تاریخ انتشار : ۰۳ آبان ۱۳۹۶ - ۱۰:۳۳  ، 
شناسه خبر : ۳۰۵۶۵۲
اسحاق جهانگيري بازداشت برادرش را تأييد كرد

(روزنامه آسمان آبي ـ 1396/07/15 ـ شماره 80 ـ صفحه 8)

آن‌چه براساس ساختار اجتماعی و سیاسی در ایران از طرف افکارعمومی مورد توجه قرار می‌گیرد، ارتباطات سیاسیون با یکدیگر است. مناصب خانوادگی و فامیلی که گاهی به‌دلیل جذابیت مورد توجه قرار می‌گیرند و گاهی حساسیت‌ها صرفا به‌دلیل بهره‌گیری از این مناصب است. تقبیح افکارعمومی شاید بیش از هر چیز و به‌ویژه این سال‌ها و با پیشرفت تکنولوژی نسبت به آن، نردبانی است که گاهی نزدیکان سیاسیون برای بالا رفتن از پله‌های «قدرت» و «ثروت» از آن بهره‌مند می‌شوند. نمونه بارز آن هم مورد توجه قرار گرفتن «ژن خوب» و رصد شخصیت‌های سیاسی و افراد نزدیک به آن‌هاست که در ماه‌های اخیر مورد شمارش قرار می‌گیرد، اما این اتفاق در فروغ سیاسی ایران ید طولایی دارد. برادران و افراد نزدیکی که به دلیل صاحب‌منصب بودن یک شخصیت سیاسی به قدرت رسیده‌اند و به فامیل‌های سیاسی تبدیل شده‌اند یا «برادران و پسران، قدرت و سیاست» نام گرفته‌اند. محمد، محسن و مهدی در کنار اکبر هاشمی‌رفسنجانی، داوود علیه محمود احمدی‌نژاد، احمد برادر علی‌اکبرناطق نوری، اسدالله بعد از حبیب‌الله عسگراولادی، امیدوار در کنار محسن رضایی‌میرقائد، کامران و فرهاد به‌واسطه خسرو دانشجو و... همگی برادران درحاشیه قدرت را می‌سازند. اما جذابیت برادر، فرزند، داماد و فامیل نزدیک بودن زمانی مورد تقبیح افکارعمومی قرار می‌گیرد که با رانت و ویژه‌خواری پیوند می‌خورد. علاوه بر نمونه‌هایی که در ماه‌های اخیر مورد توجه افکارعمومی قرار گرفته‌اند، یکی از موضوعاتی که احمدی‌نژاد در مناظره‌های انتخابات ریاست‌جمهوری سال ۸۸ مطرح کرد درباره فعالیت‌های اقتصادی خانواده ناطق‌نوری و هاشمی‌‌رفسنجانی بود. در کنار این‌ها نام همسر معصومه ابتکار، معاون زنان و خانواده رئیس‌جمهوری، نعمت‌زاده، وزیر صنعت سابق، پسر عباس آخوندی، پسر علی ربیعی، دختر فخرالدین دانش‌آشتیانی، وزیر آموزش و پرورش سابق، پسر محمدباقر قالیباف، شهردار سابق تهران، پسر محمدعلی رامین، معاون مطبوعاتی دولت دهم و... در فضای مجازی دست به دست می‌شود و مورد توجه افکارعمومی قرار دارند.

خبر پیش از این‌که از طرف مقامات قضایی تأیید شود به‌وسیله معاون‌اول رئیس‌جمهوری به‌عنوان نخستین مقام دولت تأیید شد. اسحاق جهانگیری در پیامی اینستاگرامی، شایعه خبر دستگیری برادر خود «مهدی» را تأیید کرد. او با بیان موضوع که اطلاع دقیقی از دلیل، چگونگی دستگیری، اتهام، ضابط و شاکی برادرش ندارد، تأکید کرد که او «مهدی جهانگیری» هیچ‌گونه مسئولیت و فعالیت دولتی ندارد؛ البته معاون‌اول رئیس‌جمهوری در ادامه افزود که این اتفاق قابل پیش‌بینی بوده و برای حل آن باید صبر کرد.

جهانگیری همچنین تأکید کرد: «امیدوارم سوءاستفاده سیاسی نباشد و عدالت، مبارزه با فساد و حاکمیت قانون برای همه یکسان اجرا شود.» خبر بازداشت مهدی جهانگیری از اوایل صبح دیروز و ابتدا به‌صورت تأیید نشده روی سایت خبری «تابناک» نزدیک به محسن رضایی، دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام قرار گرفت؛ دست به دست شد و اواسط روز، نخستین واکنش رسمی نسبت به این خبر، واکنش برادر او بود.

کارنامه فعالیت‌های برادر معاون‌اول

مهدی جهانگیری، بنیانگذار و مؤسس بانک گردشگری بوده و تا پیش از بازداشت هم رئیس گروه مالی گردشگری و نایب‌رئیس اتاق بازرگانی تهران بود؛ همچنین در آیین بزرگداشت روز جهانی جهانگردی که با حضور حسن روحانی، رئیس‌جمهوری، مسعود سلطانی‌فر، رئیس سازمان میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری و جمعی از مدیران و فعالان صنعت گردشگری کشور برگزار شد؛ از او در جایگاه رئیس گروه مالی گردشگری و به‌عنوان کارآفرین برتر این صنعت تقدیر شد و رئیس‌جمهوری به او تندیس شایستگی اهدا کرد.

مهدی به استناد صحبت‌های برادرش مسئولیت دولتی ندارد، اما گفته می‌شود که عضو هیئت‌رئیسه چند شرکت خصوصی و نیمه خصوصی است. سایت «تابناک» که برای نخستین‌بار خبر بازداشت جهانگیری را داده، درباره فعالیت‌های او آورده است: «رئیس هیئت‌مدیره مجتمع فولاد صنعت بناب، عضو هیئت‌رئیسه فدراسیون هندبال، رئیس هیئت‌مدیره شرکت نگین گردشگری، رئیس هیئت‌مدیره شرکت هدلینگ صنایع و معادن ماهان و... سوابق همکاری طولانی با طیف مشایی در دولت احمدی‌نژاد و همچنین با دولت کنونی داشته است.»

بالا گرفتن شایعات با نامزدی برادر بزرگتر

با حتمی‌شدن نامزدی اسحاق جهانگیری برای ریاست‌‌جمهوری دوازدهم از طرف جریان اصلاحات، شایعات و حرف‌وگفت‌ها درباره برادر او بالا گرفت. در همان زمان، علیرضا زاکانی، نماینده تهران در مجلس نهم، مهدی جهانگیری را «صاحب بانک گردشگری» خوانده و گفته بود که او عضو هیئت‌مدیره شرکت بازرگانی پتروشیمی (PCC) است. جهانگیری هم در پاسخ به ادعاهایی که مطرح شده بود در نامه‌ای خطاب به او نوشت که گروه مالی گردشگری و شرکت‌های عضو، از ابتدای شکل‌گیری و مشارکت در فعالیت‌های اقتصادی «متعلق و وابسته به هیچ نهاد، شخص و مجموعه دولتی، شبه‌دولتی و جریان خاص» نبوده و «کاملا خصوصی» است. او همچنین تأکید کرده بود که هیچگاه عضو هیئت‌مدیره شرکت بازرگانی پتروشیمی نبوده است.

پس از آن محمدباقر قالیباف، نامزد انتخابات ریاست‌جمهوری هم در سومین مناظره انتخابات ریاست‌جمهوری، در واکنش به صحبت‌های اسحاق جهانگیری، تلویحا اشاره‌ای به برادرش و فعالیت‌های اقتصادی او کرد و او را به ‌مشارکت در فساد بانکی متهم کرد. حالا بعد از گذشت حدود دو ماه از استقرار دولت بازداشت شده است؛ البته اتهام او همان‌طور که برادرش تأکید کرده، هنوز مشخص نیست و حتی در میان شایعات و صحبت‌های فضای مجازی هم اتهام دقیقی مطرح نشده؛ تنها نکته‌ای که به آن اشاره می‌شود فعالیت‌های او در عرصه اقتصادی است که از طرف افکارعمومی نزدیک به جریان اصول‌گرایی دست به دست می‌شود.

حسین فریدون، مورد مشابه

بازداشت برادر معاون‌اول رئیس‌جمهوری تنها دستگیری پرسروصدای چند ماه گذشته نیست. اواسط تیرماه و در آستانه رأی اعتماد به وزرای دولت دوازدهم هم بازداشت برادر رئیس‌جمهوری جنجال‌آفرین شد. خبر دستگیری فریدون را محسنی‌اژه‌ای، سخنگوی قوه‌قضاییه اعلام و تأکید کرد که او به دلیل ناتوانی در تأمین وثیقه‌ای که برایش در نظر گرفته شده، بازداشت شده است. فریدون نه‌تنها از نظر خونی که از نظر کاری هم رابطه نزدیکی با حسن روحانی دارد؛ چنان‌که در جریان مذاکرات هسته‌ای هم او نزدیک‌ترین فرد به رئیس‌جمهوری بود و گفته می‌شد به دلیل تسلط به زبان «سرخه‌ای» و برای محرمانه‌ماندن اطلاعات، او شخصا رابط مذاکرات و روحانی بود و او را دست راست و چشم و گوش روحانی می‌نامند. درباره فریدون هم اتهام مشخصی بیان نشد و تنها عنوان «اتهامات مالی» درباره او به‌کار برده شد.

پس از مدتی هم او با تأمین قرار وثیقه‌ای که گفته می‌شود برخی از وزرا تأمین کردند، آزاد شد و پرونده‌اش در جریان است. این دو بازداشت شاید در نوع خود مثال‌زدنی و بدون مشابه باشند. تا به‌حال سابقه چنین بازداشت‌هایی و افرادی چنین نزدیک به نفر اول و دوم دستگاه اجرایی و قوه مجریه وجود نداشته است؛ به همین دلیل شاید در برخی محافل، این مباحث را به مشکلات در سطوح بالاتر مربوط می‌دانند و در مزاح‌های فضای مجازی، افکارعمومی آن را به دعواهای خانوادگی و روش و مشی رئیس‌جمهوری و دولت او ارتباط می‌دهند.

شاید بی‌سابقه‌بودن این بازداشت‌ها به این دلیل مطرح می‌شود که در دوره‌های گذشته با این‌که افراد نزدیک به رؤسای‌جمهوری مورد اتهام قرار داشتند، تا زمانی‌که رئیس‌جمهوری در منصب خود حضور داشت، بازداشتی صورت نگرفت. بارزترین نمونه آن افراد نزدیک به محمود احمدی‌نژاد بودند؛ بارها به‌ویژه در دولت دهم فعالیت افرادی مانند اسفندیار رحیم‌مشایی، محمدرضا رحیمی و حمید بقایی مورد پرسش قرار می‌گرفت. در چهار سال دوم ریاست‌جمهوری احمدی‌نژاد هم به کرات فعالیت‌های اقتصادی افراد نزدیک به او و دولتش مورد پرسش افکارعمومی قرار گرفت. با این همه افکارعمومی در برابر برخوردها در دولت یازدهم و دوازدهم و تأکید دولت به مبارزه با فساد روی خوش نشان داده و از آن استقبال می‌کند و این بازداشت‌ها هم در صورت اثبات، از واکنش‌های مشابه مستثنی نیست.

https://asemandaily.ir/post/3837

ش.د9602536