(روزنامه جوان – 1396/06/13 – شماره 5180– صفحه 15)
استفان دي‌ميستورا، فرستاده سازمان ملل به سوريه روز جمعه در گفت‌وگو با راديو بي‌بي‌سي گفته بود: «به نظر من آنچه ما امروز مشاهده مي‌كنيم سرآغاز پايان جنگ در سوريه است.» به گفته دي‌ميستورا، احتمالاً دولت سوريه و روس‌ها هر لحظه ممكن است سوريه را از دست تروريست‌ها رها سازند؛ سناريويي كه به گفته او، ممكن است اواخر ماه جاري (سپتامبر) يا اوايل اكتبر اتفاق بيفتد. مولود چاوش اوغلو وزير خارجه تركيه هم ديروز در جملاتي هر چند متفاوت، همان سخنان دي‌ميستورا را تكرار كرد و از بهبود وضعيت در سوريه سخن گفت. چاوش اوغلو گفته: «وضعيتي كه در سال جاري در سوريه شاهد آن هستيم نسبت به سال گذشته بهتر شده» وي گفت، كشورش جهت دستيابي به آتش‌بس و نيز دستيابي به راه‌حلي سياسي كه به بحران سوريه خاتمه بخشد، تلاش مي‌كند.
تحولات ميداني
نيروهاي نخبه ارتش سوريه (تايگر فورس) ديروز در ادامه پيشروي‌‌ها در نبرد با تروريسم خود را به 18 كيلومتري شهر ديرالزور رساندند و با آزادسازي ارتفاعات «البشري» موفق شدند مناطق بياباني و ارتفاعات بيشتري را از اشغال تروريست‌هاي داعش آزاد كنند. با سرعت گرفتن پيشروي ارتش سوريه به سمت ديرالزور، منابع نظامي پيش‌بيني كرده‌اند شكست محاصره شهر ديرالزور كه پيش از اين براي ماه اكتبر پيش‌بيني شده بود بسيار زودتر محقق شود. موازي با پيشرفت ارتش سوريه، ژنرال «استفن تاونسند» فرمانده نيروهاي امريكايي در ائتلاف موسوم به ضدداعش نيز اعلام كرد واشنگتن قصد دارد مجدداً براي شبه‌نظاميان كرد در شمال سوريه سلاح بيشتري ارسال كند؛ اتفاقي كه نشان مي‌دهد امريكايي‌ها تلاش خود براي كنترل رقه را از طريق كردها تشديد كرده‌اند.
به نوشته وبگاه روزنامه «ديلي صباح» وي تأكيد كرد: بر اساس تجربياتي كه يگان‌هاي مدافع خلق (ي.پ.گ) از نبردهاي «منبج»، «طبقه» و «رقه» كسب كرده‌اند و به‌‌رغم در اختيار نداشتن سلاح‌هاي سنگين مانند تانك و جنگنده اما نيروهاي مناسبي براي نبرد با داعش در مراحل پاياني هستند. همزمان وزارت دفاع روسيه گفت، يكي از مراكز مهم تجمع تروريست‌هاي داعش در منطقه عاكربات در استان حماء در سوريه را هدف گرفته و دهها تروريست و ادوات آنها را نابود كرده است. به گفته روس‌ها، با كمك واحد پنجم زرهي ارتش سوريه و همچنين يگان مخابرات و جاسوسي اين كشور توانسته اين شهر را آزاد كند.
نگاه تحليلگران
تحت چنين شرايطي، تحليلگران نيز از نزديك شدن به پايان داعش در سوريه سخن مي‌گويند. بر اساس گزارش لس‌آنجلس تايمز، رابرت فورد سفير سابق امريكا در دمشق كه شاهد روزهاي ابتدايي اعتراضات بوده مي‌گويد: «دولت بشار اسد به لحاظ نظامي در جنگ پيروز شده است. من نمي‌توانم چشم‌اندازي را متصور باشم كه در آن اپوزيسيون سوريه بتواند او را وادار كند در مذاكره صلح امتيازهاي چشمگيري بدهد.» لس‌آنجلس‌تايمز نوشته كه اپوزيسيون سوريه پشتيباني حاميان بين‌المللي از اراده سياسي براي عزل اسد را از دست رفته مي‌داند چراكه هر كدام از آن كشورها اولويت‌هاي استراتژيك خودشان را در سوريه دنبال مي‌كنند. عبدالباري عطوان تحليلگر عرب نيز در تحليلي با اشاره به اظهارات دي ميستورا درباره نزديك بودن شكست داعش در سوريه، سخنان او را «براساس اطلاعات دقيق» خوانده كه به گفته او نشان مي‌دهد بحران سوريه شاهد تحولات گسترده‌اي است كه مخالفان اين كشور بايد آن را بپذيرند و خود را با آن تطابق دهند.
عطوان مي‌گويد: «تأكيد فرستاده بين‌المللي بر نزديك بودن پايان جنگ جاي هيچ ترديدي باقي نمي‌گذارد. در حال حاضر فقط سه منطقه ديرالزور، رقه و ادلب خارج از سيطره دولت سوريه و متحدانش يعني روسيه و حزب‌الله قرار دارد.» عطوان هرچند آزادسازي ديرالزور و رقه را در آينده نزديك آسان مي‌بيند ولي در مورد اينكه چه سناريويي به آزادسازي ادلب منجر خواهد شد، هشدار مي‌دهد. عطوان مي‌گويد: «مسئله آزادسازي استان ادلب طول خواهد كشيد، به همين منظور مذاكراتي براي پرهيز از وقوع كشتار در اين شهر از طريق تركيه در جريان است كه پيشنهاد خود انحلال جبهه النصره و سپردن شهر به يك مديريت شهري را ارائه كرده است. او مي‌گويد: «بعيد نيست اين راه‌حل در روزهاي آينده مورد قبول قرار گيرد زيرا جايگزين ديگر آن، فقط كشتار و خونريزي خواهد بود.» عطوان نوشت: راه‌حل سياسي كه دي ميستورا درباره نبود آن هشدار داد از جمله درباره برقراري ثبات و تشكيل حكومتي فراگير در سوريه و برگزاري انتخابات عمومي امري مهم است و موجب بسته شدن كامل پرونده جنگ مي‌شود.»
ش.د9602371