چرا صدای ایران برای غرب هراس‌انگیز است؟

فرهاد مهدوى
اشاره:
اگر تا امروز غرب تلاش می کرد که فقط صدای خودش را به مردم جهان برساند، به تازگی تلاش می کند که صدای دیگران را هم قطع کند! این معمایی است که در دنیای متکثر رسانه ای پذیرش آن سخت است، چرا که رسانه های امروز به شدت در حال فردی و شخصی شدن هستند. در سال های آینده به موازات گسترش «آی پی تی وی»، «موبایل تی وی» و فرستنده ها و گیرنده های تعاملی میکروبلاگ رسانه ها به اندازه جمعیت کره زمین و حتی بیشتر افزایش می یابد.
در این شرایط که آمریکا و غرب در تلاش بوده اند فضای رسانه ای خود را با ادعای تکثر به تکثیر برسانند، همزمان از طرف «یوتل ست» و «اینتل ست» 19 شبکه ماهواره ای ایران قطع می شود. شرکت خدمات ماهواره ای اروپا (یوتل ست) در اقدامی که نقض آشکار آزادی بیان به شمار می رود پخش تعدادی از شبکه های ماهواره ای تلویزیونی و رادیویی ایران را قطع کرده است. روز دوشنبه (24 مهر، 15 اکتبر) یوتل ست به شرکت خدمات رسانه ای آرکیوا نیز دستور داد که شبکه های ماهواره ای ایران از جمله پرس تی وی، العالم، جام جم 1 و 2، سحر 1 و 2، شبکه خبر جمهوری اسلامی ایران، تلویزیون قرآن و الکوثر را از یکی از فرکانس های خود بر روی ماهواره هات برد حذف کند.
دفتر کنترل دارایی های خارجی آمریکا به سازمان ارتباطات ماهواره ای بین المللی (اینتل ست) دستور داده است پخش شبکه های ایرانی از جمله سحر، جام جم، شبکه خبر جمهوری اسلامی ایران و الکوثر را متوقف کند.
غرب با امپریالیسم فرهنگی در صدد است که انحصار خبری، انحصار سینمایی، انحصار تبلیغی، انحصار سایبری، انحصار تولید و صدور کتاب را در دست خود داشته باشد و از این وسیله برای کنترل افکار جامعه جهانی استفاده کند.
از طریق این شکل از امپریالیسم فرهنگی فعالیت های زیر مشروعیت می یابد: دخالت های سیاسی؛ انجام کودتاهای نظامی؛ ایجاد درگیری های مرزی و جنگ بین کشورهای پیرامونی؛ تقویت اغتشاش های داخلی؛ تقویت مرزهای جاسوسی و حکومت های نامریی؛ استفاده گسترده از تبلیغات و رسانه های گروهی؛ تدوین و استقرار نظام تعرفه ای و تعیین قیمت ها و موارد دیگر.
آستانه اضمحلال امپراتوری خبری
مهندسی و هدایت افکار عمومی بخش مهم فعالیت رسانه ای در غرب است. در این رویکرد حاکمان و کارگزاران رسانه ای با توجه به قدرت رسانه ها و فنون ارتباطی - تبلیغی که قدرت دستکاری اذهان شهروندان را دارند، در هدایت افکار عمومی در راستای منافع خود و نه منافع شهروندان تلاش می کنند. برخی به این عمل، باز فئودالیته شدن جامعه نیز می گویند و آن را امری مذموم و نادرست می پندارند. با این حال تاکتیک های «کاشت»، «برجسته سازی» و حتی سانسورهای ملال آور در سال های اخیر احساس نگرانی شدیدی در مورد عدم توجه به محتوای رسانه ای در میان مسئولان آمریکایی به وجود آورده است، آنها نگرانند که با از دست رفتن رسانه ها ممکن است که کنترل خود را بر حوزه های فکری، فرهنگی، اقتصادی و حتی نظامی از دست بدهند.
نظرسنجی های اخیر مراکز آمریکایی حاکی از آن است که حدود 60 درصد از شرکت کنندگان در نظرسنجی گالوپ در تاریخ 21 سپتامبر 2012 آمریکا گفته اند در مورد اینکه رسانه های این کشور به طور کامل، با دقت و منصفانه گزارش ها و اخبار را اعلام کنند، یا اعتماد کمی دارند و یا اعتمادی ندارند. درصد این بی اعتمادی نسبت به چند سال گذشته بیشتر بوده است. براساس این گزارش، نتایج نظرسنجی موسسه گالوپ نشان می دهد تنها حدود 20 درصد از شهروندان آمریکا به اخبار رسانه های این کشور اعتماد دارند. این سطح بی اعتمادی مردم آمریکا به رسانه ها نشان از این دارد که دید منفی به رسانه ها در سال برگزاری انتخابات ریاست جمهوری در آمریکا نسبت به سال های گذشته بالاترین آمار بوده است.
همچنین مطالعات و تحقیقات نشان می دهد اگر چه آمریکا در قطب غنی ارتباطات قرار گرفته است، اما حجم اطلاعات و تحلیل مردم بسیار پایین تر از کشورهای مشابه و حتی کم اطلاعات است. به گزارش فارین پالیسی 88 درصد از جوانان آمریکایی نمی توانند افغانستان را روی نقشه پیدا کنند. 75 درصد در یافتن ایران و سرزمین های اشغالی دچار مشکل هستند و 63 درصد نیز در مورد عراق چنین وضعیتی دارند.
در همین حال که مردم آمریکا با فقر شدید اطلاعاتی مواجه هستند رئیس جمهور آمریکا با امضای یک فرمان اجرایی جدید به کاخ سفید اختیار داده است کنترل تمامی ارتباطات خصوصی در آمریکا را به دست بگیرد. بر اساس این گزارش، اوباما آخرین فرمان اجرایی خود باعنوان «کارکرد ارتباطات در تعیین امنیت ملی و آمادگی در شرایط اضطرار» را روز جمعه 6 جولای 2012 صادر کرده است. طبق آنچه در سایت رسمی «نظام های ارتباطی آمریکا» آمده است: زیرساخت های این فرمان، ارتباطات کابلی، وایرلس، ماهواره ای و پخش را شامل می شود و شبکه های انتقالی ای را فراهم می آورد که شبکه اینترنت و تمامی سیستم های اصلی اطلاع رسانی را پشتیبانی می کنند.
بدین ترتیب رئیس جمهور در واقع به خودش اجازه داده است تا کل دسترسی به اینترنت در آمریکا را تحت کنترل قرار دهد. رئیس جمهور برای اینکه کاخ سفید بتواند به هر کسی در درون آمریکا دسترسی داشته باشد پیشنهاد کرده است تا کمیته ای عالی با مشارکت وزارت امنیت کشور، پنتاگون، کمیسیون ارتباطات فدرال و سایر بخش های دولتی تشکیل شود و اجرای این فرمان را تضمین کند.
رفتارهای تقابلی آمریکا در بعد رسانه‌ای علیه ایران
در حالی که پیام و رسانه آمریکا مانند گذشته از مطلوبیت و جذابیت برخوردار نیست، پیام رسانه ای جمهوری اسلامی ایران دارای قدرت اقناع و اثرگذاری بیشتری است و برای همین موضوع آمریکا درصدد است با استراتژی های متعدد از میزان برد و پوشش این پیام ها بکاهد. روش های ذیل معمول ترین روش های آمریکا در عصر آزادی بیان برای حصر و محدود سازی پیام ایران است.
1-تسهیل فرایند دستیابی مردم ایران به منابع اطلاعاتی؛ در سطور پیش توضیح داده شد که رئیس جمهور آمریکا با امضای یک فرمان اجرایی جدید به کاخ سفید اختیار داده است کنترل تمامی ارتباطات خصوصی در آمریکا را به دست بگیرد. آمریکا بر این باور است که باید با تسهیل ارتباطات، «پرده الکترونیکی» که دور تا دور ایران را فراگرفته است در هم شکسته شود. در پروژه های آنها تأکید شده است که؛ مهم ترین ابزار آگاه سازی و اطلاع رسانی به مردم ایران، در حال حاضر و همین طور در آینده، شبکه های تلویزیونی ماهواره ای است، که در مقایسه با اینترنت، تعداد بیشتری از جمعیت ایران به آن دسترسی دارند. برای همین منظور شبکه های ماهواره ای متعددی راه اندازی شده است.
2- دسترسی خبری به مردم ایران؛ آمریکا همواره درصدد بوده است که با تقویت شبکه های سیاسی خود علیه ایران میزان اعتماد مردم را به رسانه های داخلی با کاهش محسوسی مواجه کند. در این زمینه موسسه بی بی جی که اخبار و اطلاعات خارجی را به صورت بسته بندی شده در اختیار رادیو فردا و صدای آمریکا قرار می دهد در تلاش است که از طریق اینترنت و رسانه های خبری به مردم ایران دسترسی داشته باشد.
3-دسترسی سایبری به مردم ایران؛ جریان فتنه بهانه خوبی بود که آمریکا برای سرمایه گذاری در شبکه اجتماعی مربوط به مخاطبان ایرانی اهمیت خاصی قائل شود و در این زمینه وزارت خزانه داری آمریکا در 10 مارس 2010 برای گشودگی اطلاعات در ایران وحمایت از آنچه که جریان آزاد اطلاعات می نامید بخشی از قوانین را اصلاح کرد تا صدور برخی سرویس ها و نرم افزارها در زمینه تبادل ارتباطات شخصی در اینترنت را برای ایرانیان امکان پذیر کند. در واقع این بخش که 540.560 (ITR) نامیده می شد به ایالات متحده و افرادی که تابعیت آمریکایی دارند اجازه می دهد، سرویس هایی را که برای تبادل ارتباط فردی در اینترنت به کار می روند، در اختیار ایرانیان بگذارد. این سرویس ها عبارتند از: مسنجرها، چت، ایمیل، شبکه های اجتماعی، سرویس های به اشتراک گذاری عکس و فیلم، براوزرهای اینترنتی و همچنین سرویس های وبلاگ نویسی. به موجب این اصلاحیه این سرویس ها بدون هیچ هزینه ای برای کاربران ایرانی قابل دسترس شدند. این برنامه برای تأثیرگذار کردن تحریم ها و آشوب در انتخابات آینده همچنان دارای اولویت است.
4-قطع دسترسی مردم ایران و جهان به شبکه های پرمخاطب ایرانی؛ پس از اقدامات فوق که آمریکا برای جنگ رسانه ای در داخل ایران تدارک دیده بود و همچنان قدرت مطلق منطقه ای و جهانی را رسانه های ایران عهده دار هستند، به گونه ای که شیوه های آمریکا برای تأثیرگذاری بر مخاطب ایرانی نتوانست به جواب مطلوبی دست پیدا کند. برای همین منظور طرح جدیدی تدارک دیده شد که آمریکا باید در پخش برنامه های تلویزیونی دولتی ایران اخلال ایجاد کند تا مخاطبان برای دریافت اخبار و اطلاعات به سایر رسانه های فارسی زبان مراجعه کنند.
5-مقابله با همگرایی مردم منطقه با ایران؛دسترسی آسان کشورهای اسلامی و سایر ملل جهان که دارای همجواری جغرافیایی و معنوی نسبت به جمهوری اسلامی هستند به عمق پیام های انقلاب اسلامی سبب نگرانی آمریکا شده است. اندیشکده رند نوشت: کشورهای دوست آمریکا از قدرت چانه زنی ایران در میان سرتاسر کشورهای غرب آسیا به عنوان «سنگر فعالیت های مبارزه با آمریکا و اسرائیل» هراس دارند. بر اساس این گزارش، جمعیت های شیعه در کشورهای لبنان، عراق، عربستان سعودی، کشورهای خلیج فارس و فلسطین کشورهایی هستند که ایران توان همراه کردن آنها با خود را دارد. اندیشکده های غربی استدلال می کنند که برای قطع صدای تعاملی ایران با این کشورها، باید همزمان شاهد قطع یک کانال و گسترش کانال های دیگر باشیم.
6- مدیریت افکار مردم منطقه؛ بیداری اسلامی در کشورهای اسلامی قدرت رسانه ای جمهوری اسلامی را در مدیریت حوادث منطقه ای و هدایت افکار عمومی به سمت مطلوب و فاصله گیری آنان از آمریکا و رژیم صهیونیستی را نشان داد. مدیریت افکار عمومی توسط رسانه های ایرانی با استفاده از دیپلماسی فرهنگی انقلاب اسلامی همواره مسئولان و رسانه های غربی را به اعتراف واداشته که جمهوری اسلامی انقلاب های منطقه را مدیریت می کند و مدیریت افکار عمومی مردم در کشورهای اسلامی همچنان در دست جمهوری اسلامی ایران است و آنها برای برنامه های آینده خود اقدام به قطع صدای جمهوری اسلامی ایران از این کشورها کرده اند.
7- حفاظت از حلقه های مقاومت؛ حوادث سوریه یک آوردگاه جدی رسانه ای بین ایران، کشورهای عربی و غربی بود و در حالی که بسیاری از شبکه های رسانه ای غرب در تلاش بودند با یک جنگ رسانه ای سوریه را به شکست و عقب نشینی وادار کنند، رسانه های جمهوری اسلامی در سطح برون مرزی و بین المللی حوادث سوریه را به نحو درستی پوشش دادند و با تحریف ها، سانسورها و برجسته سازی های امپراتوری رسانه ای غرب مقابله کردند. آنها منتظر هستند که با خاموش کردن رسانه های ایرانی حامی دسترسی مردم سوریه و کشورهای منطقه را به اخبار و وقایع سوریه کوتاه کنند.
8- غلبه تبلیغاتی؛ رسانه های خبری غرب در ماه های گذشته با تشدید تحریم ها بر ایران به دنبال آن بوده اند که افکار عمومی منطقه و جهان را نسبت به ایران خدشه دار کنند و تصاویری از شکست یا عقب نشینی ایران از اعمال تحریم ها نشان بدهند، اما رسانه های بین المللی کشورمان، غرب را در ساختن این پروژه ناکام گذاشته و با انتشار موفقیت های کشورمان در عرصه های گوناگون علمی و تحقیقاتی دروغ بودن ادعاهای امپراتوری رسانه ای غرب را به اثبات رسانده اند.
9- انتخابات آینده؛ از سه سال پیش مراکز مطالعاتی و سرویس های جاسوسی برای انتخابات سال 2013 برنامه هایی را تدارک دیده اند که از اضلاع رسانه، مزدور و حمایت خارجی برخوردار است. خاموش کردن چراغ رسانه های پرقدرت کشورمان که نوعی کودتای رسانه ای قلمداد می شود برای یک کودتای بزرگ تر در انتخابات آتی ریاست جمهوری است. در این انتخابات آشوب های پیش از انتخابات به بهانه اعتراض به وضع تحریم ها و عقب نشینی مسئولان کشورمان از مواضع اصولی اهمیت ویژه ای دارد و رسانه هایی که بتوانند از هم اکنون با این خط براندازانه مقابله کنند جزء عوامل مزاحم هستند که باید پیش از تخریب مواضع، صدای آنان قطع شود.
نتیجه‌گیری
رسانه های دشمنان جمهوری اسلامی که از یک سو به شدت مورد بی اعتمادی مخاطبان داخلی قرار گرفته است و از سوی دیگر توان تأثیرگذاری بر افکار مردم و مسئولان کشورمان را ندارد، صدای پرقدرت رسانه ای جمهوری اسلامی ایران را تنها عامل مزاحم خود دانسته و در تلاش برای خاموش کردن این صدا از طریق سخت افزاری هستند.