(روزنامه شرق ـ 1396/11/24 ـ شماره 3085 ـ صفحه 15)
از آرکیو تا سیمرغ
آذر ١٣٩٠ بود که جانور قندهار در ایران به دام افتاد؛ یک فروند پهپاد پیشرفته RQ-١٧٠ آمریکایی بر فراز آسمان ایران بود که از سوی نیروی هوافضای سپاه پاسداران شناسایی و به زمین نشانده شد. مقامات آمریکایی پس از انتشار این خبر، ابتدا آن را تکذیب کردند اما پس از این تکذیب‌ها بود که نیروی هوایی آمریکا از گم‌شدن یک فروند پرنده بی‌سرنشین خود از اسکادران پهپادهای RQ-١٧٠ خبر داد و اعلام کرد که این پهپاد دچار نقص فنی در سیستم موقعیت‌یابی خود شده و در جایی سقوط کرده است اما نیروی هوایی قادر به یافتن آن نیست. پس از انتشار تصاویر و فیلم این پهپاد و با اثبات آمریکایی‌بودن آن، باراک اوباما، رئیس‌جمهوری وقت آمریکا، رسما اعلام کرد که از ایران خواسته که آن را به آمریکا بازگرداند، اما مقامات ایران در پاسخ به این درخواست گفتند که این پهپاد پس‌دادنی نیست. حدود یک سال بعد، فرمانده نیروی هوافضای سپاه گفت که «تمام اطلاعات آرکیو ١٧٠ رمزگشایی شد». سردار حاجی‌زاده در تشریح ویژگی‌های این پهپاد گفته بود: «موتور این پهپاد، با محیط اختلاف دما ایجاد نمی‌کند و به همین دلیل با حسگر حرارتی قابل ردگیری نیست. صدای موتور از مسافتی خاص به بعد، قابل شنیدن نیست و ابر سفید نیز به جا نمی‌گذارد. همچنین رنگ پهپاد به‌گونه‌ای است که از فاصله‌ای خاص به بعد رؤیت‌پذیر نیست». ٢١ اردیبهشت ٩٣، مقام معظم رهبری از نمایشگاه دستاوردهای نیروی هوافضای سپاه بازدید کردند و در جریان این دیدار نمونه ایرانی این پهپاد رونمایی شد. پس از رونمایی از این پهپاد، سپاه در فراخوانی از مردم خواست که یک نام برای این پهپاد پیشنهاد بدهند که نهایتا نام نسخه ایرانی آرکیو ١٧٠، «سیمرغ» انتخاب شد. بااین‌حال، سخنگوی وزارت خارجه ایران با رد ادعای اسرائیل گفت که «ادعای پرواز پهپاد ایرانی و نیز دخالت ایران در سرنگونی جنگنده متجاوز صهیونیستی مضحک‌تر از آن است که به آن پرداخته شود، چراکه جمهوری اسلامی ایران اساسا حضوری مستشاری در سوریه آن‌هم به درخواست دولت مشروع و قانونی آن کشور دارد».
جدال در آسمان
صبح روز شنبه، یک فروند جنگنده «اف-۱۶» اسرائیل پس از بمباران موقعیت‌هایی در خاک سوریه، بر فراز منطقه الجلیل در نزدیکی جولان‌شرقی، هدف پدافند ضدهوایی سوریه قرار گرفت و سرنگون شد. «تل‌آویو» ادعا کرده یک پهپاد ایرانی را که ساعت ٤:٣٠ صبح از خاک سوریه بلند شده و وارد حریم هوایی جولان اشغالی شده بود، به کمک هلیکوپتر «آپاچی» اسرائیلی رهگیری کرده است. به گزارش خبرگزاری «فارس»، به‌نقل از خبرگزاری رسمی سوریه (سانا)، ساعاتی پس از خبر سقوط جنگنده اف-١٦ اسرائیلی، پدافند هوایی ارتش (سوریه) با تجاوزهای جدید دشمن اسرائیلی در «ریف» دمشق مقابله کرد. همچنین ارتش رژیم صهیونیستی مدعی شده که پهپاد ایرانی را در ارتفاعات جولان مورد هدف قرار داده و سرنگون کرده‌اند. به گزارش «ایلنا» به‌نقل از «المیادین»، رسانه‌های اسرائیلی سقوط یک فروند جنگنده اف-۱۶ این رژیم بر فراز منطقه «الجلیل» را تأیید کردند.
حالا سخنگوی ارتش اسرائیل گفته که آنها از مسیر پروازی این پهپاد متوجه شدند که یک مأموریت ویژه داشته است اما جزئیات بیشتری در‌این‌باره ارائه ندادند. او در ادامه اذعان کرد که این اولین‌باری است از زمان آغاز جنگ داخلی سوریه، یک هواپیمای بدون سرنشین ایرانی وارد حریم هوایی اسرائیل می‌شود.
اما یک منبع نظامی در سوریه گفته بود که تصمیم برای سرنگونی جنگنده اسرائیل پیش‌تر در جریان رایزنی‌ها با محور مقاومت در سال ۲۰۱۶ اتخاذ شده بود. یک نظامی سوری به سایت خبری «النشره» گفته است: «سرنگون‌سازی جنگنده‌های اسرائیلی از سوی سامانه‌های دفاع هوایی سوریه و فرماندهان نیروی زمینی این کشور نیازی به تصمیم‌گیری رهبران سوریه ندارد، زیرا این تصمیم مشخص بوده و پیش‌تر در رایزنی‌ها با محور مقاومت اتخاذ شده بود». به گفته او، پیش از این نیز موشک‌های سوریه اهدافی را در اراضی اشغالی و یک جنگنده اسرائیلی را در حریم هوایی لبنان هدف قرار دادند، اما اسرائیلی‌ها به آنها اعتراف نکردند.
بعد از سرنگونی این جنگنده اف-۱۶، بنیامین نتانیاهو با تأکید بر اینکه بر «حق خود برای دفاع در مقابل ایران» ایستاده است، مدعی شد این رژیم طالب صلح است! نتانیاهو در‌این‌باره گفت که با ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهوری روسیه، گفت‌وگو کرده است. او در یک بیانیه تلویزیونی هم گفته است: «من تأکید کردم که از حق و وظیفه خود برای دفاع در مقابل حملات از قلمرو سوریه کوتاه نمی‌آییم. ما توافق کردیم که هماهنگی میان ارتش‌هایمان ادامه خواهد یافت». نتانیاهو همچنین گفته که با رکس تیلرسون، وزیر خارجه آمریکا، هم درباره وقایع روز شنبه گفت‌وگو کرده است: «اسرائیل خواستار صلح است، اما ما از حق دفاع از خود کوتاه نمی‌آییم و در برابر هر نوع حمله یا سعی برای حمله از سوی ایران که از سوریه صورت بگیرد، ایستاده‌ایم». نخست‌وزیر اسرائیل در پی این رخدادها، جلسه کابینه امنیتی را برگزار کرد. به گزارش «ایسنا»، علی شمخانی دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران، روز یکشنبه در حاشیه راهپیمایی ۲۲ بهمن گفت که سرنگونی جنگنده صهیونیستی، معادله نداشتن توازن قوا در منطقه را تغییر داد و به‌علاوه هشدار داد که هر خطایی که این رژیم در منطقه مرتکب شود، بدون پاسخ نخواهد ماند. شمخانی در ادامه نقش ایران در سرنگونی جنگنده صهیونیستی را رد کرد و گفت: «پدافند هوایی سوریه این جنگنده را که حریم هوایی این کشور و حاکمیت آن را نقض کرده بود، هدف قرار داده است».
ادعاهای مشابه
چندی پیش نیز موشکی از یمن به فرودگاهی در عربستان اصابت کرد که به‌سرعت آمریکایی‌ها این حمله را به ایران منسوب کردند. درحالی‌که مقامات ایرانی این ادعا را رد می‌کردند، دونالد ترامپ موشک را ایرانی خواند و ریاض نیز این خط را ادمه داد. بعد از آن بود که نیکی هیلی، نماینده آمریکا در سازمان ملل، سناریوی موشک ایرانی را ادامه داد و تعدادی خبرنگار را به پایگاهی نظامی برد تا لاشه موشکی را برایشان نمایش دهد. همان شو بعدتر نیز ادامه یافت و نیکی هیلی، سفیر آمریکا در سازمان ملل، همه سفرای اعضای دائم شورای امنیت را به واشنگتن فراخواند و بار دیگر لاشه موشک امانتی از ریاض را به آنها نشان داد تا بار دیگر ادعا کنند که این موشک ایرانی بوده است. فرمانده کل سپاه همان زمان تأکید کرد که این موشک یمنی است و انصارالله آن را بازسازی کرده است.
http://www.sharghdaily.ir/News/162327
ش.د9604974