فناوریها و سامانههای «منطقه ممنوع» که به وسیله دشمنان آمریکا در نقاط مختلف مستقر شدهاند، هزینه استفاده از ناوهای هواپیمابر آمریکایی را بسیار بالا بردهاند و با توجه به آسیبپذیر بودن ناوها، در سناریوهای مربوط به نبردهای مدرن تأثیرگذاری کمتری دارند و میتوان از پایان دوران استفاده از ناوها سخن گفت.
دوران بکارگیری ناوهای هواپیمابر آمریکایی با توجه به گسترش فناوریها و سامانههای «منطقه ممنوع» به وسیله مخالفان و دشمنان آمریکا همچون چین، روسیه، ایران و کره شمالی رو به پایان است.
فناوری ها و سامانه های «منطقه ممنوع» قابلیت هایی است که با هدف جلوگیری از ورود نیروی معاند به منطقه عملیاتی یا محدود کردن آزادی عمل نیروی متخاصم در منطقه عملیاتی طراحی شده اند و معمولاً به راهبرد استفاده شده در منطقه اطلاق می شود.
ناوهای هواپیمابر زمانی سنگ بنای قدرت دریایی ایالات متحده بودند، ولی اکنون به دلیل گسترش فناوری ها و سامانه های «منطقه ممنوع» به طور فزاینده ای منسوخ می شوند. این فناوریها باعث میشوند ناوهای هواپیمابر که هزینهها و آسیبپذیریهای بالا دارند، در سناریوهای درگیری مدرن بهویژه در برابر قابلیتهای «منطقه ممنوعه» چین و درگیریهای احتمالی بر سر تایوان یا دریای چین جنوبی کارایی کمتری داشته باشند.
ایالات متحده همچنان به سرمایه گذاری هنگفت در زمینه ناوهای هواپیمابر که نماد فرهنگ نظامی این کشور هستند، ادامه می دهد، حتی با وجود اینکه ابزار راهبردی آنها در برابر سامانه های ارزان تر و گسترده تر «منطقه ممنوعه» قابلیت کمتری دارند.
ناو هواپیمابر یکی از گران ترین سکوهای تسلیحاتی تاریخ ایالات متحده است که به پیروزی آنها در عرصه اقیانوس آرام در جنگ جهانی دوم کمک کرد. در جنگ سرد نیز کمونیست ها را از ادامه نبرد منصرف و پس از جنگ سرد، به حفظ صلحی که به سختی به دست آمده بود، کمک کرد.
در دهه 2000 بازدهی ناو هواپیمابر به شدت کاهش یافت. با وجود این، نیروی دریایی و کنگره آمریکا همچنان مبالغ زیادی از درآمدهای مالیاتی را صرف ساخت و نگهداری از ناوهای هواپیمابر می کنند. هر سال که می گذرد، به لطف ظهور فناوری های «منطقه ممنوعه» که به وسیله قدرت های بزرگ رقیب آمریکا (چین، روسیه، ایران و کره شمالی) به کار گرفته شده است، کارکرد ناوهای هواپیمابر تا حد زیادی کاهش می یابد.
ارزیابی می شود در صورت درگیری میان ایالات متحده و جمهوری خلق چین بر سر تایوان یا کنترل دریای چین جنوبی، با توجه به قابلیتهای هولناک چین در بکارگیری سامانه «منطقه ممنوعه»، ناوهای هواپیمابر ایالات متحده احتمالاً همان آغاز جنگ از رده خارج شوند. ناوها بسیار گران، غیرقابل تعویض و در برابر زرادخانه قدرتمند تسلیحات «منطقه ممنوعه» چین بسیار آسیب پذیر هستند.
ناوهای هواپیمابر، دارایی های هدر رفته
احتمال اینکه هر کس در رأس قدرت واشنگتن قرار بگیرد بخواهد سامانه های تسلیحاتی مرتبط را کنار بگذارد، کم است. در عوض از این هیولاها در مناطقی از جهان که دشمنان آمریکا سامانههای «منطقه ممنوعه» ندارند، بیشتر استفاده میشود.
بزرگترین مشکل ناوهای هواپیمابر این است که بسیار گران تر و پیچیده تر از سلاح های «منطقه ممنوعه» هستند. علاوه بر این، سامانه های «منطقه ممنوعه» به راحتی قابل گسترش هستند و چین یا روسیه به راحتی می توانند این فناوری را به دیگر رقبای آمریکا مانند ایران، کره شمالی یا ونزوئلا بدهند. هر یک از این کشورها به نوبه خود میتوانند قابلیتهای «منطقه ممنوعه» را به بازیگران غیردولتی متحد اعطا کنند.
امروز یمنی ها با حمله به مسیرهای کشتیرانی جهانی در دریای سرخ و تنگه باب المندب، دریاهای آزاد را به قبضه خود درآورده اند. یمنیها در حال حاضر مجموعه قابل توجهی از پهپادها در اختیار دارند که سطح مشخصی از خطر را برای کشتیهای جنگی آمریکایی به همراه دارد.
اگر چینیها یا روسها سامانههای پیشرفته «منطقه ممنوعه» خود را به یمنیها بسپارند، جنبش مستقر در یمن میتواند ناوهای هواپیمابر آمریکایی را از عملیات در این منطقه محروم کند. نکته قابل توجه اینکه تهدید سامانه های «منطقه ممنوعه» از بین نمی رود، بلکه پیشرفته تر می شود و هر سال این فناوریها به تهدید بزرگتری برای کشتیهای جنگی ایالات متحده تبدیل میشوند.
حتی بازیگران غیردولتی مانند یمنی ها می توانند از سامانه های «منطقه ممنوعه» استفاده کنند که می تواند آنها را در برابر خشم نیروی دریایی ایالات متحده محافظت کند.
همگان موافق هستند فناوریهای «منطقه ممنوعه» تهدیدی واقعی برای ناوهای هواپیمابر نیروی دریایی ایالات متحده است و این ناوها میتوانند به سادگی برای مأموریتهای دیگر و کمتر تهدیدآمیز مورد استفاده قرار گیرند.