در سال‌های اخیر، سرمایه‌گذاری در طلا به منزله یکی از مطمئن‌ترین روش‌های حفظ ارزش دارایی‌ها در برابر نوسانات اقتصادی و تورم، همواره مورد توجه بوده است. با پیشرفت فناوری و گسترش اینترنت، روش‌های سنتی خرید و فروش طلا دستخوش تغییرات اساسی شده‌اند. سکو‌های دیجیتال و رسانه‌های اجتماعی با ارائه امکانات نوین، امکان سرمایه‌گذاری در طلا را حتی با مبالغ اندک فراهم کرده‌اند؛ به گونهای که افراد می‌توانند با سرمایه‌ای در حد ۵۰ هزار تومان، در این بازار مشارکت کنند.
این پدیده نوظهور، فرصت‌های جدیدی را برای سرمایه‌گذاران خرد ایجاد کرده است. دسترسی آسان، حذف محدودیت‌های جغرافیایی و زمانی و امکان شروع سرمایه‌گذاری با مبالغ کم، از جمله مزایایی است که این سکوها به کاربران خود ارائه می‌دهند. برای نمونه، برخی سکوها امکان خرید و فروش طلای آب‌شده را حتی با یک میلی‌گرم طلا فراهم کرده و هزینه‌ای بابت اجرت، مالیات، نامنویسی، احراز هویت و نگهداری طلای آب‌شده دریافت نمی‌کنند. این ویژگی‌ها، جذابیت سرمایه‌گذاری در طلا را برای اقشار گوناگون جامعه افزایش داده است.
نقش تبلیغات در گسترش این سکوها انکارناپذیر است. استفاده از شبکه‌های اجتماعی، اینفلوئنسر‌ها و تبلیغات گسترده در رسانه‌های گوناگون، آگاهی عمومی را نسبت به این روش سرمایه‌گذاری افزایش داده است. برخی از این سکوها ماهانه میلیارد‌ها تومان برای تبلیغات خود هزینه می‌کنند که این امر نشان‌دهنده اهمیت بالای تبلیغات در جذب مشتریان است. با این حال، این حجم از تبلیغات نگرانی‌هایی را نیز به همراه داشته است؛ به گونهای که مشخص نیست این هزینه‌ها از کجا تأمین می‌شود و آیا این سکوها از پشتوانه مالی کافی برخوردارند یا خیر؟!
از سوی دیگر، نبود نظارت کافی و نبود بازار رگوله‌شده در حوزه سکو‌های برخط فروش طلا، چالش‌های جدی را به وجود آورده است. بسیاری از این شرکت‌ها هم‌زمان با فروش طلا به مردم، برای پلتفرم خود نیز خریداری می‌کنند؛ در حالی که در صندوق‌های طلا در بورس، نظارت‌هایی از سوی شرکت بورس وجود دارد که تعیین کرده معادل طلایی که در صندوق است، باید دارایی‌هایی به شکل‌های ارز و... وجود داشته باشد تا اگر یکی از این دارایی‌ها سقوط کرد، از سایر منابع موجود بتوان پول مردم را برگرداند. این نبود شفافیت و نظارت، زمینه‌ساز بروز تخلفات و کلاهبرداری‌های احتمالی در این حوزه شده است.
علاوه بر این، تبلیغات گسترده فروش برخط طلا در صدا و سیما نیز مورد انتقاد قرار گرفته است. برخی معتقدند این تبلیغات باید در خدمت ایجاد اقتصاد مولد و پویا باشد، نه اینکه خود موجب جلوگیری از سرمایه‌گذاری مولد شده و در نظام اقتصادی کشور اخلال ایجاد کند. این نگرانی‌ها سبب شده است تا صدور مجوز جدید برای فروش طلای برخط متوقف شود و بحث‌های جدی درباره لزوم نظارت بیشتر بر این سکوها مطرح شود.
با توجه به این مسائل، ضرورت دارد نهاد‌های نظارتی و قانونی با دقت بیشتری بر فعالیت این سکوها نظارت کرده و با وضع مقررات مناسب، از حقوق سرمایه‌گذاران خرد حمایت کنند. همچنین، آگاهی‌بخشی به عموم مردم درباره ریسک‌ها و مزایای سرمایه‌گذاری در این سکوها، از بروز مشکلات احتمالی جلوگیری میکند.
رشد سکو‌های برخط خرید و فروش طلا
با گسترش فناوری و افزایش دسترسی به اینترنت، خرید و فروش برخط طلا در ایران رونق چشمگیری یافته است. بسیاری از افراد به دلیل سهولت دسترسی، شفافیت قیمت‌ها و حذف واسطه‌ها، به این روش خرید و سرمایه‌گذاری روی آورده‌اند. این سکوها با ارائه امکانات متنوع، از جمله امکان خرید با مبالغ کم و دسترسی ۲۴ ساعته، توانسته‌اند توجه گسترده‌ای را به خود
جلب کنند.
با این حال، رشد سریع این سکوها بدون نظارت کافی، نگرانی‌هایی را درباره امنیت سرمایه‌گذاری و صحت معاملات به وجود آورده است. برخی از این سکوها ممکن است بدون پشتوانه کافی فعالیت کنند که این امر می‌تواند مشکلاتی را برای سرمایه‌گذاران به وجود آورد.
نقش تبلیغات در گسترش سکو‌های برخط طلا
تبلیغات گسترده و هدفمند، یکی از عوامل کلیدی در رشد سریع سکو‌های برخط فروش طلا بوده است. این سکوها با استفاده از تبلیغات در شبکه‌های اجتماعی، تلویزیون و سایر رسانه‌ها، توانسته‌اند آگاهی عمومی را نسبت به خدمات خود افزایش دهند. با این حال، حجم بالای تبلیغات و هزینه‌های مرتبط با آن، پرسشهایی را درباره منابع مالی این پلتفرم‌ها و پایداری مدل کسب‌وکار آنها مطرح کرده است.
برخی از کارشناسان معتقدند این حجم از تبلیغات می‌تواند نشانه‌ای از عدم تعادل مالی در این سکوها باشد.
از این رو به سراغ بررسی ابعاد این موضوع رفته و در صفحات ویژه این شماره، به طور دقیق‌تر رشد این مدل خرید و فروش، نقش تبلیغات در گسترش این کسب‌وکارها، مسائل قانونی و نظارتی مرتبط با این نوع معاملات، و تأثیرات احتمالی آن بر بازار طلا را بررسی خواهیم کرد. همچنین، با «عباس محمدیان» مدیرکل تبلیغات وزارت ارشاد اسلامی، درباره سیاست‌های نظارتی، نقش تبلیغات در این حوزه و تأثیر آن بر مخاطبان گفت‌و‌گو خواهیم کرد.