در سال ۱۳۵۹، با اوج گرفتن منازعات سیاسی در کشور که در یک سوی آن رئیس‌جمهور و در دیگر سوی آن نیرو‌های انقلاب قرار داشتند، حضرت امام (ره) تلاش کردند با تأکید بیشتر بر قانون، به حل منازعات کمک کنند. با این نگاه بود که سال ۱۳۶۰ را سال «قانون» نامگذاری کردند. حضرت امام (ره) در روز پایانی سال ۱۳۵۹ با صدور پیامی، ۱۳ تذکر خطاب به ملت و مسئولان کشور دادند که مهمترین آن «تأکید بر پایبندی به قانون» بود. ایشان در این پیام ضمن اعلام سال ۱۳۶۰ به سال رحمت و برادری و حاکمیت قانون، چنین نوشتند:
«امید است امسال سال حکومت قانون باشد. در اسلام همه کس حتی پیامبر عظیم‌الشأن (ص) در مقابل قانون، بی‌امتیاز در یک صف هستند و احکام قرآن و اسلام بر همه جاری است، و شرف و ارزش انسان‌ها در تبعیت از قانون است که همان تقواست و متخلف از قانون مجرم و قابل تعقیب است و بر دستگاه‌های قضایی است که از متعدیان به جان و شرف و مال بندگان خدا دفاع کنند و آنان را به سزای خود بنشانند.»
فردای آن روز نیز در پیام نوروزی‌شان فرمودند: «من امیدوارم که خداوند این سال را سال رحمت، سال برکت، سال صفا، سال برادری، سال برابری، قرار بدهد؛ و تمام ملت و دولت و دست‌اندرکار‌ها تماماً مجتمع باشند و با هم این کشور را به سلامتی و سعادت، همه چیز‌هایی که احتیاج دارد تهیه کنند و کارسازی کنند و از کار‌های ناشایستی هم که در کشور واقع میشود و این لازمه یک انقلاب است، جلوگیری کنند؛ و مملکت ما در سال آینده و در این سال، در همین سالی که هستیم، مملکتی باشد که قانون فقط حکم کند. هیچ کس غیرقانون حکم نکند و تمام مجری قانون باشند؛ و کسی در حدود غیرقانونی عمل نکند، و همه در حدود خودشان عمل کنند.»
در این سال جریان‌های واگرا، دیگر تصمیم خود را گرفته بودند که در مسیر جدایی از اردوگاه ملت و نیرو‌های انقلابی حرکت کنند. بنابراین، بیش از پیش اقدامات غیرقانونی خود را دنبال می‌کردند. حضرت امام (ره) با قاطعیت بیشتری وارد صحنه شدند تا تکلیف قانون‌گریزان را یکسره کنند. حضرت امام (ره) طی سخنانی در روز دهم اردیبهشت ۱۳۶۰، به گروه‌های سیاسی مسلح برای آخرین بار هشدار دادند که هر چه زودتر سلاح‌های خود را تحویل داده و به فعالیت سیاسی قانونی روی آورند. در کلام امام (ره) آمده است: «صلاح شما و صلاح ملت و صلاح همه این است که اسلحه‌ها را زمین بگذارید و از این شیطنت‌ها دست بردارید و به آغوش ملت برگردید.»
سران سازمان مجاهدین به این بیانات حضرت امام (ره) واکنش نشان دادند و به جای پیروی از قانون با مظلوم‌نمایی از پذیرش خلع سلاح طفره رفتند و خطاب به امام (ره) اینگونه به تهدید برخاستند که «تا وقتی راه‌های مسالمت‌آمیز ابراز عقیده و فعالیت انقلابی مطلقاً مسدود نشده و به اصطلاح حجت تمام نگردیده است، تلاش خواهیم نمود از عکس‌العمل‌های خشونت‌بار و قهرآمیز بپرهیزیم» و حضرت امام (ره) چنین پاسخ دادند: «آن‌هایی که این طور با قلم‌هایشان علاوه بر تفنگهایشان با ما معارضه دارند، به آنها کراراً گفته‌ایم و حالا هم می‌گوییم که مادامی که شما تفنگ‌ها را در مقابل ملت کشیده‌اید، یعنی در مقابل اسلام با اسلحه قیام کرده‌اید، نمی‌توانیم صحبت کنیم و مجلسی با هم داشته باشیم... و من اگر یک در هزار احتمال می‌دادم که شما دست بردارید از آن کار‌هایی که می‌خواهید انجام بدهید، حاضر بودم که با شما تفاهم کنم و من پیش شما بیایم، لازم هم نبود شما پیش من بیایید.»
مجاهدین خلق آماده شده بودند که برای دستیابی به قدرت حتی بر روی ملت اسلحه بکشند؛ از این رو خیال بازگشت به قانون را نداشتند و در مسیر خروج از حاکمیت و عبور مسلحانه از مرز‌های قانون افتادند.