دولت کانادا حالا باید تلاش کند که با قطع امید از تغییر رفتار در آمریکا، به سمت ملیسازی صنعت خودرو برود. نخستوزیر کانادا سیاستهای حمایتی دولت را در دو بخش بازاندیشی و نوسازی قرار میدهد که قرار است منجر به اقتصادی شود که خود کاناداییها آن را مدیریت کنند نه رئیسجمهور ایالات متحده
«مایک کرنی»، نخستوزیر کانادا، در اظهاراتی بسیار مهم ابراز داشت که رابطه قدیمی ایالات متحده و کانادا که زمانی بر اساس ادغام اقتصادی و همکاریهای نزدیک امنیتی بود، امروز به پایان رسیده است. او همچنین در ادامه و پس از جلسه کابینه به خبرنگاران گفت که ما باید در مقابل تعرفههای دونالد ترامپ، اقتصاد ملی خود را بازتعریف کنیم و همچنین وعده داده است که کانادا با تعرفههای تلافیجویانه پاسخ ایالات متحده را میدهد.
این اظهارات در پی آن بود که چند روز پیش، ترامپ با اعلام تعرفه ۲۵ درصدی بر واردات خودرو و قطعات خودرو، این تعرفهها را دائمی و همیشگی خواند. حالا کانادای بعد از جاستین ترودو به فکر آن است که پس از سالها بتواند خود را از همسایه پایینیاش جدا سازد. در همین راستا، کارنی، رهبر حزب لیبرال، گفت که هرچند توافقنامه محصولات خودرو بین کانادا و آمریکا در ۱۹۶۵ یک نقطه عطف بوده است، اما این توافقنامه دیگر به پایان رسیده است.
اما راهحل کارنی چیست؟ او میگوید دولت کانادا حالا باید تلاش کند که با قطع امید از تغییر رفتار در آمریکا، به سمت ملیسازی صنعت خودرو برود. او سیاستهای حمایتی دولت را در دو بخش بازاندیشی و نوسازی قرار میدهد که قرار است منجر به اقتصادی شود که خود کاناداییها آن را مدیریت کنند و درباره آن تصمیم بگیرند و نه رئیسجمهور ایالات متحده. و این مسئله شامل بازنگری در روابط تجاری با سایر کشورهای همپیمان میشود.
کانادا فعلاً و پس از اعلام تعرفههای ۲۵ درصدی بر واردات آلومینیوم و فولاد توسط آمریکا، چیزی در حدود ۴۳ میلیارد دلار بر کالاهای آمریکایی تعرفه بسته است. اما این مسئله باعث نشده است که ترامپ تغییری در رفتارش بدهد. پس از آن بود که وی دستور تعرفه بر خودرو را اعلام کرد و بهزودی، یعنی ۱۴ فروردین، این تعرفههای جدید اعمال خواهند شد.
از طرف دیگر، ترامپ هم به کانادا و هم به اروپا هشدار داده است که فکر متحد شدن در این جنگ تعرفهای را از سر خود بیرون کنند وگرنه با تعرفههای سختتری روبهرو خواهند شد.
مهمترین نگرانی کارشناسان و فعالان اقتصادی درباره تعرفههای جدید، نابودی زنجیره تولید است. باید دانست که آمریکا در سال گذشته نیمی از خودروها و همچنین محصولات مربوط به خودرو را که در آمریکا خریده شده است، وارد کرده است. علاوه بر کشورهای بزرگی مانند ژاپن، کره جنوبی و آلمان که تأمینکننده نیازهای آمریکا هستند، در بالای لیست، مکزیک و کانادا یعنی دو کشور عضو نفتا (پیمان تجارت آزاد آمریکای شمالی) نیز حضور دارند.
برای آنکه چرخه تولید خودرو در آمریکای شمالی و اهمیت این دو کشور در صنعت خودروی ایالات متحده را بهتر درک کنیم، بهتر است به این مثال در چرخه تأمین دقت کنیم:
برای تولید پیستونهای مورد استفاده در موتور خودروهای شرکت فورد، ابتدا پودر آلومینیوم تولیدشده در ایالت «تنسی» به «پنسیلوانیا» فرستاده میشود و آنجا تبدیل به میلههای آلومینیومی میشود. سپس این میلهها به کانادا فرستاده میشوند. در کارخانههای کانادایی، این میلهها صیقل میخورند و شکل میگیرند. سپس از کانادا مستقیماً به مکزیک میروند و در مکزیک، این میلهها در قالب پیستون سرهم میشوند. پس از آن، پیستون به کارخانههای «دیترویت»، پایتخت خودروی آمریکا در ایالت «میشیگان»، فرستاده و بر روی موتورها بسته میشوند.
این وضع حدوداً از اوایل دهه نود میلادی با پیوستن این سه کشور به پیمان تجارت آزاد و صرفنظر کردن از تعرفههای متقابل ادامه دارد. البته تا به امروز و به قدرت رسیدن ترامپ در آمریکا.
درباره این تعرفههای اخیر، رئیسجمهور مکزیک، «کلودیا شاینبام»، در کنفرانس مطبوعاتی اظهار داشت که دولت وی موظف است همواره و تحت هر شرایطی از مکزیک دفاع کند و در این راستا باید برای حفظ اشتغال و حمایت از شرکتهای آسیبدیده از تعرفهها مبارزه کند. رئیسجمهور مکزیک میگوید که بر اساس موافقتنامه تجاری، اصلاً نباید تعرفهای وجود میداشت. او وعده داده است که در تاریخ ۱۵ فروردین، یعنی یک روز پس از به اجرا درآمدن تعرفهها، یک پاسخ جامع به آمریکاییها خواهد داد.
البته باید این موضوع را به یاد داشت که «سیاستهای همیلتونی» ترامپ در راستای حمایتهای داخلی اقتصادی و ایجاد تعرفههای خارجی، بعید است که با تهدیدات و موانعی مانند توافقنامهها جلویش گرفته شود. کافی است که مکزیک و کانادا بخواهند یک عکسالعمل مشترک در مقابل تهدیدات داشته باشند تا ترامپ فردای آن روز با امضای یک فرمان اجرایی از نفتا (قرارداد تجارت آزاد آمریکای شمالی) نیز خارج شود.