* گفتگوی قبلی‌تان با روزنامه آفتاب یزد تقریبا پنج ماه پیش از برگزاری انتخابات ریاست جمهوری انجام شد. در آن مصاحبه پیش‌بینی کردید که آقای روحانی بار دیگر رئیس‌جمهوری ایران خواهد شد که به موجب آن، جنجال‌های فراوانی هم برایتان ایجاد گردید. پس از محقق شدن پیش‌بینی‌تان چه احساسی داشتید؟
** ابتدا از حضور شما و همکارانتان برای انجام این گفتگو تشکر می‌کنم. مصاحبه‌ای که در سال 1395 با آفتاب یزد داشتم چند ماه پیش از برگزاری انتخابات ریاست جمهوری بود و من در آن مصاحبه پیروزی آقای روحانی را پیش بینی کردم که منجر به حاشیه‌سازی‌ها و جنجال‌آفرینی‌های فراوانی هم شد.
مطالبی که پیرامون آن مصاحبه از سوی منتقدان دولت بیان شد، بیشتر بُرد سیاسی داشت برای حاشیه‌سازان. الان هم که انتخابات برگزار شده و آقای روحانی رای آورده است، از اینکه پیش‌بینی‌ام محقق شده خوشحالم. باید بگویم که من «پیش‌بینی» کردم نه پیشگویی! میان این دو واژه تفاوت اساسی وجود دارد. پیشگویی می‌تواند بدون دلیل انجام شود اما پیش‌بینی معمولا مستند به دلایل و قرائن و اوضاع و احوال است و با استفاده از مبانی‌ای که مبتنی بر علم متعارف است، صورت می‌گیرد. در آن زمان پیش‌بینی من این بود که آقای دکتر روحانی رای می‌آورد و این پیش‌بینی هم مبتنی بر یکسری اصول و مبانی و تحلیل و اطلاعات و مقایسه، در زمان انجام مصاحبه با سال 1392 بود. با این توضیح که در انتخابات سال 1392 آقای دکتر روحانی گفتمانی را مطرح کرد و مطالبی را با مردم در میان گذاشت و قرار شد چند موضوع اساسی کشور را حل کنند؛ از جمله مهم‌ترین آنها پرونده بین‌المللی ما در شورای امنیت بود؛ پرونده تحریم‌ها و برجام.
پرونده‌ای که بیش از یک دهه شرایط خاصی را برای ما در سطوح بین‌المللی ایجاد کرده بود. سایه آن هم در بحث‌های داخلی کاملا احساس می‌شد. یکی بحث تحریم‌های ظالمانه بود که قطعنامه‌های متعددی علیه ما صادر شده بود. خب آقای دکتر روحانی وعده حل و فصل آن را داده بود. دیگری موضوع تورم بالای 45 درصد بود که ما در اواخر سال 1391 و اوایل سال 1392 قبل از روی کار آمدن دولت تدبیر و امید با آن مواجه بودیم. اوضاع نابسامان اقتصادی هم یک معضل دیگر بود، از جمله عدم ثبات در اقتصاد به خصوص عدم ثبات در قیمت ارز. تحریم و از دست دادن بازارهای نفتی و گسست‌های اجتماعی را هم باید در نظر داشت که پس از وقایع انتخابات سال 1388 پیش آمده بود، حل رشد منفی نیز از جمله مسائلی بود که آقای روحانی در سال 1392 مطرح کرد.
وعده حل و فصل تمامی این موارد را داد و شاهد آن بودیم که بتدریج پس از انتخابات 1392 که دولت تدبیر و امید مستقر شد، این معضلات حل و فصل شد. تحریم‌های هسته ای برداشته شد و بازارهای نفتی مجدد بازیافت گردید. تورم کاملا کنترل شد و رشد منفی به رشد مثبت قابل توجهی رسید و در نهایت انسجام ملی و شکاف‌های ایجاد شده ترمیم شد. به هر حال آقای روحانی به وعده‌هایی که در سال 1392 به مردم داده بود و مردم هم بر همان اساس رای داده بودند، جامه عمل پوشاند.
طبیعی بود وقتی که مردم شاهد موفقیت‌های دولت تدبیر و امید و تحقق وعده‌های سال 1392 و شرایط مناسب رو به پیشرفت بودند، به ادامه این راه رای دهند و به دنبال تکمیل این پروژه‌ها باشند. از این جهت با توجه به نگاهی که بنده در هنگام انجام مصاحبه با شما به تحولات روز داشتم، پیش‌بینی کردم که آقای روحانی در انتخابات 1396 هم رای بیاورد. بر این اساس عرض بنده را شما در قالب تیتر نخست روزنامه‌تان به چاپ رساندید و ما هم در معرض هجمه‌های فراوان قرارگرفتیم (باخنده)، اما خوشبختانه پیش‌بینی ما درست از آب درآمد و آن تیتر هم به باور من تبدیل به یکی از تیترهای ماندگار در تاریخ مطبوعات ایران شد.
* آقای دکتر! بخشی از وعده‌های آقای روحانی در چهار سال نخست حضور ایشان در پاستور جامه عمل به خود نپوشید . به طوری که در میتینگ‌های تبلیغاتی هم پیرامون آن سخن‌های فراوانی گفته شد. با این تفسیر، از نظر شما چه عاملی بیش از سایرین موجب پیروزی دکتر روحانی در انتخابات شد؟
** من هنگام برشمردن وعده‌های آقای روحانی از گزاره «از جمله» استفاده کردم. به قول ما، در عالم حقوق و طلبگی وقتی از گزاره «از جمله» استفاده می‌کنیم یعنی موارد دیگری هم وجود داشته است.
به هر حال اگر عملکرد آقای دکتر روحانی را در چهار سال گذشته بررسی کنیم و روش‌شناسی او را در نظر بگیریم، درمی‌یابیم که ایشان مسائل پیش روی خود را اولویت بندی می‌کند. معمولا مطالبی که برایش در اولویت است را اهم و مهم می‌کند. برجام خب برگ برنده‌ای بود برای دولت. تاثیر برجام، هم در بعد بین‌المللی و هم در بعد داخلی و همین طور در اقتصاد و معیشت مردم حائز اهمیت بود.
اما در خصوص برخی مطالبات که ممکن است در این دولت محقق نشده باشد، باید بگویم که رئیس‌جمهور دارای یک اختیارات مشخصی است. باید درنظر داشت که نظام جمهوری اسلامی بر پایه اصل تفکیک قوا بنا شده است. درست است که آقای رئیس‌جمهور بعد از مقام معظم رهبری شخص دوم کشور است، اما به هر حال باید اقدامات رئیس‌جمهور را در ساختاری که الان در آن قرار داریم یعنی ساختار قانون اساسی ایران ببینیم.
در قانون اساسی، قوا و نهادها و شخصیت‌ها دارای وظایف و اختیارات مشخصی هستند. روش‌شناسی آقای روحانی هم حاکی از آن است که معمولا حل مسائل را در ساختارشکنی نمی‌بیند. مسائل را در چارچوب ساختار موجود مشاهده و پیگیری می‌کند. آن چیزی که به طور مسلم می‌توانم عرض کنم آن است که قطع به یقین هر صحبتی که آقای روحانی در سال 92 کرد، برایش برنامه‌ای داشته است و هم اکنون هم درجهت تحقق آن می‌کوشد. به هر حال واقعیت‌های موجود در جامعه ایرانی را باید در نظر داشت و ساختار را هم کاملا واقع‌بینانه مشاهده کرد تا بتوانیم به داوری دولت بپردازیم که آقای روحانی در جهت تحقق وعده‌هایش تا چه اندازه موفق بوده است. در انتخابات سال 96 عوامل فراوانی باعث رای آوری جناب روحانی شد.
بخشی از آن رای، برای ادامه و تکمیل گفتمان مطرح شده در سال 92 بود و بخش دیگر به تکمیل پروژه‌هایی که ایشان در دولت اولش شروع کرده، اختصاص داشت. گفتمانی که آقای دکتر روحانی در سال 96 مطرح کرد و وعده‌هایی که در ایام انتخابات در حوزه‌های مختلف داد، همگی دست به دست هم داد و یک انتخابات پرشور و باشکوهی را رقم زد. خداوند متعال هم دل‌های حدود 24 میلیون نفر را به سوی آقای روحانی سوق داد. جای خوشبختی است که پایگاه رای آقای روحانی متشکل از اقشار و گروه‌های مختلف و اقوام و مذاهب گوناگون بوده است. آرای آقای روحانی، از تمام ملت ایران نمایندگی می‌کند. این خود در انسجام ملی و وحدت کلی جامعه معنادار است.
* آقای دکتر! پس از برگزاری انتخابات 96 برخی اصولگرایان آرای مردم را به حلال و حرام تقسیم کردند، نظر شما درباره این قبیل رفتارها چیست؟
** انتخابات در تمام دنیا قاعده‌مند برگزار می‌شود. نامزدها در ایام انتخابات باید به اثبات خود بپردازند، اینکه آرا را به حلال و حرام تقسیم کنیم، نه دارای منطق سیاسی است و نه به مصلحت جامعه ما.
در تمام دنیا پس از پایان انتخابات، رقابت‌ها تبدیل به رفاقت می‌شود و این عرف خیلی زیبایی است که
در سراسر دنیا می‌بینیم که بازنده انتخابات بلافاصله به برنده آن تبریک می‌گوید و اعلام همکاری می‌کند. این در جهت آن است که دیگر به خاطر منافع ملی، رقابت‌ها تبدیل به رفاقت شود تا انتخابات منجر به ایجاد شکاف و گپ‌های اجتماعی نگردد و حتی بخواهد آن طیف‌بندی‌های سیاسی و قطبی‌گری‌ها را که در ایام انتخابات‌ها شکل می‌گیرد، حفظ کند، بلکه باید بعد از انتخابات یکپارچگی و انسجام ایجاد شود تا همگی برای حل و فصل مشکلات کشور تلاش کنند. تقسیم‌بندی آرای مردم به حلال وحرام نادرست است.
وقتی که انتخابات برگزار می‌کنیم یعنی برای مردم حق انتخاب شدن و حق انتخاب کردن را به رسمیت می‌شناسیم. از جهت حقوقی، زمانی که به کسی حق انتخاب کردن می‌دهند یعنی او را بالغ و عاقل فرض می‌کنند که صلاح و مصلحت خود را تشخیص می‌دهد. از منظر حقوقی، برای افراد سفیه که قدرت تشخیص ندارند، سرپرست و قیم تعیین می‌کنند. وقتی به مردم حق انتخاب می‌دهیم، معنا و مفهومش این است که به هر کسی که رای دادند، باید او به رسمیت شناخته شود و باید به انتخاب آنها احترام بگذاریم. بحث حلال و حرام در نظام جمهوری اسلامی و در آموزه‌های دینی معنا و مفهوم دارد. به نوعی اگر با صراحتی که شما انتخاب کردید «توهین» نخوانم، مطمئنا آن را یک کم لطفی و نامهربانی خیلی جدی نسبت به رای مردم می‌دانم.
* آقای دکتر! اکنون در آستانه معرفی کابینه پیشنهادی آقای روحانی هستیم. اگر امکان دارد اطلاعاتی پیرامون این کابینه در اختیار ما بگذارید. کابینه جدید چه سمت و سویی خواهد داشت؟
** در این حد می‌توانم بگویم که آقای روحانی حتما به دنبال یک کابینه کارآمد، خلاق، مبتکر و توانمند است.
دلیلش هم این است که نهایتا مسئول کابینه، ایشان است. این رئیس‌جمهور است که باید پاسخ عملکرد اعضای کابینه‌اش را در برابر مقام معظم رهبری، ملت و مجلس بدهد. خب قطعا رئیس‌جمهور برای چرخش مطلوب چرخ فعالیت‌های کشور و اجرایی شدن برنامه‌هایش بیش از هر کسی در این فکر است که همکارانش را از بهترین‌ها برگزیند. آقای روحانی اکنون در حال بررسی ، ارزیابی و مشورت است. رئیس جمهور نسبت به کسانی که در طول چهار سال گذشته در زمره همکارانش محسوب می‌شوند و در دولت نقش داشتند، ارزیابی‌هایی داشته است. برای همین ارزیابی و تصمیم‌گیری درباره افراد کابینه فعلی برایش راحت‌تر است.
مطمئنا ایشان به افراد دیگری هم در خارج از دولت برای استفاده در کابینه آینده حتما فکر می‌کنند. ارزیابی این افراد پرزحمت‌تر و سخت‌تر از اعضای فعلی دولت است. یکی از ویژگی‌های آقای روحانی این است که کتوم است. به موجب این ویژگی تا الان کسی از مصادیق کابینه یعنی چه کسانی در هیئت دولت ماندگار می‌شوند و چه افرادی هم از ترکیب دولت خارج می‌شوند آگاهی ندارد. این اسامی و لیست‌هایی هم که در فضای مجازی و رسانه‌ها هر روز شاهد انتشار آنها هستیم تنها گمانه‌زنی رسانه‌ای است. بعضی‌ها بی‌هدف و بر اساس حدس و گمان خود اقدام به انتشار این لیست‌ها می‌کنند، اما برخی هم اهداف خاصی از بیان این اسامی دارند.
بنابراین تا این لحظه که ما با هم به گفتگو نشسته‌ایم (دوشنبه 26 تیرماه) نمی‌توانیم بگوییم که در لیست قطعی دولت دوازدهم چه کسانی حضور دارند.
* آقای دکتر نجفی گفته‌اند که 50 درصد کابینه تغییر می‌کند.
** بنده به نظر آقای دکتر نجفی که از دوستان بسیار عزیز من هستند، احترام می‌گذارم. من قائل به درصدگیری نیستم چون واقعا تا این لحظه مشخص نشده است.
* آقای دکتر! شما در کابینه اعتدال‌گرای دولت یازدهم حضور داشته‌اید؛ خودتان فکر می‌کنید این کابینه چه قدر نیازمند تغییر است؟
** اظهارنظر من که معیار نیست. این آقای رئیس‌جمهور است که باید با در نظر گرفتن جمیع جهات به بررسی این کابینه بپردازد. به هر حال در دولت موضوع مسئولیت جمعی است، هم اعضای دولت به صورت انفرادی بررسی می‌شوند و هم در ترکیب کلی کابینه ارزیابی می‌شوند. لذا یکی فاکتور روح مسئولیت پذیری جمعی است و دوم نمره فردی. با در نظر گرفتن این موضوع، شخص رئیس‌جمهور است که باید تصمیم بگیرد.
* اشاره کردید که کابینه دوازدهم فراجناحی خواهد بود. پس از گذشت چهار سال از دولت نخست آقای روحانی بسیاری از تئوریسین‌های کشور بر این باور بوده‌اند که کابینه اعتدالی یا ائتلافی نتوانسته است نتیجه قابل قبولی داشته باشد. نظر شما در این باره چیست؟
** ببینید مشی آقای روحانی اینگونه بوده است که به شکل فراجناحی عمل کند. در دولت فعلی ایشان هم اصلاح‌طلب حضور دارد، هم اصولگرا، هم اعتدال‌گرا و برخی افراد هم بودند که به خاطر موقعیت‌های شغلی قبلی نمی‌توانستند جزو هیچ گروه خاصی قرار بگیرند. بنابراین مشی او چنین است. به نظر من، مهم، کارآمدی است. من اینکه برخی می‌گویند کابینه باید چند سال جوان‌تر شود یا تنها متشکل از افراد یک جناح سیاسی خاص باشد را نمی‌پذیرم.
مثلا در خصوص جوان شدن کابینه باید پرسید که منظورتان از یک «جوان» چیست؟ یک فرد 20 ساله جوان است، 30 ساله، 40 ساله و حتی تا 50 سال هم جوان در نظر گرفته می‌شود؟ ما کسانی را داریم که ممکن است سن‌شان بالای 50 سال باشد و دارای کارآمدی لازم باشند یا از جناح‌های مختلف هم ما می‌توانیم کسانی را در کابینه داشته باشیم که بتوانند در جهت حل مشکلات کشور گام‌های بلندی بردارند و با گفتمان آقای روحانی سازگاری داشته باشند و همچنین در ترکیب دولت بتوانند با پذیرش مسئولیت جمعی، توفیقات قابل توجهی داشته باشند .لذا من فکر می‌کنم بهتر است بیشتر به موضوع کارآمدی توجه کنیم تا اینکه بخواهیم مباحث دیگری را مطرح نماییم.
اصلاح طلب، اصولگرا و اعتدال‌گرا، همه فرزندان امام و رهبری و کشور هستند. مشی ایشان تاکنون استفاده از کلیه سلایق بوده است.
* آقای دکتر! با توجه به حواشی اخیر پیرامون دیدار آقای دکتر عارف با رئیس‌جمهوری، به طور خاص از جانب جناح سیاسی اصلاح‌طلب برای قرارگیری نیروهای این جناح در کابینه سهم خواهی شده است؟ آقای آشنا که پس از دیدار آقای عارف با آقای روحانی از سهم‌خواهی صحبت کرده است.
** ما خوشبختانه در مجلس هم اصلاح طلب داریم هم اعتدال‌گرا و هم اصولگرا. مجلس آینه‌ای است از ترکیب سیاسی جامعه. ما تا الان که با هم صحبت می‌کنیم نمایندگان محترم مجلس از هر سه طیف با من مرتبط هستند. این‌ها درباره شاخص‌های افراد و شرایط عمومی اعضای دولت دارای نقطه نظراتی هستند. گاهی بوده که اظهارات‌شان را در قالب تذکر و نطق مطرح کرده‌اند و گاهی هم در گفتگوهای چندجانبه و غیررسمی با من در میان گذاشته‌اند. من هم مطالب را در یک سطحی در دولت مطرح می‌کنم و بخشی از آن را کتبا به آقای رئیس جمهوری و یا معاون اول منعکس می‌کنم. تا الان از ناحیه هیچ کدام از طیف‌های سیاسی مجلس یعنی اصولگرا، اصلاح طلب و مستقل اصلا مباحث مصداقی و سهم‌خواهی مطرح نشده است.
بنابراین من خودم بر این باورم که اظهارنظرهایی که گروه‌های مختلف سیاسی مطرح می‌کنند را با حسن نیت و عینک دلسوزی ببینیم. نباید اگر کسی تذکری داد یا اظهارنظری کرد بلافاصله او را در مسیر سهم‌خواهی ببریم. به هر حال اکثریت مردم جمهوری اسلامی ایران به آقای روحانی رای داده‌اند و خود ایشان هم اعلام کرده‌اند که هم رئیس‌جمهور کسانی است که به او رای داده‌اند و هم رئیس‌جمهور آنهایی است که به او رای نداده‌اند. ایشان رئیس‌جمهور کل مردم ایران هستند، بنابراین باید اجازه دهیم آن‌گونه که خودش حس می‌کند که کابینه کارآمدی خواهد داشت، به آن طریق اعضای کابینه‌اش را بچیند.
* آقای دکتر! برخی از اعضای فراکسیون امید بر این باورند که تعامل دولت با این فراکسیون که رویکردی اصلاح طلبانه و کاملا همسو با دولت دارد، قابل قبول نیست، پاسخ‌تان به آن چیست؟
** رئیس فراکسیون امید برادر بسیار دوست داشتنی من است که شخصیتی محبوب و قابل احترام برای همه نظام و خود آقای رئیس جمهور محسوب می‌شود. به مناسبت‌های مختلف، فراکسیون امید ملاقات‌هایی با آقای روحانی داشته‌اند. برخی از این ملاقات‌ها هم که رسانه‌ای شده است. هر آنچه که آقای عارف تاکنون به من فرموده‌اند، به آقای رئیس‌جمهور منتقل کرده‌ام؛ حقا و انصافا فراکسیون امید هم در مجلس به ما کمک می‌کند و برای حمایت از دولت اهتمام می‌ورزد . بنابراین از همین جا از فراکسیون امید تشکر می‌کنیم. دوستان به دنبال این هستند که وقت ملاقات‌ها با رئیس‌جمهور نزدیک به هم باشد. اما باید در نظر داشت که با توجه به گستردگی مسائل و مشکلات کشور، وقت و برنامه‌های دکتر روحانی بسیار فشرده است؛ با این حال تلاش می‌کنیم که در دولت دوازدهم وقت‌های ملاقات‌ها نزدیک‌تر باشد. تاکنون هم ملاقات‌های متعددی میان آقای رئیس‌جمهور و اعضای هیئت رئیسه و همین‌طور رئیس این فراکسیون انجام شده است.
* گفته می‌شود که برخی نمایندگان مجلس برای دادن رای اعتماد به وزرای پیشنهادی شرط و شروطی گذاشته‌اند. مثلا اینکه به وزیر مسن رای نمی‌دهیم. آیا چنین چیزی صحت دارد؟
** خیر. تا به حال شرط و شروط خاصی را به اطلاع بنده نرسانده‌اند. این را هم عرض کنم که قانون آیین‌نامه داخلی مجلس می‌گوید وقتی رئیس‌جمهور به معرفی وزرایش می‌پردازد، برنامه‌های دولت خود را هم ارائه می‌کند. طبیعتا در روزی که آقای رئیس‌جمهور برنامه دولت دوازدهم را همراه لیست وزرا به مجلس معرفی می‌کند، از مبانی و منطق انتخاب‌ها و برنامه‌هایش حتما دفاع می‌نماید.
* در خصوص حضور زنان در کابینه در سطح وزرا، خانم مولاوردی معاون امور زنان و خانواده رئیس‌جمهوری در حال پیگیری این موضوع است اما خانم سهیلا جلودارزاده نماینده مردم تهران این حضور را منتفی دانسته است. آیا شاهد حضور زنان در قامت وزرای دولت دوازدهم در کابینه خواهیم بود؟
** آقای روحانی به توانمندی مدیریت خانم‌ها شدیدا معتقد است .در دولت یازدهم هم دیدید که سه خانم در سطح معاونت رئیس‌جمهوری داشتیم.
همچنین چند خانم معاون وزیر، معاون استاندار، فرماندار، بخشدار و همین‌طور برای اولین بار در تاریخ جمهوری اسلامی، یک خانم سفیر نیز داشتیم. لذا خود آقای روحانی هم بارها اعلام کرده‌اند که خانم‌ها نیمی از جمعیت ایران هستند و باید در عرصه اجتماع به شکلی فعال حضور داشته باشند. منتها اینکه در دولت دوازدهم خانم‌ها در چه سمتی منصوب شوند، تا الان معلوم نشده اما بهتر است به پیگیری‌های خانم مولاوردی ایمان داشته باشید و رایزنی‌هایش را جدی بگیرید.
* گفته می‌شود که برخی از وزرای مطرح و مقبول دولت مثل آقایان ظریف، زنگنه و قاضی‌زاده هاشمی برای حضور در دولت بعدی مردد هستند .این موضوع را تایید می‌فرمایید؟
** من پیشنهاد می‌کنم از خودشان سوال کنید (باخنده)
* می‌گویند شما رابط میان دکتر لاریجانی و دکتر روحانی هستید...
** بنده معاون امور مجلس رئیس‌جمهور هستم، با وظایف و اختیارات مشخص.
* به عنوان سوال پایانی، آیا می‌توانید به جامعه حامیان و رای دهندگان آقای روحانی اطمینان خاطر دهید که کابینه دوازدهم آن چنان قدرتمند است که موجب یاس آنان نمی‌شود؟
** پاسخ به این سوال شما را می‌توانم اینگونه بدهم که به نظر بنده، آقای روحانی تلاش خواهد کرد کابینه‌ای را معرفی کند که بتواند وعده‌ها و برنامه‌هایش را اجرایی نماید.
http://aftabeyazd.ir/?newsid=78500
ش.د9601356