأتی که دو عضو تیم مذاکرات هسته‌ای؛ یعنی سیدعباس عراقچی و مجید تخت‌روانچی نیز در آن جای دارند، راهی آمریکا شد تا در نشست توسعه پایدار و مراسم امضای موافقت‌نامه تغییرات آب‌وهوایی در سازمان ملل شرکت کند؛ بنابراین این فرصت فراهم شد که وزرای خارجه دو کشور بار دیگر با هم گفتوگو کنند. گفت‌وگویی که به نظر ظریف، انجام آن لازم بود. او در بدو ورود به نیویورک با بیان اینکه «لازم بود این ملاقات انجام شود»، گفت: مدت‌هاست برای پیگیری موضوع اجرای برجام، ملاقات حضوری با وزیر خارجه آمریکا انجام نشده است و فرصتی برای این اقدام نداشتیم و لازم بود با توجه به ضرورت پیگیری اجرای جدی برجام از سوی آمریکا، دیداری را با آقای کری داشته باشیم.
جلوگیری از مداخله آمریکا
به گفته او، این سفر فرصتی بود تا با حضور در مجامع فکری و مصاحبه‌ها، از اقداماتی که گروه‌های معاند ایران برای فضاسازی و ادامه فضای ایران‌هراسی قبل از برجام طراحی و اجرائی کردند، پیشگیری کنیم.
ظریف علاوه بر اشاره به محورهای گفتوگو با کری در توضیح آنچه به اشپیگل گفته بود - ما تنها از آمریکا یک چیز می‌خواهیم و آن اینکه مانع مراودات ما با اروپا نشود- گفت: «ما دنبال این نبوده‌ایم که با آمریکا ارتباط اقتصادی داشته باشیم؛ ضمن اینکه ما منعی هم برای ارتباط سالم اقتصادی با آمریکا نداریم ولی آمریکایی‌ها مشکلاتی در مصوبات کنگره‌شان دارند. برجام به دنبال تغییر آن مصوبات نبود بلکه برجام به دنبال مداخله‌نکردن آمریکا در ارتباطات ایران با سایر کشورها بود». او همچنین روش‌های به‌کار‌گرفته‌شده برای پیگیری برجام را تشریح کرد و گفت: «یا بنده در نیویورک پیگیر شدم یا همکارم آقای دکتر سیف در واشنگتن مذاکرات داشتند و هم پیگیری‌هایی از طریق ایمیل و سایر ارتباطات و همچنین کمیسیون مشترک در وین انجام شد و روز جمعه همه اینها با هدف جلوگیری از مداخله آمریکا بود».
وی درباره هدف خود از این پیگیری‌ها نیز گفت: «باید جلوگیری کنیم از مقرراتی که قبلا آمریکایی‌ها داشتند که بخواهند مانع از این شوند که سایر مؤسسات پولی و مالی در اروپا و آسیا با جمهوری اسلامی ارتباطات بانکی و مالی داشته باشند. این تلاش‌ها و اقدامات برای این است که در سال‌های گذشته آمریکایی‌ها یک مجموعه مقررات و موانع ایجاد کردند که به علت برجام از نظر قانونی رفع شده؛ حالا لازم است همه مؤسساتی که از این مقررات در گذشته خسارت دیده‌‌اند، اطمینان حاصل کنند که در آینده خسارت نخواهند دید».
به گفته ظریف، یک قسمت این کار، قانونی است که از نظر ما انجام شده و قسمت دیگر کار، اطمینان‌بخشی به مؤسسات مختلف است که با ایران ارتباط دارند که این مقدار بیشتری طول می‌کشد».
دستیابی به ٣ میلیارد دلار دارایی
دیدار ظریف و کری شب گذشته در حالی انجام شد که برخی از مقامات آمریکایی اخیرا اظهارات و موضوع‌گیری‌هایی علیه ایران داشته‌اند. برای مثال «جان کربی»، سخنگوی وزارت خارجه این کشور، این هفته در نشست هفتگی خود گفته بود تحویل‌دادن سامانه‌های ضدهوایی اس-٣٠٠ به ایران، می‌تواند به وضع تحریم‌های جدید علیه تهران بینجامد. البته او در عین حال تصریح کرد که جایگاه لازم را براي اظهارنظر در مورد قطعی‌بودن این مسئله ندارد.
او درباره نامه‌نگاری استفان مال، یکی از مسئولان ارشد وزارت خارجه آمریکا، با فرمانداران ایالات مختلف این کشور درخصوص امکان رفع تحریم‌های ضدایرانی نیز توضیح داد: «این نامه‌ها به تمام ٥٠ ایالت آمریکا و مسئولان محلی فرستاده شده و در آنها توضیح داده‌ایم که اجرای برجام چگونه خواهد بود. این نامه‌ها صرفا برای اطلاع‌رسانی ارسال شده است و در آن مقامات محلی را تشویق نکرده‌ایم. ما نمی‌توانیم به آنها دستور بدهیم قانون‌ها و قواعدشان را عوض کنند. هدف فقط جلب‌توجه آنها به این تغییرات و دادن منابع لازم به آنهاست تا بتوانند آگاهانه تصمیم بگیرند».
جاش ارنست، سخنگوی کاخ سفید، نیز در نشست خبری هفتگی خود مدعی شد از واشنگتن فعالیت‌های خرابکارانه ایران در منطقه را می‌داند و با عربستان سعودی همکاری نزدیکی دارد. به گفته او، ایران نیز در کنار جنگ علیه داعش و وضعیت کنونی یمن، از جمله محورهای گفت‌وگوی اوباما و پادشاه عربستان خواهد بود.
گفتني است برخی از مقامات آمریکایی نیز در اظهارات خود به نفع ایران موضع‌گیری می‌کنند. به عنوان مثال «جو بایدن» در سخنانی در گردهمایی لابی «جی‌استریت» با اشاره به موضع برخی قانون‌گذاران آمریکایی برای اعمال تحریم‌های جدید علیه ایران به بهانه آزمایش موشکی این کشور، چنین اقدامی را غیرسازنده خواند. وزیر خارجه آمریکا نیز در همین همایش به دارایی‌‌های آزادشده ایران بعد از توافق هسته‌ای اشاره کرد و با بیان اینکه «ایران پس از توافق تنها به سه میلیارد دلار از دارایی‌هایش دست یافته است»، اظهارات برخی منتقدان داخلی آمریکا که این مبلغ را بین صد تا ١٥٠ میلیارد دلار برآورد کرده‌اند، رد کرد و گفت: «برآورد ما حدود ٥٥ میلیارد دلار بود. حدس بزنید؛ می‌دانید آنها تا الان که من اینجا ایستاده‌ام چقدر دریافت کرده‌اند؟ حدود سه میلیارد دلار. بنابراین آنچه ما می‌گفتیم درست بود».
دیدار در میان شکایت‌ها
آسوشیتدپرس در گزارشی، دیدار کری و ظریف را دیداری در میان شکایت‌های ایران از بهره‌مندنشدن از ثمرات لغو تحریم‌ها ارزیابی کرده و نوشته است: «ایران خواهان تسهیل معاملات بانکی خود از سوی بانک‌های غیرآمریکایی است که بنابر متن توافق‌نامه هسته‌ای مقرر شده و ایالات متحده پافشاری می‌کند که آمریکا به تعهدات خود عمل کرده است اما با تقاضاهای بانک‌های خارجی برای روشن‌سازی این امر که کدام‌یک از معاملات با ایران قانونی و کدام‌یک براساس تحریم‌های باقی‌مانده قابل مجازات‌اند، مواجه است».
این گزارش با اشاره به حرف‌های ظریف که در کنفرانس خبری با فدریکا موگرینی، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، که گفته بود «ایران مطمئنا به ایالات متحده برای هموارسازی راه همکاری بانک‌های غیرآمریکایی با ایران فشار خواهد آورد، از طرف‌های دیگر به‌ویژه ایالات متحده خواسته خواهد شد تا به تعهدات خود در مورد همکاری بانک‌ها عمل کنند» و اظهارات ولی‌اله سیف، رئیس بانک مرکزی ايران که ایالات متحده و اتحادیه اروپا را متهم به پایبندنبودن به تعهدات خود در اجرای برجام کرده بود، می‌افزاید: «مقامات آمریکا به ایران اجازه دسترسی به نظام مالی آمریکا یا دسترسی مستقیم به دلار را نمی‌دهند اما درها را روی اقدامات دیگر برای تشویق تجارت با ایران که اکنون براساس توافق هسته‌ای (برجام) قانونی است، باز گذاشته‌‌اند. این مسئله با مقاومت شدید قانون‌گذاران آمریکایی مواجه شده، قانون‌گذارانی که معتقدند تهران در این صورت خیلی بیشتر از آنچه حقش است، به دست آورده است».
http://www.sharghdaily.ir/News/90880
ش.د9500900