پس از جنجالهای فراوانی که ترامپ به وسیله برقراری تعرفههای وارداتی بر کالاهای خارجی در اقتصاد داخلی آمریکا و متعاقباً در بازارهای مالی جهانی ایجاد کرد، بالاخره تحمل نیروهای داخلی از این اقدامات نسنجیده به پایان رسید و اولین چراغ را برای مقابله رسمی با دونالد ترامپ، گیوین نیوسام فرماندار کالیفرنیا روشن کرد. متن رسمی شکایت ایالت کالیفرنیا از دونالد ترامپ نشان میدهد که آنها دیگر توانایی تحمل فشارهای این اقدامات را ندارند. دولت کالیفرنیا به عنوان پنجمین اقتصاد بزرگ جهان، اقدامات دونالد ترامپ را نه تنها نسنجیده بلکه کاملاً غیرقانونی میداند. به همین دلیل، آنها شکایتنامهای علیه رئیسجمهور، وزیر امنیت داخلی و چند فرد دیگر مطرح کردهاند.
تعرفههایی که ترامپ علیه چین و سایر کشورها برقرار کرد، همهگی با توسل بر قانونی به نام IEEP یا اختیارات اقتصادی اضطراری بینالمللی وضع شدهاند. این قانون که در 1977 تصویب شده است، دست رئیسجمهور را برای وضع دستوراتی مانند توقیف اموال، لغو نقل و انتقالات مالی، وضع تحریمها و همچنین تغییر در قوانین واردات و صادرات باز میگذارد. اما ادعای اصلی کالیفرنیاییها این است که در قانون مذکور هیچگونه صحبتی از تعرفه نشده است و اگر رئیسجمهور میخواهد تعرفه جدید وضع کند، تنها و تنها باید برای این تصمیم رای کنگره را به دست آورد. و اگر ترامپ این کار را نکرده است، پس غیرقانونی بوده و باید دستوراتش لغو شود. همچنین، در شرح شکایت کالیفرنیا، ترامپ متهم به سوئ استفاده از اختیارات قانونیاش از طریق این قانون شده است؛ زیرا او ابتدا تعرفهها را بدون هیچ الگوی خاصی وضع میکند، سپس آن را برای بعضیها معلق میکند و بعد برای چین تعرفهها را به ناگاه چند برابر میکند. تمام این اقدامات موجب تأثیر نابودکنندهای بر بازار سهام و بورس ایالات متحده شده است و والاستریت را به بازاری نامطمئن و لغزان تبدیل کرده است. همچنین با تحریم دو همسایه شمالی و جنوبی ایالات متحده، یعنی کانادا و مکزیک، زنجیره تأمین کالا و مواد اولیه را مختل کرده و هزینههای زندگی مردم کالیفرنیا را افزایش داده است. همچنین، اگر این جنگ تعرفهای در همین جا متوقف نشود، تعرفههای دوجانبه چینی-آمریکایی میتواند غولهای تکنولوژی ساکن در سیلیکون ولی کالیفرنیا را بیش از پیش تحت فشار قرار دهد و حضور و رقابت آنها در بازار جهانی را مختل کند. کالیفرنیاییها سعی کردهاند تا حد ممکن توجیههای احتمالی را پیشبینی و در همین مرحله با آنها مقابله کنند. برای مثال، آنها به وضوح بیان کردهاند که در پنجاه سال گذشته هیچ رئیسجمهور و کابینهای از قانون IEEP برای ایجاد تعرفههای اضافی استفاده نکرده است. همچنین، آنها روشن کردهاند که تعرفه مالیاتی است که بر کالاهای وارداتی کشور اعمال میشود. این مالیاتها در بندر ورودی بر کالاها محاسبه میگردد. در نتیجه، هزینه آن بر عهده شرکتهای داخلی توزیعکننده کالا است، نه کشور مبدا. این مسئله نه تنها فشار مستقیمی بر کشور مبدا کالا وارد نمیکند، بلکه این هزینه در مرحله اول میتواند ضربه اساسی به شرکتهای توزیع و پخش کالا بزند.
نکته دیگر این است که افزایش قیمتها و فشار اقتصادی بر خانوادههای کالیفرنیا بسیار سریعتر از آن چیزی که ترامپ ادعا کرده است، احساس خواهد شد. نیوسام همراه با اعلام این شکایت اعزم خود را برای پیگیری این پرونده نشان داده است، او در مصاحبه های خود گفته است که من بهعنوان فرماندار کالیفرنیا وظیفه دارم تا از امنیت خانواده ها ومردم ایالت خود دفاع کنم پس قرار نیست که درمقابل ترامپ عقبنشینی کنم. این شکایت در مرحله فعلی به دادگاه منطقهای ایالات متحده، ناحیه شمالی کالیفرنیا ارائه شده است، اما انتظار میرود که پس از طی شدن روندهای حقوقی-اداری، به زودی این پرونده به مراجع بالاتر ارجاع پیدا کند که میتواند مشکل جدی برای ترامپ و کابینهاش ایجاد کند. البته دولت هنوز واکنش جدی به این مسئله نشان نداده است و باید منتظر بود که ببینیم این منازعات داخلی میتواند روند تغییرات سریع ترامپ را در آمریکا کند کند یا خیر.