(روزنامه جوان – 1396/11/09– شماره 5298– صفحه 5)
رفتارهاي غرب در قبال برجام و همچنين اخباري كه اين روزها از سمت اروپا و امريكا منتشر ميشود، نشان ميدهد سرانجام بازي برجام به فناوري دفاعي و موشكي ايران رسيده و اروپاييها پروژه خود را در اين خصوص آغاز كردهاند.
چندي پيش بود كه دونالد ترامپ، رئيسجمهور امريكا تعليق تحريمهاي هستهاي عليه كشورمان را امضا كرد اما چهار شرط مهم براي امضاي مجدد اين تعليقها در نظر گرفت. اين اتفاق در حالي است كه سه شرط از چهار شرط درنظر گرفته شده براي عدم خروج امريكا از برجام طي چهار ماه آينده، در ارتباط مستقيم با موضوعات دفاعي كشورمان است؛ جايي كه ترامپ خواستار بازرسي از اماكن نظامي ايران ميشود و سپس با پيوند زدن برنامه دفاع موشكي با پرونده هستهاي اينگونه عنوان ميكند كه ايران بايد اثبات كند به دنبال تسليحات هستهاي نيست و در صورت ساخت و آزمايش موشك، با تحريم روبهرو شود.
حالا پس از اين شروط، ركس تيلرسون، وزير خارجه ايالات متحده، ميگويد گروههاي كاري مشترك اتحاديه اروپا و امريكا براي اصلاح آنچه ايرادهاي برنامه جامع اقدام مشترك (برجام) خوانده است، آغاز به كار كردهاند؛ گفتهاي كه نشان ميدهد اروپاييها به رغم منافع اقتصادي بيشماري كه از برجام به دست آوردهاند، با امريكاييها در خصوص متوقف كردن توانمنديهاي دفاعي كشورمان همراه شدهاند.
ايران مذاكرات موشكي را پذيرفته است!
اما اين كارگروه در حالي شكل گرفته كه نگاهي به موجسازي رسانههاي غربي طي چندماه گذشته، اين روند را به اثبات ميرساند كه اگرچه در ظاهر اروپاييها به واسطه منافع اقتصادي خود در موضوع برجام حساب خود را از امريكا جدا كرده بودند، اما در باطن پيگير خواستههاي طرف امريكايي از ايران بودند.
به عنوان نمونه، روزنامه انگليسي فايننشال تايمز اواخر دي ماه مدعي شد كه ايران در جريان مذاكرات بروكسل در تاريخ ۱۱ ژانويه ۲۰۱۷ قبول كرده است پيرامون «برنامه موشكي» و «مسائل منطقهاي» وارد «گفتوگويي فشرده و جدي» شود؛ گفتههايي كه اگرچه از سوي بهرام قاسمي سخنگوي وزارت امور خارجه بلافاصله تكذيب و به صراحت عنوان شد كه «موضع جمهوري اسلامي ايران بدون توجه به جوسازيها، تهديدات، مواضع و ديدگاههاي ايالات متحده امريكا و ديگران، هيچ تغييري نكرده و همچنان كه بارها اعلام شده است برنامه موشكي ايران كاملاً جنبه دفاعي و بازدارندگي داشته است و عليه هيچ كشوري نيست و طرح ادعاهاي واهي و بيپايه و اساس، تغييري در اين موضع اصولي و اساسي كشور ايجاد نخواهد كرد»، اما اين واقعيت به اثبات رسيد كه اروپاييها موضوع گفتوگو در خصوص برنامه دفاعي كشورمان را مطرح كردهاند.
اشپيگل؛ ايران به واسطه مسائل موشكي و منطقهاي تحريم ميشود! اما چند روز پس از ادعاي روزنامه انگليسي فايننشال تايمز، اين بار يك نشريه آلماني ادعايي را درباره مباحث موشكي مرتبط با ايران مطرح كرد اشپيگل هفتهنامه متنفذ آلماني ۲۰ ژانويه (۳۰ دي) گزارش داد كه آلمان در حال مذاكره با ديگر كشورهاي اروپايي براي اعمال تحريمهاي جديد عليه ايران به سبب اقدامات موشكي اين كشور است.
اشپيگل به نقل از محافل ديپلماتيك مستقر در اتحاديه اروپا فاش كرد كه تروئيكاي اروپايي يعني آلمان، فرانسه و انگليس براي متقاعد كردن ترامپ به ماندن در برجام و همچنين فشار به ايران جهت تحديد اقدامات موشكي و منطقهاياش، بسته تحريمي جديدي را عليه تهران تدارك ديدهاند.
رويترز؛ تدارك برجام موشكي و منطقهاي
هجوم رسانهاي اروپاييها براي اعلام در خطر بودن حيات برجام و گره زدن اين موضوع به برنامه دفاعي- موشكي ايران به همين جا ختم نشد و خبرگزاري انگليسي رويترز هم به ميدان آمد و طي گزارشي در ۲۱ ژانويه (اول بهمن) مدعي شد كه «تروئيكاي اروپايي قصد دارند در قالب مقولهاي جداگانه و مجزا از مسائل هستهاي، با ايران پيرامون موضوعات موشكي مذاكره كنند.»
رويترز به نقل از يك ديپلمات اروپايي مدعي شده بود كه «راهبرد جديد اروپا در قبال ايران احتمالاً دربرگيرنده تهديد ايران به تحريمهاي هدفمند اقتصادي در صورت خودداري اين كشور از تحديد برنامه موشكياش خواهد بود.»
فيگارو؛ اروپا با ايران مذاكره موشكي كرده است
نشريه فرانسوي «لوفيگارو» نيز در همان روز ۲۱ژانويه (اول بهمن) به نقل از «ژان ايو لودريان» وزير خارجه فرانسه مدعي شد كه «اروپا با ايران در خصوص مسئله موشكهاي بالستيك و مسائل منطقهاي مذاكراتي داشتهاست!»
حال مرور تمام اين خبرسازيهاي كذب محافل رسانهاي اروپايي پيرامون مباحث موشكي ايران و پذيرش مذاكرات موشكي و منطقهاي از جانب ايران، ميتواند اثبات كننده همراهي اروپا و امريكا در خصوص اعمال فشار به ايران براي توقف برنامه دفاعي خود است.
برجام و توانمندي دفاعي از هم جداست
اما اين برنامهريزي غربيها عليه برجام و پيوند دادن آن با موضوع تواناييهاي دفاعي كشورمان در حالي است كه جمهوري اسلامي ايران از همان روز نخستي كه پذيرفت چالشها بر سر برنامه صلحآميز هستهاي را پشت ميز مذاكره با غرب حل و فصل كند، رسماً اعلام كرد اين گفتوگوها تنها در حوزه هستهاي است و قرار نيست مذاكراتي در خصوص توانمنديهاي دفاعي خود انجام دهد. در همين حال غربيها در جريان مذاكرات با جمهوري اسلامي در خصوص برنامه صلحآميز هستهاي كشورمان، تلاش زيادي براي محدود كردن توان دفاعي كشورمان كردند و در اين حوزه تمركز بيسابقهاي روي موضوع موشكهاي بالستيك كشورمان انجام دادند.
آنها ميكوشيدند كه با پيوندزدن پرونده هستهاي به برنامه موشكي، اين دو را در يك چارچوب قرار دهند و بتوانند با ايجاد فشار در يك مسير هر دو برنامه را متوقف كنند. اگرچه ديپلماتهاي ارشد ايران در طول اين مذاكرات حاضر به گفتوگو در خصوص برنامه موشكي كشورمان نشدند و در اين خصوص هيچ توافقي ميان ايران و غرب صورت نگرفت، اما در بخشي از قطعنامه ۲۲۳۱ كه پس از برجام به تصويب اين شورا رسيد و از آن به عنوان ضمانت اجرايي توافق برجام ياد ميشود، در خصوص محدود كردن توان موشكي كشورمان تأكيدات مهمي صورت گرفت.
اين در حالي بود كه بلافاصله پس از صدور اين قطعنامه در شوراي امنيت، وزارت خارجه طي بيانيهاي ضمن نپذيرفتن تأكيدات اين قطعنامه در خصوص محدود كردن توانمندي دفاعي كشورمان عنوان كرد كه «ايران تدابير لازم براي تقويت توانمنديهاي دفاعي خود به منظور حراست از حاكميت، استقلال و تماميت ارضي خود در مقابل هر گونه تجاوز و همچنين مقابله با تهديد تروريسم در منطقه را ادامه خواهد داد.» علاوه بر اين مقامات مختلف كشورمان نيز بارها تأكيد كردند كه برجام هيچ ارتباطي به حوزه دفاعي كشورمان ندارد.
راهبرد ايراني
اما در اين بين سؤال مهم اينجاست كه جمهوري اسلامي ايران در خصوص اين روند چه راهبردي را ميتواند دنبال كند. در پاسخ به اين سؤال بايد گفت كه جمهوري اسلامي ايران در كنار داشتن طرحهايي براي پاسخ به نقض برجام از سوي غرب به بهانه فعاليتهاي موشكي، بايد برنامههاي مدوني نيز در حوزههاي فشارهاي غيرهستهاي تدوين كند تا از اين طريق راه را بر فشارهاي غيرهستهاي ببندد. علاوه بر اين، داشتن برگهاي برنده در حوزه اقتصادي كه بتواند غرب را از رسيدن به سودهاي مالي در داخل كشور محروم كند نيز ميتواند اهرم فشاري مؤثر عليه آنان در پيشگيري از فشارهاي غيرهستهاي باشد.
همچنين تلاش براي ايجاد اجماع جهاني از طريق نهادهاي مستقل بينالمللي همچون كشورهاي عدم تعهد و سازمان كنفرانس اسلامي به نفع كشورمان و عليه كشورهاي غربي هم در اين حوزه بياثر نخواهد بود.
ش.د9604869