شیعیان لبنان هدف جنگ

مژگان ایلانلو
* آقای عادل عون به نظر شما چه عواملی باعث بروز جنگ اخیر در لبنان شده است؟
** مسئله آغاز جنگ اخیر، مسئله ای نیست که ریشه آن در حوادث اخیر قابل جست وجو باشد بلکه این مسئله امتداد حوادثی است که از سال ۱۹۴۲ یعنی سال بنیانگذاری کشور اسرائیل به وجود آمده است. این جنگ در واقع در راستای همان بحران است. از همان سال تاسیس اسرائیل تا سال ۱۹۸۲ هیچ ارتش عربی نتوانست بر لشکر اسرائیل پیروز شود و همیشه مجبور به عقب نشینی بوده اند.
* فکر می کنید مهمترین دلیل این اتفاق یعنی عدم پیروزی اعراب بر اسرائیل چه بوده است؟
** خیلی روشن است، اسرائیل کشوری متحد بود که از سوی دولت های بزرگ حمایت می شد در حالی که کشورهای عربی همگی متفرق بودند و با خودشان هم درگیری داشتند، این باعث شکست آنها بود. در همان زمان های بحرانی بود که خداوند یک رهبر و منجی بزرگ برای ما فرستاد که او همان امام موسی صدر بود.
* آیا آمدن امام موسی صدر به جنوب لبنان تاثیری بر مقاومت علیه اسرائیل داشت؟
** بله، دقیقاً امام موسی صدر گفت اسرائیل شر مطلق است و ما نمی توانیم بر او پیروز شویم الا به مقاومت و ایمان. او الگوی ائمه را برای شیعیان جنوب لبنان احیا کرد و آنها را متوجه راه امام حسین(ع) کرد. این گونه بود که هسته اصلی مقاومت در برابر اسرائیل در میان شیعیان شکل گرفت و جنبش امل پدید آمد. امام موسی صدر اعتقاد داشت که جنگ ما با اسرائیل جنگ زمین و خاک نیست، جنگی برای بودن یا نبودن است. اسرائیل می خواهد که ما نباشیم، اینگونه بود که جنبش امل شکل گرفت تا شیعیان لبنان را سامان دهد.
* جنبش حزب الله چگونه پدید آمد؟
** جنبش امل زمینه و بستر مقاومت را در لبنان و به ویژه در جنوب فراهم کرد. تا آنجا که می دانید شهید چمران از بنیانگذاران امل بود،سپس حزب الله در جنوب پدید آمد و با توجه به بستری که امل آماده کرده بود خیلی زود توانست در میان شیعیان جنوب گسترش یابد. به طوری که می توان گفت از سال ۱۹۸۲ تا ۱۹۹۰ مقاومت در لبنان در دست نیروهای امل بود و بعد آن در دست حزب الله قرار گرفت تا آن که در سال ۲۰۰۰ اسرائیل از لبنان عقب نشینی کرد و این اولین پیروزی ای بود که حاصل تلاش های جنبش امل و حزب الله بود.
* چرا اسرائیل بیشتر با جنبش مقاومت جنوب لبنان مشکل دارد تا با کشورهای عربی؟
** خیلی واضح است چون جنبش مقاومت اهل سازش نیست ولی کشورهای عربی به راحتی سازش می کنند و در واقع رفتار شیعیان در جنوب لبنان الگویی برای فلسطینیان شد و آنها توانستند مقاومت کنند و این مسئله اسرائیل را عصبانی می کرد و هنوز هم عصبانی می کند.
* در مورد جنگ اخیر در لبنان چه نظری دارید؟ چرا این جنگ با این ابعاد وسیع آغاز شد؟
** روشن ترین جواب به سئوال شما این است که اسرائیل می خواهد مقاومت را برای همیشه نابود کند و همه آنها را از بین ببرد. این جنگ جنگی علیه همه زیرساخت های مقاومت است هم حزب الله و هم امل. آنها می خواهند شیعه نباشد. برای همین دو اسیر را بهانه کرده و به شیعیان حمله کرده اند، والا چرا با گروه های دیگر مشکل ندارند؟ آنها می خواهند شیعه را از بین ببرند، شیعه هم که در جنوب لبنان یعنی امل و حزب الله.
* منظور شما این است که تنها همین دو گروه در حال مقاومت در برابر اسرائیل هستند؟
** البته ارتش لبنان که شامل مسلمانان سنی و مسیحی هم می شود، در این جنگ حضور دارند ولی کمرنگ. در واقع آنها می خواستند ارتشی را در مرزهای جنوب مستقر کنند که بیشتر حافظ مرز اسرائیل باشد و امنیت اسرائیل را تضمین کند والا توانایی ایستادگی در برابر حملات ارتش اسرائیل را نداشتند. شما ببینید در قطعنامه ۱۵۵۹ سازمان ملل اسرائیل موظف به عقب نشینی از لبنان می شود اما چرا این مسئله ۲۳ ماه طول می کشد؟ این نشان می دهد که ارتش لبنان و un توانایی مقابله با اسرائیل را ندارند و تنها گروه های مقاومت هستند که می توانند با عملیات چریکی و شبه نظامی اسرائیل را وادار به عقب نشینی کنند. البته ارتش لبنان در این عملیات اخیر نسبت به قبل خیلی خوب عمل کرده و وارد میدان شده است و حتی با خمپاره اندازهایی به پایگاه هایی اسرائیلی حمله کرده اما تاثیر عملیات مقاومت را ندارد.
* به طور مشخص چه کسانی از ادامه درگیری های موجود حمایت می کنند و چه کسانی مخالف آن هستند؟
** نیروهای شیعه لبنان که همگی عضو دو گروه اصلی حزب الله و امل هستند، هسته اصلی مقاومت کنونی هستند و در واقع در خط مقدم با اسرائیل می جنگند، به غیر از آنها دیگر نیروها و احزاب که عمده ترین شان نیروهای موسوم به ۱۴ مارس است که با این جنگ مخالفند و شیعیان را عامل این اتفاق می دانند. نیروهای ۱۴ مارس که سعد حریری پسر رفیق حریری از رهبران آنها است مدام تلاش می کنند تا مخالفت خود را با ادامه جنگ اعلام کنند، در واقع اکثریت آنها مسلمانان سنی هستند و گروه های مسیحی و چپ که مخالف جنگند.
* شما فکر می کنید این جنگ چه مدت ادامه می یابد؟
** نیروها و توان نظامی حزب الله خیلی بالا است، خیلی بیشتر از حد تصور. حتی از برخی از کشورهای عربی منطقه توان بیشتری دارد. اسرائیل در روزهای اول حمله کرد اما با تمام قوا جلو آمد و حالا دیگر قوایش کم شده اما حزب الله همچنان در ذخیره خود توان نظامی بالایی را پنهان کرده است. موشک های دوربردی که به قول سیدحسن نصرالله که سه بار تاکید کرده بود تا بعد از حیفا بعد از حیفا بعد از حیفا را هم نشان خواهند گرفت و این مسئله به این سادگی ها تمام نخواهد شد.
* شما نماینده جنبش امل در تهران هستید. می خواهم بدانم اعضای جنبش امل در لبنان تحت رهبری مشخص چه کسی هستند؟ در این مورد خاص یعنی جنگ فعلی از چه کسی تبعیت می کنند؟
** البته نبیه بری رئیس پارلمان لبنان رهبری امل را بر عهده دارد اما همه ما تحت رهبری سیدحسن نصرالله هستیم و در واقع ما یک جان در دو بدن می باشیم. این جمله مشهوری است که سیدحسن نصرالله درباره امل و حزب الله گفته است.
* آیا مواضع حزب الله مورد تایید شما هم هست؟
** صددردصد.
* درباره شروع این جنگ و یا ادامه آن یا گسترش دادن و محدود کردن آن مشخصاً چه کسی تصمیم می گیرد؟ یک نفر یا یک شورا؟
** مشخصاً سیدحسن نصرالله تصمیم می گیرد به تنهایی.
* یعنی شخص نبیه بری در این ماجرا مورد مشورت قرار نگرفت؟
** چرا مشورت وجود دارد منتها هدایت ماجرا در دست سیدحسن نصرالله است.
* آیا رئیس بری برای پیدا کردن راه حل های دیپلماتیک تلاش می کند؟
** دقیقاً ایشان از همان ابتدای کار به خاطر موقعیت خاص دیپلماتیکی که دارند تلاش کردند ماجرا هرچه زودتر با بهترین نتیجه پایان یابد.
*  و آیا به سیدحسن نصرالله توصیه می کنند که ماجرا از راه دیپلماسی حل شود؟
** دقت کنید اگر حزب الله در جبهه جنگ قوی باشد، امل می تواند در صحنه دیپلماسی خوب رفتار کند و نتیجه بگیرد. این نکته را فراموش نکنید. رئیس بری تا جایی می تواند به راه حل های دیپلماتیک متمسک شود که حزب الله در جبهه جنگ خوب و قوی عمل کند.
* پس یعنی اختلاف نظری وجود ندارد؟
** نه وجود ندارد. این هر دو راه با هم باید پیش برود، هم دیپلماسی و هم جنگ. چون در واقع موجودیت امل و حزب الله به هم گره خورده است. این جنگ می خواهد که شیعیان را نابود کند و در راه این نابودی کاری به امل و حزب الله ندارد. هر دو را ویران می کند و به همین خاطر است که رئیس بری و سیدحسن نصرالله با هم ماجرا را پیش می برند و همدیگر را حمایت می کنند، یکی از بعد نظامی، یکی از بعد سیاسی.
* جنبش امل و حزب الله در حال حاضر چند عضو دارند؟
** براساس آخرین آمار حدود ۹۵۰ هزار نفر، البته روی هم.
* کدام بیشتر، کدام کمتر؟
** فرقی نمی کند حدوداً پنجاه، پنجاه است.
* می توانم بپرسم شما یعنی جنبش امل و حزب الله یا به طور کلی مقاومت جنوب لبنان بودجه خود را از کجا تامین می کند؟
** خب ما، موسسات اقتصادی و خیریه ای را داریم که برای ما درآمد زایی می کند و همین طور افراد ثروتمندی که از اعضای امل و حزب الله هستند و بودجه های خوبی را به ما کمک می کنند، در واقع آنها به کشورهای دیگر رفته و از نظر اقتصادی بسیار موفق هستند، خب خیلی طبیعی است که به ما کمک کنند. در حالی که دوستانی نیز داریم که از آنها کمک می گیریم. دوستانی در میان کشورهای اسلامی.
* اما هزینه اداره کردن چنین جنگی بسیار بالا است، تهیه سلاح ها و خیلی چیز های دیگر. فکر می کنید موسسات اقتصادی و خیریه و کمک دوستان مسئله را حل می کنید؟
** تا به حال که حل کرده است. بعد از این هم انشاءالله مشکلی نخواهد بود. حزب الله سلاح هایی دارد که جهان را شگفت زده خواهد کرد، سید حسن نصر الله گفته است که ما سورپرایزهایی برای اسرائیل خواهیم داشت و این خیلی حرف مهمی است. موشک هایی داریم که از آن هنوز استفاده نکرده ایم.
* نام این موشک ها چیست؟
** آنهایی را که استفاده کرده ایم می گویم: موشک هایی مانند رعد، زلزال و کاتیوشا...
* از سلاح هسته ای اسرائیل نمی ترسید؟
** نه چون بافت جغرافیایی منطقه به گونه ای است که خود اسرائیل هم نابود خواهد شد.
* سلاح هایتان را از کجا خریداری می کنید؟
** از بازار سیاه، از دلالان اسلحه، خیلی روشن است.
* آینده این جنگ را چگونه می بینید؟
** ما پیروز می شویم، یقین دارم، خدا وعده پیروزی به ما داده است. به مستضعفان وعده یاری داده است. شیعیان پیروز می شوند.
* به صلح هم فکر کرده اید؟
** به صلح با اسرائیل نه، چون اسرائیل صلح را نمی فهمد، پس باید با او جنگید، او را جز با زور نمی توان سرجایش نشاند.
* فکر می کنید اگر امام موسی صدر اکنون در لبنان بودند اوضاع چگونه خاتمه پیدا می کرد؟
** یقین دارم اگر امام موسی صدر اکنون بود، اصلاً چنین اوضاعی پیش نمی آمد که لبنان این گونه به جنگ و خون کشیده شود، اگر امام بود لبنان تاکنون هزاران بار روی صلح و آرامش را دیده بود، افسوس.