جریان دوم خرداد تعدیل اهداف یا رفتار / دکتریدالله جوانی

قوه مجریه طی هشت سال، قوه مقننه طی چهار سال و شوراهای اسلامی شهر و روستا طی چهار سال در اختیار جریان دوم خرداد بود. این جریان که با اقبال مردم در سال 76 به قدرت رسید، با رویگردانی مردم در سال 1384 از قدرت خارج شد. دوم خردادی ها در تحلیل شکست این جریان ، افراط گرایی را یکی از عوامل شکست ارزیابی کرده و برای بازگشت به قدرت براعتدال گرایی تاکید کردند. از زمان طرح شعار اعتدال گرایی و میانه روی از سوی برخی دوم خردادی ها، این سوال مطرح شد که آیا شعار اعتدال گرایی یک راهبرد است یا یک تاکتیک می باشد؟ آیا این شعار معطوف به اهداف و خواسته های این جریان است یا صرفا دامنه آن متوجه شیوه ها، روش ها و درنهایت رفتار می باشد؟ جواب این سوالات برای درک شرایط آینده در صورت ورود دوم خردادی ها به قدرت از اهمیت بالایی برخوردار است.البته طرح شعار اعتدال گرایی قبل از هر چیز، خودجریان موسوم به اصلاح طلبان را تحت تاثیر قرار داد و کسانیکه انگشت اتهام افراط گرایی متوجه آنان بود از خود واکنش نشان دادند و بیان این قبیل مسایل را با منافع جریان اصلاح طلبی یا همان جریان دوم خرداد در تعارض و تضاد ارزیابی کردند. با گذشت زمان مشخص شد، نه قرار است افرادی یا احزابی به عنوان افراطی طرد شوند و نه قرار است در اهداف این جریان بازنگری صورت گیرد. تمامی افراد افراطی دوم خردادی به جز آنانکه مانند افشاری، عطری و گنجی به خارج پناه برده اند، در صحنه حاضرند و حتی برخی به جای عناصر افراطی، عنوان اصلاح طلبان پیشرو را برای آنان برگزیده اند. احزابی که پرچمدار حرکات افراطی در سال های گذشته بودند و اقداماتی چون تحصن در صحن مجلس ششم را برنامه ریزی و اجرا کردند، از اقدامات خود دفاع کرده و در ستاد ائتلاف اصلاح طلبان برای انتخابات مجلس هشتم، حضوری جدی دارند.

اخیرا سعیدحجاریان از چهره های رادیکال و افراطی دوم خرداد در مصاحبه ای با روزنامه اعتماد، از نظریه «فشار از پایین و چانه زنی در بالا» دفاع کرده و می گوید همچنان به این نظریه اعتقاد دارد. نظریه ای که براساس آن حادثه کوی دانشگاه رقم خورد و جریان دوم خرداد تلاش گسترده ای به عمل آورد تا از حادثه کوی دانشگاه با محوریت دانشجویان یک جنبش اجتماعی را در ایران برای پیشبرد مقاصد خود شکل دهد. نظریه ای که براساس آن جبهه مشارکت و سازمان مجاهدین انقلاب اسلامی ایران، تحصن در مجلس ششم را با هدف به خیابان کشاندن طرفداران خود و شکل دهی به یک انقلاب مخملی در ایران به راه انداختند. حجاریان در این مصاحبه به نکته ظریف دیگری اشاره می کند. وی می گوید:« آرمان هایی داریم که با گذشت زمان تغییر نکرده است.» بنابراین از مجموعه مواضع و اظهارنظرهای بیان شده، اینگونه برداشت می شود که شعار اعتدال گرایی و میانه روی تنها یک شعار انتخاباتی برای جلب آرای مردم است. حمله گسترده و سنگین علیه شورای نگهبان و حتی اعلام قراردادن اسامی رد صلاحیت شدگان قبلی در لیست های انتخاباتی، بیانگر این معنی است که رفتارهای افراطی برای پیشبرد مقاصد همچنان در دستور کار دوم خردادی ها قراردارد. یکی از چهره های سرشناس دوم خردادی در جلسات محفلی این جریان گفته، در صورتیکه مجلس هشتم را در اختیار بگیریم، کاری که در اواخر مجلس ششم دنبال کردیم را از همان آغاز مجلس هشتم در دستور کار قرارمی دهیم. بنابراین شعار اعتدال گرایی را باید فقط در حد استفاده در انتخابات ، آن هم فقط برای برخی از حوزه های انتخابات به صورت یک تاکتیک ارزیابی کرد. اشتباه بزرگی است اگر کسانی تصور کنند اعتدال گرایی به عنوان یک راهبرد معطوف به هدف و یارفتار مورد توجه جدی جریان دوم خرداد قرارگرفته است.