مروری بر اهمیت توسعه میدان دیپلماسی در دولت چهاردهم
مراسم تنفیذ حکم رئیس جمهور منتخب در روز یکشنبه، هفتم مرداد ماه با حضور مقامات کشوری، لشکری و میهمانان خارجی در حسینیه امام خمینی(ره) برگزار شد و «مسعود پزشکیان» حکم ریاست جمهوری خود را از رهبر معظم انقلاب دریافت کردند.
حضرت آیت‌الله‌العظمی خامنه‌ای (حفظه‌الله) در قالب توصیه به دولت چهاردهم از تعامل میان قوا، توجه و اولویت قرار داشتن موضوع اقتصاد برای کشور، لزوم برخورد فعال کشور در موضوعات و حوادث بین‌المللی، ارتباط با کشورهایی که میدان دیپلماسی ایران را گسترش میدهند و توجه به همسایگان، صحبت فرمودند.
با توجه به شکل‌گیری نظم نوین جهانی در عرصه بین‌المللی، تحولات منطقه‌ای و همچنین توصیه‌های رهبر فرزانه انقلاب، ضرورت توسعه میدان دیپلماسی کشور در دولت چهاردهم برای تأمین منافع ملی یک توصیه منطقی و حتی ضروری است. توسعه دیپلماسی ایران با کشورهای آفریقایی و آسیایی فرصت‌های اقتصادی قابل توجهی را برای ایران فراهم خواهد کرد. این روابط موجب افزایش تجارت، صادرات غیرنفتی، جذب سرمایه‌گذاری خارجی و دسترسی به منابع جدید مواد خام خواهد شد. همچنین جمهوری اسلامی ایران با بهره‌گیری از تجربیات خود در زمینه‌هایی، مانند نفت وگاز، سدسازی، جاده‌سازی و حمل‌و‌نقل میتواند به توسعه زیرساخت‌های کشورهای آفریقایی و آسیایی کمک کند وآفریقا با داشتن ذخایر عظیم مواد معدنی و منابع کشاورزی به مثابه شریک تجاری استراتژیک برای ایران عمل خواهد کرد. همچنین، با توجه به رشد اقتصادی در برخی از کشورهای آسیایی، ایران میتواند از طریق همکاریهای دوجانبه و چندجانبه، به بازارهای جدیدی دست یابد. توجه به این کشورها میتواند به جمهوری اسلامی ایران کمک کند تا تحریم‌های ظالمانه و بی اساس غرب را دور بزند و به شبکه‌ای از روابط اقتصادی پایدار دست یابد. این امر میتواند به افزایش رفاه اقتصادی و امنیت ملی ایران نیز کمک قابل توجهی کند و در عین حال، به تقویت حضور ایران در عرصه‌های تجارت بین‌المللی منجر شود. بنابراین، توسعه دیپلماسی با کشورهای آفریقایی و آسیایی میتواند به منزله یک راهبرد مهم برای تقویت اقتصاد ایران ونیز مقابله و خنثی‌سازی تحریمها در نظر گرفته شود.
در حوزه سیاسی، تقویت روابط با کشورهای آفریقایی و آسیایی میتواند به افزایش نفوذ سیاسی ایران در مجامع بین‌المللی کمک کند. این کشورها، که بسیاری از آنها عضو جنبش عدم تعهد و گروه ۷۷ هستند، می‌توانند در تصمیم‌گیری‌های بین‌المللی نقش مهمی ایفا کنند و حمایت آنها به تقویت موقعیت ایران در برابر فشارهای بین‌المللی می‌انجامد.
از منظر فرهنگی، تبادلات فرهنگی و علمی به افزایش درک متقابل و تقویت پیوندهای بین مردم کشورها منجر خواهد شد و به توسعه همکاریهای بلندمدت و پایدار می‌انجامد و زمینه‌ساز تبادل دانش و تجربیات در زمینه‌های گوناگون خواهد شد.
از منظر علم و فناوری با تمرکز بر توسعه دیپلماسی علمی به منزله راهبردی منطقی، جمهوری اسلامی ایران در ارتباط با کشورهای آفریقایی و آسیایی به شریک مطمئنی تبدیل خواهد شد و توسعه روابط علمی برای طرفین دستاوردهای ملموس نیز خواهد داشت. این رویکرد میتواند به تبادل دانش و تجربیات، همکاریهای تحقیقاتی مشترک و دسترسی به بازارهای جدید برای فناوری‌های نوین منجر شود. همچنین، ایجاد شبکه‌های علمی بین‌المللی موجب ارتقای سطح دانش و تخصص محققان طرفین می‌شود و زمینه‌ساز انتقال فناوری و حتی جذب سرمایه‌گذاری خارجی برای تولیدات علمی نیز خواهد شد. دیپلماسی علمی میتواند در حل مشکلات مشترک منطقه‌ای و جهانی، مانند تغییرات آب و هوایی و بیماری‌های همه‌گیر، نقش مهمی ایفا کند و از این طریق، ایران را به یک بازیگر فعال و مسئول در عرصه بین‌المللی بدل کند. افزون بر این، توسعه دیپلماسی علمی نفوذ فرهنگی و علمی ایران را در سطح بین‌المللی افزایش دهد و امکان مشارکت در پروژه‌های بزرگ علمی و فناورانه را فراهم آورد که این موضوع موجب توسعه پایدار و اقتصاد دانش‌بنیان کشور نیز می‌شود. مشارکت و همکاریهای علمی و فناوری فی‌مابین جمهوری اسلامی ایران و کشورهای آفریقایی و آسیایی این امکان را دارد که به ایجاد ائتلاف‌های استراتژیک و همکاریهای چندجانبه طرفین منجر شود. این امر نه تنها برای پیشبرد اهداف علمی و فناورانه، بلکه برای تقویت نقش اساسی ایران در حوزههای راهبردی با دیگر کشورها نیز مفید خواهد بود.