صورت بندی تئوری گذار شوالیه های ناتوی فر هنگی
در این میان، تحلیلگران حزب مشارکت ایران بیشترین استقبال را از این سمینار کردند و معتقد بودند که فقدان توسعه نظریه ها و ساختارهای فکری، درباره منابع و موانع دموکراسی سازی در ایران، یکی از علل ناکامی جنبش هفت ساله اصلاح طلبی است. از دیگر سو، همین فقدان تئوری را به شکست جنبش دانشجویی نسبت می دادند؛ جنبشی که تمام قد و قواره آن، یک انشعاب چند نفره از دفتر تحکیم وحدت بود. آن ها، امیدوار بودند که این بار محصول حلقه آگورای ایرانی، ثمره ای باشد شبیه کارکرد حلقه کیان برای پیدایش عصر اصلاحات و «جنبش فروخفته اجتماعی» را به حرکت درآورد.29
رامین جهانبگلو که در روز دوم این سمینار، با حالتی برافروخته و طلبکارانه به سخنرانی پرداخت، مهمترین وظیفه روشنفکران ایران را «ایجاد بحران در مفاهیم، هنجارها و معیارهای اجتماعی» دانست و گفت که نمی توان نظم های سنتی در دین و ایدئولوژی را پایه سیاست قرار داد و نمی شود با اعتقاد به دیانت، سیاست مدرن را ساخت:
دموکراسی مدرن، بنا به اصول گذر کردن از منطق الهی ـ سیاسی، ورود به قلمرو خودمختاری سیاست است و در آن قلمرو، عقل همیشه در حوزه عمومی عمل و شهروندان، به صورت خودمختار، تعیین کننده قوانین است.30
رامین، با صراحت، تئوری گذار را برای اصلاح طلبان صورت بندی و ادله سستی را در نفی منطق الهی ـ سیاسی و تعارض آن با عقلانیت خودبنیاد سیاسی، اقامه می کرد. او پیش از این، برای گفتارهایش، بازی نمادها و نشانه های فلسفی را برگزیده بود، اما گام به گام، صریح اللهجه می شد، تا بتواند سکولاریزم را، از گفتمان دانشگاهی به گفتمانی عمومی بدل سازد. با برگزیدن چنین روشی که وفق آموزه های جین شارپ بود، می کوشید تا زمینه های گذار از دیکتاتوری به دموکراسی را در جامعه ایران پدید آورد. حالا وقت آن رسیده بود که روشنفکری دینی را نیز به تمسخر بگیرد.
در هیاهوی انقلاب نارنجی اوکراین، وقتی که هنوز چند روز بیشتر از بازگشت جهانبگلو به ایران نگذشته بود، انجمن اسلامی دانشجویان دانشگاه امیرکبیر، از او خواست که طرحی را برای دومین فستیوال تابستانی دانشگاه پلی تکنیک (امیرکبیر)، ارائه کند. حلقه آگورای ایرانی در دفتر تحکیم وحدت (طیف رادیکال علامه)، دیگر تصور می کرد که از هژمونی کافی، برای ایجاد یک جنبش اجتماعی فراگیر برخوردار است و در گام اول، می خواست زمینه های تئوریک انقلاب مخملی را بگستراند. برپایه طرح پیشنهادی این حلقه که فریبا داوودی مهاجر (کارشناس خانه آزادی در سازمان جاسوسی سیا) در تدوین آن نقش محوری داشت،31 هر هفته مردادماه 1383، نامی به خود گرفت: «هفته جنبش دانشجویی»، «هفته جنبش زنان»، «هفته دموکراسی و حقوق بشر» و «هفته روشنفکری».
سیزده کلاس درسی و هجده میزگرد و سخنرانی، مبتنی بر سرفصل های نظری دو مکتب جنگ استراتژیک نرم (از جین شارپ و رابرت ل.هلوی) تشکیل شد. رامین جهانبگلو، عبدالکریم سروش، سعید حجاریان، جواد طباطبایی، محمدرضا تاجیک، خشایار دیهیمی، حاتم قادری، عزت الله فولادوند، موسی غنی نژاد، علی افشاری، علی اکبر موسوی خویینی، محمد ضیمران، محمدعلی موحد، فریبرز رئیس دانا، محمد قائد، بابک احمدی، فاطمه حقیقت جو، فریبا داوودی مهاجر، فاطمه صادقی، عمادالدین باقی، افشین جهاندیده، سعید حنایی کاشانی، هومن پناهنده، ناهید مطیع، شهلا اعزازی، نیکو سرخوش، زیبا جلالی، حسین سلیمی و احمد گل محمدی، افرادی بودند که برپایه آن سرفصل ها، در فستیوال تابستانی پلی تکنیک به تدریس و سخنرانی پرداختند.32
پانوشت ها:
27. شیرزاد، مهدی. «تئوری پردازان به دعوت جنبش دانشجویی، آینده حرکت دموکراسی خواهی را به بحث می گذارند». گویانیوز، 19 اردیبهشت 1383، از:
http:..khabarnamehgooyacom.politics.archives.2004.05.010166printphp
28. «سمینار گذار به دموکراسی؛ فردا در دانشگاه تهران». گویانیوز، 20 اردیبهشت 1383، از:
http:..khabarnamehgooyacom.politics.archives.2004.05.010181printphp
29. «در باب اهمیت سمینار گذار به دموکراسی». سایت رویداد (ارگان حزب مشارکت ایران)، 19 اردیبهشت 1383. مهدی شیرزاد، به عنوان دبیر این سمینار، می نویسد: اغلب صاحبنظران دعوت شده به این سمینار از حضور قطعی خود درآن سخن گفته اند. دلیل مطرح شده در این زمینه، ضرورت توسعه بحث های تئوریک درباره منابع و موانع دموکراسی در ایران است که فقدان آن، از سوی بسیاری صاحبنظران به عنوان یکی از دلایل ناکام ماندن جنبش 7 ساله اصلاحی در کشور مطرح می شود. از دیگر سو، جنبش دانشجویی نیز که در جریان این کشاکش 7 ساله متحمل هزینه ها و آسیب های زیادی شده، بازسازی خود در دو بعد تشکیلاتی و تئوریک را ضروری می بیند. به نظر می رسد، ازهمین رو همزمان شدن این سمینار با نشست تکمیلی تحکیم وحدت نشانگر حرکت توأمان جنبش دانشجویی در هر دو تقویت تشکیلات و مبانی تئوریک است. تحلیلگران امیدوارند که حرکت جدید جنبش دانشجویی بتواند زمینه ارتباط بیشتر روشنفکران و تئوری پردازان هوادار دموکراسی با بدنه اجتماعی را فراهم سازد تا جنبش فروخفته اجتماعی بار دیگر و این بار با آگاهی و تجربه بیشتر از واقعیت های ساختار سیاسی و اجتماعی جامعه ایران حرکت خود برای استقرار دموکراسی در کشور را فراهم سازد.
30. جهانبگلو، رامین. «پروژه روشنفکر، نقد عقل سیاسی است». ایسنا، 23 اردیبهشت 1383،از:
http:..wwwisnair.Main.NewsViewaspx?ID=News-380036
31. فریبا داوودی مهاجر، یکی از اعضاء خانه آزادی وابسته به سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا و از سازمان دهندگان فعالیت های فمینیستی زنان است. وی در 29 فروردین ماه سال 1386، به همراه چهار زن دیگر به دلیل برگزاری تظاهراتی غیرقانونی در شهریور ماه سال 85 در تهران، به اتهامات اقدام علیه امنیت ملی، تبلیغ علیه نظام، مصاحبه با رسانه های خارجی و نشر اکاذیب، به چهار سال زندان محکوم شد. مهاجر، در عصر موسوم به اصلاحات، همراه جمیله کدیور، انجمن روزنامه نگاران زن ایران را پایه گذاری کرد و عضو انجمن دفاع از آزادی مطبوعات و همچنین، عضو شورای عالی ادوار دفتر تحکیم وحدت است. وی در روزنامه های زنجیره ای، مانند اعتماد و یاس نو فعال بوده و با نشریات فارسی زبان بنیاد هیفوس، چون کنشگران و رسانه های وابسته به سازمان اطلاعات هلند، چون روز آن لاین در فرانسه، همکاری کرده است. اغلب نوشته های وی در رسانه اینترنتی گویانیوز، بازنشر می شود. مهاجر، فارغ التحصیل مقطع کارشناسی رشته علوم سیاسی از دانشگاه آزاد اسلامی (تهران) است. برای دیدن پروفایل وی، در ارگان رسمی خانه آزادی، نک:
http:..wwwgozaarorg.templatephp?id=336
32. ریاضی، روزبه. «فستیوالی برای جنبش دانشجویی ایران». گویانیوز، 31 تیرماه 1383، از:
http:..khabarnamehgooyacom.politics.archives.2004.07.013929printphp
نظرات بینندگان
آخرین مطلب
پربیننده ترین
ارسال خبرنامه
برای عضویت در خبرنامه سایت ایمیل خود را وارد نمایید.
